چکیده از دیرباز، ازدواج خویشاوندی یکی از اشکال رایج ازدواج در ایران محسوب می ‏شده و ترجیحات فرهنگی و اجتماعی به این شکل از ازدواج وجود داشته است. مطالعات انجام گرفته، ازدواج خویشاوندی را به عنوان الگوی سنتی ازدواج در نظر می گیرند و از احتمال بیش تر رواج آن در میان افراد برخوردار از ویژگی ها و زمینه خانوادگی سنتی حکایت می کنند. مطالعه حاضر، بر اساس یک پژوهش پیمایشی در شهر یزد، به بررسی الگوی رفتاری و نگرشی در مورد ازدواج خویشاوندی، تفاوت های بین نسلی ازدواج خویشاوندی و رابطه ویژگی-های والدین و الگوی رفتاری و نگرشی فرزندان به ازدواج خویشاوندی پرداخته است. بدین منظور الگوهای رفتاری فرزندان در مورد ازدواج خویشاوندی با الگوی ازدواج خویشاوندی والدین مقایسه می گردد. سپس تأثیر خصوصیات والدین بر الگوی رفتاری و نگرشی فرزندان به ازدواج خویشاوندی مورد بررسی قرار می گیرد. داده‏ها از طریق یک پیمایش مقطعی در بهار 1391 در میان یک نمونه 675 نفری از مردان و زنان متأهل شهر یزد، جمع آوری شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های این پژوهش بیانگر آن است که در شهر یزد، میزان ازدواج خویشاوندی در نسل فرزندان معادل 3/35 درصد بوده است که نسبت به نسل والدین (والدین زن 2/42 و والدین شوهر 1/39 درصد) کاهش آرامی را نشان می دهد. در بررسی تفاوت های بین نسلی مشاهده می شود که نسل والدین و فرزندان علاوه بر تفاوت در نسبت ازدواج خویشاوندی، در ویژگی های دیگر مانند سطح تحصیلات، منزلت شغلی و محل تولد نیز با هم اختلاف دارند. بدین صورت که اگر چه میزان ازدواج خویشاوندی در بین نسل فرزندان نسبت به نسل والدین کاهش یافته است، اما میزان تحصیلات و منزلت شغلی در میان فرزندان با افزایش همراه بوده است، همچنین فرزندان متولد شده در شهر بیش تر از والدین متولد شده در شهر هستند. نتایج تحلیل دو متغیره حاکی از آن است که، بین سطح تحصیلات زن، تحصیلات والدین شوهر، پایگاه اجتماعی، محل تولد زن، سن ازدواج زن و شوهر و الگوی ازدواج والدین با ازدواج ? ? خویشاوندی از نظر آماری رابطه معنی داری مشاهده می شود. اما میزان استفاده از رسانه ها، شیوه همسرگزینی، کوهورت ازدواج، میزان تحصیلات شوهر و والدین زن، همچنین منزلت شغلی و محل تولد شوهر و والدین زن و مرد با ازدواج خویشاوندی رابطه معناداری ندارد. در رابطه با الگوی نگرشی ازدواج خویشاوندی، از نظر آماری ارتباط معناداری بین منزلت شغلی، سن ازدواج، کوهورت ازدواج، سنوات تحصیلی، نوع ازدواج پاسخگو، محل تولد و سنوات تحصیلی والدین با الگوی نگرشی به ازدواج خویشاوندی، وجود دارد. یافته های حاصل از تحلیل چند متغیره بیانگر آن است که، نسبت خویشاوندی والدین بیش ترین رابطه را با ازدواج با خویشاوندان نزدیک یا به طور کلی ازدواج خویشاوندی فرزندان دارد. بعد از آن سن زن و شوهر در هنگام ازدواج با ازدواج خویشاوندی رابطه دارد. رابطه تحصیلات والدین شوهر، تحصیلات زن و ازدواج با خویشاوندان نزدیک از نظر آماری معنادار نیست اما با هر شکل از ازدواج خویشاوندی (نزدیک یا دور) معنی دار می باشد. همچنین در تحلیل چند متغیره الگوی نگرشی به ازدواج خویشاوندی نوع ازدواج فرزندان بیش ترین تأثیر را بر نگرش مردان و زنان به ازدواج خویشاوندی دختر و پسر نشان داده است. نسبت خویشاوندی والدین نیز با نگرش زنان به ازدواج خویشاوندی رابطه معنی داری دارد اما با نگرش مردان ارتباط معنی داری ندارد. محل تولد والدین با نگرش زنان به ازدواج خویشاوندی دختر و پسر و نگرش مردان به ازدواج خویشاوندی دختر از نظر آماری ارتباط معناداری دارد و با نگرش مردان به ازدواج خویشاوندی پسر رابطه معنی داری ندارد. سن ازدواج نیز با نگرش زنان به ازدواج خویشاوندی دختر و کوهورت ازدواج با نگرش مردان به ازدواج خویشاوندی پسر رابطه معناداری دارد. بین سنوات تحصیلی والدین، سنوات تحصیلی پاسخگو، منزلت شغلی پاسخگو و نگرش به ازدواج خویشاوندی دختر و پسر از نظر آماری رابطه معنی داری وجود ندارد. در کل، تأثیرپذیری الگوی ازدواج خویشاوندی فرزندان از ویژگی هایی نظیر سطح تحصیلات پایین، سن ازدواج پایین، قرار گرفتن در طبقات اجتماعی پایین تر و برخورداری از زمینه روستایی؛ همچنین تأثیر خصوصیات والدین از جمله الگوی ازدواج خویشاوندی، محل تولد و سطح تحصیلات ? ? آنان بر ازدواج خویشاوندی فرزندان و نگرش مطلوب آنان به این نوع ازدواج ها نیز تأیید می گردد. واژگان کلیدی: ازدواج خویشاوندی، خویشاوندان نزدیک، خویشاوندان دور، تفاوت بین نسلی، نگرش، رفتار، مدرنیزاسیون، یزد.

توسعه پایدار، توسعه ای انسان محور است که بیشترین تغییر مثبت و ماندگار را، در افراد جامعه ایجاد می کند. یکی از شرایط تحقق توسعه پایدار، حضور و مشارکت واقعی و فعال زنان در کنار مردان در فرایند توسعه است. از آنجا که زنان سرپرست خانوار به دلایلی چون طلاق، فوت، اعتیاد و ازکارافتادگی همسر جزء اقشار آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند، پژوهش حاضر به بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی موثر بر میزان توانمندی زنان سرپرست خانوار در شهر تبریز پرداخته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است؛ داده ها با ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان 246 نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهر تبریز گردآوری شده است. توانمندی در این تحقیق در چهار بعد: توانمندی روانی، توانمندی اقتصادی، توانمندی اجتماعی و توانمندی سیاسی سنجیده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اکثریت پاسخگویان به لحاظ توانمندی در سطح متوسط قرار دارند. همچنین متغیرهای تحصیلات، وسایل ارتباط جمعی، حمایت اجتماعی، سلامت جسمانی و تغذیه دارای رابطه مثبت و معنادار با میزان توانمندی زنان سرپرست خانوار است؛ در حالی که متغیرهای سنت گرایی و وضعیت زناشوئی رابطه معناداری با میزان توانمندی زنان سرپرست خانوار ندارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشانگر تأثیر معنادار پنج متغیر وسایل ارتباط جمعی، سلامت، حمایت اجتماعی، وضعیت تغذیه و میزان تحصیلات در میزان توانمندی است که در این میان سلامت بیشترین نقش را در تبیین متغیر توانمندی ایفا می کند.

this study aims to investigate value conflicts between mothers and their daughters among families and influential factors on this conflict in yazd city. this study adopted a survey method and a questionnaire was used that its validity through construct validity (factor analysis) and its reliability by cronbach alpha were measured. the population of this study consists of all yazdian families that from them 776 persons through multi-stage stratified sampling were selected and data from every family, mother and daughter were collected. the results indicated that relationship with peers, socialization styles, globalization values, quality of family relationship and rate of religiosity have an important role in conflict between mothers and daughters in yazd city; parents are more religious than daughters; values and interests of mothers and daughters in basic and humane dimensions are still intact and have not been under influence of external values and cultures. the results of multivariate analysis showed that the variables of family relationships, religiosity, globalization values and socialization styles have explained 17.9% of variable changes of mothers-daughters conflict

چکیده پژوهش حاضر به بررسی دیگرخواهی معلمین شهرهای یزد و نورآباد و عوامل موثر بر آن پرداخته و تلاش کرده است، میزان دیگرخواهی را در بین این قشر تعیین و سپس ارتباط آن را با متغیرهای امنیت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، پایبندی دینی، جهت گیری ارزشی، جهان گرایی، هویت طبقاتی، رسانه ها، قومیت، و متغیرهای جمعیتی(سن، جنس، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات) بررسی نماید. روش این پژوهش، پیمایش و ابزارتحقیق پرسشنامه است. جامعه آماری شامل معلمان شهرهای یزد و نورآباد است که 350 نفر نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها حاکی از آن است که میزان تمایل به دیگرخواهی معلمان نورآباد بیشتراز یزد می باشد. بررسی فرضیه ها نشان داد متغیرهای سن، سرمایه اجتماعی، جهان گرایی، امنیت اجتماعی، پایبندی دینی و قومیت رابطه معناداری با دیگرخواهی دارند. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای سرمایه اجتماعی، محل خدمت، سن و دینداری، مهم ترین پیش بینی کننده های میزان دیگرخواهی هستند که در مجموع 21 درصد از تغییرات این متغیر را تبیین می کنند.

اینترنت به عنوان یک پدیده جهان شمول، باعث تحول در شدت و میزان ارتباط انسانها در اقصی نقاط جهان شده و تحولی کیفی در نحوه ارتباط انسانها با یکدیگر ایجاد کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان و عوامل موثر بر بهره-مندی از اینترنت در میان شهروندان، در شهر شیراز انجام شده است. جامعهی آماری این پژوهش را جمعیت 54-15 ساله شهر شیراز تشکیل داده است. که بر اساس سرشماری سال1390، 930442 نفر بوده است و بر اساس فرمول کوکران 384 نفر آنها به عنوان نمونه انتخاب شد-هاند. تکنیک اصلی گردآوری دادهها، پرسشنامه بود که اعتبار (روائی) آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود، دادههای گردآوری شده با استفاده از نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که میزان بهرهمندی شهروندان شیرازی (15 تا 54 سال) از اینترنت کم میباشد. همچنین یافتههای پژوهش نشان داد که بین متغیرهای جنسیت، وضع اشتغال(شاغل بودن یا نبودن) و بهرهمندی از اینترنت رابطه معناداری وجود ندارد. در حالی که بین متغیرهای سن، میزان تحصیلات، نوع شغل، درآمد خانوار، نوع منزل مسکونی، زبان مورد استفاده در فضای اینترنت، سابقه استفاده از اینترنت، استفاده از کارکردهای اینترنت، انگیزه استفاده از اینترنت، هویت ملی، دینداری، سرمایه فرهنگی، نشاط اجتماعی، سبک زندگی، نگرش نسبت به اینترنت، وسایل ارتباط جمعی و بهره مندی از اینترنت رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای سابقه استفاده از اینترنت، کارکردهای اینترنت، زبان مورد استفاده در فضای اینترنت، دینداری و نشاط اجتماعی در مجموع 3/62 درصد از تغییرات متغیر وابسته (بهره مندی از اینترنت ) را تبیین میکنند.

یکی از عرصه های مهم مشارکت اجتماعی و سیاسی مردم ، تامین امنیت اجتماعی و مقابله با ناامنی است . اهمیت این حوزه مشارکت ، در بخش ملی و فرا ملی نیز انکار ناپذیر است . بدین معنی که حضور آگاهانه و موثر مردم می تواند زمامداران را در تحقق امنیت ملی ، امنیت منطقه ای و امنیت جهانی یاری نماید ؛ اگر چه صحیح تر این است که بیان شود ، عدم حضور و مشارکت مردم در عرصه تامین اجتماعی در بستر جامعه ، دولتمردان را در ایجاد امنیت ملی و فرا ملی با چالش جدی مواجه می سازد .هدف این تحقیق ، بررسی عوامل مرتبط با مشارکت مردم در امنیت شهر یزد بوده است . پس از مروری بر نظریه ها و تحقیقات پیشین ، چارچوب نظری و مدل تحقیق تنظیم و پانزده فرضیه ارائه شد . 382 نفر از مردم سه منطقه شهرداری یزد به عنوان نمونه با روش تصادفی طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها به وسیله پرسش نامه گردآوری و با استفاده از نرم افزارspss تحلیل شد.یافته ها حاکی از آن است که میزان مشارکت مردم در امنیت اجتماعی از حد متوسط بیشتر است و از میان دو بعد مشارکت در امنیت ، میزان مشارکت در امنیت عینی بیشتر از بعد ذهنی است . مشارکت در امنیت با میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی ، درآمد خانواده ، سن ، شغل، احساس امنیت ، دینداری ، اعتماد اجتماعی ، تحصیلات، وضعیت تاهل رابطه معناداری دارد ، اما با جنسیت ، محل تولد ، محل سکونت ارتباط معناداری ندارد. تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای اعتماد اجتماعی ، دینداری ،وسایل ارتباط جمعی ، تحصیلات پدر و سن وارد معادله رگرسیون می شوند و 35 درصد تغییرات مشارکت در امنیت اجتماعی را تبیین می کنند.

وندالیسم یکی از پدیده های نوظهور در حوزه پژوهش می باشد. با وجود اینکه اقدامات وندالیستی دارای قدمت طولانی است اما در شکل کنونی آن، نوظهور و دارای الگوهای جدیدی است. در دوران معاصر خصوصاٌ با پیشرفت شهرنشینی مدرن و نقش ذی نفوذ خدمات شهری در رفاه و آسایش زندگی امروزین، وندالیسم شکل جدید به خود گرفته است به همین سبب پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی وندالیسم در بین دانش آموزان دوره اول و دوم متوسطه و عوامل مرتبط با آن پرداخته است. روش مورد استفاده در این تحقیق، از نوع پیمایشی می باشد؛ داده ها با ابزار پرسشنامه و با استفاده از نمونه گیری طبقه ای و خوشه ای به طور ترکیبی و از 635 نفر از دانش آموزان مقاطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد گردآوری شده است. اعتبار ابزار به صورت محتوایی محرز شده و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. داده ها به کمک نرم افزار آماری spss مورد تحلیل قرار گرفتند. وندالیسم در قالب 23 گویه سنجیده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد میزان وندالیسم در بین پسران بیش از دختران بوده و از این حیث بین وندالیسم و جنسیت دانش آموزان تفاوت معنی داری وجود داشت. بین متغیرهای میزان استفاده از وسائل ارتباط جمعی، ارتباط با افراد بزهکار، بیگانگی اجتماعی، محرومیت نسبی رابطه معنادار و مستقیمی با میزان وندالیسم در بین دانش آموزان و بین متغیرهای پیوند اجتماعی و خودکنترلی رابطه معنادار و معکوسی با میزان وندالیسم وجود داشت. در حالی که متغیر تحصیلات والدین و مقطع تحصیلی دارای رابطه معنا داری با میزان وندالیسم در بین دانش آموزان نبودند. نتایج رگرسیون چندگانه نشانگر تأثیر معنادار شش متغیر بیگانگی اجتماعی، ارتباط با افراد بزهکار جنسیت، پیوند اجتماعی، استفاده از وسائل ارتباط جمعی و خویشتن داری در میزان وندالیسم است که در این میان ارتباط با افراد بزهکار بیشترین نقش را در تبیین متغیر وندالیسم ایفا می نماید. با استفاده از واریانس خطی ترکیب متغیرهای مستقل، در مجموع 31 درصد از تغییرات وندالیسم دانش آموزان تبیین گردید.

پیامدهای گذار شتابان جامعه سنتی به سمت مدرنیته و افزون بر آن تأثیرات رویکرد فرانوگرایی بر جوامع موجود، ضرورت آسیب¬شناسی آن را دو چندان کرده است. از یک طرف گذار جامعه امروز ما به سوی مدرنیته و تغییرات ساختاری بدون فهم انگاره¬های فکری سنتی و یا به¬عبارتی عدم هم¬سازی بخشی از جامعه ایران با فرآیند مدرنیته و مدرنیزاسیون، آسیب¬هایی را به وجود آورد. از سوی دیگر شاهد اشاعه افکار پست¬مدرنی و به¬عبارتی تئوری نفی فراروایت¬ها هستیم که ذهن جوان ایرانی را بین سه رویکرد، سنت¬گرایی، مدرنیسم و و رویکرد پست¬مدرن (فرانوگرا) گرفتار کرده است و نوعی افکار سیال را در ذهن اعضای جامعه جدید به وجود آورده است. پژوهش حاضر عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با فرانوگرایی فرهنگی در بین جوانان 15 تا 29 سال شهر یزد را مورد بررسی قرار داد.

در جامعه امروزی، انسان از جهات مختلف و از ابعاد گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته است و از آنجایی که هویت نیز بخش مهمی از وجود هر انسان است و زندگی شخصی و اجتماعی هر شخص تحت تأثیر هویت قرار میگیرد، لذا بررسی هویت انسانها موضوع بسیار مهمی برای مطالعه و بررسی است (اسفنجیر ،122: 1388). هویت از جمله مهمترین چالش های انسان معاصر و از همین رو یکی از مفاهیم محوری در مطالعات اجتماعی است. اصطلاح هویت تاریخچه ای طولانی دارد، اما در قرن بیستم کاربرد وسیعی یافت. هویت نوعی رابطه بین شخصیت فرد و ساختار اجتماعی است. به عقیده مید هر فرد هویت خود را از طریق ساماندهی نگرش های فردی دیگران در قالب نگرش های سازمان یافته اجتماعی یا گروهی شکل می دهد(گل محمدی، 230:1383). هویت یک سازه چند بعدی است، انسانها به دلیل ایفای نقش های گوناگون در جامعه مدرن از لایه های هویتی بیشتر و پیچیده تری برخوردارند و هویت دانشجویی یکی از لایه های هویتی جامعه مدرن است. تغییرات سریع و پرشتاب دهه های اخیر و دگرگونی هایی که در عرصه های مختلف اجتماعی جامعه رخ داده است، هویت و فرآیند هویت یابی را با چالش و بعضا بحرانهایی مواجه کرده است(اسکندری ،115:1391). از طرفی در دوره حاضر یکی از حیاتی ترین مباحث را می توان توسعه و تولید علم دانست. یکی از بارزترین شاخص های توسعه هر کشوری توان و ظرفیت تولید علمی و فنی است. در جامعه مدرن، واقعیت و ایده دانشگاه از مرجعیت مرکزی و حیاتی در توسعه دانش، فرهنگ و اجتماع هر ملتی برخوردار است. مهمترین کارکرد دانشگاه به عنوان نهادی که نقش کلیدی در تولید و فهم دانش، توسعه فرهنگ و تمدن و حل مسائل جامعه مدرن دارد، تولید انسان دانشگاهی و هویت دانشگاهی فرهیخته، زایا و توانمند در افرادی است که به عنوان پیشاهنگان فرهنگ عمل می کنند(جانسون ،21:1387) .تاجفل معتقد این تحقیق در رویکرد کمی، با روش پیمایش با استفاده از پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری شامل تمام دانشجویان در حال تحصیل سال92-93 دانشگاههای یزد است که 450 نفر با روش طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. بر اساس یافته ها هویت دانشجویی اکثریت دانشجویان در حد متوسط است و بر حسب نوع دانشگاه، رشته تحصیلی، دوره تحصیلی و حق انتخاب تغییر می کند. متغیرهای سرمایه اجتماعی، چشم انداز شغلی، امید به آینده و درآمد خانواده مهم ترین متغیرهای تبیین کننده هویت دانشجویی است. تقویت مهارت ها و تعاملات دانشجویان و همچنین رفع مشکلات شغلی می تواند تعهد دانشجویان به هویت حرفه ای را ارتقا بخشد و از این طریق دلبستگی و موفقیت در ایفای نقش را افزایش دهد.

انسان برای تسلط بر طبیعت، فرار از ناامنی و تهدید، تامین نیازهای اساسی خود و در یک کلمه برای دست یابی به امنیت و احساس ایمنی، زندگی اجتماعی را برگزید. وانگهی به موازات گسترش اجتماعات و با پیچیده تر شدن روابط و تعاملات اجتماعی وارد روابط گوناگونی شد که عرصه¬های زندگی را تحت عناوین اجتماعی ،سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره از هم متمایز کرده و امنیت او را تحت الشعاع قرار داد. بدین ترتیب بشر با تجمع و تشکیل جامعه، بستری نو برای تهدید امنیت خود فراهم آورد که از زندگی جمعی او ناشی می¬شد؛ او که برای فرار از ناامنی و دستیابی به احساس امنیت، جامعه را تشکیل داده بود به زودی دریافت که این بار امنیتش نه تنها از سوی طبیعت و عوامل طبیعی، بلکه از سوی انسان¬ها و عوامل گوناگون اجتماعی، اقتصادی و سیاسی نیز تهدید می¬شود. از این رو دغدغه همیشگی او جهت دست¬یابی به احساس امنیت در مقوله¬ای جدید تحت عنوان احساس امنیت اجتماعی ظهور کرد که در پی تامین آن علل و اسباب لازم را باید شناخت (نبوی،74:1389).این پژوهش از نوع پیمایشی است؛جامعه آماری این تحقیق 337475نفر از جوانان شهر یزد است که تعداد 384نفر با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار جمع-آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق¬ساخته است که از اعتبار و پایایی مناسبی برخوردار بوده است. نتایج نشان داد که از احساس امنیت نیمی از جوانان در حد متوسط بوده است و بیشتر جوانان سبک زندگی مخاطره آمیز پایینی دارند و متغیر سرمایه اجتماعی و دینداری بالاتر از متوسط بوده است. احساس امنیت با متغیرهای سن،جنس، وضعیت تأهل، تحصیلات، دینداری، سرمایه اجتماعی، سبک زندگی رابطه معناداری وجود دارد. و با متغیر محل سکونت و معنادار نمی باشد. متغیرهای مستقل در معادله رگرسیون توانستند، 24 درصد از تغییرات متغیر احساس امنیت را تبیین کنند. بیشترین اثرات بر روی متغیر وابسته به¬ترتیب متعلق به سرمایه اجتماعی،تحصیلات،سبک زندگی و جنس بود.

کار و خانواده دو حوزه اساسی در زندگی هر فرد محسوب می شود که درگیری همزمان با نقشهای دوگانه این دو حوزه هم بر سازمان و فرد و هم برخانوادهها اثرگذار می باشد. با توجه به این که زﻧﺎن ﺑﻴﺶ از ﻣﺮدان ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻧﺘﻈﺎرات ﻧﻘﺶ های ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ دﭼﺎر تعارض بین نقش های شغلی و خانوادگی ﻣﻲ ﺷﻮند لذا پژوهش حاضر عوامل اجتماعی مرتبط با تعارض نقش شغلی- خانوادگی زنان شاغل در شهر یزد را مورد بررسی قرار داده است. روش مورد استفاده در این تحقیق، از نوع پیمایشی می¬باشد؛ داده¬ها با ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه نمونهگیری خوشه¬ای از 323 نفر از زنان شاغل در شهر یزد گردآوری شده است. اعتبار ابزار به وسیله روش اعتبار محتوا مورد تأیید قرار گرفت و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزار آماری spss و amos مورد تحلیل قرار گرفتند. تعارض نقش شغلی- خانوادگی در دو جهت تعارض کار- خانواده و تعارض خانواده- کار و هر یک از این دو جهت در سه نوع مبتنی بر زمان، مبتنی بر فشار و مبتنی بر رفتار سنجیده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که از میان متغیرهای مورد بررسی، متغیر سابقه کار رابطه معناداری با میزان تعارض نقش شغلی- خانوادگی زنان نداشت؛ در حالی که متغیرهای ساعت کاری، نوع شغل، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، حمایت اجتماعی، تعلق خانوادگی، احساس گرانباری نقش، ساختار قدرت در خانواده، رضایت شغلی و رضایت از زندگی رابطه ای معنادار با میزان تعارض نقش شغلی- خانوادگی افراد داشتند. نتایج رگرسیون چندگانه از نقش معنادار پنج متغیر ساختار قدرت در خانواده، احساس گرانباری نقش، رضایت شغلی، ساعت کاری و تعلق خانوادگی در میزان تعارض نقش شغلی- خانوادگی حمایت کرد که در این میان احساس گرانباری نقش بیش ترین نقش را در تبیین متغیر تعارض نقش شغلی- خانوادگی زنان ایفا کرد.

توسعه پایدار بدون شک با نظام آموزشی به دست می آید که در تعلیم و تربیت و آموزش مهارتها به دانش‏آموزان از توانایی بالایی برخوردار باشد. مهارتهای اجتماعی نقشی اساسی در زندگی اجتماعی دانش‏آموزان، تکامل شخصیت و باروری استعدادهای آنان داشته و از آسیب پذیری آن ها در برابر انواع اختلالات روانی، اجتماعی و رفتاری جلوگیری می¬کند. به جهت اهمیت این مهارتها در بین دانش‏آموزان، این مطالعه به مقایسه مهارتهای اجتماعی دانش¬آموزان مدارس عادی و شبانه‏روزی پرداخته است. حجم نمونه 458 نفر از دانش‏آموزان پسر مدارس عادی و شبانه‏روزی شهر یزد می باشند که به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم جامعه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. براساس یافته های تحقیق میانگین نمره مهارتهای اجتماعی در دانش‏آموزان عادی48.7 و در دانش¬آموزان شبانه¬روزی 59.7 است که حاکی از مهارتهای اجتماعی بالاتر دانش‏آموزان شبانه¬روزی است. این دانش‏آموزان حمایت اجتماعی بیشتری دریافت می¬کنند، از امکانات مدرسه خود رضایت بیشتری دارند و از معدلهای بیشتری نیز برخوردارند. امکان شرکت در فعالیتهای اجتماعی مدرسه و برگزاری فعالیتهای فوق برنامه و عدم استفاده از تنبیه بدنی در مدارس شبانه‏روزی نیز بیشتر است. که همه این متغیرها با مهارتهای اجتماعی همبستگی مثبت و معنی داری داشتند. تحلیل مدل رگرسیون نیز نشان داد نوع مدرسه 14 درصد و متغیرهای رضایت از امکانات مدرسه، معدل، نوع مدرسه، سن مشارکت در فعالیتهای اجتماعی، روابط دانش‏آموزان و مسئولین، استفاده از رسانه های جمعی و حمایت اجتماعی خانواده حدود 86 درصد از تغییرات مهارتهای اجتماعی را تبیین می¬کنند. در این رابطه برخورد با مدراسی که تنبیه بدنی را اعمال می¬کنند، توجه به دانش‏آموزان مقاطع اول و رشته های کار و دانش، تهیه امکانات رسانه ای و نیز اجرای برنامه های فوق برنامه بخصوص در مدارس عادی میتواند به تقویت مهارتهای اجتماعی دانش‏آموزان کمک نماید.

خانواده در بین تمامی نهادهای اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است و رضایت از زندگی خانوادگی و یا زناشویی در ایفای کارکردهای مختلف خانواده موثر است و عوامل گوناگونی بر رضایت از زندگی زناشویی تأثیرگذار است. هدف پژوهش حاضر شناخت میزان و عوامل مرتبط با رضایت از زندگی زناشویی در بین زنان متأهل شهر یزد و ارائه پیشنهادها و راهکارهایی برای ارتقای رضایتمندی زنان از زندگی زناشویی خودشان می باشد. روش پژوهش پیمایشی می باشد و جامعه آماری این پژوهش زنان متأهل شهر یزد می-باشند. تعداد نمونه براساس فرمول نمونه¬گیری کوکران 383 نفر مشخص گردید و شیوه نمونه گیری به صورت خوشه ای متناسب می باشد. تکنیک مورد استفاده برای گردآوری داده¬ها در این پژوهش، پرسشنامه استاندارد بوده که از پایائی و اعتبار کافی برخوردار می باشد. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد که میزان رضایتمندی زوجین از زندگیشان در حد متوسط می¬باشد و بین متغیرهای سن، اختلاف سنی، تعداد فرزندان، مدت زمان ازدواج، تحصیلات، وضعیت اشتغال، میزان درآمد، نوع مسکن، پایگاه اجتماعی، شیوه انتخاب همسر، سبک زندگی و دینداری با رضایت از زندگی زناشویی رابطه معنادار بوده است. اما این رابطه با نگرش به نقش جنسیتی معنادار نمی¬باشد. نتایج رگرسیون نشان داد که در مجموع، به ترتیب متغیرهای سبک زندگی، سن، نوع مسکن ، اختلاف سنی زوجین، پایگاه اجتماعی، میزان درآمد، میزان تحصیلات، نگرش به نقش جنسیتی و تعداد فرزندان حدود 60 درصد از واریانس رضایت از زندگی زناشویی را تبیین می کنند.

این پژوهش با روش پیمایش انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان متأهل شهر اصفهان تشکیل می داد که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 353 نفر برآورد شده است. داده ها با استفاده از ابزار پرسشنامه و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای جمع آوری گردید. پرسش نامه علاوه بر متغیرهای زمینه ای، شامل پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ (1989) و اعتماد به همسر و اعتماد اجتماعی بود. اعتبار ابزار به وسیله روش اعتبار محتوایی مورد تأیید قرار گرفت و برای سنجش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزارهای آماری spss و excel مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد بین اعتماد اجتماعی و اعتماد به همسر با رضایت مندی زناشویی رابطه مستقیم و معنی داری وجود داشت. بین سن زنان و سن همسر با رضایت مندی زناشویی رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت. با افزایش میزان تحصیلات زنان، میزان رضایت مندی زناشویی آنها نیز بالاتر رفت. میزان رضایت مندی زناشویی در بین زنان شاغل بیشتر از زنان خانه دار بود، اما بین رضایت مندی زناشویی بر حسب نسبت فامیلی با همسر تفاوت معنی داری مشاهده نشد. متغیر اعتماد به همسر در مجموع بیشترین تأثیر را بر میزان رضایت مندی زناشویی داشته است و بعد از آن به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی، تعداد فرزندان و سرمایه فرهنگی بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته رضایت مندی زناشویی داشته اند.

پژوهش حاضر باهدف مطالعه سبک های شهروندی در میان جوانان شهر یزد انجام گرفته است. چارچوب نظری تحقیق، برگرفته از نظریات «پارسونز» «بلومر» «هومنز» «ترنر» «پاتنام» «باندورا» «بوردیو» و «اینگلهارت» است. بر اساس چارچوب نظری منتخب، متغیرهایی از قبیل عام گرایی، تحصیلات، واسطه های اجتماعی شدن، فایده گرایی، احساس فقر، اعتماد اجتماعی، رسانه های ارتباط جمعی، سرمایه فرهنگی و ارزش های ابراز وجود به عنوان عوامل موثر بر سبک های شهروندی شناخته شدند. این پژوهش با روش توصیفی و در قالب یک طرح پیمایشی و مقطعی انجام شد. داده های تحقیق از 385 نفر از جوانان (29 – 15سال) شهر یزد، جمع آوری شد. این افراد، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها نیز با استفاده نرم افزار آماری spss و amosمورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بررسی فرضیات نشان داد که فرض رابطه سن با سبک حاشیه ای، جنس با سبک های بی تفاوت و منفعت طلب، وضعیت تأهل با سبک حاشیه ای، تحصیلات پدر با سبک های بی تفاوت، حاشیه ای و منفعت طلب، تحصیلات مادر با سبک های بی تفاوت و حاشیه ای، درآمد ماهیانه خانواده با سبک های فعال و حاشیه ای، وضعیت اشتغال با سبک های حاشیه ای و منفعت طلب، نوع منزل مسکونی با سبک منفعت طلب، عام گرایی با سبک های فعال، حاشیه ای و منفعت طلب، فایده گرایی با 4 سبک، احساس فقر با سبک های فعال، حاشیه ای و منفعت طلب، واسطه های اجتماعی شدن با سبک های فعال، حاشیه ای و منفعت طلب، اعتماد اجتماعی با 4 سبک، ارزش های ابراز وجود با سبک منفعت طلب، سرمایه فرهنگی با 4 سبک، میزان استفاده از رسانه های ارتباط جمعی با سبک های بی تفاوت و حاشیه ای تأیید شد و درنهایت نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای اعتماد اجتماعی، واسطه های اجتماعی شدن، سرمایه فرهنگی و درآمد ماهیانه خانواده بر سبک شهروندی فعال، فایده گرایی، تحصیلات مادر و رسانه های ارتباط جمعی بر سبک شهروندی بی تفاوت، احساس فقر، فایده گرایی، سرمایه فرهنگی، واسطه های اجتماعی شدن، تحصیلات مادر و عام گرایی بر سبک شهروندی حاشیه ای، فایده گرایی، اعتماداجتماعی، احساس فقر، عام گرایی، ابراز وجود و سرمایه فرهنگی بر سبک شهروندی منفعت طلب تأثیر داشتند و نهایتاً اینکه سبک های غالب در میان جوانان شهر یزد به ترتیب فعال، بی تفاوت، منفعت طلب و حاشیه ای است.

انسان با ابعاد گوناگون وجودی خویش، دارای خصلتی اجتماعی است. از مهم ترین نیازهای انسان به عنوان یک موجود اجتماعی، دستیابی به قواعد و راهکارهایی برای حلّ مسائل اجتماعی خویش است. از آنجا که زندگی اجتماعی انسان ها بسیار پیچیده می باشد، نظم اجتماعی برای این پیچیدگی یک عامل حیاتی است. در این پژوهش سعی بر آن است تا متناسب با مفاهیم رایج در جامعه شناسی به موضوع عوامل و زمینه های نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه پرداخته و ضمن دست-یابی به دیدگاه حضرت در زمینه نظم اجتماعی، الگوی عملی قابل کاربرد آن را که برای یک جامعه دینی حیاتی و ضروری می نماید، ارائه نماییم.این پژوهش براساس رویکرد کیفی و راهبرد نظریه زمینه ای انجام شده و گردآوری داده ها به شیوه اسنادی و با محوریّت متن کتاب نهج البلاغه صورت گرفته است. در این پژوهش به-تناسب راهبرد تحقیق از نمونه گیری نظری و هدفمند استفاده گردیده است.از تحلیل عبارات برگزیده متن نهج البلاغه مرتبط با نظم اجتماعی، ابعاد نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) مشخّص گردید؛ در بعد مفهوم شناختی، مفهوم حاکمیّت اسلام و شاخص اصلی الهی بودن دریافت شد. در بعد زمینه ای مفهوم عملگرایی حق مدارانه، در بعد ایجادی مفهوم اعمال صحیح قوانین دین، در بعد تقویتی مفهوم تکریم ارزشی و در بعد کنترلی مفهوم نظارت چند سطحی دینی استخراج گردید. همچنین در بعد مناسباتی و تعاملی نظم اجتماعی به ترتیب مفاهیم مناسبات سازنده دینی و تعاملات کرامت محور به دست آمد. در بعد پیامدگرای نظم اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع)، مفهوم پیشرفت همه جانبه در سطح کلان و مفهوم سعادت در سطح خرد دریافت گردید.آنچه جامعه اسلامی به دنبال آن است، تحقّق ارزش های الهی و فراهم نمودن شرایط مناسب برای کمال انسان هاست. در جامعه اسلامی باید نیازهای مادّی و معنوی انسان ها تامین شده و زمینه های کامیابی و سعادت آن ها هم در دنیا و هم در آخرت فراهم شود.

بسیاری از رفتارها تحت تأثیر احساسات صورت می پذیرد، رفتارهای که دارای پیامدهایی اجتماعی می باشند، ازاین رو احساسات عاملی تأثیرگذار بر پدیده های اجتماعی هستند. اما برانگیختگی احساسات نیز تحت تأثیر عوامل اجتماعی است. درنتیجه احساسات و پدیده های اجتماعی دارای تأثیر متقابل می باشند. حسادت به عنوان احساسی که بدون روابط اجتماعی تجربه نمی شود، دارای آثار ، تبعات و آسیب هایی برای فرد و جامعه می باشد. هدف این پژوهش بررسی تجربه دانشجویان دانشگاه یزد از احساس حسادت در تعاملات روزمره شان است. در این تحقیق از رویکرد تفسیری-برساختی جامعه شناسی و از نظریه های کنش متقابل نمادین، نظریه نمایشی و پدیدارشناسی برای تدوین چارچوب مفهومی استفاده شده است. رویکرد این پژوهش کیفی است، از روش نظریه ی زمینه های برای عملیات پژوهش و تحلیل داده ها استفاده شده است. نمونه گیری هدفمند برای گزینش افراد مورد مصاحبه و نمونه گیری نظری برای تشخیص تعداد افراد پژوهش بکار گرفته شده است. در این پژوهش با 40 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه یزد مصاحبه با شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفته است. بعد از انجام دادن کدگذاری باز، محوری و گزینشی، 6 مقوله ی اصلی و مدل پارادایمی- زمینه ای ارائه شده است. مقوله های اصلی به دست آمده عبارت است از: مخاطره محرومیت، مخاطره محرومیت در فضای دانشگاه، کلیشه های جنسیتی، مدیریت حسادت، عدالت جبرانی و انگیزش اجتماعی حسادت. مقوله ی هسته نهایی در این پژوهش، مخاطره محرومیت است. بر اساس این مقوله، دانشجویان دانشگاه یزد حسادت را به صورت تجربه ی مخاطره محرومیت درک کرده اند. مقوله ی هسته مذکور در قالب یک مدل زمینه ای- پارادایمی شامل شرایط، تعاملات و پیامدها ارائه شده است.

اعتیاد به موادمخدر یک آسیب اجتماعی است که ویرانگری های حاصل از آن زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی است. از آنجایی که زنان، وظیفه مادری و تربیت نسل آینده را به عهده دارند و وجود مادر معتاد در خانواده می تواند آسیب جدی به همسر و فرزندان و در نتیجه به جامعه وارد کند، بنابراین اعتیاد زنان یک مساله اجتماعی است. اعتیاد در زنان تاثیرات مخربی بر بدن آنها دارد و شرایط اجتماعی موجود در رابطه با زنان معتاد باعث افزایش حساسیت می شود و از آنجا که اعتیاد زنان پیامدهای ناگوارتری نبست به اعتیاد مردان دارد، پژوهش در این زمینه ضروری است. بر این اساس در این تحقیق سعی شده است عوامل و زمینه های اعتیاد زنان در شهر یزد و چگونگی مواجهه زنان با مشکلات مربوط به اعتیاد تحلیل و بررسی شود. این پژوهش با روش کیفی و با رویکرد نظریه زمینه ای صورت گرفته است. به این منظور 52 نفر از زنان معتاد از دو مرکز ترک اعتیاد ستاره امید بانوان و مرکز درمانی سرپائی بیداری با روش نمونه گیری نظری و هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه های عمیق با آنها انجام شد. با شروع انجام مصاحبه ها، در خلال آن گزاره های معنادار و سپس مفاهیم مربوط به آنها مشخص شد و بعد از آن مفاهیم در مقوله ها دسته بندی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها هم از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. نتایج به دست آمده بیان کننده آن است که سابقه اعتیاد در خانواده مهم ترین عامل گرایش زنان به اعتیاد است و بستر خانواده مهم ترین عامل زمینه ساز اعتیاد زنان است. تعاملات دوستانه و ضعف در مهارتهای زندگی نیز از شرایط علی تاثیرگذار بر پدیده مصرف موادمخدر در زنان است. پیامدهای حاصل از این پدیده نیز شامل ارتکاب انحرافات اجتماعی، درهم شکستن روابط اجتماعی و مشکلات جسمی و روحی بوده است.

در طی گذار از جامعه سنتی به جامعه نوین تغییراتی در خانواده رخ داده¬است، فرایند مدرن¬سازی به ویژه در محیط¬های شهری و گسترش فرهنگ مدرن در میان لایه¬های مختلف جامعه، ساختار خانواده را تحت تأثیر قرار داده¬است. یکی از این دگرگونی¬ها در ساختار خانواده، تحول و تغییرات در نقش زنان یا در واقع تغییر در مفهوم نقش و جایگاه آنان می¬باشد. هدف این پژوهش مطالعه فهم و تفسیر زنان¬لر ساکن شهر یاسوج از نقش زن و تحول آن در جامعه معاصر می¬باشد. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش نظریه زمینه¬ای انجام شده ¬است، بدین منظور 52 نفر از زنان¬لر ساکن شهر یاسوج با روش نمونه¬گیری هدفمند و نظری به عنوان نمونه انتخاب شدند، از تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته و مشاهده برای انجام عملیات تحقیق استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده¬ها و ارائه نظریه نهایی از روش کدگذاری نظری استفاده شده¬است. در مرحله کدگذاری باز 218 مفهوم از مصاحبه¬ها استخراج گردید و در مرحله کدگذاری محوری 44 مقوله فرعی و در نهایت 8 مقوله اصلی بدست آمد و مقوله "¬پویاسازی نقش" به عنوان مقوله نهایی ظهور یافت. در پایان با ارائه یک مدل پارادایمی مستخرج از داده¬ها شامل: شرایط علی، شرایط مداخله¬گر، شرایط زمینه¬ای، پدیده، کنش/ کنش متقابل و پیامدها عوامل موثر بر پدیده مورد بررسی را نشان داد، نتایج نشان داد که زنان در نقش سنتی خود نمانده و به بازتعریف جایگاه و نقش خود دست¬ زدند، نقش¬های تازه¬ای را به جای نقش¬های قدیمی خود پذیرفتند، شهرنشینی، رسانه، اشتغال، تحصیلات زنان و همسرانشان به عنوان شرایط علی تأثیرگذار بر پدیده پویاسازی نقش زنان بوده¬است و پیامدهای حاصل از این پدیده نیز شامل تغییر در تعریف از نقش، تغییر در نقش همسری، سازگاری با نقش خانگی، تغییر در سبک زندگی، تغییر ارزش-های زنان و تغییر نگرش جنسیتی بوده¬است.

تلفن همراه از پدیده های نوظهور و دنیای الکترونیک می باشد که در چند دهه اخیر به عنوان یک وسیله ارتباط جمعی، جایگاه ویژه ای در میان افراد جامعه پیدا کرده است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با میزان بهره مندی شهروندان از تلفن همراه در شهر یزد انجام شده است. جامعۀ آماری، این پژوهش را جمعیّت 65-16 سال، شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشماری سال( 1390)، 550904 نفر بوده و بر اساس فرمول کوکران 384 نفر آن ها به عنوان نمونه انتخاب شده اند. تکنیک اصلی گردآوری داده¬ها، پرسشنامه بود که اعتبار (روائی) آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود، داده¬ های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته¬ های پژوهش نشان داد که میزان بهره¬مندی اکثریت شهروندان یزدی (65-16سال) از تلفن همراه کم است. هم¬چنین متغیرهای درآمد، رضایتمندی، نشاط اجتماعی و سبک زندگی رابطۀ معناداری با میزان بهره¬مندی از تلفن همراه ندارند؛ در حالی¬که متغیّرهای سن، جنس، وضعیت اشتغال، نوع شغل، سابقه استفاده، انگیزه، پرداخت ماهیانه تلفن همراه، قیمت گوشی، کارکردهای تلفن همراه، اینترنت گوشی، نگرش به تلفن همراه، هویت ملی، دینداری، سرمایه فرهنگی دارای رابطۀ معنادار با میزان بهره-مندی ازتلفن همراه هستند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای استفاده از اینترنت گوشی، سن، سابقه استفاده، هزینه ماهانه، انگیزه استفاده، قیمت گوشی در مجموع 35/4درصد از تغییرات متغیر وابسته (میزان استفاده از تلفن همراه) را تبیین می کنند. همچنین مقادیر بتا نشان دهنده اهمیت نسبی بالای استفاده از اینترنت گوشی، در بهره مندی از تلفن همراه می باشد.

امروزه بیشتر صاحبنظران بر این باورند که هیچ امری در زندگی انسان برای پیشبرد اهداف او نمی تواند مهم تر و موثّر تر از مدیریت و رهبری باشد. مطالعه نهج البلاغه، هر خواننده ژرف نگر را با این حقیقت آشنا می سازد که آن حضرت برای ادار? جامعه، اصول و مبانی ارزشمندی ارائه کرده اند. این تحقیق سعی دارد با الهام از آموزه های امام علی(ع)، در نامه 53 نهج البلاغه معروف به عهد نامه مالک اشتر، مسائل مربوط به رهبری و مدیریت اسلامی را تجزیه و تحلیل کرده و به تدوین الگوی مدیریت اسلامی بپردازد. در طی این پژوهش محقق توانسته است سبک رهبری امام علی(ع) را از متن عهدنامه استخراج نماید که از آن با عنوان «الگوی رهبری تناسبی »یاد شده است.علاوه برآن، سه منبع قدرت فرهمندی، مقبولیت مردمی ومشروعیت قانونی بعنوان عوامل قدرت و نفوذموثر بررهبری شناخته شده است.

یکی از رفتارهای پرخطری که سلامتی افراد جامعه را به خطر انداخته و هزینه های قابل توجهی را بر جوامع تحمیل می کند، مصرف سیگار است. چندین دهه است که سیگار برای سلامتی انسان ماده ای مضر شناخته شده است. مطالعات پژوهشی در کشورهای توسعه یافته نشان می دهد که روند مصرف سیگار در بین قشر دانشجو رو به افزایش است و نتایج این مطالعات حاکی از آن است که دوره ی دانشجویی یک برهه ی زمانی خاص برای سیگاری شدن افراد است. هدف این پژوهش بررسی زمینه ها و عوامل اعتیاد به سیگار در بین دانشجویان پسر دانشگاه یزد است. در این تحقیق از رویکرد تفسیری- برساختی جامعه شناسی و از نظریه های کنش متقابل نمادین و پدیدارشناسی برای تدوین چهارچوب مفهومی استفاده شده است. رویکرد این پژوهش کیفی است، روش نظریه ی زمینه ای برای عملیات پژوهش و تحلیل داده ها استفاده شده است.