در حقوق جزا ، اصل بر شخصی بودن مسئولیت کیفری است . با این حال ، قاعده خلاف آن نیز به صورت استثنایی در قالب مسئولیت کیفری ناشی از رفتار دیگری تبلور یافته است . مسئولیت کیفری ناشی از رفتار دیگری ، از نهادهای جدید حقوق کیفری است که به تدریج ، از نیمه اول قرن 19 برای تامین نظم بهتر اجتماعی ، وارد عرصه حقوق کیفری گردیده است . این مفهوم ، از اقسام متعارف دخالت در رکن مادی جرم ( مباشرت مادی ، معنوی ، معاونت ، شرکت ، سببیت اقوی از مباشر) و مجازات برای جرم دیگری متمایز و متفاوت می باشد. مسئولیت کیفری یاد شده به دو نوع مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی و مسئولیت کیفری شخص حقیقی ناشی از رفتار دیگری تقسیم می شود. بحث مفصل این مقوله را می توان در تحقیق حاضر پی نمود.