واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون لانتانیوم (la3+) با لیگاند 18-کرون-6 (18c6) در مخلوطهای دو جزئی دی متیل فرمامید/ متانول (dmf / meoh)، دی متیل فرمامید/ اتانول (dmf / etoh)، دی متیل فرمامید/ استو نیتریل (dmf / an) ، اتانول/ متانول (etoh / meoh) واتانول / استونیتریل (etoh / an) در دماهای مختلف به روش هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین کمپلکسه شدن کاتیون (la3+) با لیگاند درشت حلقوی دی سیکلو هگزیل- 18-کرون-6 (dc18c6) در مخلوط های دو تایی دی متیل فرمامید / متانول (dmf/meoh)، اتانول / متانول (etoh / meoh) واتانول / استونیتریل (etoh / an) در دماهای مختلف مطالعه شدند. علاوه بر این، واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون هیدروکسیل آمونیوم (honh3+) و لیگاند 18c6 در مخلوط دوتایی از حلال های دی متیل سولفوکسید / آب (dmso / h2o)، دی متیل فرمامید / آب (dmf / h2o) و دی متیل فرمامید / متانول (dmf / meoh) در دماهای مختلف به روش هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که استوکیومتری کمپلکسهای تشکیل شده بین کاتیون های la3+ و honh3+ با لیگاندهای فوق در همه ی مخلوط های دوجزئی حلالهای مورد استفاده 1:1 [ml] می باشد. همچنین این نتایج نشان می دهند که طبیعت و ترکیب سیستم حلال عاملی مهم و موثر بر پایداری کمپلکسهای تشکیل شده میان لیگاند های درشت حلقوی و کاتیونها در محلول می باشد. مقادیر ثابتهای پایداری کمپلکسها که با استفاده از داده های هدایت سنجی تعیین شدند، نشان می دهند که پایداری کمپلکسهای مذکور تحت تأثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد و یک ارتباط غیرخطی برای تغییرات ثابت پایداری کمپلکسهای مذکور برحسب ترکیب حلال مشاهده می شود.این نوع رفتار ناشی از برهمکنش حلال-حلال در مخلوطهای دوتایی حلالها است. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی ??h?_c^° و??s?_c^° برای واکنشهای تشکیل کمپلکس فوق از وابستگی دمایی ثابتهای پایداری بدست آمدند.این مقادیر نشان می دهند که ترمودینامیک واکنشهای تشکیل کمپلکس مذکور تحت تأثیر ماهیت وترکیب مخلوط حلالها قرار می گیرد و تشکیل این کمپلکسها درغالب مخلوطهای دوتایی حلالهای مورد مطالعه از نظر آنتروپی مساعد می باشد اما از نظر آنتالپی ، در اکثر مخلوطهای دوتایی گرماگیر می باشد.

در بخش اول، نحوه اندازه گیری ید به اینصورت است که ابتدا یدید در محیط شدیدأ اسیدی اسید هیدروکلریک به آنیون icl2- تبدیل می گردد. با افزایش رودامین ب، زوج یون icl2-- رودامین ب تشکیل و با استفاده از روش میکرو استخراج مایع- مایع پخشی (dllme) بدرون حلال تولوئن استخراج می شد (حلال پخشی= اتانول). اما بر خلاف روش متداول dllme، کلیه عملیات در یک سرنگ پلاستیکی معمولی 10 میلی لیتری انجام شد. اندازه گیری غلظت توسط اسپکتروفوتومتر در طول موج 564 نانومتر انجام می گردید. اثر متغیرهای مختلف بر میزان میکرو استخراج مورد بررسی قرار گرفته و بهینه سازی شدند. تحت شرایط بهینه استخراج، حد تشخیص ppb 53/10 و ضریب تغلیظ 8/21 برای یدید مشاهده شد و دامنه خطی منحنی کالیبراسیون بین ppm 15/10-253/0 محاسبه گردید. در انتها یک نمونه آب توسط این روش تجزیه و بازیابی نسبی بهتر از 6/107% بدست آمد. تکرار پذیری روش بهتر از 2/8% می باشد. در بخش دوم، یدید در مجاورت کمپلکس تریس1.10 فنانترولین- آهن(ii) به صورت زوج یون در آمده و در حلال استخراجی نیترو بنزن با بکارگیری dllme استخراج شد.حلال پخشی مورد استفاده متانول بود. استخراج در سرنگ پلاستیکی10 میلی لیتری انجام می شد که نیاز به مرحله سانتریفوژ را حذف کرده بود. پارامترهای مهم موثر بر استخراج از قبیل نوع و حجم حلال پخشی، حجم حلال استخراجی و حجم محلول بهینه سازی شدند و سپس نمونه های آب و نمک طعام از حیث مقدار ید مورد تجزیه قرار گرفتند. ارقام با ارزش محاسبه شده برای این روش به شرح زیر حاصل شد: حد تشخیص ppm 1/47، فاکتور تغلیظ 380، تکرارپذیری برای نمونه آب و نمک به ترتیب بهتر از 6/6% و 2/9% و بازیابی نسبی برای همین نمونه ها بین 6/109 تا 8/99 به دست آمد.

گیاه عطرسنگ(varthemia percica dc) گیاهی معطر از خانواده کاسنی (compositae) است که تنها گونه ی موجود در ایران و انحصاری فلات ایران می باشد. این گیاه از نواحی اطراف بیرجند جمع آوری شد. قسمت های ریشه و اندام های هوایی (ساقه و برگ) به طور جداگانه خشک گردید. عصاره ی متانولی هر قسمت جداگانه توسط دستگاه سوکسله تهیه شد ، و بعد از استخراج به وسیله ی تکنیک های ft-ir و uv مورد بررسی قرارگرفتند . محلول های خام آلکالوئیدی استخراج شده از عصاره با تکنیکgc/ms نیز مورد تجزیه قرار گرفتند. در محلول خام آلکالوئیدی اندام های هوایی گیاه فوق هیچ آلکالوئیدی تشخیص داده نشد. اما در محلول خام آلکالوئیدی ریشه، سه آلکالوئید با نام های 5,6-bis(methoxycarbonyloxy)-1,2-dimethylindole به مقدار 58/0? و 2,7-dimethylpyrazolo[1,5-a]pyridine-5-ol به مقدار 47/4? و 2-formyl-3,5-dimethyl-4-(3-ethoxycarbonylpropyl)pyrrole به مقدار27/36? شناسایی شد. جداسازی آلکالوئید ، با استفاده از ستون سیلیکاژلی انجام شد. نتایج حاصل از تکنیک gc/ms برای محلول گذرانده شده از ستون نشان می دهد، که آلکالوئید 2-formyl-3,5-dimethyl-4-(3-ethoxycarbonylpropyl)pyrrole از دو آلکالوئید دیگر جداسازی شده است و درصد آن 99/10? می باشد. همچنین یک آلکالوئید دیگر نیز توسط ستون کروماتوگرافی جداسازی گردید که نام آن 11h-quinoxalino[2,3-b][1,4]benzothiazin می باشد. مقدار آن پس از عبور از ستون کروماتوگرافی 48/3 درصد تعین شد.

یونهای ag(i) با استفاده از روش طیف سنجی جذب اتمی شعله ای (faas) اندازه گیری شدند. جاذب جدید تهیه شده توسط تکنیک هایxrd ، ftir و tem مورد بررسی و تجزیه قرار گرفت. همچنین در این روش به دلیل خاصیت مغناطیسی نانوذرات، جداسازی آنها توسط اعمال میدان مغناطیسی خارجی به کمک یک آهن ربا انجام شد. یونهای نقره پس از جذب با استفاده از سدیم تیوسولفات به عنوان بهترین شوینده بازیابی شده و توسط faas اندازه گیری شدند. فاکتورهای موثر در فرایند جذب و واجذب یونها نظیر ph، ماهیت و غلظت شوینده، مقدار نانوذرات، حجم نمونه و اثر یونهای مزاحم بررسی و بهینه شدند.صحت روش با اضافه کردن مقادیر مختلف و معلوم نقره به نمونه های آب و بازیابی آن بررسی شد. گزینش پذیری این جاذب برای یون های دیگر نیز مطالعه شده است. روش پیشنهادی برای استخراج و اندازه گیری نقره در نمونه-های آبی مختلف با موفقیت به کار گرفته شد.

واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون هیدروکسیل آمونیوم (nh3oh+ ) با لیگاند 18 -کرون-6 ( 18c6 ) در مخلوط های دو جزئی متانول /اتیل استات (meoh / etoac)، اتانول/2- پروپانول (etoh/2-proh)، استونیتریل/2- پروپانول (an/2-proh)، اتیل استواستات / 1- بوتانول(eaa /1-buoh) ، متانول/1- بوتانول (meoh/1-buoh) ، متانول/ نیترومتان (meoh/nm) و استونیتریل/1- بوتانول(an/1-buoh) در دماهای مختلف به روش هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت. داده های هدایت سنجی نشان میدهند که استوکیومتری کمپلکس های تشکیل شده بین کاتیون هیدروکسیل آمونیوم (nh3oh+) و لیگاند (18c6) در مخلوط های مورد مطالعه 1:1 می باشد. مقادیر ثابت های پایداری کمپلکس ها که با استفاده از داده های هدایت سنجی تعیین شدند نشان می دهند که پایداری کمپلکس های مذکور تحت تاثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد. در تمام مخلوط های دو جزیی حلال ها یک ارتباط غیر خطی برای تغییرات ثابت پایداری کمپلکس های مذکور بر حسب ترکیب حلال مشاهده شد. این نوع رفتار به برهم کنش های حلال - حلال در مخلوط های دوتایی حلال نسبت داده می شوند. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی آنتالپی ch? و آنتروپی برای واکنش تشکیل کمپلکس فوق، از وابستگی دمایی ثابت های پایداری به دست آمدند. نتایج نشان می دهند که تشکیل این کمپلکس ها در اکثر مخلوط های دوتایی حلال ها مورد مطالعه از نظرآنتروپی و آنتالپی مساعد می باشد.

کراتینین، محصول نهایی متابولیسم کراتین و کراتین فسفات، بیولیگاند مهمی می باشد. حضور چندین گروه الکترون دهنده در فرم تاتومری اصلی نشان دهنده ی ظرفیت کئوردیناسیون بالای کراتینین می باشد. کراتینین در شیمی بالینی به خوبی به رسمیت شناخته شده، سطح آن در سرم خون و نمونه ادرار، نشان دهنده عملکرد کلیه است. در این کار تحقیقاتی رفتار کمپلکس مس- کراتینین با استفاده از تکنیک ولتامتری چرخه ای مورد بررسی قرار گرفت و پارامترهای تجزیه ای مانند ph محلول بافر و اثر سرعت روبش در تشکیل کمپلکس آن مطالعه گردید. در 75/4 ph =، کاهش پیک های ولتاموگرام کمپلکس به صورت خطی، وابسته به غلظت کراتینین می باشد که در محدوده غلظتی6 -10× 1 تا 4 - 10 × 1 مولار از کراتینین خطی می باشد و کمترین غلظت کراتینین که تولید موج ولتامتریکی می کند، 8 -10× 6 مولار بدست آمد.

واکنش تشکیل کمپلکس بین لیگاند درشت حلقه ی 18-کرون-6 با کاتیون هیدروکسیل آمونیوم در سیستم های حلالی متانول/ استونیتریل و اتانول/ اتیل استات و نیز، بین لیگاند درشت حلقه ی دی سیکلو هگزیل 18- کرون- 6 با همان کاتیون در سیستم های حلالی متانول/ استونیتریل، متانول/ دی متیل فرمامید، استونیتریل/1-بوتانول، متانول/ اتیل استات، با استفاده از روش تیتراسیون هدایت سنجی در دماهای مختلف، مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج، نشان می دهند که کمپلکس های تشکیل شده دارای استوکیومتری 1:1 [ml] می-باشند. مقادیر ثابت های پایداری کمپلکس ها که با استفاده از داده های هدایت سنجی تعیین شدند نشان می دهند که پایداری کمپلکس های مذکور تحت تاثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد. در تمام مخلوط های دو جزئی حلال ها یک ارتباط غیرخطی برای تغییرات ثابت پایداری کمپلکس های مذکور بر حسب ترکیب حلال مشاهده شد. این نوع رفتار به برهم کنش های حلال –حلال در مخلوط های دو تایی حلال نسبت داده می شود. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی (?h_c^° ، ?s_c^° و ?g_c^° )، برای واکنش های تشکیل کمپلکس ها، در مواردی که پردازش داده ها امکان پذیر بود، از وابستگی دمایی ثابت های پایداری بدست آمدند. نتایج بدست آمده نشان می دهند که ترمودینامیک واکنش تشکیل کمپلکس مذکور تحت تاثیر ماهیت و ترکیب مخلوط حلال ها قرار می گیرد و تشکیل این کمپلکس ها در اکثر مخلوط های دوتایی حلال های مورد مطالعه از نظر آنتروپی مساعد می باشند، اما از نظر تغییرات انتالپی، فرایند تشکیل این کمپلکس ها در برخی از موارد گرماگیر و در برخی موارد گرماده است.

واکنش تشکیل کمپلکس بین کاتیون نقره (ag+) با لیگاند 18-کرون-6 (18c6) در مخلوط های دو جزئی متانول/ 2-پروپانول (meoh/2-proh)،اتانول/2-پروپانول(etoh/2-proh)، استونیتریل/ متانول(an/meoh)، 1-پنتانول/1-بوتانول (1- penoh/1- butoh)، اتانول/آب(h2o/etoh) واستونیتریل/استون(an/ac) در دماهای مختلف به روش هدایت سنجی مورد مطالعه قرار گرفت. داده های هدایت سنجی نشان می دهند که استوکیومتری کمپلکس تشکیل شده بین کاتیون نقره (ag+) و لیگاند (18c6) در همه ی مخلوط های حلالی مورد مطالعه 1:1 می باشد. مقادیر ثابت های پایداری کمپلکس که با استفاده از داده های هدایت سنجی تعیین شدند نشان می دهند که پایداری کمپلکس مذکور تحت تاثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد. در تمام مخلوط های دو جزیی حلال ها یک ارتباط غیرخطی برای تغییرات ثابت پایداری کمپلکس مذکور بر حسب ترکیب حلال مشاهده شد. این نوع رفتار به برهم کنش های حلال ـ حلال در مخلوط های دوتایی حلال نسبت داده می شوند. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی آنتالپی (h_c^°) و آنتروپی(s_c^°) برای واکنش تشکیل کمپلکس فوق ،ازوابستگی دمایی ثابت های پایداری کمپلکس به دست آمدند. نتایج نشان می دهند که تشکیل کمپلکس ها در اکثر مخلوط های دوتایی حلال های مورد مطالعه از نظر آنتروپی و آنتالپی مساعد می باشد.

مطالعه حاضر، گزارشی از بررسی فیتو شیمیایی و اندازه گیری میزان عناصر موجود در میوه و ریشه انگورک فرنگی می باشد.در بررسی های فیتو شیمیایی به منظور اندازه گیری قدرت آنتی اکسیدانی میوه و ریشه گیاه 6 عصاره(متانولی، اتانولی، استونی، آبی، کلروفرمی ،اتیل استاتی) از هر دو قسمت گیاه مورد نظر تهیه شد سپس با استفاده از روش های dpph و frap قدرت آنتی اکسیدانی هریک اندازه گیری شد.برای میوه گیاه عصاره متانولی و برای ریشه گیاه عصاره استونی دارای بالاترین قدرت آنتی اکسیدانی بودند که هردو روش نیز این داده هارا تایید می کنند. پس از آن مقادیر فنل، فلاونوئید، پروتئین، آنتوسیانین، آسکوربیک اسیدو عناصر (پتاسیم ،کلسیم ، منیزیم، آهن و سدیم)نیز اندازه گیری شد. همچنین خاصیت ضد میکروبی عصاره اتانولی وآبی میوه گیاه نیز در برابر باکتری ها و قارچ های بیماری زا مورد ارزیابی قرار گرفت.

در این کار تحقیقاتی، روش ساده و آسان یک مرحله ای میکرو استخراج مایع مایع پخشی در سرنگ، برای تغلیظ مقادیر کم پالادیوم در نمونه های آب، به عنوان یک مرحله آماده سازی، قبل از اندازه گیری با اسپکتروفوتومتری ماوراء بنفش – مرئی بکار گرفته شد. در روش ارائه شده، به عنوان واحد استخراج کننده، فقط از یک سرنگ پلاستیکی معمولی استفاده شده است.

واکنش های تشکیل کمپلکس بین کاتیونهای mg2+ و ca+2 و sr+2 و ba+2 با -18کرون -6 (18c6) در مخلوطهای دو جزئی متانول - آب (meoh/h2o) و همچنین کمپلکسه شدن کاتیونهای ca2+ و sr2+ با این لیگاند در مخلوطهای دوتایی اتانول - آب (etoh/h2o) در دماهای مختلف به روش هدایت سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. داده های هدایت سنجی نشان می دهند که کمپلکس های ایجاد شده بین لیگاند 18c6 و کاتیونهای مورد مطالعه دارای استوکیومتری 1:1 می باشند. مقادیر ثابتهای پایداری کمپلکس ها که با استفاده از منحنی های هدایت سنجی تعیین شدند، نشان می دهند که پایداری کملپلک های مذکور تحت تاثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد. و در همه موارد ثابتهای تشکیل کمپلکهای ایجاد شده در حلال با عدد دهندگی کوچکتر بزرگتر می باشند. اما در مورد تشکیل کمپلکس های 18c6 - mg2+ و 18c6 - ca+2 در مخلوطهای دوتایی etoh/h2o با افزایش کسر مولی الکل روند منظمی در افزایش ثابتهای پایداری کمپلس ها مشاهده نمی شود. نتایج بدست آمده نشان می دهند که ترتیب انتخاب گری لیگاند 18c6 نسبت به کاتیونهای عناصر قلیایی خاکی در متانول خالص بصورت زیر می باشد. ba+2>sr2+>ca2+>mg2+ اما در آب خالص و در مخلوطهای دو جزئی meoh/h2o تفاوت چندانی در انتخاب گری این لیگاند نسبت به کاتیونهای mg2+ و ca2+ مشاهده نمی شود. مقادیر پارامترهای ترمودینامیکی (?hc0 و ?sc0) برای تشکیل کمپلکس های مورد مطالعه با استفاده از نمودارهای وانتهف (رسم lnkf بر حسب 1/t) تعیین شدند. نتایج حاصله نشان می دهند که واکنش های تشکیل کمپلکس بین 18c6 و کاتیونهای mg2+، ca2+، sr2+ و ba2+ در حلال متانول خالص و یا در آب خالص از لحاظ آنتالپی پایدار می باشند اما در مخلوطهای دو جزئی meoh/h2o روند منظمی در تغییرات آنتالپی مربوط به این کمپلکسها دیده نمی شود. همچنین در کلیه سیستم های حلال مورد مطالعه نظم خاصی در روند مقادیر ?sc0 مربوط به تشکیل کمپلکس ها مشاهده نمی گردد. در کلیه سیستم های مورد بررسی بنظر می رسد که اندرکنش بین کاتیون با لیگاند تحت تاثیر ماهیت و ترکیب حلال قرار می گیرد و احتمال عدد دهندگی حلال در برخی از سیستم های دو جزئی حلال، تحت تاثیر اندرکنش های حلال - حلال واقع می شود.