چکیده: مخازن ذخیره مایعات از مهمترین سازه های صنعتی و عمرانی می باشند، این سازه ها در شکل های مختلفی وجود دارند که ممکن است به صورت هوایی، زمینی، مدفون و یا نیمه مدفون طراحی گردند. بعلت استفاده گسترده و آسیب پذیری این گونه سازه ها در برابر زلزله، اخبار زیادی در مورد حوادث ناشی از تخریب آنها طی زلزله های متفاوت گزارش شده است. مخازن هوایی ذخیره مایعات و بویژه مخازن هوایی آب از جمله تأسیسات مهم خدمات شهری در بسیاری از شهرها به شمار می روند. به طوریکه عملکرد ایمن این سازه ها در هنگام وقوع زلزله و حتی پس از آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. به طوری که بایستی کاربری خود را بعد از زلزله های بزرگ از دست ندهند و بتوانند برای نیازهای حیاتی مانند فراهم نمودن آب آشامیدنی و آتش نشانی پس از زلزله از آنها بهره گرفت. در صورت بروز شکست و خسارت در آنها و برآورده نشدن سطح عملکرد مورد انتظار، باعث ایجاد خطراتی از نظر بهداشت شهر در اثر کم آبی یا عدم توانایی در مقابل اطفاء حریق در مواقع بحرانی به علت کمبود آب خواهند شد. با توجه به اهمیت ذکر شده موضوع، برای مخازن ساخته شده به علت تعدد در ضوابط طراحی مخازن آب و فقدان این ضوابط در کشور ما، مخازن موجود عموما با دستورالعمل های متفاوتی طراحی شده اند. برای این منظور در این تحقیق در ابتدا با استفاده از مدلهای مناسب، سیستم مخزن هوایی که شامل سیستم نگهدارنده، محفظه مخزن و سیال موجود در آن است، با روشهای قابل قبول و مناسب مدلسازی شده است. در ادامه با اعمال رکوردهای مناسب شتابنگاشت ( هفت جفت رکورد زلزله در جهت افقی با شرایط مناسب نوع خاک و همچنین در حوزه دور از گسل) و همچنین نیازهای لرزه ای سیستم مخزن برای حالتهای مختلف پرشدگی مخزن (حالتهای پر، نیمه پر و خالی سیال) مورد ارزیابی قرار گرفته است. با بررسی های انجام شده در مورد مودهای شکست این گونه مخازن هم از نظر میدانی و هم از نظر تحلیلی، معیارهای شکست برای مخازن مورد مطالعه بدست آمده است. ظرفیت اعضای مختلف مخزن هم برای سیستم نگهدارنده و هم برای محفظه مخزن نیز بدست آمده است. با مقایسه نیازها و ظرفیت ها در نهایت با ارائه منحنی های شکنندگی مخزن هوایی در حالتهای مختلف پرشدگی، آسیب پذیری مخزن مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه جهت ارزیابی آسیب پذیری مخازن هوایی بتن مسلح موجود در برابر زلزله دستورالعمل مدونی وجود ندارد نیاز به الگوریتم ارزیابی آسیب پذیری این دسته از مخازن، ضروری به نظر می رسد. بنابراین در تحقیق حاضر با انجام کارها و فعالیت هایی که در بالا بیان گردید در نهایت الگوریتمی مناسب برای ارزیابی آسیب پذیری مخازن هوایی بتن مسلح موجود ارائه می گردد. کلید واژه ها : مخزن هوایی، لرزه ای، آسیب پذیری، زلزله، اجزای محدود، منحنی شکنندگی، منحنی ida

تعیین پریود اساسی امری ضروری در جهت طراحی لرزه ای ساختمان ها می باشد. معادلات فعلی پیشنهاد شده در asce و آیین نامه ایران 2800 مقدار تقریبی را برای پریود اساسی ساختمان بیان می کند که تنها اثرات ارتفاع و تعداد طبقات را در نظر گرفته است. این در حالی است که این فرمول ها بسیار محافظه کارانه بوده و در محاسبه ساختمان های با بی نظمی در ارتفاع نا توان هستند. در این تحقیق پریود اساسی قاب های فولادی با سیستم مهاربندی قاب خمشی با نامنظمی در ارتفاع (mrf) مورد مطالعه قرار گرفته است. کلیه پانزده مدل با نرم افزار etabs طراحی شده اند و پریود اساسی سازه برای هر نمونه با معادلات تجربی که شامل معادلات رایج و معادلات ارائه شده تا کنون می باشد، مقایسه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از تئوری ارتعاشات (معادلات رایلی و عادلی) معادله با احتساب نامنظمی در ارتفاع برای پریود اساسی قاب های خمشی (mrf) تخمین زده شد. از طریق مقایسه آماری مشخص شد که مدل رایلی از تمام مدل ها قدرتمندتر بوده و خود را با توجه به موضوع بی نظمی بهتر منطبق می کند، و نسبت به حالت هایی از معادله که تنها به ارتفاع وابسته هستند دقیق تراست. معادلات پیشنهاد شده (eq-ir-1 ،eq-ir-2) برای قاب های خمشی با معادلات موجود در آیین نامه های مختلف و مقالات کاملا مقایسه شده است. این معادلات به مهندسان اجازه می دهد که یک طراحی سریع و دقیق را داشته باشند. همچنین پریود اساسی را برای قاب های خمشی فولادی در یک سازه نامنظم در ارتفاع به سرعت و به سادگی و با دقت بالا تخمین می زنند.

با توجه به تجارب حاصل از زلزله های گذشته و همچنین اطلاعات به دست آمده از طریق آزمایش، بروز کمانش در اعضاء مهاربندی، پدیده ای غیر شکل پذیر و همراه با زوال سختی و مقاومت شدید در رفتار این اعضاء باربر جانبی می باشد. مطالعات بیشتر منجر به معرفی نوع پیشرفته تری از مهاربندها به نام مهاربندهای کمانش ناپذیر (brb) گردیده است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه عملکرد لرزه ای مهاربندهای کمانش ناپذیر (brb) و همگرای معمولی (ocb) در قاب های فولادی نامنظم در ارتفاع (نامنظمی از نوع سختی و مقاومت به صورت توأم –ks ) با استفاده از آنالیز پوش آور مودال (mpa) می باشد.