نام پژوهشگر: مژده خلیلی
مژده خلیلی مهدی اکبری
امروزه سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی (sdi) به دلیل مزایای زیاد آن نسبت به سیستم آبیاری قطره ای (di) و سایر روش های آبیاری سنتی رو به افزایش می باشد. نحوه ی توزیع رطوبت در جبهه-ی رطوبتی و عمق و فاصله ی مناسب برای کارگذاری قطره چکان ها در خاک های با بافت های متفاوت از اساسی ترین موضوع در طراحی و مدیریت آبیاری قطره ای زیرسطحی می باشد. به منظور مطالعه و بررسی توزیع مکانی و زمانی رطوبت در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی تحقیقی با دو عمق کارگذاری لوله های قطره چکان دار (40 و 50 سانتی متر از سطح خاک)، سه مدت کارکرد (2، 4 و 6 ساعت)، دو فاصله نصب 50 و 75 سانتی متر با دبی 5/3 لیتر در ساعت برای قطره چکان ها انجام گردید. بدین منظور با ساخت یک مدل فیزیکی، کالیبره و اجرا نمودن مدل hydrus-2d با شرایطی مشابه شرایط مدل فیزیکی، دقت مدل در پیش بینی حرکت رطوبت در یک خاک لومی و تحت سیستم آبیاری زیرسطحی از طریق مقایسه با مقادیر مشاهداتی مورد ارزیابی قرار گرفت و عمق و فاصله ی بهینه برای نصب قطره چکان ها معرفی گردید. هم چنین برای تعیین ابعاد پیاز رطوبتی یک مدل نیمه تجربی ارائه گردید که نتایج حاصل از مدل نیمه تجربی با مقادیر اندازه گیری شده و نتایج حاصل از مدل hydrus-2d مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در خاک لومی با کاربرد قطره چکان های تنظیم شونده ی فشار، با دبی 5/3 لیتر در ساعت عمق 40 سانتی متر برای حالتی که قطره چکان ها به فاصله ی 75 سانتی متر از یکدیگر قرار دارند، مناسب ترین حالت بوده و مدل نیمه تجربی و مدل hydrus-2d از دقت مناسبی برای شبیه سازی ابعاد پیاز رطوبتی برخودارند. هم چنین مدل hydrus-2d با دقت بالایی قادر به شبیه سازی حرکت آب در خاک لومی در آبیاری قطره ای زیرسطحی می باشد.