نام پژوهشگر: احسان مدیریان
احسان مدیریان احمدعلی کامرانی
مقدمه: در مورد نقش کافئین در پوکی استخوان مطالعات متعددی منتشر شده است که در بسیاری از آنها نتایج ضد و نقیضی گزارش شده است. این متاآنالیز با هدف بررسی تأثیر مصرف کافئین بر روی ریسک شکستگی ناشی از پوکی استخوان انجام شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه بر اساس جستجو در پایگاه های اطلاعات پزشکی pubmed، isi، wiley online library ، sciencedirect و cochraneبا استفاده از یک استراتژی جستجوی مقالات و با کلمات کلیدی شامل قهوه، کافئین، چای، نوشابه انرژی زا و کولا بررسی ارتباط آنها با کلمات کلیدی استئوپروز، تراکم ماده معدنی استخوان (bmd) و شکستگی، جستجو انجام شد. نتایج: براساس جستجوی اولیه در پایگاه های مختلف، 2755 مقاله بدست آمد که پس از سه مرحله بررسی عنوان، خلاصه مقالات و متن کامل مقالات، در پایان 12 مطالعه باقی ماند که متاآنالیز بر روی آنها انجام شد. متاآنالیز مطالعاتی که بصورت مشترک برروی مردان و زنان انجام شده نشان می دهد که مصرف قهوه با افزایش ریسک شکستگی استخوان فمور ارتباط مستقیم دارد بطوریکه کسانی که مقدار بیشتری قهوه مصرف کرده اند در مقایسه با کسانی که کمتر قهوه مصرف کرده اند حدود 2 برابر بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان فمور هستند (rr=1.722). همچنین نتایج نشان می دهد که افزایش مصرف کافئین با شکستگی هیپ ارتباط معنی داری دارد (rr=1.188). متاآنالیز انجام شده بر روی 8 مطالعه مشاهده ای که تاثیر مصرف چای بر روی شکستگی استخوان گردن فمور را گزارش کرده بودند نشان می دهد که مصرف چای اثر پیشگیرانه در بروز شکستگی دارد ولی این تاثیر معنی دار نیست (rr=0.872). بحث: اگرچه در بررسی مطالعاتی که تا کنون منتشر شده است، مصرف کافئین و قهوه با افزایش خطر شکستگی استخوانی بخصوص در بین زنان همراه بوده و چای می تواند ریسک شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان را کاهش دهد، توصیه می شود برای جهت اثبات این اثرات مطالعات آینده نگر یا مداخله ای با حجم نمونه بالاتر طراحی و اجرا شوند.