نام پژوهشگر: جواد ساداتی نژاد
سیامک دخانی جواد ساداتی نژاد
? کمبود بارش، توزیع زمانی و مکانی نامناسب و کمبود آب از مهمترین مشکلات مناطق نیمه خشک و نیمه مرطوب است و ذخیره حداکثرآب در فصل مرطوب برای استفاده در زمانهای خشک ضروری هستند. روش های جمع آوری آب باران(rain water harvesting)rwhاز آمریکای جنوبی، شمالی، خاور میانه، شمال افریقا، چین و هند باستان بکار می رفته است. ارزیابی مکانی پتانسیل مناطق مناسب rwh در سیستم حوزه آبخیز نشان می دهد تنها بخشی از حوزه های آبخیز، دارای تناسب برای rwhاست. توسعه نرم افزارهای gis و مدل های مختلف مکانیابی صحیح، بادقت و علمی rwh را فراهم می سازد. در این تحقیق با استفاده ازgis و تلفیق سایر روش ها، نقشه تلفیقی حاصل از لایه های خاک، بارندگی، پوشش گیاهی و میزان نفوذ پذیری در انتخاب مناسب ترین مکان rwh تولید و اثر بخش ترین لایه های اطلاعاتی جهت مکانیابی rwhتعیین شد.جهت تعیین اقلیم از روش دومارتن و آمبرژه استفاده گردیده پس از تعیین نقشه های پایه، به منظورآنالیز آماری داده ها از نرم افزارهای sas وspss استفاده شد. جهت ارزیابی، نقشه تولید شده ی این روش با نقشه عملیات اجرا شده موفق rwh در این حوضه ها مقایسه گردید. تعیین ضرایب و اهمیت هریک از لایه های اطلاعاتی تولید شده با توجه به بومی سازی ضرایب و استفاده از تحقیقات انجام شده روش های سنتی کار آمد و نظرات کارشناسی صحیح و استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره انجام گرفت. آنالیز آماری نشان می-دهد، در کلیه حوضه های مورد مطالعه درصد انجام عملیات بر آورد شده با عملیات اجرا شده معنی دار می باشد. برای کل عملیات اجرا شده همبستگی در سطح 95درصد معنی دار است.این مقایسه بر آورد عملیات تراس در حوضه ها از بیشتر ین میزان همبستگی و بر آورد عملیات سکوبندی دارای کمترین میزان همبستگی و صحت آماری است. اهمیت هریک از لایه های اطلاعاتی برای انتخاب تکنیک rwh مناسب برای هر واحد کاری تعیین شد. در این تحقیق برای نخستین بار جداول اهمیت وزن مرتبط برای هر لایه اطلاعاتی برای هر تکنیک rwh که با استفاده از مدل رگرسیون و لایه بندی اطلاعات د ر محیطgis وسطوح تناسب هر لایه اطلاعاتی برای تیمارهای مختلف rwh به صورت 10 قسمتی طبقه بندی شده، برای مناطق نیمه خشک تا نیمه مرطوب ایران مرکزی به دست آمد. درصد فراوانی نتایج حاصل از همپوشانی نقشه های سایتهای مناسب rwh با نقشه های اجرا شده با استفاده از ماتریس ضرایب همبستگی مورد آزمون قرار گرفتند که درصدهای فراوانی همپوشانی نقشه ها در سطوح 99تا95 درصد معنی دار بودند. مدل رگرسیون چند متغیره گام به گام مدل مناسبی برای انجام تحلیهای هیدرولوژیک و تکنیکهای وابسته می باشد. مقایسه درصد همپوشانی هریک ار تکنیک های rwh نشان می دهد روش استفاده ازgis و ضرایب وزن هریک از عوامل و سطوح تناسب به ترتیب برای مکانیابی تکنیکهای غیر درجا، تراس، پیتینگ و فاروئینگ قابل استفاده است.
وحید رشیدی جواد ساداتی نژاد
خشکسالی یکی از بزرگ¬ترین بلایای طبیعی محسوب می¬شود که تأثیر آن بر جوامع بشری بیشتر از سایر بلاهای طبیعی است. به منظور بررسی خشکسالی¬ها، چندین شاخص خشکسالی اقلیمی وجود دارد. اگرچه هیچ کدام از شاخص¬ها برتری مطلق نسبت به سایر شاخص¬ها در همه شرایط ندارند، اما از آن جایی هر یک از شاخص¬ها برای اهداف معینی ساخته شده¬اند، بررسی خشکسالی با آنها ممکن است به جواب¬های متعددی مبنی بر وجود یا عدم وجود خشکسالی منتج شود و لذا بعضی از آنها برای محیط¬ها و کاربردهای خاصی مناسب¬ترند. در تحقیق حاضر، شش شاخص خشکسالی اقلیمی شامل شاخص دهک¬ها (di)، شاخص درصد نرمال بارندگی (pnpi)، شاخص بارش استاندارد شده (spi)، شاخص معیار استاندارد (z)، شاخص معیار بارندگی سالانه (siap)، شاخص ناهنجاری بارندگی (rai) ارزیابی شد. همچنین وضعیت خشکسالی با استفاده از روش زنجیره مارکوف و آزمون دنباله¬ها مورد ارزیابی قرار گرفت و با استفاده از مدل¬های سری زمانی بارندگی تا چند سال آینده پیش¬بینی شد و وضعیت خشکسالی نیز برای سال¬های آینده بررسی شد و در نهایت وضعیت خشکسالی برای استان ایلام پهنه¬بندی شد. در نهایت نتایج حاصل از آزمون فرضیه¬ها نشان داد که روش¬های زنجیره مارکوف و آزمون دنباله¬ها و همچنین بررسی شاخص¬ها برای بررسی وضعیت خشکسالی استان، روش¬های مناسبی هستند. همچنین خشکسالی در تمام نقاط منطقه حادث بوده، اما شدت آن در نواحی مختلف فرق می¬کند. همچنین نتایج پیش¬بینی با استفاده از سری زمانی نشان داد که در آینده خشکسالی با درجات مختلف مشاهده خواهد شد. نتایج حاصل از نقشه¬های پهنه¬بندی نتایج حاصل از پیش¬بینی¬های سری زمانی را تأیید می¬کند و نشان¬دهنده این است روند فعلی گسترش خشکسالی ادامه نخواهد یافت و جهت گسترش خشکسالی از شرق و شمال شرق – غرب و شمال غرب به غرب و شمال غرب- شرق و شمال شرق تغییر پیدا خواهد کرد.
روح الله حسن شاهی جواد ساداتی نژاد
چکیده ندارد.