نام پژوهشگر: اسماعیل صبوری
اسماعیل صبوری سید یوسف علوی وثوقی
شهادت درلغت به معنی خبرقطعی،گواهی دادن، سوگندخوردن و... آمده است ودرباب قضاء کاربردفراوانی دارد.ویکی ازقاعده های مشهوردربین جمیع علمای اسلام قاعده:(البَیِّنَه عَلی المُدّعی وَالیَمینُ عَلی مَن اَنکَر)است. واین قاعده تنهاترین اصل درقضای اسلامی قبل ازهر چیز دیگراست.شهادت برای اثبات حق ازارزش واهمیت فوق العاده ای برخورداراست ودرتمامی ادوارودرهمه سیستم های حقوقی شهادت شهود به عنوان یکی ازادلّه اثبات دعوی همواره مورداستفاده طرفین نزاع برای اثبات ادعاهای آنان بوده است. تکلیف اخلاقی واجتماعی احاد افراد جامعه درمقابل دستگاه عدالت ایجاب می نماید که افرادبه هنگام لزوم ونیاز دستگاه قضا درمراجع قضایی حضوریافته وفرشته عدالت رادرجهت آشکارنمودن چهره حق یاری ومساعدت نماید. از طرف دیگر شاهد(گواه) حتّی وقتی که کمال صداقت را داشته باشد باز هم کمتر پیش می آیدکه گواهی او خالی از اشتباه و اشکال باشد، به همین خاطر شرع مقدّس و به تبع آن قانون گذار شرایط سنگینی برای استماع شهادت معین نموده است. و صرف نظر از شرایط فردی مانند بلوغ، عقل ، ایمان وعدالت که شهود باید داشته باشند تعدد آن بستگی به موضوع مذکور در محاکمه با نصاب خاصی از شهود قابل استماع و اثبات است. درفقه امامیه و قوانین موضوعه رأی قاضی تابع شهادت است و قاضی محکمه موظّف به صدور رأی بر اساس مقتضای شهادت است.بابررسی نظرات فقهی امام خمینی(ره)مربوط به شهادات درکتاب شریف تحریرالوسیله است وتطبیق آن با قوانین جاری کشورمی توان به صراحت اعلام کرد که پس از انقلاب نظرات فقهی حضرت امام اثر بسیار عمیقی بر نظام قانونی وحقوقی ایران گذاشته و در مراحل تدوین و اصلاح بسیاری از قوانین جاری کشور به آن رجوع شده و آراء بسیاری از دادگاه ها به آن استناد می گردد.