نام پژوهشگر: ثریا قطبی

شناسایی و تحلیل مفهوم ایثار در آیات و روایات و بررسی آثار تربیتی آن
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی 1393
  بیتا عزیزی   ثریا قطبی

ایثار، مقدم داشتن دیگری بر خود در کسب سود و منفعتی یا پرهیز از ضرر و زیانی است که نهایت برادری و دوستی بین دو نفر را نشان می دهد. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل مفهوم ایثار در آیات و روایات و بررسی آثار تربیتی آن است. پژوهش، از نوع کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و روش تحلیل داده ها کیفی است. جامعه تحقیق متنی شامل آیات و روایات بحارالانوار می-باشد که به صورت هدفمند و در راستای سوالات تحقیق انتخاب شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مفهوم ایثار در آیات و روایات شامل ترجیح دادن، برتری دادن، مقدم شمردن، برگزیدن، انتخاب کردن، گرامی داشتن، معامله کردن، دوست داشتن و طلب کردن است. ابعاد ایثار در آیات و روایات بر اساس معنای ازخودگذشتگی شامل ابعاد اعتقادی، اجتماعی و سیاسی می باشد؛ و بر اساس معنای لغوی شامل ابعاد الهی و انسانی است. مولفه های ایثار شامل باور به ارزش ایثار، رفتار ایثارگرانه در ارتباط با نیازمندان با بذل مال، ایثار جان در راه خدا و حاکمیت توحید می باشد. آثار تربیتی ایثار در بعد فردی شامل پرورش فضایل اخلاقی ، حقیقت جویی، تزکیه نفس، اصلاح نگرش و رفتار و در بعد اجتماعی شامل تقویت مهرورزی، تثبیت تمدن بالنده ی دینی، حسن رفتار در معاشرت اجتماعی، فقر زدایی، تقویت روح همبستگی است. نتیجه آن که ایثار معامله ای با خدا است. در صورتی که ایثارگر رضایت الهی را در این معامله در نظر بگیرد عمل او دارای بار ارزشی مثبت و در غیر آن دارای بار ارزشی منفی خواهد بود. ایمان به خداوند، پیامبران و رستاخیز بنیادی ترین باورها در شکل گیری ایثار می باشد. کلید واژه: ایثار، ابعاد ، مولفه، اثرتربیتی، قرآن، روایات

تبیین و نقد آراء یوسف دره حداد در شبهه نصرانیت دعوت پیامبر(ص)
thesis 0 1393
  رحیمه کنعانی چافی   ثریا قطبی

یوسف دره حداد ، کشیش و مستشرق لبنانی آثار زیادی در زمینه قرآن، اندیشه های اسلامی و ارتباط آنها با مسیحیت، نگاشته است. وی قرآن را برگرفته از نصرانیت می داند و مبنای اندیشه او بر پایه «دیدگاه اقتباس» است که دیگر مستشرقان نیز بدان پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر تبیین و نقد آراء حداد در شبهه نصرانیت دعوت پیامبر(ص) می باشد. این پژوهش با روش تحلیل اسنادی انجام شده و روش تحلیل داده ها کیفی است. جامعه تحقیق متنی و شامل فصل چهارم کتاب «القرآن دعوه النصرانیه» می باشد که به صورت هدفمند و در راستای سوالات تحقیق انجام گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که اندیشه جمع شریعت موسی(ع) و عیسی(ع) در قرآن و تبلیغ قرآن برای نصرانیتی که معتقد به جمع این دو شریعت است، مقدمات حداد برای فهم متشابهات قرآن را تشکیل می دهد. نتیجه این نگاه آن است که حداد برخی آیات مکی قرآن را سندی بر پیوستن حضرت محمد(ص) به نصاری و همراهی نصاری در دعوت قرآنی با ایشان می داند. همچنین وی با به استناد برخی آیات مدنی ادعا می کند که پیامبر(ص) و دعوت او نصرانی بوده و نصاری نیز به همراه او به این اسلام نصرانی ایمان آورده اند. آنچه که موجب شده حداد قائل به نصرانیت دعوت پیامبر(ص) شود، تفسیر به رأی، تأویل نا به جای آیات، بی توجهی به آیات مکمل بحث، نگاه خلاف قرآن به وحی و ادعای خلاف تاریخ در همراهی وسیع نصاری با دعوت قرآنی است.

شناسایی وتحلیل روش¬های آموزشی امام رضا(ع) با تکیه بر مسند الإمام الرضا ابوالحسن علی بن موسی علیهما السلام
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده علوم انسانی 1393
  نسرین رهبری پاک   ثریا قطبی

هدف پژوهش حاضر تبیین و تحلیل روش های آموزشی امام رضا (ع)با تکیه بر مسند الإمام الرضا (ع)است. نوع پژوهش، کاربردی و با روش تحلیل مفهومی و اسنادی می¬باشد. جامعه ی پژوهش متنی و شامل کلیه مضامین مرتبط با روش های آموزشی امام رضا (ع)در مسند آن حضرت میباشد که به صورت هدفمند و در راستای سوالات پژوهش انجام شده است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که روش-های آموزشی امام رضا (ع) در برگیرنده فنون آسان ساز شامل دسته¬بندی مطالب، جملات کوتاه و بهره-گیری از داستان؛ فنون جلب توجه مخاطب شامل تأکید بر اهمیت مطلب، استفاده از کلمات خطابی و استفاده از ادات تنبیه و تحضیض؛ شیوه های عینیت بخش شامل ذکر مثال، تشبیه و تمثیل و شیوه پرسش و پاسخ شامل طرح پرسش ابتدایی از سوی امام (ع)و پاسخ آن از سوی شاگرد با تایید، تصحیح و تکمیل آن از سوی امام (ع)، طرح پرسش های احتمالی و پاسخ آن توسط امام (ع) و طرح پرسش ابتدا از سوی شاگرد و پاسخ توسط امام (ع)میباشد. نتیجه آنکه از میان روش های نامبرده، پرسش و پاسخ از بیشترین اهمیت برخودار است. استفاده از این روش توسط امام رضا(ع) سبب ایجاد روحیه پرسشگری در مخاطبان شده و موجب افزایش انگیزه یادگیری و شرکت فعال شاگرد در فرایند آموزش شده و با تقویت قوه تفکر، تعمیق و گستردگی زوایای آموزش را در پی دارد.

تبعیت از منظر قرآن و حدیث
thesis سایر - دانشکده علوم حدیث 1390
  سمیه طاهری   ثریا قطبی

چکیده تبعیّت، پیروی کردن از چیزی یا دنباله روی از دیگری در راه و تفکر، با شرط اختیاری و از روی میل باطنی است که در رفتار و گفتار آدمی ظهور دارد. دنباله روی شخص و یا اشخاص از متبوعان خویش بر اساس نوع تبعیّت و ویژگی پیروی کنندگان و پیروی شوندگان با سعادت و شقاوت ابدی انسان پیوند می خورد و در جهت یابی و تعیین سرنوشت وی نقش آفرین است. از این روست که در آیات و روایات به آن توجه خاصی شده است. در آیات قرآن و روایات اهل بیت (:)، تبعیّت از خداوند، انبیای الهی (:)، امامان معصوم (:) و کتب آسمانی، در ردیف تبعیّت مطلقِ ممدوح و تبعیّت از صالحین، پدر و مادر، زوج و فرمانده، در شمار تبعیّت ممدوح است؛ البته در جایی که با کلام خداوند و آموزه های انبیا و امامان (:)، تغایر نداشته باشد. به همین ترتیب تبعیّت از هوای نفس، ظنّ، شیطان و آباء، در شمار تبعیّت مذموم جای می گیرد. شناخت، دوستی، تسلیم پذیری، صبر، اعتماد، زدودن هر گونه قید و شرط و برخورداری از ظرفیّت بالا، از لوازم تبعیّت به شمار می رود. سربلندی در آزمایشات الهی، رشد فکری، آمرزش و تعالی معنوی، از پی آمدهای تبعیّت پسندیده و کوردلی، ارتکاب معاصی، سقوط از مرتب? انسانیّت، ناتوانی در کنترل نفس، غفلت از یاد خدا، ناکامی در وصول به درجات معنوی، سقوط از مرتب? جوانمردی، پند ناپذیری و دچار شدن به محنت، ضلالت، هلاکت و غضب الهی، از پی آمدهای تبعیّت ناپسند است. کلید واژه ها: تبعیّت، ممدوح، مذموم، پیروی شونده، پیروی کننده