نام پژوهشگر: حسن رجبی مهمام
حسن رجبی مهمام مریم شمس لاهیجانی
اثرات مختلف میدان الکترومغناطیس سینوسی (با فرکانس 50 هرتز و شدتهای 1/33 تا 7/32 میلی تسلا) بر جنین جوجه نژاد لگهورن سفید مورد بررسی قرار گرفت . تعداد 301 عدد تخم مرغ سالم، تازه و بارور شده به 17 گروه تقسیم شدند، که غیر از گروههای کنترل و شم، بقیه آنها (گروههای آزمایشی) بمدت 24 ساعت در معرض میدان با 15 شدت مختلف قرار گرفته و سپس بمدت 8 روز دیگر درون انکوباتور فاقد میدان با درجه حرارت 38 +- 0/7 سانتیگراد و رطوبت 65 درصد انکوبه شدند، سپس بررسی های کمی و کیفی صورت گرفت . بررسیهای کیفی نشان دادند که این شدتها باعث افزایش خصوصیات غیر طبیعی (آننسفالی، اگزنسفالی، مونومیکروفتالمی، آنوفتالمی، گاسترواسکیزیس ، توراکوگاسترواسکیزیس ، آنوریا، آتروفیه دم و دوقلوزایی) در گروههای آزمایشی می شود، این افزایش در شدت 2/76 (p?0.05) و شدتهای 4/14، 5/32 و 6/90 (p?0.01) میلی تسلا معنی دار است . پس از رنگ آمیزی اختصاصی اسکلت جنینها با آلیزارین قرمز - آلسیان آبی، ناهنجاریهایی مانند افزایش در تعداد مهره ها و دنده ها، قطعه قطعه شدن مهره ها و وضعیت آنها در آنوریا و آتروفیه دم و همچنین، فقدان یا شکافتگی جناغ در توراکوگاسترواسکیزیس بررسی و شناسایی شد. بررسیهای کمی نشان دادند که تغییر در وزن تخم مرغهای گروههای آزمایشی در مقایسه با کنترل (طی 9 روز انکوباسیون) تفاوت معنی داری نشان نمی دهد، در حالیکه بیشترین کاهش وزن در روز دوم انکوباسیون دیده می شود. اندازه گیری طول فرق سر - نشیمنگاه (cr)، طول نوک - پس سر (bo) و وزن جنین نشان دهنده کاهش معنی دار (p?0.05) در وزن جنین در شدت 7/32 میلی تسلا، افزایش معنی دار (p?0.05) در طول bo در شدت 2/76 میلی تسلا و همچنین، عدم معنی دار بودن تغییرات cr در گروههای آزمایشی در مقایسه با کنترل و شم می باشد. نتیجه اینکه میدان الکترومغناطیس سینوسی با فرکانس 50 هرتز و شدتهای از 1/33 تا 7/32 میلی تسلا باعث ایجاد خصوصیات غیر طبیعی در جنین جوجه نژاد لگهورن سفید می شود، و این اثرات بر طبق تئوری (اثر پنجره ای) اعمال می گردد.