نام پژوهشگر: حمیدرضا خواصی

تعیین ساختار ترکیبات آلی و معدنی با استفاده از داده های پراش اشعه ی x از نمونه های پودری؛ کاربرد در زمینه مهندسی کریستال و مهارکننده ی آنزیم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1390
  علیرضا سلیمی   حمیدرضا خواصی

در بخش اول این پروژه از دیدگاه مهندسی کریستال که به عنوان یک زمینه ی تحقیقاتی در حال رشد در شیمی مدرن محسوب می شود، کمپلکس های هالید جیوه (ii) با لیگاند انعطاف پذیر کربوکسامیدی (l1 = n-(2-پیرازین)-تیوفن-3– استامید) سنتز شده و ساختار کریستالی آن ها بوسیله روش پودر برای کمپلکس 2 ، [hgbr2(l1)2]، و تک کریستال برای لیگاند آزاد l1 و کمپلکس های 1، [hgcl2(l1)2] و 3، [hg2i4(l1)2]، تعیین گردید. با بررسی ترکیبات به دست آمده، مشخص گردید که در مرحله ی نخست پیوندهای هیدروژنی کلاسیک n–h•••n/o نقش موثری در شکل گیری ساختار کریستالی ایفا می کنند. پس از آن با توجه به حضور گروه ch2 و انعطاف پذیری لیگاند، در تمامی ساختارها، برهمکنش های ch/? حاصل از جهت گیری حلقه های تیوفن و/یا گروه ch2 نسبت به حلقه های تیوفن دیگر، سبب ایجاد سینتون تکرارپذیر ch/? می گردد. حضور این سینتون تکرار پذیر همراه با سایر برهمکنش ها در پایداری ساختار کریستالی نقش موثری ایفا می کند. در ادامه به منظور بررسی اثر موقعیت استخلاف بر روی حلقه ی تیوفن و در نتیجه برهمکنش های ch/?، لیگاند l2 (n-(2-پیرازین)-تیوفن-2– استامید) همراه با کمپلکس های هالید جیوه (ii) ([hgcl2(l2)2]، 4، [hgbr2(l2)2]، 5، [hgi2(l2)2]، 6) سنتز گردید. در این میان لیگاند آزاد l2 و کمپلکس 4 به صورت پودری بوده و در نتیجه با استفاده از داده های پراش اشعه x از نمونه ی پودری تعیین ساختار انجام گردید در حالیکه کمپلکس های 5 و 6 در این سری با روش تک کریستال آنالیز شدند. با مقایسه ساختارهای به دست آمده با ساختارهای سری لیگاند l1، مشخص گردید که تعویض موقعیت استخلاف بر روی حلقه تیوفن و در حضور لیگاند انعطاف پذیر، تغییرات ویژه ای بر روی برهمکنش های ch/? و همچنین فرمت منطقه انباشتگی تیوفن در ساختار انباشته کریستالی ایجاد کرده است. دراین راستا مطالعات آماری پایگاه csd بر روی برهمکنش های ch/? روش قابل اعتمادی برای بررسی شواهد ساختاری به دست آمده می باشد. در بخش دوم این پروژه، تعیین ساختار ترکیب mom به عنوان مهارکننده ی آنزیم فسفودی استراز 3 ب (pde3b) با استفاده از داده های پراش اشعه x با تفکیک پذیری بالا از نمونه ی پودری انجام گردید. از آنجا که طراحی مهارکننده های آنزیم شدیداً وابسته به پیش بینی صحیح میزان رغبت یک مهارکننده (لیگاند) نسبت به آنزیم هدف می باشد، روش تئوری داکینگ به عنوان یک روش منطقی و مورد اطمینان در این زمینه، به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به حساسیت محاسبات داکینگ به کنفورماسیون لیگاند ورودی، در این مرحله با استفاده از ساختار تعیین شده ترکیب مهارکننده ی آنزیم pde3b بوسیله روش پودر، به عنوان منبع ورودی درآنالیز داکینگ، نتایج با منبع ورودی معمول ساختار لیگاند (روش های تئوری) مقایسه گردیده و معرفی شد. بر اساس تخمین میزان بازدارندگی آنزیم به صورت تجربی (ic50) در مقایسه با نتایج آنالیز داکینگ برای میزان رغبت اتصال لیگاند به آنزیم (ki)، نشان داده شد که تفاوت در منبع ورودی لیگاند، مقادیر ki را تحت تاثیر خود قرار داده به طوری که ساختار به دست آمده از روش پودر نتیجه نزدیک تری به مقدار تجربی ic50 به دست می دهد.

مهندسی بلور در ترکیبات کمپلکس های جیوه حاصل از نمک های جیوه و لیگاند 8-آمینوکینولین با بررسی اثر پیوندهای هیدروژنی در انباشتگی بلور
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1390
  مجید محمدی آباده   مسعود میرزایی

چکیده امروزه به جهت کاهش اثرات مخرب جیوه روی محیط زیست و کاربردهای فراوان ترکیب های کوئوردیناسیونی آن در صنعت کاغذ، رنگ سازی، وسایل آرایشی، تهیه ی گرماسنج ها، فشارسنج ها، لامپ های نوری فلوئورسانسی و به ویژه در باتری های جیوه ای، تهیه ی ترکیب های کوئوردیناسیونی این فلز یکی از زمینه های مهم پژوهشی دانشمندان به شمار می آید. در این پروژه ی پژوهشی با استفاده از نمک های کلراید، برماید و یداید جیوه(ii) و لیگاند 8- آمینوکینولین، 3 کمپلکس با روشی مشابه و شرایطی یکسان سنتز شده است. ساختار این کمپلکس ها و ویژگی های آن ها با شناسائی های طیف سنجی متفاوت از جمله طیف مادون قرمز، رزونانس مغناطیسی هسته پروتون و کربن، تجزیه عنصری و پراش پرتوی x و با استفاده از مفاهیم مهندسی بلور به بررسی ساختارها، ویژگی آن ها و نقش آنیون های همراه موجود در نمک جیوه پرداخته شده است. بنابر داده های شناسائی های مزبور فرمول شیمیائی 3 کمپلکس تهیه شده عبارتند از: (1) [hg(8-aq)cl2]، (2) [hg(8-aq)br2] و (3) [hg2.5(8-aq)i5]n. نتیجه های به دست آمده از پراش پرتوی x روی تک بلور کمپلکس های [hg(8-aq)br2] و[hg2.5(8-aq)i5]n نشان می دهد که این ساختارهای تک هسته ای و پُلیمری به ترتیب در سیستم بلوری تری کلینیک با گروه فضایی و سیستم بلوری مونوکلینیک با گروه فضایی p21/n متبلور شده اند. با بررسی بیش تر ترکیب های به دست آمده می توان به نقش مهم و تأثیرگذار هالوژن همراه در نمک جیوه به کار برده شده پی برد، زیرا با تغییر نمک هالید جیوه(ii) ازhgbr2 به hgi2، دو ترکیب با بُعد و انباشتگی های بلوری متفاوت به دست آمده است. جیوه(ii) در ترکیب تک هسته ای (2)، دارای عدد کوئوردیناسیون 4 و شکل هندسی چهاروجهی واپیچیده می باشد که این شکل هندسی، متداول ترین آرایش لیگاندها در اطراف فلز مرکزی جیوه(ii) است. در ترکیب پُلیمری (3)، سه نوع فلز جیوه(ii) وجود دارند که هر کدام دارای محیط شیمیائی متفاوتی هستند و دارای عدد کوئوردیناسیونی 4 با شکل هندسی چهاروجهی واپیچیده و عدد کوئوردیناسیونی 6 با شکل هندسی هشت وجهی می باشند.

سنتز، شناسایی و فلزدار کردن پورفیرین های شامل حلقه های پیرولی تغییر یافته و بررسی فعالیت کاتالیتیکی آن ها در واکنش های اکسایش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده شیمی 1387
  علیرضا اژدری تهرانی   رحمت اله رحیمی

اکسایش آنزیمی سولفیدها به سولفوکسیدها بوسیله هم پراکسیدازها، مانند کلرو پراکسیداز (cpo)، فرآیند مهمی از دو نقطه نظر سنتزی و مکانیسمی است. اهمیت پورفیرین های فلزدار به عنوان مدل های شیمیایی آنزیم های هم دار و همچنین استفاده از آن ها به عنوان کاتالیزگر واکنش های اکسایش انتخابی، زمینه مطالعات بسیاری را فراهم آورده است. طی سال های اخیر، در بررسی عملکرد کاتالیتیکی پورفیرین های فلزدار در واکنش های اکسایش، پورفیرین های تغییر یافته بسیار مورد توجه بوده اند. پورفولاکتون نمونه ای از ترکیبات شبه پورفیرینی است که در آن یکی از حلقه های پیرولی به حلقه اکسازولن تبدیل شده است. مطالعات ما نشان داد که تنها یک گزارش از عملکرد کاتالیتیکی این ترکیب ها در واکنش های اکسایش منتشر شده است. در این پایان نامه تحقیقاتی، اولین کاربرد کاتالیتیکی کمپلکس های منگنز و آهن از مزو- تترا فنیل پورفولاکتون و مزو- 3،2- دی هیدروکسی- 3،2- کلرین در واکنش اکسایش سولفیدها با هیدروژن پراکسید تحت شرایط ملایم ارائه شده است. همچنین عملکرد کاتالیتیکی این پورفیرین های منگنز و آهن شامل یک حلقه پیرولی تغییر یافته با ترکیبات مشابه پورفیرینی مقایسه شده است.

سنتز و شناسایی و فعالیت کاتالیتیکی پورفیرین ها و متالوپورفیرین های مزواستخلاف شده کاتیونی، به همراه پلی اکسومتالات های آنیونی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده شیمی 1387
  زهرا کرم زاده   رحمت الله رحیمی

ترکیبات جدید بر اساس هیبرید پلی اکسو متالات ها با پورفیرین ها یا متالوپورفیرین های کاتیونی با هدف پایدار کردن کاتالیست پورفیرین در مقابل واکنش های اکسیداسیون سنتز شد. ترکیبات سنتز شده در این پروژه عبارتند از : پورفیرین های tpyp, tmepy, tbzpzp و کمپلکس شده با فلزات fe(ii), mn(ii) ، و پلی اکسو متالات های (n-bu4n)4h3 {pw11o39}, h3 {pw12 o40} و همچنین هیبریدها {h2tpyp} + (n-bu4n)4 h3{pw11o39} و {mntpyp]+(n-bu4n)4h3 {pw11o39} و {tmepyp}+(n-bu4n)4h3{pw11o39} و {mntmepyp}+(nbu4n)4h3{pw11o39} و{tbzpyp}+h3{pw12o40 و {fetbzpyp}+h3{pw12 o40} . همه ترکیبات بوسیله طیف سنجی های ir و uv شناسایی و فعالیت کاتالیتیکی mntpyp}+(n-bu4n)4h3{pw11o39}, mntpyp در واکنش های اکسایشی متیل فنیل سولفید با هیدروژن پروکسید، بررسی شد. در شرایط مطالعه شده، به نظر می رسد پلی اکسومتالات ها باعث پایداری متالوپورفیرین ها در مقابل غیر فعال شدن در طول چرخه کاتالیستی می شود.

تهیه ی کمپلکس های آهن و منگنز با لیگاندهای غیر یکسان از کمپلکس های با لیگاندهای یکسان؛ بررسی طیفی و تعیین ساختار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1388
  نرجس رحیمی   ناصر صفری

چکیده ندارد.

مهندسی کریستال در کمپلکس های پلیمری جیوه (ii) شامل لیگاندهای آمیدی بر پایه ی پیریدین و پیرازین؛ اثر پیوند هیدروژنی در انباشتگی کریستالی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1388
  بهاره میرمحمدصادق   حمیدرضا خواصی

چکیده ندارد.

مهندسی کریستال در کمپلکس های جیوه (ii)، شامل لیگاندهای آمیدی بر پایه ی پیرازین؛ اثر برهم کنش ?-? و پیوند هیدروژنی بین مولکولی در انباشتگی کریستال
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1388
  محمود عزیزپورفرد   حمیدرضا خواصی

چکیده ندارد.

اکسایش هیدروکربن ها و سولفیدهای آلی با تترابوتیل آمونیوم اکسون در حضور b-تترابرمو-مزو-تتراکیس(4-متوکسی فنیل) پورفیریناتومنگنز(iii)استات
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان 1387
  حسین ولی نژاد   سعید رعیتی

چکیده ندارد.

تهیه و شناسایی کمپلکس های آهن و مس با لیگاندهای پیریدیل فسفینی و استفاده از آن ها در اکسایش سولفیدهای آلی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1388
  ابوالقاسم باخدا   ناصر صفری

چکیده ندارد.

اثر گروه های استخلافی متوکسی در متالوپورفیرین ها بر اپوکسایش کاتالیزوری آلکن ها توسط اکسنده n-bu4nhso5
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1388
  امینه آقابالی   ناصر صفری

چکیده ندارد.

مهندسی کریستال در کمپلکس های پلیمری جیوه با استفاده از لیگاندهای کربوکسآمیدی: سنتز، شناسایی و بررسی ساختار
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده علوم پایه 1387
  مریم مهدی زاده بارفروش   حمیدرضا خواصی

چکیده ندارد.

سنتز، شناسایی و تثبیت کمپلکسهای آلومینیوم، تیتانیوم و نیوبیوم 8-هیدروکسی کوئینولین بر روی بستر مزوپور سیلیکای mcm-41 به عنوان مدلی برای دیودهای نورافشان آلی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده علوم 1387
  یوسف فضایلی حسینی نژاد   مصطفی محمدپور امینی

چکیده ندارد.