نام پژوهشگر: فاطمه شمشادی

بلاغت در غزلیات کمال خجندی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1391
  فاطمه شمشادی   داوود اسپرهم

شیخ کـمال خجندی، شاعر قرن هشتم هجری، معاصر خواجه حافظ شـیرازی است، که بیشتر اشعارش را تحت تأثیرخواجه سروده است.در این پژوهش، صور خیال غزلیات دیوان کمال خجندی، در چهار مبحث اصلی تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه بررسی شده است. توضیح مختصری درباره نحوه زندگی کمال، خصوصیات اخلاقی و قدرت شاعری او داده شده است. در ادامه، به اختصار، تعریفی از علم بیان و مباحث اصلی آن به میان آمده است، سپس بسامد آن ها در یک دهم از غزلیات کمال خجندی بررسی و در انتها نتیجه آن به صورت آماری ارائه شده است.در نهایت با توجه به بسامد و نمودار آماری به دست آمده در این پژوهش به این نتیجه رسیدیم که شیخ کمال، بیش از همه ی صور خیال، از تشبیه، به خصوص، از تشبیه مضمر بهره برده و بعد از آن، تشبیه بلیغ از نوع اضافی، تشبیه حسی به حسی، عقلی به حسی و مفرد به مفرد به ترتیب پرکاربردترین نوع تشبیه به کار رفته می باشند. بعد از تشبیه، کنایه از نوع ایما به وفور در غزلیاتش به کار رفته است.همچنین استعاره ها عمدتاٌ از نوع مکنیه بوده و در استعاره مصرحه، بیش از همه از مصرحه مطلقه استفاده کرده است. مجاز به لحاظ کاربرد آخر از همه قرار دارد و بیشترین نوع استفاده شده از آن، مجاز جزئیه است.