نام پژوهشگر: هوشنگ شاددل

نقش پارامترهای اقلیمی در الگوی کشت دیم شهرستان بجنورد
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 0
  هوشنگ شاددل   جعفر جوان

رشد و توسعه کشاورزی بعنوان محور توسعه اقتصادی و اجتماعی و نهایتا خودکفایی و استقلال سیاسی یکی از اهداف مهم دولت جمهوری اسلامی ایرانی می باشد. تحقق این اهداف از طریق ایجاد و تحولات بنیادی همه جانبه در ساختار کشاورزی، مدیریت ، بهره برداری مطلوب از منابع و امکانات امکان پذیر است . از آنجایی که کشت دیم در ایران از سابقه طولانی برخوردار است و در کشاورزی این مملکت نقش مهمی را دارد و بخوبی ثابت شده است که اقلیم بر ساختمان و عمل اکوسیستم های زراعی تاثیر بسزایی دارد، با بررسی عوامل و پارامترهای اقلیمی موثر بر رشد گیاهان زراعی و انطباق عملکرد این پارامترها با سایر عوامل دیگر نظیر: فیزیوگرافی، تیپ اراضی، اراضی مورد بهره برداری، خصوصیات فنولوژیکی و اکولوژیکی گیاهان زراعی یک ناحیه، می توان الگوی مناسبی جهت استفاده از اراضی دیم ارائه نمود. از آنجایی که شهرستان بجنورد از قطب های مهم کشاورزی در استان خراسان و کشور می باشد و اراضی وسیعی از آن بصورت دیم کشت می شود. این شهرستان بر اساس عملکرد پارامترهای اقلیمی به 5 ناحیه تقسیم می شود که هر ناحیه دارای یکنواختی اکولوژیکی و اقلیمی معینی می باشند. با بررسی دقیق این پارامترها نظیر: زمان شروع و خاتمه بارندگی، بارندگی متوسط سالانه و ماهانه و بارندگی موثر در فصل در فصل رشد گیاهان زراعی مختلف ، جمع درجه حرارت کل در فصل رشد انواع گونه های زراعی با توجه به آستانه حرارتی آنها، میزان تبخیر و تعرق در فصل رشد و از طرفی انجام عملیاتی زراعی منطبق بر اصول علمی و از دیدگاه منابع حیاتی، رعایت نکات حفاظتی، اصول دقیق کاشت جهت حفظ آب و خاک و رعایت حدود اراضی دیم و مراتعی و جنگلها می توان به افزایش عملکرد و تولید محصولات زراعی دیم دست یافت .