رابطه عقل و وحی، از جمله موضوعاتی است که سابقه آن در تاریخ تفکر بشری به بیش از دو هزار سال می رسد. اینکه عقل در قلمرو دین چه جایگاهی دارد و اینکه آیا ایمان به یک نظام اعتقادی دینی، همواره بایستی مطابق با معیارهای عقلانی باشد، و به تغبیری دیگر اینکه آیا تمسک به باورهای دینی، فهم و دفاع از آن باورها، بوسیله عقل و تعقل، جایز است یا خیر؟ از جمله سوالاتی هستند که در این مساله مورد بحث قرار می گیرند. در این راستا، سعی ما در این پژوهش بر آن بوده تا سوالات فوق را بر تفکرات شهید مطهری عرضه کرده، پاسخ آنها را با توجه به چهارچوب فکری آن بزرگوار استخراج نمائیم. بنابراین تلاش کرده ایم تا ضمن کنکاش در معانی مختلف عقل و دین و ارائه تقسیم بندی جدیدی از دیدگاههای موجود در باب رابطه ایندو، دیدگاه نظری استاد شهید مطهری را در این باره جستجو کنیم. در بخش دوم نیز عمده سعی ما بر این محور بوده است که رویکرد عقلانی آن مرحوم را در برخورد با اعتقادات اصلی و اساسی دین اسلام به تصویر کشیم و در این راه در بخش دوم، فصلهای توحید، نبوت ، معاد، عدل و امامت مطرح می گردد و دفاع و فهم فلسفی استاد شهید مطهری از این اعتقادات به نمایش گذاشته می شود.