نام پژوهشگر: حسن فضلی
مهدی دست باز علی شعبانی
تور گوشگیر یکی از ادوات صید می باشد که نقش مهمی در صید آبزیان دارد. این تور به صورت سدی در برابر گله ماهیان قرار گرفته و آنان را صید می کند. این تور یک ابزار صید غیرفعال می باشد. گزینشی عمل کردن این تور براساس اندازه ی ماهی است نه براساس گونه، لذا گونه های بسیاری توسط این تور در یک بار عمل تور ریزی صید می شوند. این تحقیق از دی ماه 88 تا مرداد ماه 89 و در دو ایستگاه کنگ و حسینه واقع در شهرستان بندر لنگه انجام شد. تقریباً تمام گونه های صید شده در دو ایستگاه یکسان بودند. بیشترین میزان صید مربوط به ماهی هوور با 8/34% و کم ترین میزان صید مربوط به ماهی حلواسیاه با 09/0% بود. در این تحقیق ماهیان شیر بیومتری شده در طبقات طولی 5 سانتی متری دسته بندی شدند و بیشترین تعداد ماهی شیر در طبقه طولی 75-71 و کم ترین تعداد در طبقه طولی 115- 111سانتی متر ثبت شد. تعداد 253 عدد ماهی شیر برای تعیین چشمه استاندارد تشریح شدند. طول در اولین بلوغ جنسی برای ماهی شیر 12/78 سانتی متر تعیین شد. نسبت جنسی (ماده : نر) برابر با (92/0 : 1) محاسبه شد. مقدار a و b به ترتیب 3-10× 4/7 و 9554/2 محاسبه شدند. از نتایج چنین بر می آید که ماهیان شیر از رشد همگونی برخوردار بودند. دوره تولید مثلی ماهی شیر، بین ماه های اردیبهشت تا مرداد با اوج رسیدگی جنسی در خرداد تعیین شد. براساس معادله تجربی بین ارتفاع بدن ماهیان شیر ماده در اولین بلوغ جنسی و طول چنگالی، اندازه چشمه کشیده تور گوشگیر برای صید ماهی شیر حدود 16 سانتی متر پیشنهاد شد.
سامره باقری پایین کولایی عبدالرسول سلمان ماهینی
اکثر رودخانه های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده، ولی در حال حاضر فقط برخی از این رودخانه ها محل اصلی مهاجرت بهاره ماهی سفید محسوب می شوند. بنابراین در این تحقیق تاثیر برخی از عوامل محیطی در مصب رودخانه های مهم حاشیه جنوبی دریای خـزر و تاثیـرات آن بر بازسازی ذخایر ماهی سفید دریای خزر در یک بازه زمانی 30 ساله از سال 91-62 بررسی گردید. به منظور تعیین مناسب ترین رودخانه ها مقادیر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی رودخانه های مورد مطالعه با مقادیر استاندارد انطباق داده و سپس با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره آنتروپی استفاده گردید. نتایج نشان داد که مصب رودخانه ها از نظر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در معرض تغییرات زیادی قرار داشته و رودخانه های خاله سرا و گرگانرود به ترتیب مناسب ترین و بدترین رودخانه ها از نظر کیفیت آب می باشند. در کل، در حال حاضر اکثر رودخانه ها در حوضه جنوبی دریای خزر از وضعیت مناسبی برخوردارند.
مصطفی عسگری حسن فضلی
به منظور بررسی تغییرات فصلی پراکنش و تنوع گاماروسها به تفکیک جنسیت در سواحل ، نمونه برداری بصورت فصلی در ده ایستگاه (از بابلسر تا فریدون کنار) به مدت یکسال ازمرداد 1392 لغایت اردیبهشت 1393 با کوادرات 50×50 سانتیمتر بصورت تصادفی و برداشت کامل تمامی نمونه ها در طول سواحل شنی انجام گرفت. در مطالعات صورت گرفته فقط گونه pontogammarus maeoticus مشاهده شد. میانگین طول در نمونه های نابالغ و جنسهای نر و ماده بترتیب 1/4، 5/8 و 3/8 میلیمتر و وزن بترتیب 0068/0، 0303/0 و 0282/0 گرم برآورد شد، نرها دارای طول و وزن بیشتری از ماده هستند، حداکثر طول نر و ماده در این گونه 14 میلیمتربدست آمد از مجموع 1906 نمونه شمارش شده در آزمایشگاه 673 (30/35 %) نر ، 873 (80/45%) ماده ، 360 (9/18%) نابالغ بدست آمد. نسبت جنسی (نر/ ماده ) در فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب( 63/) ،(93/) ،(21/1) و(70/) بود. بیشترین نسبت جنسی با 21/1 در فصل پاییز (آبان) و کمترین نسبت جنسی با 63/ در فصل بهار(ادیبهشت) مشاهده شد همچنین این نسبت جنسی با اختلاف کم به نفع ماده ها می باشد .
علیرضا جاوید گلشن آباد محمد امجدی
این پژوهش به منظور بررسی غلظت فلزات سنگین مس، روی، آهن و کادمیم در بافت های آبشش، عضله، پوست و گناد ماهی کلمه در نواحی جنوبی دریای خزر و در دو ایستگاه ساری و بندرترکمن انجام شد.
ابوالقاسم امری صاحبی حسن تقوی
ماهی گل آذین یکی از ماهیان غیر بومی و با ارزش تغذیه ای در دریای خزر می باشد. هدف از این پژوهش مقایسه پارامترهای رشد و برخی شاخصهای بیولوژیکی ماهی گل آذین (atherina boyeri) در سواحل جنوبی دریای خزر واقع در منطقه نیروگاه نکاء بوده است. بدین منظور 231 قطعه ماهی در پنج مرحله طی ماههای آذر، دی و اسفند (1392) و نیز اردیبهشت و شهریور (1393) تهیه گردید و بعضی از ویژگیهای زیست شناسی از قبیل سن، جنسیت و رشد را با توجه به اهمیت و گسترش جمعیتی و زمانی مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین سن، طول کل و وزن بترتیب 2 سال، 47/8 سانتیمتر و 81/3 گرم بوده است. همبستگی معنی داری بین طول کل ، وزن و سن ماهی وجود دارد (0.001>p ). بیشترین میزان رشد لحظه ای در 1 سالگی صورت گرفت. نسبت جنسی نر به ماده 1: 85/1 می باشد، که تفاوت معنی داری در آنها دیده شده است. نسبتهای جنسی نر : ماده براساس تعداد در هر گروه سنی بترتیب در یک سال 1: 58/1، دو سال 1: 75/1، سه سال 1: 25/2 و چهار سال 07/1:1 بود که تفاوت معنی داری در آن مشاهده گردیده است. شاخص گنادوسوماتیک (gonadosomatic index) در نر و ماده بترتیب 27/2 و 59/3 می باشد که با افزایش سن، کاهش می یابد. همچنین اوج منحنی gsi در اسفند ماه دیده شده است. میانگین فاکتور وضعیت (cf) در نر و ماده بترتیب 59/0 و 6/0 را نشان می دهد و اوج منحنی آن در ماه اردیبهشت و سن 2 سالگی دیده شد. بعلاوه رابطه طول و وزن (رگرسیون نمایی)، الگوی رشد منفی را در هر دو جنس نر و ماده نمایش داده است. در معادله رشد وان برتالانفی برای کل ماهیان lt = 13.47[1-e-0.27(t+1.61)] محاسبه شد. همه این فاکتورها نشاندهنده وضعیت متفاوت سن و رشد ماهی گل آذین در طی سنین مختلف و ماههای بررسی شده است. برای بدست آوردن تغذیه این ماهی نیز 191 نمونه ماهی گل آذین از سواحل جنوب شرقی دریای خزر از آذر ماه 1392 تا شهریور ماه 1393 و بطور فصلی صید و بررسی شد. در مطالعه حاضر تعیین اقلام غذایی و شاخص های طول نسبی لوله گوارش (rlg)، شاخص تهی بودن معده (vi) و شدت تغذیه (if) مورد بررسی قرار گرفتند. این ماهیان با میانگین طول نسبی لوله گوارش 06/0±46/0 جزء ماهیان گوشتخوار محسوب می شوند. میانگین شاخص تهی بودن معده 45 درصد محاسبه گردید که نشان دهنده وضعیت بین نسبتاً پرخور تا متوسط خور این ماهیان بررسی شده دارد و همچنین میانگین شدت تغذیه آنها 21/221±535 است که حد مطلوب برای این ماهی در این منطقه می باشد. براساس اولویت غذایی تعیین شده نیز گاماروس (بنتوز) و دافنی (زئوپلانکتون) بالاترین فراوانی حضور غذا را در بین سایر طعمه های خورده شده داشتند، اما براساس فرمول (fp) غذای اصلی وجود ندارد. بنابراین مطالعه صورت گرفته نشان دهنده فعالیت شکاری فرصت طلبانه این ماهی برای کسب غذا را دارد.
مبین مشک آبادی بهنمیری سعید گرگین^cُ[email protected]%
علی رغم اهمیت وضرورت انجام تحقیق دررابطه با ویژگی های رشته نخ های بکار رفته در ادوات صیادی و ضرورت شناخت استحکام ادوات صیادی، متاسفانه در داخل کشور توجه کمی به این موضوع صورت گرفته است. در این تحقیق جهت بررسی تغییرات استحکام تور کیلکا، قبل و بعد از استفاده از تورهای کارکرده انباری و تور کار کرده مستهلک و تور نو (شاهد) هر دو لایه تور بیرون و داخل نمونه برداری شد.
عیسی نبوی جلودار حسن فضلی
چکیده ندارد.
محمد علی خراشادی زاده بهروز ابطحی
نتایج این تحقیق مبین آنست که در جامعه آماری موردمطالعه کیلکای چشم درشت دارای نسبت جنسی 7: 1 (نر به ماده ) بوده ، زمان اوج اسپرم ریزی نر و تخمریزی ماده در اوایل بهمن ماه می باشد . میانگین وزن 73/8گرم ، طول چنگالی6/ 110 mm سن 3./ بعلاوه و منهای 6/3 ، مرحله بلوغ جنسی ماده ها 3./ بعلاوه و منهای 67/3 ، وزن گناد1 ./.بعلاوه ومنهای 5/. گرم ،شاخص بلوغ 1/ بعلاوه و منهای 39/5 ، قطر تخمک / 3 .بعلاوه و منهای42 /. و هم آوری 735 بعلاوه و منهای 10221 بدست آمد . در مجموع 6 گروه سنی با بیشترین فراوانی سنی در جنس نرو ماده مربوط به سن 4+ ، و 4 مرحله رسیدگی گناد برای جنس نرو ماده ، با بیشترین فراوانی مرحله 4 تخمدان ، مشاهده شد . گروه سنی 1+و مرحله رسیدگی جنسی 1 درهر دو جنس و مرحله رسیدگی جنسی 5 در جنس نر مشاهده نگردید . بر مبنای محاسبات انجام شده با سطح اعتماد 95 ./. میتوان از قطر تخمک ، به مرحله رسیدگی جنسی رسید . بر اساس مطالعات بافت شناسی ( میکروسکوپی ) و مشاهده ظاهری ( ماکروسکوپی ) تخمدان ، این دو با اطمینان بالا برهم منطبق بوده ، هرچند که روش میکروسکوپی ، برای تعیین مراحل رسیدگی گناد ، به خصوص در مورد ماهیان جوان و همچنین جنس نر ، مطمئن ترین راه می باشد .