پیشرفت سریع و تحول نوین نگارگری ایران که منجر به شکوفایی آن در سده نهم و دهم ه.ق گردید سبب شد که مقارن با دوران حکومت تیموریان و سالهای اوج اقتدار صفویان در ایران برترین نسخ خطی شعر فارسی در کارگاههای سلطنتی و به همت و یاری برجسته ترین هنرمندان سراسر کشور آفریده شوند. نفوذ عناصر نقاشی چینی به هنر نگارگری ایران در آغاز این دوره، نگرشی شاعرانه از طبیعت ، درکی تازه از مفهوم فضای معنوی و بلندپروازیهایی در خط و ترکیب بندی را برای هنرمندان نگارگر به ارمغان آورد. با روند پالایش عناصر بیگانه و ظهور مکتبهایی اصیل در نگارگری ایران چون مکتب شیراز و هرات(در دوره تیموریان) و مکتب تبریز(در اوایل دوره صفویان) و به سبب گرایش به واقع گرایی و بازنمایی واقعیات این جهانی بدور از طبیعت گرایی در میان هنرمندان ایرانی سده نهم ه. ق نظام زیبایی شناسی خاص و متکاملی در نگارگری بوجود آمد. این نظام زیبایی شناسی خاص و تکامل یافته که بر پایه سنتهای تصویری باستانی ایران چون فضاسازی دوبعدی ، بازنمایی و خلق پیکره ها با خطوط شکلساز قوی، سطحهای رنگی تخت و آرایه های گیاهی و هندسی شکل یافته بود در نگاره های دو نمونه از برترین نسخ خطی تاریخ نگارگری ایران یعنی دو شاهنامه بایسنقری و شاه طهماسبی در زمان تیموریان و صفویان تجلی می یابد. نگاره های این دو نسخه خطی که همگی داستانهای حماسی از غرور و افتخار ملی ایرانیان در شاهنامه فردوسی را به تصویر کشیده اند علیرغم همه تفاوتهایی که از لحاظ سبک و شیوه و شاید اندازه با یکدیگر دارند هم به لحاظ ارتباط تنگاتنگ با شعر و ادب پارسی ، حکمت کهن ایران و عرفان اسلامی و هم به سبب دارابودن ویژگیهای زیبایی شناسی مشترکی چون عدم رغبت هنرمندان ایرانی به تقلید از طبیعت ، تاکید بر مفاهیم ذهنی و نمادین ، چکیده نگاری ، نقشمایه های تزئینی ، تعریف جهان واقعی با نشانه های انتزاعی ، سنت فضاسازی مفهومی ، رویکرد واقعگرایانه نگارگرانشان و مشابهت در مضمون و محتوا و ساختار و ترکیب بندی از ویژگیهای تصویری مشابه و همانندی برخوردارند. پس از دوران هنرپروری شاه طهماسب صفوی و به هنگام شکل گیری مکتب اصفهان با کاهش اهمیت مصورسازی نسخ خطی و پیدایش تک نگاره ها و طراحی های مستقل و مجزا ، شیوه مصورسازی مبتنی بر فضاسازی تمثیلی و مفهومی و خط و رنگ ناب نسخ خطی برتر ایرانی، دچار نقصان شد و سرانجام به نوعی طراحی خطی تغییر یافت.