این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تنش کم آبی بر برخی صفات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و بیوشیمیایی سه ژنوتیپ سورگوم علوفه ای در گلخانه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1391 اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار و به صورت گلدانی انجام گردید. عوامل آزمایشی عبارت بودند از تنش کم-آبی در چهار سطح 25، 45، 65 و 85 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی و ژنوتیپ های سورگوم علوفه ای شامل kfs2، kfs6 و kfs17. تنش کم آبی موجب کاهش معنی دار کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، شاخص پایداری کلروفیل، شاخص سبزینگی و هدایت روزنه ای در ژنوتیپ های سورگوم شد. فلورسانس اولیه (fo) در طی تنش کم آبی در ژنوتیپ kfs6 و kfs2 افزایش، اما فلورسانس حداکثر (fm) و کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم ii (fv/fm)، با تشدید محدودیت آبی به دلیل بازدارندگی نوری کاهش یافت و بالاترین عملکرد کوانتومی را ژنوتیپkfs6 داشت. با افزایش شدت خشکی از میزان پایداری غشاء، پتانسیل اسمزی و محتوای رطوبت نسبی برگ ها کاسته شد. افزایش جذب سدیم، و کاهش جذب عناصر کلسیم، پتاسیم، نسبت پتاسیم به سدیم و فسفر در شرایط تنش خشکی نیز مشاهده شد. بیشترین مقدار جذب پتاسیم، سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم در ژنوتیپ kfs2 و کلسیم در ژنوتیپ های kfs2 و kfs17 مشاهده شد. با افزایش شدت تنش از وزن خشک ریشه، حجم ریشه، عملکرد علوفه ای و عملکرد بیوماس کاسته شد. در بین ژنوتیپ های سورگوم بیشترین عملکرد علوفه، وزن خشک ریشه و حجم ریشه در تنش شدید (25%=fc) مربوط به ژنوتیپ kfs2 بود. گیاه در جهت مقابله با آثار سوء تنش کم آبی اقدام به تنظیم اسمزی سلول نمود و موادی را مانند پرولین و قند محلول، انباشت کرد. کم آبی موجب افزایش میزان پرولین و قند های محلول در برگ گردید. بیشترین میزان تولید پرولین و قند های محلول در تنش شدید در ژنوتیپ kfs2 مشاهده شد. کم آبی بر فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز در ژنوتیپ های مختلف اثر معنی داری داشت، به طوری که فعالیت آنزیم پراکسیداز در تنش 25% ظرفیت زراعی در مقایسه با شاهد بیش از چهار برابر بود. بیشترین میزان فعالیت این آنزیم ها در ژنوتیپ kfs2 و kfs17 مشاهده شد. به نظر می رسد گیاه با افزایش فعالیت این آنزیم-ها با رادیکال های آزاد شده بهتر مقابله نموده و گیاه را در شرایط تنش محافظت می کند. بر اساس شاخص های تحمل به خشکی (sti) و شاخص حساسیت به خشکی (ssi) ژنوتیپ kfs2 دارای کمترین مقدار ssi بوده و از تحمل بیشتر و حساسیت کمتری برخوردار بود و ژنوتیپ kfs17 در رتبه بعدی قرار داشت.

به منظور بررسی تاثیر تنش کم آبی بر برخی از ویژگی های فیزیولوژیک، مورفولوژیک و همچنین تاثیر آن در انتقال مجدد ماده خشک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار و به صورت گلدانی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1392اجرا شد. فاکتور اول، تنش کم آبی در سه سطح 35، 60 و 85% بر حسب ظرفیت مزرعه بوده و از ارقام 1(oroum)، 2 (zareh)،3 (mihan) ، 4(zrn/ shiroodi/ 6/ zrn/ 5/ omid/ 4/ bb/ kal/ ald/ 3/ y50 e/ kal 3/ emu)، 5(jagger "sib"/ 3/ lagos-7// guimatli 2/ 17)، 6(solih)، 7(gupra-1/ 3/ crocl/ ae. squarrosa (224)//2 opata/ 4/pantheon)، 8 (fin/ acc/ ana/ 3/ pew"s" 4/ f 12.71/ coc/ cno 79 2/5/catbird)، 9(corne lius)، 10(mv laura) به عنوان فاکتور دوم استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش سطوح کم آبی، پتانسیل اسمزی، کلروفیل، درصد پروتئین و عملکرد گیاه کاهش یافت، در صورتی که میزان پرولین و قندهای محلول، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت به طور معنی-داری افزایش نشان دادندده رقم گندم از نظر مولفه های مرتبط با انتقال مجدد شامل میزان ماده خشک انتقال یافته از بوته، طول پدانکل و عملکرد دانه و اجزای آن یعنی تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری در بین ارقام گندم از نظر میزان انتقال مجدد ماده خشک از ساقه، برگ، پدانکل و کل بوته در سطح 1%=? و سنبله در سطح 5%=? وجود داشت. ارقام گندم مورد مطالعه تفاوت های معنی داری از نظر محتوی آب نسبی، ارتفاع بوته، طول پدانکل، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت داشتند

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

کمبود رطوبت عملکرد محصولات زراعی را تحت تاثیر قرار می دهد. تنش رطوبت فرآیند های بیو شیمیایی و فیزیولوژی گیاه از جمله تثبیت نیتروژن را مختل کرده و بالاخره اجزاء عملکرد را تحت تأثیر قرار می دهد و در نهایت به کاهش عملکرد منجر می شود. این آزمایش به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و مقادیر مصرف نیتروژن روی عملکرد و اجزاء عملکرد، شاخص های مقاومت به خشکی و شاخص های رشد سه ژنوتیپ سویا انجام گرفت. از طرح اسپلیت اسپلیت پلات با3 تکرار استفاده گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سه عامل آبیاری در فواصل آبیاری بعد از 90،120 و 150 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر به عنوان کرت اصلی و ژنوتیپ های سویا به اسامی ویلیامز، hs95-4118 و k1410 در کرتهای فرعی و مقادیر کود نیتروژن با سه سطح 30 ، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به شکل اوره به عنوان کرتهای فرعی فرعی بودند.نتایج نشان داد که افزایش سطوح تنش با کاهش معنی دار وزن هزاردانه، عملکرد، وزن خشک کل و شاخص برداشت همراه بود. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه، بیشترین تعداد غلاف در بوته(2/74)از ژنوتیپ hs95-4118، بیشترین وزن هزاردانه (179/22 گرم) از ژنوتیپ ویلیامز به دست آمد. همچنین مصرف نیتروژن تا سطح 90 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش معنی دار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف ، وزن هزار دانه، عملکرد و وزن خشک کل گردید. بیشترین شاخص برداشت (33/85 ) از مصرف 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد که با دیگر سطوح نیتروژن اختلاف معنی داری داشت.براساس شاخص تحمل تنش فرناندز، ژنوتیپ hs95 – 4118 دارای بالاترین شاخص تحمل تنش (sti) و بنابراین دارای پایداری عملکرد بالاتری بود. همچنین بر اساس شاخص حساسیت به تنش (ssi) فیشر و مائور، کمترین مقدار ssi متعلق به ژنوتیپ hs95 – 4118 بود که به نظر می رسد این ژنوتیپ در شرایط مختلف دارای ثبات عملکرد بیشتری می باشد.براساس آنالیز رشد محصول، ژنوتیپ k1410 نسبت به دو ژنوتیپ دیگر از بیشترین وزن خشک کل، وزن خشک برگ، شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص، نسبت سطح برگ و سطح ویژه برگ برخوردار بود.

خشکی در اثر عدم توازن در تبخیر و تعرق با بارندگی بروز می کند. در طی دوره رشد، گیاه تنش کمبود آب را در اثر پائین بودن میزان رطوبت قابل دسترس در خاک ، دمای زیاد و تشعشع بالا تجربه می کند. در بین گونه ها، ارقام و ژنوتیپ های گیاهی تنوع قابل توجهی که حاصل اصلاح نباتات و سازگاری طبیعی است ، دیده می شود. گونه های یونجه همانند دیگر گونه های گیاهی در شرایط مختلف آب و هوایی شامل مناطق سرد (medicago falcata) و مناطق خشک ( یونجه معمولی و یونجه های یکساله ) بعمل می آیند. شواهد نشان میدهد که گونه ها و ارقام یونجه واکنش های متفاوتی به تنش خشکی نشان میدهند. در این مطالعه برخی جنبه های فیزیولوژیک مقاومت به خشکی و افزایش عملکرد علوفه ارقام مختلف یونجه مورد ارزیابی قرار می گیرد.