رشد و توسعه کشور نیاز به دانش، فن آوری و بهره برداری مناسب از ظرفیتهای موجود دارد. ازدیاد بهره وری سر منشا رشد اقتصادی کشور است و به همین دلیل توجه اقتصاددانان در دهه های اخیر به این واژه زیاد شده است. در این پایان نامه، ابتدا کلیاتی درباره بهره وری ارائه شده و در ادامه تعاریف بهره وری عوامل موثر در افزایش سطح بهره وری و روشهای موجود برای اندازه گیری آن مورد بحث قرار گرفته است. سپس آمار معادن سنگهای تزئینی کشور با توجه به نوع مدیریت و علل افزایشی بهره وری کار در این معادن توضیح داده شده است و به منظور تحلیل بهره وری، وضعیت استخراج در این معادن کشور در سال 1377 نیز تشریح شده است.سازگار کردن هدف ها و برنامه های دولت با بخش خصوصی راز پیشرفت و توسعه سیاسی و اقتصادی کشورهای قدرتمند اقتصادی دنیای امروز است. به همین دلیل فرآیند خصوصی سازی همراه با دلایل و مراحل آن، بطور کامل بحث شدهو مزایای خصوصی سازی معادن ایران برشمرده شده است.محاسبه بهره وری معادن دولتی و خصوصی ایران از سال 1372 تا 1376 موضوع اصلی پایان نامه است که در فصل چهارم انجام شد. شاخص هایی که برای محاسبه بهره وری و تحلیل آن بکار برده شده اند عبارتند از: رقابت پذیری، هزینه نیروی کار، هزینه نیروی کار بر تعداد کارکنان، هزینه واحد نیروی کار بر تعداد کارکنان، هزینه واحد نیروی کار، بهره وری نیروی کار و ارزش ستانده کل بر نیروی کار.بررسی آماری داده ها و تحلیل نتایج به دست امده بوسیله نرم افزار ‏‎statgraphics plus 3.0‎‏ در قسمت بعدی انجام شده و همچنین نمودارهای تحلیل بهره وری در معادن دولتی و خصوصی و مقایسه آنها با یکیدیگر توسط این نرم افزار نشان داده شده است. پیشبینی شاخص های بهره وری برای معادن دولتی و خصوصی به روش کدگذاری از نتایج مهم ارائه شده در این بخش میباشد.اجزای تشکیل دهنده این مدلها، نقاط ضعف معادن و روش افزایش بهره وری را برای تحلیل گر روشن میسازد. مدل های تدوین شده را میتوان برای تصمیم گیری در تغییر و یا بهبود سیستم مدیریتی معادن ایران بکار برد.