نام پژوهشگر: داوود عطایی
داوود عطایی منوچهر حامدی
در این تحقیق امکان استفاده خوراکی از روغن بذر چای ایرانی (لاهیجان) مورد بررسی قرار گرفته و خصوصیات آن با روغن های استحصالی از تخم آفتابگردان (رقم فارس) و میوه زیتون (رقم گیله زیتون) مقایسه شده است. از 35 هزار هکتار سطح زیر کشت چای در مناطق شمالی کشور سالیانه می توان حدود 35 هزار تن بذر چای جمع آوری کرد و با احتساب 20 درصد روغن در این دانه روغنی، بیش از 6500 تن روغن بدست می آید. در وضعیتی که بیش از 90 درصد روغن مصرفی از خارج وارد می شود به عنوان یک منبع جدید از اهمیت بالایی برخوردار است. روغن های مورد مطالعه از جهت درصد اسیدهای چرب (توسط دستگاه gc)، عدد پر اکسید، عدد یدی، عدد صابونی و مدت زمان ماندگاری آزمایش شد. روغن بذر چای دارای 56 درصد اولئیک اسید و 22 درصد لینولیئک اسید بوده و از این جهت بین دو روغن آفتابگردان و زیتون قرار دارد یعنی از جهت خواص تغذیه ای و پایداری، روغنی مناسب است. آزمایش ماندگاری این روغن ها در دمای 63 درجه سانتیگراد نشان داد که ماندگاری روغن بذر چای بالاتر از روغن آفتابگردان و در حدود ماندگاری روغن زیتون است. عدد یدی روغن این دانه نشان می دهد که اشباعیت روغن بذر چای ما بین دو روغن دیگر است و عدد صابونی این سه روغن به هم نزدیک می باشد. در این تحقیق همچنین روغن بذر چای بعنوان آنتی اکسیدان طبیعی به روغن های آفتابگردان و زیتون در دو سطح پنج و ده درصد، افزدوه شد و ماندگاری آنها با شاهد مقایسه گردید. نتایج نشان داد که ماندگاری روغن آفتابگردان در حالت مخلوط با روغن بذر چای افزایش یافته و این موضوع اثر روغن بذر چای را بعنوان آنتی اکسیدان طبیعی ثابت می نماید. با توجه به خصوصیات بدست آمده در مجموع می توان گفت: روغن بذر چای در صورت رنگبری جهت مصرف خوراکی در پخت و پز، سالاد، سس ها، مارگارین و صنایع بهداشتی و آرایشی، کاربرد دارد.