نام پژوهشگر: مریم میرطالبی
مریم میرطالبی ضیاءالدین بنی هاشمی
پژمردگی فوزاریومی خربزه و طالبی با عامل fusarium oxysporum f. sp. melonis از بیماری های مهم قارچی در مناطق رشد این گیاهان می باشد. جدایه های f. oxysporum از گیاهان و خاک ریزوسفر متعلق به پنج استان مهم تولیدکننده ی خربزه و طالبی جداسازی شد و بر پایه ی بیماری زایی در ارقام افتراقی، گروه های سازگاری رویشی (vegetative compatibility groups)، توالی سنجی ناحیه ی جداکننده ی بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی (nuclear ribosomal dna intergenic spacer region)، ژن امتداد ترجمه ی یک آلفا (translation elongation factor-1? gene) و rep-pcr با استفاده از آغازگر rep مورد بررسی قرار گرفتند. نود جدایه از صد جدایه ی بدست آمده در این مطالعه متعلق به نژاد 2,1 بودند که اغلب آن ها دارای گروه سازگاری رویشی 134 و تعداد کمی از آن ها متعلق به یک گروه سازگاری رویشی نامشخص بودند. جدایه های اخیر برپایه ی توالی سنجی ناحیه ی جداکننده ی بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی و ژن امتداد ترجمه ی یک آلفا با جدایه ی دارای گروه سازگاری رویشی 135 در یک گروه قرار گرفتند. ده جدایه ی باقی مانده با دو گروه سازگاری رویشی توصیف نشده، روی خربزه و طالبی غیربیمارگر بودند. نه لاین همسان بر پایه ی توالی سنجی ناحیه جداکننده ی بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی در بین جدایه های خارجی و ایرانی تشخیص داده شده که هر کدام متعلق به یک گروه سازگاری رویشی بودند. تفکیک گروه های سازگاری رویشی به لاین های جدا برپایه ی توالی سنجی ناحیه ی جداکننده ی بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی، در اغلب موارد با نتایج توالی سنجی ژن امتداد ترجمه ی یک آلفا هماهنگ بود. اما گروه های سازگاری رویشی 130 و 131 استثناء بودند که تنها با توالی سنجی ناحیه ی جداکننده بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی و نه با توالی سنجی ژن امتداد ترجمه ی یک آلفا و rep-pcr از یکدیگر تفکیک شدند. نژادهای مختلف از آمریکا، فرانسه و ایران با گروه سازگاری رویشی 134 برپایه ی توالی سنجی ناحیه ی جداکننده ی بین ژنی دی اِن اِی ریبوزومی و ژن امتداد ترجمه ی یک آلفا در یک گروه قرار گرفتند در حالی که براساس نتایج rep-pcr به سه هاپلوتیپ نزدیک به هم تفکیک شدند و بنابراین پیشنهاد می شود که این گروه سازگاری رویشی از آنچه که قبلاً تصور می شد دارای تنوع بیشتری است. به نظر می رسد با توجه به تاریخچه ی طولانی کشت کدوئیان در ایران و تنوع در جدایه های ایرانی دارای گروه سازگاری رویشی 0134، این گروه سازگاری رویشی احتمالاً در ایران تکامل یافته است. همچنین در این مطالعه رابطه ی تکاملی بین جدایه های مختلف فرم های ویژه (formae speciales) f. oxysporum با تأکید خاص روی f .o. melonis مورد مطالعه قرار گرفت. درخت بدست آمده براساس رهیافت بیشینه ی درست نمایی و آزمون بوت استراپ نشان داد که رابطه ی خاصی بین گروه های سازگاری رویشی f. o. melonis و سایر فرم های ویژه f. oxysporum که توالی ژن امتداد ترجمه ی یک آلفای آن ها از بانک ژن اخذ شده بود، وجود دارد. این نتایج منشا چند نیایی f .o. melonis را حمایت می کند به این معنا که این فرم ویژه به صورت مستقل در چندین زمان تکامل یافته است.
مریم میرطالبی ضیا الدین بنی هاشمی
در ایران کدوئیان در مناطق مختلف اعم از اراضی شور و غیر شور کشت می شوند و توسط تعداد زیادی از قارچهای خاکزاد و هوازاد مورد حمله قرار می گیرند. بیماری بوته میری گیاهان جالیزی ناشی از گونه های phytophthora از مهمترین بیماریهای خاکزاد این گیاهان می باشد. نظر به اینکه برخی از مناطق جالیز کاری کشور مانند مهارلو در استان فارس در مناطق نسبتا شور واقع شده است و بیماری بوته میری نیز دراین گونه مناطق شایع می باشد برهمکنش شوری و فیتوفتورا در آلودگی ریشه های این گیاهان در سیستم آبکشتی مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به تاثیر شوری بر وزن خشک اندام هوایی و غلظت یونهای سدیم، پتاسیم و کلر در بین سه رقم طالبی شهد شیراز و دست انبو خراسان به ترتیب حساس ترین و مقاوم ترین رقم نسبت به شوری آلودگی ریشه به p.drechsleri بودند.قارچ p.drechsleri به تنهایی و در برهمکنش با شوری، وزن خشک اندام هوایی هر سه رقم را کاهش داد که بیشترین اثر کاهشی را در رقم دست انبو خراسان داشت.