نام پژوهشگر: حسن تقوی جلودار
ساناز آورجه بهروز حیدری
فاکتور¬های زیست محیطی از جمله شوری و دما می¬توانند بر فیزیولوژی و کارایی رشد در ماهی¬ها موثر باشند، ازاین روممکن است بسیاری از اندام¬های داخلی آنها از جمله کلیه و آبشش، دامنه وسیعی از تغییرات مورفولوژی و عملکرد را نشان دهند. بدین منظور بچه ماهیان به مدت 21 روز در گروه¬های دمایی 20، 25 و 30 درجه سانتی¬گراد در سه سطح شوری صفر، 5 و ppt10 نگهداری شدند و تغییرات بافتی آبشش و کلیه ماهی کپور معمولی مورد بررسی قرار گرفته است. نمونه¬برداری در روز¬های 7 و21 انجام شد، نمونه¬ها پس از بیومتری به آزمایشگاه منتقل گردید و بافت¬های مورد نظر جدا و در محلول بوئن به مدت 48-24 ساعت فیکس گردید. به منظور بررسی سلول¬های کلراید در بافت آبشش و سلول¬های گلومرول در بافت کلیه ماهی به ترتیب از رنگ-آمیزی پاس-هماتوکسیلین و رنگ¬آمیزی هماتوکسیلین-¬ائوزین استفاده شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد مساحت شبکه گلومرول با افزایش دما بطور معنی¬داری کم شده و بیشترین مساحت شبکه گلومرولی در دمای 20 درجه سانتی¬گراد مشاهده شد (p<0.05). همچنین اختلاف معنی¬دار بین شوری¬های ppt0 و ppt10 مشاهده شد (p<0.05). از نظر تعداد شبکه گلومرولی بین روزهای 7 و 21 اختلاف معنی¬دار آماری مشاهده نشد (p>0.05) و بین دما¬های 20 با 25 و 30 درجه سانتی¬گراد اختلاف معنی¬دار وجود داشت (p<0.05)، اما بین دمای 25 و 30 درجه سانتی¬گراد اختلاف معنی¬داری وجود نداشت (p>0.05). اثر شوری بر تعداد شبکه گلومرولی (p>0.05) کمتر از اثر دما (p<0.05) بود و اختلاف معنی¬داری بین داده¬ها دیده نشد. همچنین نتایج نشان داد که تعداد و مساحت سلول¬های کلراید با بالا رفتن شوری و دما افزایش یافت و بیشترین تعداد و مساحت سلول¬های کلراید در دمای 30 درجه سانتی¬گراد و شوری ppt10 مشاهده شد. در نهایت می¬توان گفت، تعداد و مساحت سلول¬های کلراید در آبشش و تعداد و مساحت شبکه گلومرولی در کلیه تحت تأثیر دو فاکتور محیطی شوری و دما قرار دارند. در نهایت می¬توان گفت، تعداد و مساحت سلول¬های کلراید در آبشش و تعداد و مساحت شبکه گلومرولی در کلیه تحت تأثیر دو فاکتور محیطی شوری و دما قرار دارند.
علیرضا جاوید گلشن آباد محمد امجدی
این پژوهش به منظور بررسی غلظت فلزات سنگین مس، روی، آهن و کادمیم در بافت های آبشش، عضله، پوست و گناد ماهی کلمه در نواحی جنوبی دریای خزر و در دو ایستگاه ساری و بندرترکمن انجام شد.
حسن تقوی جلودار بهروز ابطحی
جمعیت قابل توجه ماهیان کیلکا و اهمیت زیاد آنها در بقای اکوسیستم دریای خزر، ما را بر آن داشت تا برخی خصوصیات زیستی شامل مراحل بلوغ جنسی (ماکروسکوپی، میکروسکوپی)، میزان هم آوری، ترکیب سنی در مراحل بلوغ جنسی، نسبت جنسی، ارتباط بین طول چنگالی و وزن سن، ارتباط بین هم آوری و طول چنگالی و وزن، وزن تخمدان و سن و زمان اوج تخمریزی را در یکی از گونه های کیلکا مورد بررسی قرار دهیم. به همین منظور از فروردین تا مرداد ماه 1379 در منطقه صید تجاری بابلسر مجموعا بیش از 800 قطعه ماهی کیلکا معمولی (clupeonella delicatula) زیست سنجی شدند. پژوهش بعمل آمده بیانگر این موضوع است که کیلکای معمولی در منطقه مذکور دارای چهار مرحله جنسی در 6 کلاس سنی مختلف با نسبت جنسی 2:1 (نر -ماده) بوده، و زمان اوج تخمریزی آن در اردیبهشت ماه است. میانگین هم آوری مطلق 28239/82 و میانگین قطر تخمک تا مرحله چهارم رسیدگی جنسی 557/0 میلی متر محاسبه شد.