این رساله، نقش ارتش پاکستان در بحران افغانستان را بررسی می کند. در مورد علت بحران افغانستا دو نظریه کلی وجود دارد. گروهی علت بحران را در داخل آن کشور جستجو می کنند، در حالیکه عده ای دیگر علت بحران را خارجی می دانند. باید گفت که عوامل داخلی بیشتر زمینه بحران را فراهم کردند، زمینه ای که باعث دخالت شوروی بعنوان اصلی ترین عامل بحران در آن کشور شد.برخی کشورها نیز در استمرار بحران افغانستان دخالت داشته اند که از آن جمله می توان پاکستان را نام برد. سئوال اساسی این است که پاکستان چرا به سرنوشت افغانستان اهمیت می دهد و بعلاوه چه نهادی در پاکستان بیشترین نقش را در سیاستگذاری و اجرای آن در افغانستان بعهده داشته است.در این رساله ضمن بیان عللل شکل گیری بحران افغانستان و نقش پاکستان در این بحران نشان می دهد که ارتش پاکستان نقش اصلی را در سیاست این کشور نسبت به افغانستان برعهده داشته است.ارتش پاکستان بنا به علل تاریخی، سیاسی و نظامی از نفوذ زیادی در سیاست پاکستات برخوردار بوده است. علت محوری نفوذ و برتری ارتش پاکستان در سیاست پاکستان رقابت این کشور با هند می باشد. پاکستان بدلیل درگیری همیشگی با هند با تجهیز ارتش پرداخته و دست او را در سیاست داخلی بازگذاشته است. ارتش پاکستان در هر تصمیمی که به نوعی به روابط با هند مربوط باشد، دخالت می کند. بنا به همین تحلیل علت اصلی واگذاری سیاست پاکستان در قبال افغانستان به ارتش نیز رقابت با هند بوده است.سیاست پاکستان تا خروج نیروهای شوروی حمایت از مجاهدین بود، اما بعد از خروج شوروی و رفع خطر آن کشور، پاکستان در پی آن بود که دولتی طرفدار خود در افغانستان تشکیل دهد. این کار را با حمایت از حمتیار پی گیری کرد. اما علیرغم تلاشهای پاکستان دولتی به رهبری ربانی بر سرکار آمد که دارای روابط نزدیک با هند بود. پاکستان برای مقابله با آن دولت ابتدا از حمتیار حمایت کرد اما پس از آن به طالبان روی آورد.