نام پژوهشگر: محمد کاوه
محمد کاوه رضا امیری چایجان
خشک کردن، حذف حداکثر آب از محصول با هدف افزایش مدت نگهداری است و از قدیمی ترین روش های حفظ مواد غذایی و محصولات کشاورزی می باشد. سالانه میلیون ها تن فراورده های زراعی، باغی، دامی، شیلاتی، و غیره توسط روش های مختلف خشک کردن، خشک می شوند که ضمن ایجاد تنوع در محصول و افزایش زمان ماندگاری، باعث کاهش قابل توجهی در هزینه های حمل ونقل و انبار داری می شود (توکلی پور، 1385؛ آغباشلو و همکاران، 2009). در طی فرآیند خشککردن، آب از ماده غذایی خارج شده و در نتیجه امکان رشد میکروارگانیسمها و ایجاد واکنش های شیمیایی نامطلوب به حداقل رسیده و مدت زمان نگهداری مواد غذایی افزایش می یابد (حسن بیگی و همکاران، 2009؛ آروموگاناتان و همکاران؛ 2009). بنه((pistasia atlantica l درختی است با عمر طولانی که ارتفاعش به 9 متر می رسد (دیویس، 1967). از درخت بنه شیره سقز تولید می شود که از این شیره در تهیه آدامس، عطر، خوشبوکننده ها، حشره کش ها و در صنعت دارو سازی در تهیه نرم کننده ها و ضدعفونی کننده ها استفاده می شود. همچنین در صنعت پلاستیک سازی، تهیه واکس کفش، چرم و صنعت چاپ مورد استفاده قرار می گیرد (مظفریان، 1379؛ دیویس ، 1967). امروزه از پوست و برگ درخت بنه به علت دارا بودن تانن زیاد در مصارف پزشکی استفاده می-شود ( زرگری، 1368). میوه بنه دارای کابردهای پزشکی از جمله: کاهش چربی های خون، نشاط آور و تقویت کننده کبد وطحال می باشد. روغن و عصاره این میوه برای سلامتی و بیماری های قلبی و عروقی مفید است (قنبری نیاکی و همکاران، 1390). در گذشته، از انرژی خورشید برای خشککردن انواع محصولات کشاورزی و مواد غذایی استفاده میشد اما مشکلات زیادی در استفاده از این روش وجود دارد که عبارتند از: تغییرات نامناسب در کیفیت غذا، عدم کنترل کافی در فرآیند خشک کردن، طولانی بودن زمان خشکشدن و غیر بهداشتی بودن محصول. مشکلاتی از این قبیل استفاده از تکنولوژی جدید در فرآیند خشک کردن را ضروری می سازد. خشککن های صنعتی مزایایی نسبت به روش های سنتی دارند که عبارتند از: برداشت به موقع محصول، کاهش تلفات در مزرعه، برنامه ریزی برای برداشت در شرایط نامطلوب آب و هوایی، افزایش مدت انبارداری مواد غذایی و محصولات کشاورزی(یوسیوب و همکاران؛ 2010؛ کاکماک و یالدیز ، a2011). مدت زمان ذخیره مواد غذایی تابع دو عامل فیزیکی دما و مقدار رطوبت محصول می باشد. با کاهش دما، کاهش رطوبت و یا هر دو، می توان به میزان قابل ملاحظه ای زمان این دوره را افزایش داد. کاهش دادن رطوبت به وسیله عملیات خشک کردن ممکن می باشد. این عمل معمولا با استفاده از وارد کردن هوای نسبتاً گرم و یا با افزایش حرارت در درون محفظه حاوی محصول صورت می گیرد. انجام این عملیات در دستگاه های خشک کن امکان پذیر می باشد. در واقع خشک کردن مواد غذایی روشی مناسب و قابل اطمینان برای نگهداری و ذخیره سازی آنها می-باشد (زمردیان، 1387؛ پیرا فلورس و همکاران، 2012). خشک کردن مواد غذایی و محصولات کشاورزی دلایل و مزایایی دارد که عبارتند از (دویماز و اسماعیل ، 2011): 1- نگهداری و ذخیره سازی محصولات کشاورزی و مواد غذایی خشک شده برای مدت طولانی و با حداقل امکانات، 2- کاهش وزن و حجم مواد غذایی به منظور سهولت و کاهش هزینه های بسته بندی، حمل و نقل و انبارداری و 3- جلوگیری از فساد و حفظ خصوصیات کیفی مواد غذایی و محصولات کشاورزی مانند طعم و ارزش غذایی. از نظر اقتصادی بررسی راندمان فرایند خشککردن علاوه بر جنبه مصرف انرژی از نظر زمانی نیز بسیار اهمیت دارد (مهاجران، 1383). در حال حاضر روش متداول خشککردن صنعتی، استفاده از خشککنهای جریان هوای داغ است که به دلایلی سعی به جایگزینی خشککنهای دیگری است که از روشهای دیگر خشککردن بهره میگیرند. یکی از روش های جدید در خشک کردن مواد غذایی، روش بستر سیال می باشد. خشک کردن به روش بستر سیال و سیال سازی در صنایع غذایی معمول است و توسط این روش امکان خشک کردن مواد غذایی و محصولات کشاورزی به طور پیوسته در مقادیر زیاد، بدون این که از حد خشک شدن مطلوب فراتر رود، فراهم می شود. آهنگ انتقال حرارت بالا، آن را به صورت یک فرایند اقتصادی جلوه گر می سازد و عدم وجود بخش های مکانیکی زیاد، اطمینان از هزینه نگهداری پایین را به وجود می آورد. اختلاط شدید در بستر سیال، شرایطی بسیار نزدیک به شرایط همدما، را در فرایند خشک کردن به وجود می آورد (توکلی پور، 1385). برخی ویژگی های مواد مورد استفاده از خشک کن بستر سیال عبارتند از (توکلی پور، 1385): 1- متوسط اندازه ذره ها باید بین 20 میکرومتر تا 10 میلی متر باشد، 2- توزیع اندازه ذره ها باید کوچک باشد و 3- بهتر است ذره ها شکل کروی یا نزدیک به کره داشته باشند. روش دیگر در خشک کردن محصولات کشاورزی و مواد غذایی استفاده از انرژی خورشیدی می باشد. پتانسیل استفاده از انرژی خورشیدی در بخش کشاورزی با توجه به نوسانات در قیمت سوخت های فسیلی، نگرانی های محیط زیست وکاهش سوخت فسیلی مرسوم افزایش یافته است. سیستم خشک کردن خورشیدی به کمک سیستم انرژی خورشیدی، یکی از بهترین و امیدوار کننده ترین برنامه های کاربردی درمناطق استوایی و کشورهای نیمه گرمسیری می باشد. به طور سنتی تمام محصولات کشاورزی در برابر آفتاب خشک می شدند. یکی از روشهای جدید در خشککردن مواد غذایی و محصولات کشاورزی، استفاده از انرژی توان تابش مادون قرمز است. وقتی که اشعه مادون قرمز به سمت محصول تابانده شود، بسته به نوع محصول و طول موج اشعه تابیده شده، قسمتی از اشعه از محصول عبور کرده، درصدی از آن منعکس میشود و بالاخره بخشی هم جذب شده و به داخل محصول نفوذ میکند و به انرژی حرارتی تبدیل می گردد. سپس محصول به شدت گرم شده و گرادیان حرارتی در داخل جسم در طی یک مدت کوتاهی به شدت افزایش پیدا میکند. از آنجایی که هوا انرژی تشعشعی مادون قرمز را از خود عبور میدهد، بدون اینکه هوای محیط گرم شود، انرژی تابش مادون قرمز، محصول مورد نظر را گرم میکند (نوواک و لویسکی ، 2004؛ خیر و همکاران 2011). از این رو یک روش برای کاهش زمان خشککردن، انتقال حرارت با استفاده از توان تابش مادون قرمز است (شارما و همکاران، 2004). این روش به خصوص برای لایههای نازک محصول که در معرض تابش میباشند، مناسب است و استفاده از آن در سالهای اخیر به واسطهی پیشرفت در نوع تابشگرهای مادون قرمز رو به افزایش است. در این روش عمل حرارتدهی به مواد بدون تغییر در ساختمان آن انجام میگیرد، بنابراین کیفیت مواد بهبود یافته و هزینه فرآیند کاهش مییابد (پهلوانزاده،1377). شناخت خواص فیزیکی و مکانیکی محصولات کشاورزی و مواد غذایی همواره مورد توجه و علاقه متخصصین کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. این مساله بویژه در رابطه با ماشین های کشاورزی، از لحاظ تاثیری که در بخشهای مختلف ماشین در مراحل برداشت، حمل و نقل، ذخیره سازی و فرآوری بر محصول ایجاد می کند، اهمیت دارد (کاشانی نژاد و همکاران، 2005؛ کیلیکان و گونر ، 2008). خواص مکانیکی ویژگیهایی هستند که بر رفتار ماده کشاورزی که تحت نیرویی قرار گرفته است تاثیر می گذارند. همچنین عملیات مختلف فرآوری محصولات کشاورزی بر خواص مکانیکی تاثیر زیادی دارند. اطلاعات مربوط به این خواص برای استفاده در طراحی تجهیزات آسیاب کردن، جابجایی ، انبار کردن، حمل و نقل و فرآوری مفید می باشند (تانیگاکی و همکاران، 2008). یکی دیگر از ویژگی های خواص مکانیکی جلوگیری از آسیب های مکانیکی وارد بر محصول است که در مرحله خرمن کوبی و عملیات جابه جایی دانه به آن وارد می شود. آسیب های وارد شده بر محصول سبب کاهش قدرت جوانه زنی و فعالیت بذرها شده و احتمال هجوم حشرات و آفات را افزایش می دهد. این امر بر کیفیت نهایی محصول تاثیر می گذارد (کلیکان و گونر، 2008). مقاومت به فشار محصولات دانه ای اهمیت ویژه ای دارد، زیرا اطلاعات بدست آمده برای روش های مناسب خرد کردن، له کردن و آسیاب کردن دانه ها مورد نیاز هستند. همچنین خصوصیات مکانیکی دانه نقش مهمی در مقاومت دانه به شکسته شدن در اثر شرایط مختلف برداشت و مراحل فرآوری دارند (مانووا و محمد ، 2011). یکی از مهمترین روش های هوش مصنوعی، شبکه های عصبی مصنوعی می باشد که با الهام گرفتن از مدل مغز انسان، ضمن اجرای فرآیند آموزش، اطلاعات مربوط به داده را در قالب وزن های شبکه ذخیره می کنند. در واقع شبکه های عصبی مصنوعی روشی مبتنی بر پردازش اطلاعات و داده ها است (سوریانارایانا و همکاران، 2008). استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی در سطح وسیعی برای شبیه سازی و پیش بینی پارامترهای مورد نیاز در فرآیندهای خشک-کردن در حال رشد و توسعه است. مدلهای شبکه عصبی مصنوعی در مورد فرآیندهایی که تعریف دقیق و درک خاصی از آنها وجود ندارد، بسیار موثر عمل می کنند و قادر هستند که متغییرهای مجهول را با دقت قابل قبولی تخمین بزنند (تریپاتی و کومار ، 2008) کاهش تاثیر خطای آزمایش ها و داده های از دست رفته و توانایی پیش بینی دو یا چند متغیر وابسته به طور همزمان از جمله مزیت های شبکه های عصبی است. همچنین نیاز به محاسبات طولانی برای حل معادلات دیفرانسیل با استفاده از روش های عددی نیست، در حالی که در یک شبکه عصبی مصنوعی، نتایج به صورت ضرب ساده ورودی در ماتریس وزن به دست می آید (اسلام و همکاران، 2003). اهداف پژوهش: با توجه به ضرورت های بیان شده در مورد خشک کردن میوه بنه و نیز ویژگی های خشک کن های بستر سیال، خورشیدی و مادون قرمز، اهداف این پژوهش عبارتند از: 1- تعیین سینتیک خشککردن میوه بنه و انتخاب مدل مناسب برای سینتیک خشک کردن آن در سه روش خشک کردن بستر سیال، خورشیدی و مادون قرمز. 2- محاسبه پارامترهای ضریب پخش موثر رطوبت، انرژی فعال سازی، انرژی مصرفی ویژه، رنگ، چروکیدگی، نیرو و انرژی شکست بنه در سه روش خشک کردن بستر سیال، خورشیدی و مادون قرمز. 3- پیش بینی برخی خصوصیات فیزیکی، مکانیکی و حرارتی خشک کردن بنه به کمک شبکه های عصبی مصنوعی.
روح اله علوی عدل بهرام دلیر
در عصر جدید علوم عقلی در فلسفه غرب در مباحث فلسفه اخلاق بحث در رابطه تولیدی میان دانش و ارزش از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. به گفته بسیاری از صاحب نظران مبتکر عدم استنتاج باید از هست فیلسوف انگلیسی- اسکاتلندی دیوید هیوم است. بر اساس تحقیق صورت گرفته التزام ایشان به این گفته ناشی از دیدگاه تجربه گرایانه وی می باشد. در میان روشنفکران معاصر نیز سروش با این اندیشمند غربی هم داستان شده است و در کتابی مستقل به رابطه منطقی میان دانش و ارزش پرداخته و منکر چنین رابطه ای شده است. آنچه مناسب است درباره آن تحقیق شود این است که این نظریه بر چه مبانی فکری معرفتی، اخلاقی و انسانی استوار است. در این پژوهش روشن می شود که بیگانه دانستن معرفت از اخلاق ناشی از مبانی معرفتی تجربه گرایانه و مبانی ارزشی غیر واقع گرا و نیز مبتنی بر مبانی انسان شناختی طبیعت گرایانه و اومانیستی است. از این رو مبانی معرفت شناختی، ارزش شناختی و انسان شناختی سروش که ریشه اعتقاد به انکار رابطه میان دانش و ارزش می باشد، بر اساس اندیشه های علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی که بر مبانی اندیشه اسلامی تکیه دارند، دیدگاه تجربه گرایانه در معرفت و دیدگاه غیر واقع گرایی در اخلاق و نیز دیدگاه طبیعت گرایانه در مبانی انسانی شناختی نسبت به علوم انسانی را نمی پذیرند. بنابراین به نظریه هایی که بر این مبانی پایه ریزی شده است نیز نقد دارند. و از جمله می توان جدایی میان امور حقیقی از امور اعتباری دانست.
حسن تلکابادی آرانی مهراب صادق نیا
موضوع تحقیق پیرامون شاخصه های جامعه اخلاقی در اسلام و مسیحیت است ؛ که در آن، ارزش های اخلاقی در حوزه رابطه انسان با انسان های دیگر ارزیابی می شود. شاخصه هایی که وجود یا عدم آنها در هر جامعه ای ، اخلاق آن جامعه را، به سوی تعالی یا سقوط اخلاقی سوق می دهد. تلاش این نوشتار ، تطبیق اخلاق متن با اخلاق جامعه مطلوب، و استحصال مهمترین شاخصه های چنین جامعه ای است.ساختار بحث، بر دو محور مبانی اخلاق و شاخصه های جامعه اخلاقی، در دو دین اسلام و مسیحیت می پردازد. محور اول به تشریح علل و عوامل ارزشهای اخلاقی و لایه های اخلاقی و راهکارهای اخلاقی مشترک، در قرآن و کتاب مقدس می پردازد. عوامل مشترک ارزشهای اخلاقی ؛ به معرفت و محبت و ایمان ، و در بخش لایه های اخلاقی ؛ به اخلاق بندگی، اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی و اخلاق زیستی و در بخش راهکارهای اخلاقی؛ به التفات به حضور و نظارت خدا ، باطن گرایی، آخرت گرایی، و پرهیز از عوامل انحطاط و سقوط اخلاقی اشاره خواهیم کرد. با تکیه و توجه به این مبانی ، در فصل بعد وارد محور اصلی تحقیق می شویم ، که شامل شاخصه های جامعه اخلاقی در متن قرآن و کتاب مقدس است. مانند خدامحوری، امربه معروف ونهی از منکر ، رعایت حقوق ، مدارا ، اخوت ، عفت عمومی، عدالت اجتماعی، آداب اجتماعی می باشد. و با تحلیل و مقایسه محتوایی و تطبیقی و کمی و کیفی هر شاخص به این نتیجه رسیدیم که ؛ دین اسلام و مسیحیت، شاخصه های اخلاقی همسووهمگرا در این زمینه ها دارند. و این خود ، برای رسیدن به یک اجماع و گفتمان اخلاقی واحد در جامعه اخلاقی ادیان ابراهیمی کافی خواهد بود. روش تحقیق در این پژوهش ، تحلیل محتوایی و تبیینی بوده است که به صورت دقیق و موشکافانه آیه به آیه قرآن و متون عهدین، با تدبر و تامل در معانی آن به صورت مستقیم و غیر مستقیم به مشترکاتی در حوزه ی ارزشهای اجتماعی ادیان می پردازد . و در تحلیل محتوایی از تفسیر مدرن استفاده نشده است؛ و ملاک تفسیر سنتی از محتوی بوده است. پیشنهاد تحقیق می توان این باشد که بهترین گزینه برای گفتگوی ادیان ابراهیمی ، تکیه به شاخصه های مشترک اخلاقی در متون مقدس می باشد.