نام پژوهشگر: سعید اسلامی مقدم
سعید اسلامی مقدم احمد جعفری صمیمی
ایجاد مناطق آزاد تجاری-صنعتی در سالهای اخیر توانسته است در گسترش صادرات و در نتیجه افزایش رشد اقتصادی و اشتغال در کشورهای مختلف جهان نقش مهمی ایفا نماید. در کشور ما نیز در چند سال اخیر در برنامه های اقتصادی دولت به دلیل اثرات اقتصادی مطلوب ناشی از گسترش مناطق آزاد تجاری-صنعتی توجه خاصی به این مناطق شده است بطوریکه تحقق اهدافی از قبیل ایجاد اشتغال در برنامه پنجساله دوم و سوم اقتصادی از طریق مناطق فوق مورد تاکید قرار گرفته است . هدف اصلی تحقیق حاضر، نقش منطقه آزاد تجاری-صنعتی سرخس در ایجاد اشتغال و بویژه استغال مولد است . به همین منظور میزان اشتغال شهرستان سرخس قبل و بعد از تاسیس منطقه آزاد سرخس مورد بررسی قرار گرفته و با مفروض مختلف و روش توصیفی، چگونگی تاثیر منطقه آزاد سرخس بر اشتغال تجزیه تحلیل شده است . یافته های این تحقیق نشان می دهد که میزان اشتغال در شهرستان سرخس (بدون احتساب منطقه آزاد) از حدود 23600 نفر در سال 1378 به حدود 46500 در سال 1400 خواهد رسید، یعنی باید حدود 22900 شغل جدید ایجاد گردد از طرف دیگر منطقه آزاد سرخس در سال 1400 حدود 29500 شغل جدید بوجود خواهد آورد یعنی علاوه بر تامین نیازهای شغلی شهرستان سرخس ، اشتغال اضافی هم بوجود می آورد. طبیعی است که با توسعه منطقه آزاد سرخس و افزایش فعالیتها، میزان اشتغال در سال 1400 نسبت به سال 1378 افزایش چشمگیری خواهد یافت . بدین ترتیب منطقه آزاد سرخس بخودی خود در ایجاد اشتغال در شهرستان سرخس نقش بسزایی خواهد داشت . با استناد جدول 2-1 که فعالیتهای منطقه آزاد سرخس را نشان می دهد ملاحظه می گردد که این فعالیتها فقط در دو بخش خدمات و صنعت متمرکز شده است و بخش کشاورزی هیچگونه سهمی در فعالیتها ندارد. همچنین با استناد به جداول 4-4 و 4-5 مشاهده می شود که این مشاغل مولد و ضروری (و یا صنعتی و خدماتی) است . همچنین تحقق حاضر پیشنهادهایی در جهت افزایش اشتغال بویژه اشتغال مولد و نیز افزایش کارآیی و اثربخشی منطقه آزاد سرخس ارائه داده است .