از جمله مسائلی که در تاریخ پر فراز و نشیب بشر از چالش های همگانی و همه جایی بوده است اندیشه ی نجات و رسیدن به امنیت و آرامش در آخرالزمان بوده است، در بیشتر ادیان الهی مانند اسلام و مسیحیت با این اندیشه مواجه می شویم.در این میان نقش کتاب مکاشفات یوحنا، در پرداختن به دور نمایی از آینده جهان و ویژگی های آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است. حال با بررسی و تبیین محتوای مکاشفات یوحنا و مقایسه ی آن با آیات قرآن کریم و روایات امامیه در مورد آخرالزمان می توان شباهت های زیادی را بین آنها مشاهده کرد، که این تشابهات، زمینه ای مناسب برای مقایسه ی دو دیدگاه می باشد، از جمله می توان به مباحث مشترکی مانند، ظهور و بروز پدیده های کیهانی و انسانی در آخرالزمان، ظهور مصلح و منجی، حکومت صالحان، خارج کردن شیطان از صحنه، شکست و نابودی نیروهای شرور، زندگی همراه با امنیت و آرامش اشاره کرد، صدور روایات فرجام شناسانه از یک منبع غیبی واحد و ابلاغ آنها بر پیامبران و مخاطبان خاص در ادیان آسمانی، باعث شده که بسیاری از این پیام های غیبی که در اصول معرفت و ارکان شریعت از همسانی و هم سخنی برخوردارند با همت پیروان ادیان الهی با گذشت زمان دستخوش تغییر جدی نگردیده و شکل کلی خود را حفظ کنند، در برخی موارد، که تفاوت های جزئی و اختلافات فرعی دیده می شود، این تمایزات ناشی از فرهنگ، اعتقادات و درک و فهم مخاطبان و مقتضیات زمان و مکان صدور، تصحیف و تحریف برخی از متون می باشد، در این بین آیات قرآن کریم و روایات امامیه به عنوان منابع متأخر و مکمل در سیر نزول معارف آخرت شناسی از جامعیت بیشتری برخوردار است. واژگان کلیدی: آخرالزمان، یوحنا، قرآن، شیعه، مکاشفه

پس از قرآن کریم-معجزه جاوید پیامبر اکرم(ص)-نهج البلاغه برجسته ترین کتاب در ابعاد مختلف دینی، اجتماعی، سیاسی، اخلاقی و ادبی در عالم اسلام و جهان تشیع است.در این رساله تاریخ و سنتهای آن در نهج البلاغه مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. در آغاز ضمن بیان کلیاتی از تاریخ در تعریف آن گفته شده که تاریخ فقط ذکر حوادث و رویدادهای گذشته نیست، اگر چنین باشد مانند قصه گویی تنها جنبه سرگرمی و تفنن دارد بلکه منظور از آن ، علاوه بر نقل حوادث و رویدادها نگرش جدی به روابط و علل بروز پدیده های تاریخی است تا با تجزیه و تحلیل آنها بتوان اسباب سعادت یا شقاوت امتهای گذشته را شناسایی کرد و از تاریخ عبرت آموخت، چنانکه خدای تعالی فرمود فاعتبروایا اولی الابصار. در ادامه به سنتهای تاریخ از دیدگاه نهج البلاغه پرداخته شده است و در تعریف سنت آمده است :روشی است که خداوند امور عالم و آدم را براساس آن تدبیر و اداره می کندو منظور از سنتهای تاریخ قوانینی است که بر اجتماع و تاریخ بشر جاری و حاکم است، گاهی به صورت خیر و انعام و گاهی به شکل شر و انتقام عمل می کند، شناخت این سنتها برای رسیدن جامعه اسلامی به کمال واقعی خویش ، لازم و ضروری می باشد.در فصل پایانی رساله ، ابتدا سنتهای تاریخی به دو بخش تقسیم شده است، سنتهای مطلق و سنتهای مقید.منظور از سنتهای مطلق آنهایی هستند که تحققشان بستگی به اراده و خواست انسان ندارد مانند سنت آزمایش، اما سنتهای مقید سنتهایی هستند که تحقق آنها بستگی به خواست ، اراده و تلاش انسان دارد و حاکمیت آنها مشروط به شرط یا شروطی است مانند سنت حاکمیت صالحان.در پایان نمونه هایی از سنتهای مطلق و مقید به تفصیل بیان شده است.