علامه نائینی ( ره ) و امام خمینی (ره ) دوتن از چهره های شاخص فقه سیاسی شیعی و از نظریه پردازان شامخ نظریه ولایت فقیه می باشند. نائینی اگر چه ولایت فقیه را در عصر غیبت می پذیرد اما معتقد است که تحقق آن رد این مقطع امکان پذیر نیست و لذا براساس قاعده الزام از باب ضرورت به لحاظ کاهش ظلم نسبت به مردم ، طرح حکومت مشروطه به عنوان نظریه ثانوی مطرح کرد . نائینی اولین فقیه شیعی است که ضرورت تبدل نظام استبدادی به نظام ولایتیه یعنی نظامی که مبتنی بر اصول اسلام می باشد ، را مطرح ساخت. در نظریه سیاسی امام خمینی (ره) سرپرستی و ولایت جامعه اسلامی در عصر غیبت بر عهده فقهای جامع الشرایط است و از دیدگاه وی مشروعیت ولایت فقیه بر مبنای نصب الهی است . و مردم نقش تثبیت ، و فعلیت بخشی به این ولایت را برعهده دارند.