با مقایسه معنی واژه ها در زمان های مختلف، این نکته آشکار می گردد که واژه ها معنای ثابتی ندارند و تغییر معنی می دهند. گاه این تغییر معنی در زمانی کوتاه و گاه در طول زمان اتفاق می افتد. دگرگونی معنایی در طول تاریخ در واژگان زبان فارسی نیز رخ داده است. برخی از واژگان زبان فارسی در گذر از فارسی میانه به فارسی نو تغییر معنی داده اند. دو متن مینوی خرد و بندهشن از متون با اهمیت فارسی میانه هستند. در این پژوهش واژه هایی از این دو متن که با دگرگونی معنایی به فارسی نو رسیده اند، مورد بررسی قرار گرفته اند. علل و چگونگی تغییرات معنایی این واژه ها در متن های یادشده، بر اساس نظریات آندرئاس بلانک شرح داده شده است.

??????چکیده: رساله حاضر به بررسی درزمانی گویش لامرد واقع در جنوب استان فارس با تکیه بر تحولات آوایی و واجی و نظام دستوری می پردازد. از آنجا که این گویش در مقایسه با زبان های باستانی به یکی از گونه های گفتاری فارسی میانه (فارسی میانه زردشتی) نزدیک تر است، در اینجا نیز تا حد امکان مقایسه با فارسی میانه صورت گرفته است. این رساله از شش فصل تشکیل شده که فصل اول شامل مقدمه ای کوتاه درباره ی گویش شناسی، هدف و روش کار و همچنین محدودیت ها و دشواری های کار می باشد. در فصل دوم، مشخصات جغرافیایی و طبیعی، تاریخچه این شهرستان، و پیشینه مطالعات انجام شده دربار? این گویش آورده شده و فصل سوم به بررسی آواشناختی و واجشناختی گویش و طرح فرآیندهای آوایی اختصاص دارد. در فصل چهارم واجشناسی تاریخی گویش مورد بررسی قرار گرفته و در فصل پنجم به بررسی اسم، صفت، ضمیر، قید، عدد، حرف اضافه، حرف ربط ، صوت، فعل و ساختمان واژه پرداخته ایم و در فصل ششم ساخت نحوی این گویش آورده شده است.

تغییر و تحول زبان به مانند همه پدیده های اجتماعی امری اجتناب ناپذیر است. زبان فارسی امروزی شکل تحول یافته از زبانهای کهن ایران باستان است. بسیاری از واژگان رایج در زبان فارسی با توجه به ریشه آنها به هزاران سال قبل باز می گردد و شکلهای کهن آنها را می توانیم در زبانهایی که امروزه خاموش هستند جستجو کنیم. زبان فارسی باستان و زبان اوستایی، متعلق به دوره باستان از تحول تاریخی زبان فارسی است و اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان، تنها سند مکتوبی است که بیانگر سیر تحول صرفی و نحوی زبان فارسی است. این پایان نامه با تکیه بر دانش اوستایی، در پنج بخش به ترجمه و بررسی واژگان یشتی از مجموعه یشتهای اوستا پرداخته است. در فصل نخست، کلیاتی درباره زبانهای آریایی و زبان اوستایی، پیشینه پژوهشهای اوستایی، آورده شده است. در فصل دو، یشتها و بویژه درواسپ یشت مورد توجه قرار گرفته است. در فصل سه، متن اوستایی بر اساس کتاب اوستای گلدنر آوا?نویسی و ترجمه شده است. در فصل چهار، یادداشتهایی در خصوص اختلاف ترجمه های اوستاشناسان و گزارشهای اسطوره ای آورده شده است و در فصل پایانی نیز واژه نامه اوستایی به فارسی، با ذکر مدخل واژه نامه های مورد استفاده، قرار داده شده است. با توجه به اینکه از زمان ترجمه اوستا به زبان فارسی بیش از نیم سده سپری شده است و از آن زمان تاکنون تحقیقات گسترده ای درباره متون اوستایی و تصحیح و ترجمه آن، به زبانهای اروپایی انجام گرفته، بنابراین جمع آوری و ارزیابی و ارائه آن در یک جا برای پژوهشگران زبانهای ایرانی از اهمیت خاصی برخوردار است. به پیروی از همین ضرورت، جهت ارائه ترجمه دقیق و منطبق با متن اوستایی کوشش شده است تا همه تحقیقات جمع آوری و با دید انتقادی بررسی شود.

سعی بر آن بوده است که به مطالعه ی متون پهلوی و متون دوران نو، تغییرات کارکرد شش شخصیت دوره کیانیان را دریافت. روایت هایی از مناع مختلف با در نظر داشتن ارتباط تنگاتنگ با آیین و عقاید دینی و شرایط موجود هر عصر، و اینکه با گذر زمان و تغییر فرهنگها و دیدگاه ها، اساطیر نیز دگرگون شده، در کنار هم قرار داده شده است. در پایان روایات در دو دوره میانه و نو، در کنار هم قرار گرفته و موارد تغییر کارکردی به وضوح مشخص می گردد.

نیروی شر در این رساله، در دینهای ایرانی پیش از اسلام مورد بررسی قرار خواهد گرفت.واژه ی اهریمن نیز از نظر زبانشناسی در دوره های مختلف تحلیل می شود. ابتدا در دین نخستین ایرانی، که منظور از آن دین آریاییان مهاجر به نجد ایران است که با دین مردمان بومی آمیخته شده است.از کهن ترین کتاب مقدس هندوان یعنی ریگ ودا، برخی قسمت های اوستا و کتیبه های فارسی باستان استفاده و به این نتیجه رسیده ام که در این دوره ثنویت مذهبی وجود دارد، اما انگره مئینیو نیست. این واژه از ابداعات خود زردشت است.در گاهان که سروده های خود زردشت است و یسنای هفت ها؛ انگره مئینیو در برابر همزاد متناقض خودسپنته مئینیو قرار می گیرد و هر دو تحت قدرت اهوره مزدا قرار دارند. در قسمت های متاخر که یشت ها و وندیداد مورد نظر است، انگره مئینیو در یک نظام مطلق ثنوی در برابر اهوره مزدا قرار می گیرد و اهوره مزدا دیگر قادر مطلق نیست. اهورا و سپنته مئینیو یکی می شوند، انگره مئینیو مقابل خود اهوره مزدا قرار می گیرد و ثنویتی مطلق شکل می گیرد که در وندیداد به اوج خود می رسد.نامها، صفات، ویژگیها، صفت خلقت و مکان و جایگاه این نیروی شر در متنهای مختلف، در گاهان، یشتها، وندیداد و متنهای پهلوی متفاوت هست. و همینطور مسئله ی گناه و عاقبت بدی. در متنهای پهلوی اهریمن که گناک مینو نیز نامیده می شود، قدرت بیشتری پیدا کرده و دارای آفرینش می شود. وارد نبرد با اهوره مزدا شده و زمان به دوره های سه هزار ساله تقسیم می شود. آفرینش اهریمن که دیوان و پریان و موجودات اهریمنی هستند به کمک او خواهند آمد و در مقابل اهوره مزدا و ایزدان و یاری دهندگان اش قرار خواهند گرفت. زمان کارزار معین می شود و سرانجام نیز بدی شکست خورده و اهوره مزدا پیروز شده و قادر مطلق خواهد شد. در این میان در برخی باورها نوعی احترام به نیروی شر پدید می آید،به منظور رهایی از ویرانگریهای آن. با توجه به تحول اهریمن طی دورانهای زمانی و قدرتی که پیدا می کند،کارکردهای متفاوت که گاهی به صورت تلویحی در متنها به آن اشاره شده است؛ این احترام و حتی گاهی پرستش نیروی شر معنا پیدا خواهد کرد.

مطالعه تاریخ اگر با تجزیه و تحلیل عبرت¬آموز صورت گیرد یکی از مهمترین ابزار تحلیل وقایع روزمره و پیش بینی آینده خواهد بود چون که تاریخ همواره تحت تأثیر تمایلات، خواسته ها و آرمانهای انسانهایی که در اعصار مختلف می زیسته اند قرار دارد، همچنین قوانین وضع شده در ارتباط با حقوق افراد در خانواده از اهمیت فراوانی برخوردار است چنانچه همواره بخش مهمی از قوانین وضع شده در جوامع مختلف را تشکیل داده است. لذا برای یک بررسی همه جانبه پیرامون سه مقوله اساسی حقوقی خانواده یعنی؛ ازدواج، ارث و طلاق و دریافتن پیشینه تاریخی آن و دنبال کردن تحولات تاریخی مرتبط با آن در طول زمان ضرورت مطالعه برخی متون حقوقی و فقهی وجود دارد. از جمله این موارد، قوانین مربوط به ارث است که دارای اهمیت ویژه ای است، چرا که این بخش از حقوق نه تنها در سرنوشت خانواده بلکه در سرنوشت جامعه نقش پر رنگی ایفا می کند و با توجه به پژوهش های ارزشمند اما اندک صورت گرفته در این زمینه? یک بررسی کلی و همه جانبه از میراث حقوقی باستانی موجود ضروری می باشد تا تمام موارد مربوط به ازدواج، طلاق و ارث را بصورت دقیق و مدون جمع آوری کرده و در دسترس کارگزاران قرار دهد.

در طول تاریخ، حیوانات دارای نمادهای اسطوره ای متفاوتی بوده اند. در این میان گاو از جمله حیواناتی به حساب می آید که اسطوره های فراوانی را به خود اختصاص داده است. گاهی نماد ماه و خورشید، گاهی نماد باروری و زایش، گاهی نماد زمین و گاهی به عنوان خدا مورد پرستش قرار می گرفته است. در این تحقیق با مطالعه ی یازده سایت حفاری به جمع-آوری داده های مرتبط با نقش گاو پرداختیم و همچنین مفهوم اسطوره ای گاو را در چندین فرهنگ در دوران باستان بررسی کردیم. در طرف دیگر، اسطوره و نماد گاو را در اوستا و متون پهلوی: مینوی خرد، زادسپرم و بندهش مورد مطالعه قرار دادیم. بر طبق مطالعات انجام گرفته در بخش باستانی نمادهای بسیاری پدیدار گشت از جمله خلقت و زایش، حیات زایی و تغییر فصل. در بررسی متون مورد نظر مفاهیم دیگری نظیر حیوانی پیشگو، خلقت و زایش ، نگرش نیک و نمادهای دیگر مشخص شد. از آنجا که هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تطبیقی بن مایه گاو در یافته های باستان شناسی و متون مورد نظر بوده است این نتیجه حاصل شد که در برخی از مفاهیمی مانند زایش و خلقت و زمین تطابق وجود دارد.

آثاری که از زبان پهلوی برجای مانده اند از تنوع و گوناگونی قابل ملاحظه ای برخوردارند. یکی از گونه های ادب پهلوی "اندرز" است. اندرزنامه های پهلوی راباید یکی از مهم ترین گونه های ادبیات پهلوی به شمار آورد و مینوی خرد در این میان یکی از گران بهاترین آثاری است که اندرزهایی با ماهیتی گاه دینی و بیشتر تجربی با تکیه اصلی بر خرد و خردورزی ارائه می دهد. شاهنامه فردوسی به عنوان بزرگ ترین میراث دار ادب و فرهنگ کهن ایرانی در حوزه ی زبان فارسی دری در بیان مفاهیم عمیق انسانی و اندرزی از آثار اندرزی فارسی میانه و به ویژه از این برگ زرین ادب پهلوی تأثیر پذیرفته است. در این پایان نامه کوشش برآن است که نمودهای این تأثیرگذاری نشان داده شود. ابتدا به ارائه توضیحاتی درباره ی مفهوم و جایگاه اندرز و خرد در اندیشه ی ایران باستان و متون اندرزی دوره ی میانه می پردازیم و هم چنین اهمیّت اخلاق و جایگاه خرد را در شاهنامه فردوسی مورد بررسی قرار داده و با تقابل اندرزهای ذکر شده در مینوی خرد با اندرزهای شاهنامه، تلاش می کنیم مشابهت ها و میزان تأثیرپذیری شاهنامه در بیان مفاهیم اندرزی از این متن فارسی میانه را نشان دهیم.

اسطوره و تاریخ را افسانه ها به هم پیوند می دهند، بخش عمده ای از مطالب مربوط به تاریخ ساسانیان در کتابهای تاریخ و کتابهای ادب ایرانیان، جنبه ی اسطوره ای دارد. منابع قبل از اسلام در زمینه تاریخ ساسانی بسیار اندک اند و شاید علت آن، از میان رفتن برخی منابع و نیز وجود سنت حفظ سینه به سینه مطالب در آن اعصار است. در منابع قبل از اسلام، مطالب واقعی و تاریخی، اندک است و مطالب عمدتاً صورت اسطوره ای دارد. مطالب اسطوره ای و غیر منطقی و ماوراء طبیعی را نیز جا به جا در لابه لای مطالب تاریخی گنجانده اند. در متن ها و کتیبه های بر جای مانده از دوران ساسانی رویدادهایی ذکر شده است که در آنها تاریخ به واسطه ی باورهای دینی و تعالیم مذهبی شاهان و نگارندگان متن ها، که خود از مغان و یا خاندان های به جای مانده از آنها بوده اند با عناصر اسطوره ای در آمیخته است که این روند در متن های دینی نکته ای غیر معمول نیست، اما در هم آمیختگی عناصر اسطوره ای با رویدادهای تاریخی حکایت از آن دارد که شاهان ساسانی برای مشروعیت بخشیدن به پادشاهی خود و موجه جلوه دادن حکومت از این عناصر به بهترین وجه ممکن استفاده کرده اند، آنطور که یادآور مباحث دینی در ذهن خوانندگان این متن ها و عامه ی مردم باشد. در این رساله سعی بر آن است تا نمونه هایی از این رویدادها را در چند متن پهلوی مورد مطالعه قرار دهیم.

پند و اندرز، چکیده¬ای است از آداب، رسوم و حکمت جامعه و تفکرِ قومی-فردی که برداشت و جهان¬بینی فرهنگ ایرانی را نشان می¬دهد. اوستا و متون پهلوی، منشأ احکام فقهی-اخلاقیِ اندرزنامه¬هاست. آوردن اندرز ضمن حکایت و داستان نمادین و تمثیلی برای تفهیم پند، در ایران ساسانی رایج بوده و پس از اسلام نیز تداوم داشته است. تأثیر متون پهلوی و شیوه¬ی بیان آن¬ها باعث شده است که شاعران پارسی¬گوی در حوزه¬ی تعلیم و تربیت، همان سنت اندرزگویی اخلاقی را پیروی نمایند. بخشی از این اندرزها عیناً منتقل شده و برخی در گذر زمان، دچار تغییر و تحول و یا جرح و تعدیل شده¬اند. مفاهیم ایرانی در ادبیات عرب، ادامه دهنده¬ی اندیشه¬ی کهن ایرانی است. متون اخلاقی ادبیات فارسی خاصه «بوستان و گلستان سعدی و غزلیات حافظ» یکی از مهم¬ترین منابع مورد استفاده¬ی خوانندگان و نویسندگان بوده که با نگاهی مختصر تأثیر اندیشه¬ی ایرانی و اندرزنامه¬های پهلوی را در آن¬ها می¬توان بازشناخت.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.