غلامحسین کهریزی منوچهر خزانی
ارزش و اهمیت فوق العاده آزادی تن و وضعیت دوگانه حمایت و تعرض به آن، از انگیزه های ما در نگارش این رساله بوده بویژه اینکه تاکنون تحقیق جامعی در این خصوص به عمل نیامده است . استادان محترم و اهل فن طی مقالات پراکنده ای به این مهم پرداخته، حتی رساله ای هم تحت عنوان "توقیف احتیاطی" در این خصوص تالیف گردیده و اخیرا نیز کتابی تحت عنوان "بازداشت و حبس در حقوق ایران" بقلم دکتر هوشنگ ناصرزاده نگارش یافته است ، هر کدام از این موارد در جای خود در خور استفاده و ارج و احترام است اما اکثرا از دید آیین دادرسی کیفری بدان پرداخته و آنگونه که اهمیت موضوع ایجاب می کند و چنانکه باید، از لحاظ ماهوی مورد بررسی قرار نگرفته است . در چند کتاب معدودی هم که دربارهء حقوق جزای اختصاصی بوسیله استادان بزرگوار تالیف شده به لحاظ طبیعت و بافت تالیفات مذکور مجال پرداختن به جنبه های مختلف این امر وجود نداشته و بطور یکجا و متمرکز توام با تحلیل و تفصیل بدان پرداخته نشده است لذا خلائی در این میان مشاهده می گردید که این امر نگارنده را واداشت تا در حد توان خود در این زمینه به تحقیق بپردازد. در رساله حاضر از شیوهء کتابخانه ای و گردآوری، تطبیق و تلفیق استفاده شده و علاوه بر استفاده از کتابهای معدود خویش از کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس ، کتابخانه دانشکدهء حقوق دانشگاه تهران، کتابخانه دانشکدهء حقوق دانشگاه شهید بهشتی و کتابهای شخصی پاره ای از دوستان و آشنایان یادداشت برداری شده و پس از گردآوردن مطالب مورد نظر به تطبیق، تلفیق و تجزیه و تحلیل این موارد پرداخته و در نهایت شروع به نگارش رساله نمودیم، در این تحقیق با توجه به عنوان آن که جرم توقیف و حبس توسط افراد عادی می باشد، قبل از پرداخت به موضوع اصلی بحث ، بدوا در فصل اول کلیات مورد بحث قرار گرفته، ابتدا به آزادی و مسائل مربوط به آن شامل مفهوم، اهمیت و حدود آن اشاره شده و بعد از آن سابقهء بازداشت و حبس غیرقانونی در ایران بررسی گردیده است . در فصل دوم به عناصر تشکیل دهنده جرم پرداخته ایم، ابتدا عنصر قانونی جرم مورد اشاره واقع شده، سپس عنصر مادی و مسائل مرتبط با آن بیان گردیده و بالاخره عنصر معنوی آن بررسی شده است . در فصل سوم مجازات جرم و کیفیات مخففه و مشددهء مربوط به آن بیان شده، در ادامه معاونت در این جرم و طرق آن بررسی شده و سپس تاثیر گذشت شاکی در این جرم در قوانین فعلی مورد توجه قرار گرفته است . فصل چهارم رساله در ارتباط با تدابیری است که قانونگذار به منظور جلوگیری از وقوع یا ادامه این جرم پیش بینی نموده است ابتدا جرائمی که قانونگذار در این خصوص پیش بینی و وضع نموده مورد توجه واقع شده و بعدا عوامل موجهه ای را که برای جلوگیری از وقوع یا تداوم جرم منظور کاربرد دارند مورد بحث و بررسی قرار داده ایم.
