نام پژوهشگر: اسدالله میرزا آقاجانی ملک میان
اسدالله میرزا آقاجانی ملک میان حمید خطیب شهیدی
در این رساله ضمن بررسی موقعیت جغرافیایی ، زیست محیطی فلات مرکزی در گذشته و حال ، پیشینه مطالعات باستاشناسی ، تطور فن سفالگری ، به برسی نقوش سفالها از آغاز تا عصر مس و سنگ ( اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد ) می پردازد. در این بررسی ، تمامی نقوش سفالهایی که به وسیله کاوشگران و محققین منتشر شده و از لحاظ ظاهری قابل تشخیص و طبقه بندی بوده اند در چهار گروه نقوش هندسی ، گیاهی ، جانوری و انسانی به صورت مصور طبقه بندی شده اند، به طوری که بیش از 1400 نقش از گروههای چهارگانه مزبور به صورت یک فرهنگ مصور ارائه گردیده است . با انجام این طبقه بندی که براساس گاهنگاری مجیدزاده تنظیم شده است ، نقوش سفالها از دوره فلات عتیق تا فلات جدید به صورت عینی به تصویر کشیده شده و به راحتی قابل تشخیص ، مقایسه و ارزیابی عینی باستان شناختی و هنری است . به طوری که تمامی نقوش سفالهای گروههای مزبور که از لحاظ ظاهری شبیه به هم بوده اند مورد بررسی ، مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است که از این حیث در ایران در نوع خود بی سابقه بوده است . تنظیم و ترکیب قرار گیری نقوش سفالها در این رساله به صورتی است که یافته های جدید و نقوش سفالهای مناطق دیگر را نیز می توان به راحتی در آن منظور کرد بدون اینکه تغییر اساسی در آن داده شود . به این ترتیب نخستین حرکت برای تدوین فرهنگ مصور نقوش سفالهای پیش از تاریخ ایران که هدف عمده این رساله است صورت می گیرد تا نسبت به برطرف کردن یکی از کمبودهای عمده جامعه پژوهشی کشور که همانا ضعف پژوهشهای تطبیقی در رابطه با شناخت و تحلیل نقوش سفالهاست گامی برداشته شود.