نام پژوهشگر: مصطفی گندم کار
مصطفی گندم کار سادات ابراهیمی
گیاه کرفس کوهی با نام علمی amirkabiria odoratissima mozaffarian جنس جدیدی از خانواده چتریان می باشد که در مناطقی از استان چهارمحال بختیاری و اصفهان رویش دارد. گیاه دارای بوی بسیار نافذ می باشد. تحقیق حاضر در جهت شناسایی ترکیبات مختلف موجود در اسانس گیاه، خصوصا ترکیبات مسئول بوی نافذ گیاه و پیش بینی اثرات درمانی احتمالی آن می باشد. گیاه بطور عامیانه در ابتدای رویش زمانیکه برگهای زرد می باشد جمع آوری می شود و برای مصارف مختلف بفروش می رسد. در این تحقیق گیاه به دو صورت ، در اندازه حدود 10 سانتیمتری دارای برگهای زرد در اندازه حدود 20 سانتیمتری دارای برگهای سبز روشن همراه با برگخای جوان زرد جمع آوری و اسانس گیری شد. اسانسهای به دست آمده از دو جزء گیاه با روشهای مختلف gc-mass, gc, tlc مورد بررسی قرار گرفت . جزء اصلی اسانسهای پس از جدا شدن بر روی صفحات tlc بوسیله uv, ir, nmr, gc-mass مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که بیش از 90 درصد اسانس برگهای جوان و زرد رنگ گیاه را فتالیدها بخصوص z-ligustilide تشکیل میدهد، و ترکیبات دیگر در اسانس فوق بسیار ناچیز است . با سبز رنگ شدن گیاه بر تعداد ترکیبات اسانس افززوده شده و از میزان فتالیدی می باشند که مسئول بوی نافذ گیاه هم هستند. این ترکیبات فتالیدی به احتمال زیاد مسئول اثرات فارماکولوژیکی گیاه می باشند.