نانو ذرات tio2 به طور گسترده ای در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال این نانوذرات اخیرا توسط سازمان جهانی بهداشت به عنوان کارسینوژن گروه 2b عامل سرطان زای احتمالی برای انسان تقسیم بندی شده اند. نانو ذرات tio2 توانایی ورود به بدن و نفوذ به سلول ها و هسته آنها ایجاد آسیب کروموزومی را دارند. به طور مشابهی داروی ضد سرطان وین کریستین (vcr از خانواده آلکالوئیدهای وینکا) نیز منجز به ناپایداری کروموزومی می گردد. پژوهش حاضر برای نخستین بار اثرات ترکیبی نانوذرات tio2 و vcr را بر القاء میکرونوکلئوس ها در سلول های مغز استخوان موش ها در شرایط in vivo ارائه می نماید. نتایج بررسی نشان می دهد که در مقایسه با اثرات جداگانه این دو ماده اثرات ترکیبی آنها منجر به افزایش بسیار زیاد آسیب کروموزومی در این سلولها می شود. بنایراین کاربرد ترکیبی هر دوی نانوذرات و می تواند میزان تشکیل میکروتوکلئوس ها را بالا ببرد و به طور قابل توجهی بر علیه تقسیم سلولی موثر واقع گردد.

دی اکسید تیتانیوم (تیتانیا) اولین بار در سال 1923 به صورت تجاری از سنگ معدن تولید شد. tio2 دارای سه فاز روتایل، آناتاز، بروکیت می باشد.از میان این سه فاز، روتایل و آناتاز به علت ساختار ویژه شان از نظر برهمکنش با مولکول های زیستی بیشتر مورد توجه بیولوژیست ها قرار گرفته است. این نانو ذره پس از ورود به سلول، با پروتئین های سیتوپلاسمی برهمکنش داده و جایگاه عمل این ماده پس از ورود به سیتوپلاسم، میکروتوبول شبکه اسکلتی بوده که باعث د پلیمریزاسیون و مهار پلیمریزاسیون میکروتوبول می شود. بر اساس تحقیقات متعدد، مکانیسم مولکولی تجمع دی اکسید تیتانیوم در تخمدان رت، کلیه، کبد، طحال، ریه و قلب و مغز رت مورد مطالعه قرار گرفته است. و بیانگر اثر نانو مواد به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر روی dna است. در کل بیشترین اثر، مربوط به فرم آناتاز این نانو ذره بوده و تاثیر زیادی در برهمکنش با dna دارد. داروی سیتوکالازین b از یک نوع قارچ با نام هلمینتوسپریوم بدست آمده است. این داروی ضد سرطان ترکیبی است که میکروفیلامان ها را در اسکلت سلولی مورد هدف قرار داده و با اتصال به زیرواحدهای آن ها سبب تغییراتی در ساختار شبکه اسکلتی می گردد. سیتوکالازین b با اتصال و تداخل عمل با سیستم میکروتوبولی-میکروفیلامانی موجب مهار تقسیم سلولی می شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده هیچ مطالعه ای در رابطه با اثر القا ناهنجاری و بررسی ژنوتوکسیسیتی نانو ذره دی دی اکسید تیتانیوم با داروی ضد سرطان سیتوکالازین b بر روی سلول های پرونورموبلاست از سلول های اجدادی خونی مغز استخوان به عمل نیامده است. روش کار به منظور دستیابی به نانو ذره دی اکسید تیتانیوم با درصد خلوص بالا این ماده به روش سل-ژل سنتز شد. برای تعیین دوز نانو ذره دی اکسید تیتانیوم، دوزهای انتخابی 100، 500، 1000 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن از سیتوکالازین b به موش های نر سوری نژاد balb/c تزریق و 24 ساعت بعد از موش های نمونه مغز استخوان گرفته شد و با استفاده از روش تست میکرونوکلئوس میزان ناهنجاری القا شده بر روی سلول های پرونورموبلاست بررسی شد. همچنین در تعیین دوز موثر داروی سیتوکالازین b دوزهای 5، 3، 2، 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن به موش های نر تزریق و میزان ناهنجاری به روش آزمون میکرونوکلئوس بررسی گردید. در نهایت تزریق ترکیبی نانو ذره دی اکسید تیتانیوم و داروی سیتوکالازین b به صورتهمزمان و همچنین با فاصله زمانی 2 ساعت انجام شد و سپس شمارش سلولی به روش تست میکرونورکلئوس انجام گرفت. یافته ها نانو دی اکسید تیتانیوم با دوز 100 میلی گرم، در مدت زمان تیماری 24 ساعت، نسبت به دوزهای 500 و 1000 میلی گرم بیشترین آسیب سلولی را بر روی سلول های پرونورموبلاست ایجاد کرده است. در بررسی اثر داروی سیتوکالازین b بر روی سلول های پرونورموبلاست ایجاد کرده است. در بررسی اثر داروی سیتوکالازین b بر روی سلول هایپرونورموبلاست بیشترین فراوانی بی نوکلئوس و کمترین فراوانی میکرونوکلئوس (مشخصه توقف کامل تقسیم سیتوپلاسم در تقسیم میتوز) در دوز 3 میلی گرم و پس از تیمار 24 ساعت به دست آمد. همچنین در تزریق همزمان نانو ذره و داروی ضد سرطان سیتوکالازین b، بیشتری ناهنجاری بی نوکلئوس و میکرو نوکلئوس مربوط به دوز 100 میلی گرم نانو ذره با دوز 3 میلی گرم داروی سیتوکالازین b بود. در تزریق با فاصله زمانی 2 ساعت، همانطور که انتظار می رفت بیشترین آسیب مربوط به تزریق دوز 3 میلی گرم دارو و سپس تزریق دوز 100 میلی گرم tio2 بود.