نام پژوهشگر: عزیز جوانشیر
غلامرضا حیدری عزیز جوانشیر
چکیده ندارد.
عبدالله جوانمرد عزیز جوانشیر
چکیده ندارد.
فرید شکاری عزیز جوانشیر
با توجه به اهمیت و گستردگی شوری آب و خاک در کشاورزی و نیاز به تولید روغنهایی با منشاء گیاهی در کشور، پژوهشی در راستای شناخت سازوکارها و روشهای تحمل به نمک در گیاه کلزا انجام گرفت . از آنجائی که به هنگام شروع پژوهش هیچگونه گزارشی در رابطه با درجه تحمل به شوری واریته های کلزای رایج در کشور وجود نداشت ، پس از انجام آزمایشهای مقدماتی و گزینش واریته های مورد نظر آزمایشهای اصلی انجام پذیرفت . آزمایشهای مقدماتی شامل آزمایش جوانه زنی و رشد گیاهان در خاکهای حاوی خاک شور بود. در آزمایش جوانه زنی، بذور 18 واریته کلزا در انکوباتور تحت دمای 20 درجه سانتیگراد با محلولهایی حاوی مقادیر متفاوت شوری مورد آزمون قرار گرفتند. براساس نتایج واریته های متحمل دارای درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، سرعت رشد گیاهچه (sgr) و سرعت رشد نسبی (rgr) بالاتری در مقایسه با دیگر واریته ها در تیمارهای تحت تنش شوری بودند. در دومین آزمایش مقدماتی واریته های ذکر شده در گلخانه و در گلدانهایی با شوریهای متفاوت رشد داده شدند. واریته های متحمل تعدا گیاهچه های ظاهر شده و زنده مانده و شاخص ظهور گیاهچه بالاتری را سطوح مختلف شوری دارا بودند. از معیارهای با ارزش دیگر در این مرحله می توان به وزن ویژه برگ (slw) نسبت وزن برگ (lwr) و نسبت سطح برگ (lar) اشاره کرد. از مجموع دو آزمایش سه واریته acsn1 ریجتت و تاورد به عنوان واریته های متحمل، نیمه متحمل و حساس شوری و تحت دو سطح کلسیم تکمیلی قرار داده شدند. شوری موجب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد، وزن تر و خشک اندامهای مختلف ، شاخص برداشت ، ارتفاع بوته، سطح برگ ، تعداد گرده های تندش یافته و طول لوله گرده، کلروفیل a و b کلروفیل کل، مقدار آب مصرف شده، کارایی مصرف آب ، مقدار نسبی آب ، پتانسیل آب برگ ، مقدار روغن، کلسیم، پتاسیم، نسبت k/na و rgr، lwr، lar، ca/na و تغییر در الگوی توزیع ماده خشک گردید. در مقابل کربوئیدراتهای محلول، ریشه های شبه غده، سدیم، کلر، منیزیم و slw افزایش یافتند. مقدار پروتئین کنجاله نیز بجز تیمارهای بالای شوری روند افزایشی داشت ولی بعد از این حد کاهش پروتیئن نیز مشاهده شد. کلسیم تکمیلی موجب افزایش عملکرد و کاهش صدمات ناشی از شوری در گیاه گردید. بیشترین واکنش نسبت به کلسیم تکمیلی در واریته حساس تاور و کمتریم در واریته متحمل acdn1 بروز کرد. با توجه به پائین بودن مقدار سدیم و کلر و بالاتر بودن پتاسیم و کلسیم مشخص گردید کلزا از روش ممانعت از ورود نمک (exclude) جهت تحمل استفاده می کند. از معیارهای مناسب جهت گزینش واریته ها در برابر شوری می توان به شاخصهایی نظیر ca/na و k/na، lwr، alw، rgr اشاره نمود.
مرتضی برمکی عزیز جوانشیر
کشت مخلوط یکی از شیوه های کشاورزی پایدار محسوب و با بهره گیری از اصل تنوع گیاهی در مزرعه، موجب افزایش تولید، حفظ حاصلخیزی خاک و کنترل فرسایش و در مجموع بهره برداری بهینه از منابع می شود. بررسی حاضر نیز، به منظور دستیابی به یک روش تولیدی کارآمدتر و حذف برخی از معایب تک کشتی سیب زمینی در اردبیل، به صورت کشت مخلوط ردیفی سیب زمینی و نخودفرنگی دانه ای با سیستم افزایش در سال زراعی 1378 به اجرادرآمد.
فرید شکاری محمد مقدم واحد
این بررسی بمنظور تشخیص و شناخت ارقام مقاوم به شوری تعدادی ا گیاهان زراعی و مرتعی و درنهایت مصرفی ارقام مقاوم به شوری آب رودخانه آجی چای در مرحله رشد رویشی انجام گرفته است . هدف از انجام این آزمایش شناسائی ارقام مقاوم به شوری بود تا بدینوسیله بتوان برخی از آنها را جایگزین ارقام زراعی متداول کرد. مشخص شده است که یکی از راههای مقابله با خطر شوری و استفاده از خاکهای شور شناسائی، معرفی و اصلاح گیاهان برای تحمل به شوری بوده است . بدینمنظور بذور 34 رقم از 9 گونه زراعی و مرتعی از موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و تبریز و سازمان تحقیقات جنگلها و مراتع آذربایجانشرقی از روستاهای دشت آجی چای جمع آوری گردید. این ارقام در یک طرح آزمایشی فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در یک تونل پلاستیکی مورد مقایسه قرار گرفتند. جهت اجرای آزمایش از گلدانهای پلاستیکی به قطر 20 سانتی متر و محتوی 4 کیلوگرم خاک استفاده گردید. آب آبیاری گلدانها به ترتیب 75ˆ. (شاهد)، 4، 8 و 12 میلی موس بر سانتی متر بود. تاریخ کاشت گلدانها 31 خرداد ماه بوده و گیاهان پس از رسیدن به مرحله ظهور غنچه و گلدهی بدنبال اندازه گیری ارتفاع از قسمت طوقه قطع گردیده و در آون الکتریکی بمدت 48 ساعت در دمای 70 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. سپس بیوماس بوته ها (بدون در نظر گرفتن وزن ریشه) با استفاده از ترازوی حساس با دقت یک ده هزارم گرم تعیین گردید . در این آزمایش مشخص گردید که تحمل به شوری در بین و درون گونه ها در مرحله رشد رویشی متفاوت بوده و گیاهان را میتوان از کم تحمل تا بسیار مقاوم طبقه بندی کرد. طبقه بندی بشرح زیر است : نخود گاودانه شبدر یونجه سورگوم گندم جو آگروپیرون آتریپلکس . اثر بارز شوری توقف کلی در رشد گیاه است . افزایش غلظت نمک به بیش از آستانه تحمل میزان رشد و ارتفاع نهائی گیاه را بطور فزاینده ای کاهش میدهد بطور کلی کراسها در مقابل شوری نسبت به لگومها بسیار مقاومتر هستند. از این آزمایش میتوان نتیجه گرفت که بین جنسها، گونه ها و واریته ها تحمل به شوری اختلاف معنی داری وجود دارد و بدین جهت گروه مناسبی از گیاهان مقاوم به شوری را جهت کشت در زمینها شور بایستی انتخاب کرد.
احمد قنبری بیجار عزیز جوانشیر
از اهداف کشت مخلوط بهبود بخشیدن به کیفیت و کمیت علوفه، کاهش ریسک ، استفاده بهینه از عوامل محیطی و کاهش فرسایش خاک را میتوان نام برد. در کشت مخلوط کراس - لوگم گراس از ازت تثبیت شده بوسیله لگوم استفاده میکند. میزان انتقال ازت از لگوم به گراس بستگی به نسبت لگوم در کشت مخلوط، فاصله ردیفها و نوع گونه دارد. بمنظور تعیین نسبت مناسب کشت یونجه و علف باغ در کشت مخلوط و همچنین تاثیر مصرف و یا عدم مصرف ازت بر روی عملکرد، آزمایش در دو سال با استفاده از طرح کرتهای خرد شده که فاکتور اصلی آن میزانهای صفر و 100 کیلوگرم در هکتار اوره (45 کیلو ازت خالص) بعد از هر چین بوده و فاکتور فرعی آنرا نسبتهای کشت شامل : کشت خالص علف باغ (ooooo)، کشت مخلوط 80 درصد، علف باغ 20 درصد یونجه (ooaoo) کشت مخلوط 40 درصد یونجه، 60 درصد علف باغ (
ابوالقاسم محمدی شوطی حمدالله کاظمی
جهت راه اندازی تکنیک الکتروفورز و مطالعه توده ها و واریته های گیاهی و تعیین ساختار ژنتیکی و سیستم تولید مثلی آنها با استفاده از این تکنیک ، 5 توده بومی سنگینگ ، تبریز، ورامین، نقده، قزوین و مشهد مورد مطالعه قرار گرفتند. سنگینگ با نام علمی lathyrus sativus و بنامهای محلی خلر، ماملی، پولیک و پولکه از خاواده لگومینوز، بعنوان گیاه علوفه ای، بیشتر در مناطق کوهستانی کشت میگردد. عصاره بافتی ساقه گیاهان کشت شده در تاریکی و در 22 درجه سانتی گراد با بررسی 3 سیستم آنزیمی "گلوتامات اکسالات ترانس آمیناز (got)، اسید فسفاتاز (acp) و استراز (est)، با استفاده از تکنیک ژل الکتروفوز شدند. سیستم ژلی استفاده شده در این بررسی ژل نشاسته با تامپون ژلی پولیک + edta و تامپون الکترودی تریس و اسید بوریک بود. پس از درست کردن ژل (یک روز قبل) عصاره ساقه های ایستوله در ژل قرار داده شد و عمل الکتروفورز تقریبا" بمدت 4 ساعت انجام گرفت . بعد از اتمام عمل ژل به لایه هایی با قطر حدود 2 یا 3 میلی متر بریده و هر لایه رنگ آمیزی گردید. بعلت عدم وجود ماده سوبسترای برا آنزیم got و مشکلات تکنیکی یا احتمالا" عدم وجود تنوع برای آنزیم aep در سنگینگ ، توده های مورد نظر بر اساس سیستم آنزیمی استراز مطالعه شدند. با استفاده از بررسی های الکتروفورزی سطح پلوئیدی این گیاه دیپلوئید تعیین گردید که شمارش کروموزومی توسط روشهای سیتولوژیکی ضمن تائید این مسئله، تعداد کروموزوم های سنگینگ را 14 عدد با 7 جفت نشان، دادند. باتوجه به نتایج حاصله از بررسی سیستم آنزیمی استراز فراوانی های ژنی و ژنوتیئپی و طح هتروزیگوتی در هر مکان ژنی و بطور کلی محاسبه گردید . مشخص شد که جمعیت سنگینگ تبریز در هر مکانی ژنی هتروزیگوت میباشد ولی در سایر جمعیت هموزیگوتی در بین مکانهای a و b مشاهده شد و سنگینگ نقده بیشترین مقدار هموزیگوتی را در میان توده های مورد بررسی داشت . همچنین " فاصلهء ژنتیکی " و "همسانی ژنتیکی" با استفاده از فرمولهای پیشنهادی نی (1978) برآورد شدند. بین جمعیت تبریز و جمعیت های مشهد و قزوین هیچ همسانی ژنتیکی بین جمعیت های ورامین و مشهد و نیز مشهد و قزوین هم کم میباشد. در بین 5 جمعیت مورد مطالعه بیشترین همسانی ژنتیکی یا بعبارت دیگر کمترین فاصله ژنتیکی بین سنگینگ ورامین و نقده مشاهده گردید . احتمالا" این دو جمعیت منشاء اولیه مشترکی داشته باشند. تست x برای بررسی حالت تعادل h.w. در هر جمعیت نشان داد که در جمعیت های تبریز و مشهد فرض تعادل h.w صادق نبود ولی در سنگینگ نقده تعادل در هر دو مکان ژنی، در سنگینگ ورامین تعادل فقط در مکان ژنی b و در سنگینگ قزوین تعادل در مکان ژنی a مشاهده گردید.
عبدالله مرادی مصطفی ولی زاده
بمنظور بررسی عملکرد سیب زمینی از طریق تاثیر نور و دما بر غده های بذری آزمایشی با بکارگیری دو واریته سیب زمینی بنامهای دراگا، آئولا در سال 1370 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در اراضی کرکج انجام یافت . این محل جزو اقلیم استپی سرد و نیمه خشک بوده و بارندگی سالیانه آن حدود 310 میلیمتر است و خاک منطقه دارای بافت شنی لومی با سطح الارض کم عمق و ph تقریبی 8 میباشد. در این آزمایش عده های بذری دو واریته دراگا و آئولا قبل از کشت تحت تاثیر سه نوع نور (بدون نور، نور مهتابی و نور طبیعی + مهتابی) و در دمای متفاوت (دمای طبیعی حدود 5 درجه سانتیگراد و دمای مصنوعی 20 درجه سانتیگراد) به شکل آزمایش 2×3×2 قرار گرفتند و 12 تیمار حاصل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه پیاده گردید. نتایج حاصله نشانگر این امر است که قراردادن غده های بذری سیب زمینی تحت رژیم نور و دما موجب افزایش نسبی عملکرد شده و مهمتر از همه موجب میشود که گیاه در مقابل ارماض و آفات و بی آبی و حتی یخبندانهای سطحی بهاری مقاوم باشد و در نهایت عملکرد مناسب را تضمین کندو نیز محصول زودتر ببازار عرضه شده که از نظر اقتصادی حائز اهمیت است .
یعقوب راعی فرخ رحیم زاده خویی
کشت مخلوط از یک سو یکی از روشهای افزایش تولید محصول با استفاده از عامل زمان می باشد و از سوی دیگر روشی در راستای نزدیک شدن بیشتر به نظامهای پایدار زراعی از طریق افزایش گونه ای و به تبع آن کاهش استفاده از نهاده های سینتیک می باشد. در جهت دستیابی به این هدف باید به روابط متقابل گیاهان با یکدیگر و با محیط زیست ، دقت لازم و کافی مبذول گردد. در همین راستا، آزمایشی در بهار سال 1376 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجراء گردید. در این آزمایش دو گیاه سورگوم و شبدر برسیم به صورت مخلوط کشت گردیدند. آزمایش در قابل بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار، شامل کشت خالص سورگوم (t1)، کشت خالص شبدر برسیم (t5)، 75 درصد سورگوم 25+ درصد شبدر برسیم (t2)، 50 درصد سورگوم 50+ درصد شبدر برسیم (t3) و 25 درصد سورگوم 75+ درصد شبدر برسیم (t4) و چهار تکرار پیاده گردید. طرح بکار رفته، نیز روش جایگزینی بود. آتالیز رشد برای هر دو گیاه از طریق نمونه برداریهای هفتگی در طول چین اول انجام گردید و گرافهای مربوطه برای تجمع ماده خشک ، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی رسم گردیدند. بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که گیاه سورگوم در تیمار چهارم حداکثر تجمع ماده خشک ، cgr و rgr را دارا بود. به طوری که کاهش نسبت شبدر در ترکیب ، باعث کاهش معیارهای فوق در این گیاه شد. در حالی که حداکثر تجمع ماده خشک ، cgr و rgr در مورد شبدر از کشت خالص بدست آمد و با افزایش نسبت سورگوم در ترکیب ، رشد بوته های شبدر کمتر گردید. از نظر تولید میانگین بیوماس کل در سه چین تیمارهای اول تا پنجم به ترتیب از حداکثر تا حداقل بیوماس تولیدی را دارا بودند. بررسی جداگانه علوفه برای چین ها نشان داد که چین دوم دارای حداکثر بیوماس بوده و به ترتیب چین های اول و سوم در رده های بعدی قرار گرفتند. ler تیمار دوم (1/14) بیشتر از سایر ترکیبات کشت مخلوط بود. ترکیبات مربوط به تیمارهای سوم و چهارم، ler در حدود یک را نشان دادند. تیمار دوم از rvt بیشتر از یک و تیمارهای سوم و چهارم از rvt کمتر از یک برخوردار شدند. سورگوم دارای اثر رقابتی شدیدتر (3/3) بر روی شبدر برسیم بود، در حالی که شبدر رقیب ضعیفی برای سورگوم بوده و فشار رقابتی آن برابر 0/33 بدست آمد. منحنی عملکرد گروهی نشان داد که نسبتهای پایین از گیاه شبدر در ترکیب کشت مخلوط به ler بالاتر از یک منجر شده، ولی افزایش نسبت آن از حدود 50 درصد به بعد باعث کاهش ler کشت مخلوط در وضعیت طرح جایگزینی می گردد.
غلامرضا محمدی کاظم قاسمی گلعذانی
به منظور بررسی اثرات رژیمهای مختلف آبیاری بر روی برخی از شاخصهای زراعی و فیزیولوژیک در سه رقم نخود (جم، 301 و پیروز)، آزمایشی در سال 1377 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. رژیمهای آبیاری شامل آبیاری کامل (4 نوبت آبیاری) و یک نوبت آبیاری در یکی از مراحل فنولوژیک تولید انشعاب ، گلدهی و تشکیل نیام در کرت اصلی و ارقام نخود در کرتهای فرعی گنجانده شدند. صفات مورد مطالعه عبارت از درصد پوشش سبز، سرعت پر شدن دانه، دوره موثر پر شدن دانه، عملکرد دانه، تعداد نیام در بوته، وزن دانه، تعداد دانه در نیام و حداکثر وزن دانه بودند. اندازه گیری درصد پوشش سبز، 25 روز پس از کاشت شروع و در 10 مرحله با فواصل زمانی 7 روز انجام شد. برداشت دانه های نخود نیز 12 روز پس از تشکیل نیام با فواصل زمانی 4 روز و در 10 مرحله صورت گرفت . کلیه صفات مورد بررسی به استثنای تعداد دانه در نیام تحت تاثیر رژیم آبیاری قرار گرفتند. بین ارقام نیز از نظر کلیه صفات اختلاف معنی دار مشاهده گردید. مقایسه میانگینها نشان داد که در شرایط آبیاری محدود (یک نوبت آبیاری در یکی از مراحل فنولوژیک) در بین رژیمهای آبیاری اختلاف معنی داری از نظر درصد پوشش سبز و تعداد نیام در بوته وجود نداشت . در صورتی که عملکرد دانه، سرعت پر شدن دانه، دوره موثر پر شدن دانه و وزن دانه در شرایط آبیاری در مرحله تشکیل نیام بطور معنی داری بیشتر از رژیمهای آبیاری در مرحله تولید انشعاب یا گلدهی بود میانگین صفات مورد بررسی به استثنای تعداد دانه در نیام که تحت تاثیر رژیم آبیاری قرار نگرفت در شرایط آبیاری کامل (4 نوبت آبیاری) به طور معنی داری بیشتر از آبیاریهای محدود بود. عملکرد دانه، سرعت پر شدن دانه و حداکثر وزن دانه در شرایط آبیاری در مرحله گلدهی بطور معنی دار بیشتر از شرایط آبیاری در مرحله تولید انشعاب بود، ولی از نظر سایر صفات در بین این دو رژیم آبیاری اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. در بین ارقام جم و 301 به استثنای درصد پوشش سبز و تعداد دانه در نیام که در رقم 301 به طور معنی داری بالاتر از رقم جم بود از نظر سایر صفات اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در رقم پیروز تعداد نیام در بوته بطور معنی داری بیشتر از ارقام جم و 301 بود، ولی از نظر سایر شاخصها، این ارقام برتری معنی داری را بر رقم پیروز داشتند. کلیه صفات مورد بررسی به استثنای تعداد دانه در نیام از همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه برخوردار بودند ولی در بین آنها درصد پوشش سبز بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه از خود نشان داد. همچنین همبستگی درصد پوشش سبز با سرعت و دوره موثر پر شدن دانه و اجزای عملکرد نخود در مزرعه می تواند بعنوان یک معیار ارزشمند بکار گرفته شود. در بین اجزای عملکرد، وزن دانه از همبستگی بالاتری با عملکرد برخوردار بود. این امر بیانگر تاثیر بسزای این صفت بر روی عملکرد دانه می باشد. سرعت و دوره موثر پر شدن دانه با عملکرد دانه نیز همبستگی مثبت و معنی داری داشتند. بدین معنی که زیاد بودن سرعت و دوره موثر پر شدن دانه منجر به افزایش وزن دانه و در نهایت عملکرد می گردد. به طور کلی در این آزمایش مشخص گردید که در بین مراحل فنولوژیک گیاه نخود، مرحله تشکیل و پر شدن دانه ها حساس ترین مرحله به کمبود آب می باشد و با انجام آبیاری در این مرحله می توان عملکرد دانه نخود را به طور قابل توجهی افزایش داد.
محمدحسین قرینه کاظم قاسمی گلعذانی
به منظور بررسی واکنشهای اکوفیزیولوژیک تنش کمبود آب و مراحل رسیدگی بر روی کیفیت بذر ارقام دوروم و نان و همچنین اثرات کیفیت بذر بر روی سبز شدن و استقرار گیاهچه در مزرعه ، رشد و نمو و عملکرد محصول، آزمایشاتی در دو سال زراعی 79-1378 و 80-1379 در شهرستان اهواز (مزرعه تحقیقاتی مجتمع عالی رامین-ملاثانی ) اجرا گردید.
مهدی داوری ابراهیم پیغامی
جنگل 200 هکتاری حاتم بیگ در 30 کیلومتری جنوب غربی مشکین شهر قرار گرفته است. درختان اوری این جنگل از سال 1373 بر اثر پوسیدگی ریشه و خشکیدگی سرشاخه ها به سرعت مبتلا به زوال و مرگ و میر شده اند. در حال حاضر یک سوم درختان اوری از بین رفته و با پیشروی این نشانگان خطر انهدام جنگل نیز وجود دارد. به منظور تشخیص علل زوال و میرگ این درختان در طی سال های8 7 تا 80 بازدیدهای مکرری از این جنگل انجام گرفت و علایم مختلف یادداشت و عکس برداری گردید. علائم پژمردگی ، ریزش برگ ها و خشک شدن شاخه ها به وفور مشاهده می شد و بیماری اغلب خشکیدگی انتهایی (dieback) و مرگ (decline) درختان و توقف زادآوری جنگل منجر شده بود. مجموع مطالعات انجام گرفته نشان داد که مهمترین عامل پوسیدگی ریشه و ایجاد زوال در این جنگل بلوط قارچ آرمیلاریا است. این قارچ به دنبال تنش ناشی از پروانه برگخوار بلوط بر اثر ضعف فیزیولوژیک پایه های اوری خطر ساز شده است. میسلیوم های بادبزنی و ریزومورفهای این قارچ بر روی طوقه و تنه درختان آلوده مشاهده می شد. گونه بیولوژیک آرمیلاریای دخیل در زوال پایه های اوری با استفاده از روش آزمون های تلاقی و بکارگیری جدایه های محک هاپلوئید اروپا و ژاپن a.mellea (vahl:fr.)kumm تشخیص داده شد.بامطالعه مقطع عرضی درختان آلوده پوسیدگی قهوه ای در زیر پوشش های بادبزنی میسیلومی آرمیلاریا مشاهده گردید.ابتلای گونه quercus macranthera به عارضه زوال برا ی اولین بار در دنیا گزارش می شود و گزارش قارچ های یاد شده از این گونه بلوط نیز در دنیا جدید است.
محمدتقی آذری کی عزیز جوانشیر
به منظور تعیین حساسیت ارقام مختلف ذرت نسبت به تنش های رطوبتی در مراحل مختلف رشد و مشخص کردن حساس ترین مرحله آبیاری این ارقام در منطقه مغان، یک بررسی با 4 تیمار آبیاری ، شاهد (بدون قطع آب ) ، قطع آب در مرحله 9 برگی، قطع آب در مراحل 9 و 15 برگی و قطع آب در مراحل 9 و 18 برگی روی ارقام ذرت 704sc ، 647sc و هیبرید سه جانبه در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. نتایج حاصل ازاین پژوهش نشان داد که قطع آب در مراحل 9 و 18 برگی به علت همزمان بودن بازمان گرده افشانی بیشترین کاهش عملکرد دانه (حدود 48درصد ) و عملکرد بیولوژیک (حدود 34درصد) را موجب می شود.
ناهید نیاری خمسی محمدرضا نیشابوری
به منظور بررسی و مطالعه تاثیر سطوح رطوبتی مختلف بر روی صفات زراعی و فیزیولوژیک عدس، دو رقم عدس اصلاح شده به نامهای مردم و زیبا مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه گیری کلی بیانگر آنست که رقم زیبا از میزان شاخص سطح برگ ،وزن خشک و سرعت رشد محصول بیشتری برخوردار بود. این رقم از نظر عملکرد دانه، تعداد دانه در نیام ، تعداد نیام در بوته ، طول دوره پرشدن دانه و شاخص برداشت نیز از مقدار بیشتری نسبت به رقم مردم برخوردار شد.