نام پژوهشگر: رسول قربانی
نادر زالی محمدرضا پورمحمدی
این تحقیق با بهره گیری از رویکردهای مدیریت استراتژیک و آینده پژوهی و با اتکا به مدلهای برنامه ریزی بر پایه سناریو، به بحث در خصوص توسعه آتی استان آذربایجان شرقی براساس سند چشم انداز ملی و نظریه پایه توسعه استان می پردازد. چارچوب نظری تحقیق، پارادایم هنجاری در برنامه ریزی با رویکرد وفادارانه به اسناد بالادستی است. روش های دلفی، تحلیل تاثیرات متقاطع، سناریونویسی و برنامه ریزی پابرجا، ترکیب بسیار جامع و انعطاف پذیری در ارائه روش جدید مطالعات آینده نگاری توسعه منطقه ای ارائه داده است. نرم افزارهای micmac و scenariowizard برای اولین بار در برنامه ریزی توسعه منطقه ای، در این رساله بکار گرفته شده و نتایج بسیار خوب و قابل اطمینانی نیز نشان داده است. در این تحقیق ابتدا 76 عامل موثر بر روند توسعه استان به روش دلفی شناسایی و در مرحله بعد اثرات این عوامل بر همدیگر توسط کارشناسان خبره مورد سنجش قرار گرفت که نتیجه آن شناسایی 14 عامل کلیدی بود. عوامل کلیدی فوق با محورهای 22 گانه نظریه پایه توسعه استان بعنوان سند بالادستی، تطبیق و عوامل مغفول که در نظریه پایه توسعه استان به آنها تاکید شده بود به مجموع عوامل اضافه شد که مجموعاً تعداد عوامل کلیدی به 18 عامل افزایش پیدا کرد. با توجه به ضرورت محدود کردن عوامل جهت سناریونویسی، با تلفیق عوامل با همدیگر، نهایتا 14 عامل نهایی که پوشش دهنده ابعاد مختلف نظریه پایه توسعه استان بودند استخراج گردید. برای عوامل فوق 45 وضعیت ممکن در آینده پیش روی استان تعریف گردید و با تشکیل ماتریس 54× 54 و بهره گیری از دانش کارشناسان توسعه و برنامه ریزی در ارزیابی میزان تاثیرات وقوع هر یک از وضعیت ها بر وقوع یا عدم وقوع وضعیت های دیگر استان، با استفاده از قابلیت های نرم افزار سناریوویزارد، 5 سناریوی با احتمال وقوع بسیار بالا، 19 سناریوی با احتمال وقوع متوسط به بالا و 291 سناریوی با احتمال وقوع پایین و ضعیف استخراج شد که مبنای عمل این رساله، تحلیل 5 سناریوی بسیار قوی و 19 سناریوی با احتمال وقوع متوسط به بالا قرار گرفت. براساس نتایج ارائه شده، در مجموع به نظر می رسد تحقق اهداف نظریه پایه توسعه و سند چشم انداز تا افق 1404 در استان ممکن نیست و در بهترین سناریوی ممکن که سناریوی دوم است، تنها بخشی از اهداف توسعه استان قابل تحقق می باشد و بخش دیگر امکان بروز نخواهد یافت. از مجموع سناریوهای 5 گانه و 19 گانه، تنها 2 سناریو که اتفاقا قوی تر از سایر سناریوها هستند وضعیت استان را در سالهای آتی مطلوب نشان می دهند و در بقیه سناریوها، تحلیل وضعیت ها حاکی از وجود بحران یا شرایط نامطلوب در استان است. نتایج رساله نشان میدهد مدیریت در سطح استان نیازمند آسیب شناسی جدی و ترمیم تفکرمدیریتی در موضوع توسعه و برنامه ریزی است. نگاه برنامه ریزی در حال حاضر نگاه مقطعی و کوتاه مدت است و چشم انداز روشنی در افق استان مورد هدف قرار نگرفته است. این رساله ضمن ارائه راهبردهای کلان و جهت گیریهای اساسی جهت تسهیل تحقق اهداف اسناد بالا دستی، مدیریت های کلیدی در استان را براساس محورهای نظریه پایه توسعه شناسایی و ساختار کلان مدیریتی جدید برای استان ارائه داده است.
مصطفی شگوری رسول قربانی
نام خانوادگی: شگوری نام: مصطفی موضوع پایان نامه: ساماندهی شهری با استفاده از راهبردهای شهرسازی نوین : مطالعه موردی ؛ (شهرستان ملکان) استاد راهنما: دکتر رسول قربانی استاد مشاور: خانم دکتر ملکه عزیزپور رشته: جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش: جغرافیا و برنامه ریزی شهری مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد دانشگاه: تبریز دانشکده: علوم انسانی و اجتماعی تاریخ فارغ التحصیلی: 28/11/1388 تعداد صفحات:206 کلید واژه ها: ساماندهی شهری، شهرسازی نوین ، محلات نو- سنتی (tnd)،محلات در حال گذر (tod)،روستا – شهر ((urban _ village)،شهرستان ملکان . چکیده: مشکلات حومه نشینی در نیمه دوم قرن بیستم برای شهرهای بزرگ حادتر شد .مراکز شهری جمعیت خود را به نفع حومه ها از دست دادند ولی خود حومه ها نیز با مشکلاتی روبه رو بودندکه جدایی شدید کاربریهای اصلی ، نبود امنیت و استفاده بیش از حد از اتومبیل شخصی و آلودگی و تخریب زیست محیطی از جمله این مشکلات بود . برای ساماندهی وضعیت موجود شهرها و حومه ها، شهرسازی نوین از طرف شهرسازانی چون آندرس دوانی،پیترکالثروپ و خانم الیزابت پلتر زیبریک دراواخر قرن بیستم مطرح شد.سه الگوی اصلی شهرسازی نوین یعنی توسعه محلات نو –سنتی (tnd)،توسعه محلات در حال گذر (tod)و روستا – شهر(urban _ village )برای ساماندهی و حل مشکلات شهر های امروزی در ایالت متحده آمریکا و سایرکشورهای توسعه یافته مطرح شدند.انگاره اصلی هر سه موضوع ایجاد مجتمع های زیستی پیاده- محور و در راستای اهداف توسعه پایدار شهری می باشد، که محور برنامه ریزی را انسان و محله او قرار داده است.شهرستان ملکان از شهرستانهای جنوبی استان آذربایجان شرقی است که در سالهای اخیر توسعه فیزیکی زیادی داشته و عمده توسعه شهر و روستاهای آن بر روی باغها و زمینهای کشاورزی مرغوب بوده است تا جایی که بیشترین تخریب زیست محیطی را در دهه اخیر داشته است.در این تحقیق با استفاده از سه راهبرد شهرسازی نوین به ساماندهی محلات داخلی شهر تمرکز فعالیتهای حومه ای در تقاطع شریانهای اصلی و ایجاد روستا- شهرها پرداخته شد،اطلاعات پایه از سازمانهای زیربط اخذ گردیده و نقشه ها در محیط autodesk map به نقشه خروجی تبدیل شده اند. بر اساس یافته های تحقیق با ساماندهی شهری و محلات ، و هدایت توسعه آتی شهر به سمت زمینهای بایر در سمت شمال شهر از نابودی باغات و محیط زیست شهر جلوگیری می کند.یا ایجاد روستا – شهر از رشد بی شکل شهرستان ملکان جلوگیری نمود. ودر کل ساماندهی و انسجام فضایی شهرستان ملکان ارتقاء بخشیده و به توسعه پایدار آن کمک کرد.
واله سلطان زاده محمدرحیم رهنما
در طی دو دهده گذشته جمعیت ایران 49.4 میلیون نفر (1365) به 70.4 میلیون نفر(1385) رسیده است.رشد شهر نشینی نیز در این میان شتابان بوده است. این رشد شتابان با گسترش بی رویه کالبدی و استقرار نامتعادل جمعیت در مراکز شهری همراه بوده است بطوری که مراکزی شهرهای قدیمی با توجه به این تحولات و همچنین بی توجهی مدیریت شهری دچار رکود و فرسودگی گشته اند. بنابراین به منظور دستیابی به توسعه موزون متعادل و پایدار شهری استفاده از ظرفیت های کالبدی اقتصادی و اجتماعی موجود در محدوده قانونی شهرها و همچنین فراهم کردن امکان زندگی سالم ، ایمن و استاندارد برای بافتهای نابسامان و فرسوده امری ضروری و انکار ناپذیری است. تحقیق حاضر به عنوان بررسی عوامل موثر بر مشارکت مردم در فرآیند نوسازی بافت فرسوده محله تربیت شهر تبریز و شناخت شاخص های تاثیر گذار بر مشارکت مردمی و همچنین با شناخت علل عدم تمایل افراد به نوسازی واحدهای مسکونی و در نهایت ارائه راهکارها و پیشنهاداتی در زمینه مشارکت مردم در نوسازی واحدهای مسکونی ارائه می دهد. این پژوهش در پنج فصل تهیه شده است که عنوان و طرح هر کدام به شرح زیراست: فصل اول به عنوان کلیت تحقیق است که در آن به مواردی همچون مساله تحقیق، ضرورت، پیشینه، سوالات، فرضیه ها و همچنین به تشریح چگونگی انجام مراحل تحقیق و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدل فرآیند تحقیق اشاره شده است و در پایان نیز عمده ترین مشکلات تحقیق حاضر پرداخته شده است. فصل دوم که حاوی مبانی نظری موضوع مورد مطالعه می باشد که در آن به بیان تعاریف ،مفاهیم و مبانی نظری پرداخته می شود و مهمترین مفاهیم و اصطلاحات مربوط به بحث مشارکت در بافت فرسوده و نیز فرآیند و نظریه هایی است که به سطوح و اهداف مشلرکت مردم در فرآیند احیاء بافتهای فرسوده پرداخته می شود. فصل سوم که به عنو.ان معرفی محدوده مورد مطالعه نامگذاری شده به ذکر مواردی چون تاریخچه مختصر در مورد شهر تبریز، خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی، اجتماعی و اقتصادی شهر تبریز و محله تربیت پرداخته شده است. در فصل چهارم نیز داده های گردآوری شده با استفده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و طی آن عوامل موثر برمشارکت ساکنین محله تربیت شهر تبریز در فرآیند احیاء بافتهای فرسوده مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم بعد از ذکر خلاصه تحقیق به اثبات فرضیات و ارائه پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق اشاره شده است.
عبدالعظیم فاضل علی بانی
در این مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و اطلاعات پوشش و کاربری اراضی ارتباطات بین ویژگی ها و شکل بندی سیمای محیط با ویژگی های نهری و جمعیت های زیستی نهر زرین گل استان گلستان بررسی گردیده است. ابتداء، ارتباطات بین ویژگی های سیمای محیط در بافر های 30، 90 و 270 متری با ویژگی های نهری، خصوصیات هیدرولیک و واحدهای استاندارد چشمی و خصوصیات فیزیکوشیمیایی آب بررسی گردید. همچنین ارتباطات شکل بندی سیمای محیط در این بافرها با ویژگی های نهری بررسی گردید برای این منظور، ما یکسری از شاخص ها در سطح لکه ای و اطلاعات تنوع پوشش گیاهی در سطح سیمای محیط استخراج کردیم. در آخر با استفاده از مدل رگرسیونی خطی ارتباطات ویژگی های سیمای محیط و کاربری اراضی با جمعیت های زیستی نهری تعیین شد. همچنین، با استفاده از آنالیز مولفه اصلی بر روی متغیرهای اندازه گیری چشمی چهار مولفه ایجاد گردید که بترتیب نشان دهنده تنوع زیستگاه، تغییرات سرعت جریان، رسوبگذاری و تغییر کانال می باشند. بررسی ارتباطات بین ویژگی های نهری و شاخص های لکه ای نشان داد که همبستگی منفی بین شاخص های مساحت، نسبت محیط به مساحت (para) و شکل لکه ای کاربی اراضی کشاورزی و ویژگی های نهری وجود داشته و کاربری اراضی سبب تخریب بستر زیستی قابل دسترس، تنوع زیستگاه و تنوع مناطق استخری در ایستگاه های مطالعاتی می گردد. بعلاوه شاخص های تنوع ماکروبنتوزی برای تعیین ارتباط سیمای محیط و جمعیت های زیستی نهری استفاده گردید. در این مطالعه شاخص های تنوع ماکروبنتوزی با تنوع زیستگاه و بستر زیستی قابل دسترس در ارتباط بوده اند. نتایج بدست آمده نشان دادند که بین پراکنش سگ ماهی جویباری (paracobitis malapterura) و بستر زیستی قابل دسترس ارتباط مثبتی وجود داشته و مدل های رگرسیونی نیز نشان دادند که پراکنش این گونه با شاخص ظرفیت انتقال رسوب در ارتباط می باشد.
سلمان ملکپورکلبادی نژاد عبدالمجید حاجی مرادلو
در این مطالعه به بررسی برخی عملکردهای تنظیم اسمزی بچه ماهیان کلمه خزری پرداخته شد. در این آزمایش در مرحله اول بچه ماهیان کلمه با وزن تقریبی 2/3-3 گرم، پس از آداپتاسیون در شرایط آزمایشگاهی به تعداد 30 عدد در هر تشت پلاستیکی (با حجم آبگیری 20 لیتر) و شوری های 5 ،10، 15 گرم در لیتر (در سه تکرار) منتقل شدند. قبل از شروع آزمایش، نیمی از تیمارها در معرض یک شوک حرارتی (26 درجه سانتی گراد تا 2 ساعت) قرار گرفته بودند. 24 ساعت قبل از شروع آزمایش غذا دهی قطع شد. در طول دوره ی آزمایش دمای آب در محدوده ی 5/17- 5/16درجه سانتی گراد بود. پس از گذشت 96 ساعت نمونه گیری از بچه ماهیان (شوک دیده و شوک ندیده) جهت برآورد درصد بقا و اندازه گیری هماتوکریت، اسمولاریته و یون های سدیم، پتاسیم و کلر پلاسما صورت گرفت. در مرحله دوم تیمارهای مورد آزمایش به مدت 96 ساعت دیگر در شوری 15 گرم در لیتر (بجز گروه شاهد) قرار گرفتند. نمونه گیری از ماهیان مانند مرحله اول صورت گرفت. در آزمایشی دیگر بچه ماهیان کلمه در معرض افزایش تدریجی شوری های 5 ،10، 15 گرم در لیتر (هر مرحله 48 ساعت)در سه تکرار قرار گرفتند. بچه ماهیان در شوری 15 گرم در لیتر تا 96 ساعت نگهداری شدند. نمونه گیری از بچه ماهیان، هر 48 ساعت، قبل از تعویض شوری ها مانند مراحل قبلی صورت گرفت. بررسی نتایج آماری نشان داد که در مرحله اول، اثر شوک حرارتی، شوری و اثر متقابل آنها روی میزان پتاسیم، سدیم، هماتوکریت و اسمولاریته خون ماهی کلمه معنی دار نبود (p>0.05)، ولی اثر متقابل شوری و شوک حرارتی روی مقادیر کلر معنی دار بود (p<0.05). در مرحله دوم، اثر شوک حرارتی، شوری و اثر متقابل آنها روی میزان پتاسیم، کلر، هماتوکریت و اسمولاریته خون ماهی کلمه معنی دار نبود (p>0.05)، ولی اثر شوری روی مقادیر سدیم خون ماهی کلمه معنی دار بود (p<0.05). نتایج نشان داد که در مرحله اول در شوری های 5 و 10 گرم در لیتر تیمارهای شوک دیده و شوک ندیده، تلفاتی مشاهده نشد. در شوری 15 گرم در لیتر تیمارهای شوک ندیده درصد تلفات معنی دار نبود (p>0.05) ولی در تیمار های شوک دیده معنی دار بود (p<0.05). در مرحله دوم، درصد نلفات در تیمارهای شوک دیده در شوری های 10 و 15 گرم در لیتر معنی دار بود (p<0.05). در بررسی نتایج افزایش تدریجی شوری، در شوری 5 گرم در لیتر (هماتوکریت)، در شوری 10 گرم در لیتر (هماتوکریت و اسمولاریته) و در شوری 15 و 15 *گرم درلیتر(تمام پارامتر های اندازه گیری شده) در مقایسه با تیمار شاهد تفاوت معنی داری داشتند (p<0.05). از تحقیق اخیر چنین متصور است که بچه ماهیان کلمه جهت سازگاری با آب های لب شور نیاز به تکامل سیستم تنظیم یونی- اسمزی داشته و پارامتر های بیوشیمی- فیزیولوژیک بچه ماهیان تعیین کننده میزان سازش آن ها در شرایط طبیعی می باشد. کلمات کلیدی : تنظیم اسمزی، شوری، شوک حرارتی، کلمه rutilus rutilus caspicus
عباس کلهری رسول قربانی
امروزه با رشد روزافزون شهرنشینی مشکلات شهری بیش از هر زمان دیگری دامن گیر شهرهای کشور گردیده است. این مشکلات با تاثیرگذاری برتمامی جنبه های شهرنشینی روابط منطقی شهری را نابسامان می نماید. یکی از جنبه های بررسی که هم علت و معلول بسیاری از معضلات شهری است وجود شهر کهن در دل شهر امروزین است. ماهیت ویژه شهر کهن و بافت های فرسوده شهری، هرگونه بی توجهی به آن را از جهات مختلف مردود می سازد میزان مساحت بافت فرسوده شهر همدان بر اساس بررسی های بعمل آمده 805 هکتار تعیین گردیده است.این پهنه با توجه به گستردگی براساس محورهای مواصلاتی به 9 حوزه کلان فرسودگی تقسیم بندی شده است.مضاف براین ،با توجه به اراضی تاثیر گذار و تاثیر پذیری پهنه فرسودگی،محدوده مطالعاتی به وسعت 37/97هکتار تعیین گردید.هدف اصلی تحقیق تدوین روشی مناسب جهت مداخله در بافت های فرسوده ی شهری است. اهداف فرعی در این تحقیق شامل موارد زیر است: -- بررسی روش های عمده مداخله در بافت های فرسوده - ارائه ی سیاست ها و روشهای مناسب مداخله در بافت فرسوده همدان با توجه به روشهای شناخته شده - ارائه ی الگوی ساماندهی برای محدوده مطالعاتی (حوزه شماره ی 2:محله جولان) با توجه به روش بهینه در مجموع، بررسی های صورت گرفته نشان می دهد محله در جلب مشارکت ساکنان در فرایند تهیه و اجرای طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده ظرفیت بالایی دارد. بر اساس نتایج نظر سنجی ساکنان،در این محله میزان توجه و علاقه به بهبود شرایط محیط سکونت خود بالامی باشد که گویای فراهم بودن بستر مناسب در راستای استفاده از توان ساکنان در بهبود شرایط محیط سکونت خود و تسریع اجرای پیشنهادات در نظر گرفته شده است. با توجه به فرسودگی و کیفیت نازل ابنیه و همچنین بافت متراکم و دسترسی های نا مناسب در محله الگوی پیشنهادی ساکنان ارائه طرح بهسازی و نو سازی می باشدو نا آگاهی ساکنین از عملکرد شورا های محلی و شهر مهم ترین معضل در ایجاد زمینه های مشارکت مردمی محسوب می شود . نتایج نظر سنجی حاکی از بی اطلاعی عمومی از عملکرد و نحوه فعالیت شورای محلی و شورای شهر در محدوده بافت فرسوده می باشد. رو شهای مداخله هر کدام دارای دیدگاه، سیاست ها و راهبرد ها،شیوه برنامه ریزی و شیوه اقدام خاص خودشان هستند که بایستی به دقت در مداخلات در نظر گرفته شوند.)استفاده از روش های عمده مداخله برای هر بخش از بافت فرسوده با توجه به کیفیت ابنیه . روشهای عمده مداخله فرایند بهسازی،نوسازی و باز سازی کیفیت ابنیه
سعید آسایش نایینی رسول قربانی
با استفاده از 5 ویژگی شمارشی شاخص های تنوع ژیووتفسکی و فاصله تاکسونومیکی میرونوفسکی محاسبه و 25 صفت ریخت سنجی و 20 صفت ریخت سنجی نسبی پس از استانداردسازی در تجزیه به مولفه های اصلی و سپس تجزیه تحلیل تابع تشخیص و رگرسیون منطقی استفاده شد. سپس ماهیان با استفاده از سنگریزه های شنوایی تعیین سن گردیده و محتویات معده آن ها نیز جهت مطالعات تغذیه ای مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) ویژگی های سیمای محیط تعیین و در سه بافر 30، 90 و 270 متر به همراه خصوصیات درون نهری ارتباط آن ها با فراوانی سگ ماهی جویباری نیز مورد بررسی قرار گرفت. خصوصیات ریخت شناسی شمارشی در دو جویبار تفاوتی با یکدیگر نداشته اما خصوصیات ریخت سنجی و ریخت سنجی نسبی جمعیت ها را متمایز می نمود. رابطه نمایی طول-وزن سگ ماهی جویباری در جویبار زرین گل رشد آلومتریک منفی (b=2.8078) و در جویبار تیل آباد رشد ایزومتریک (b=2.9332) را نشان داد. پارامترهای پویایی جمعیت ماهی برای معادله برتالان فی به روش فورد-والفورد در جویبار زرین گل برابر با l?=164.3 mm، k=0.376 و t0=-0.28 و در جویبار تیل آباد l?=172.911 mm، k=0.26 و t0=-0.347 براورد گردید. روند فاکتور وضعیت در ماهیان جویبار تیل آباد و زرین گل مشابه اما در ماهیان زرین گل بهتر بود. ضریب رشد لحظه ای نیز یکسان بوده و روندی مشابه در بین دو جمعیت داشت. ارجحیت غذایی این ماهی با استفاده از شاخص ایولو در زرین گل افمروپترا و سراتوپوگونیده و در تیل آباد شیرونومیده، تریکوپترا و کولمبولا تعیین شد. جمعیت ماهی روابط مثبتی در جویبار زرین گل با پوشش گیاهی داخل جویبار و اکسیژن محلول و در جویبار تیل آباد با پوشش گیاهی داخل جویبار، ماهیان خیاطه و سیاه ماهی (p < 0.05) و ارتفاع (در هر سه بافر) (p < 0.1)؛ و نیز روابط منفی در جویبار زرین گل با کشاورزی (در بافر 270 متر) (p < 0.1) و در جویبار تیل آباد با سرعت آب، دمای هوا و هدایت الکتریکی داشت (p < 0.05). با ادغام دو جویبار اثرات زیست محیطی بهتر مشاهده شد: سرعت آب (p < 0.1) و کاربری کشاورزی (در بافر 270 متر) (p < 0.05) رابطه منفی؛ و پوشش گیاهی داخل رودخانه، شیب (p < 0.05) و پوشش جنگل متراکم (در بافر 90 متر) (p < 0.1) ارتباطی مثبت با جمعیت ماهی دارند. نتایج متنوع خصوصیات ریخت شناسی، سن، رشد و تغذیه بیانگر انعطاف پذیری بالای فنوتیپی ماهی در تطابق با شرایط زیست محیطی می باشد.
فاطمه جعفری عبدالمجید حاج مرادلو
چکیده معمول ترین عفونت های قارچی ماهیان آب شیرین کپک های آبی هستند که به عنوان یکی از عوامل مهم بیماریزای ماهیان مصبی در حال افزایش است. و در تمامی جهان هم گسترش دارند سبز مالاشیت یکی از عوامل موثر برای درمان عفونت های قارچی ماهی و تخم های آنهاست اما استفاده از آن در بسیاری از کشورها به خاطر خاصیت سرطانزایی و جهش زا بودن محدود شده است . همچنین مصرف آن موجب اختلال در عملکرد آنزیم های تنفسی شده و به سلول هایی که قادر به تولید انرژی برای پیشبرد فرآیند حیاتی هستند، آسیب می رساند در ایران سبز مالاشیت هنوز هم برای جلوگیری از عفونت قارچی مورد استفاده قرار می گیرد لذا نیاز به جایگزین مواد کم خطر تر نظیر کلرید سدیم ضروری است.در این تحقیق اثر کارایی نمک در غلظت های مختلف 1، 2 و 3 درصد در مدت زمان های 15 دقیقه ، 30 دقیقه ، و 60 دقیقه و تعداد دفعات حمام دهی یکبار در روز، دو بار در دو روز متوالی و سه بار در سه روز متوالی در 24 ساعت بعد از لقاح تخم صورت گرفت. در طی دوران انکوباسیون تعداد تخم های قارچ زده به صورت چشمی شمارش ودر ورق های مخصوص ثبت شدند. نتایج نشان داد که نمک با غلظت 2 درصد به مدت 30 دقیقه کمترین عفونت قارچی و بالاترین درصد تفریخ تخم قزل آلای رنگین کمان را به همراه داشت.مقایسه نتایج از تیمار-ها نشان داد که بیشترین درصد قارچ زدگی در تیمار هایی که در معرض بالای نمک و زمان زیاد حمام دهی بودند صورت گرفت. به نظر می رسد حمام نمک در کنترل قارچ زدگی تخم های قزل آلا موثر است لذا با توجه به ارزانی، فراوانی و تاثیر خطرات کمتر زیست محیطی می تواند در کنترل عوامل قارچی کارگاه های تکثیر ماهی مورد استفاده قرار گیرد. کلمات کلیدی : تخم ،چشم زدگی ، قارچ زدگی ، قزل آلای رنگین کمان
عرفان کریمیان رسول قربانی
گاوماهیان صید شده از نهرهای کبودوال، زرینگل و شیرآباد بر اساس کلیدهای شناسائی گاوماهیان شناسائی شدند که تمامی آنها به گاوماهی شنی neogobius fluviatilis (pallasi, 1814) متعلق بودند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که گاوماهیان هر سه نهر (به ویزه نهر زرینگل) در اکثر صفات ریختسنجی و در بین سنین مختلف دارای تفاوت معنیدار بودند که میتواند نشاندهنده وجود تنوع نسبتاً بالای فنوتیپی در بین نمونهها باشد، اما با استفاده از روش تجزیه به مولفههای اصلی (pca)، جدائی جمعیتی مشاهده نگردید. بهنظر میرسد جمعیت ماهیان کبودوال و زرینگل همپوشانی بیشتری نسبت به جمعیت ماهیان شیرآباد داشته باشند. پراکنش گاوماهی شنی در نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد دارای توزیع متفاوتی بود (05/0>p)، به طوریکه نمونههای نهر کبودوال بیشترین تراکم گاوماهی را در واحد سطح به خود اختصاص دادند. به طور کلی عوامل محیطی زیادی از قبیل جنس بستر، سرعت حریان آب، پوشش گیاهی، عمق آب و دما در پراکنش این گونه نقش بازی میکنند و تفکیک اثر هرکدام از آنها آسان نبوده و نیاز به تحقیقات و تجارب بیشتر در این زمینه دارد. در این تحقیق، غالبیت رژیم غذایی گاوماهی شنی لارو دیپترا، افمروپترا و تریکوپترا می باشد . به نظر میرسد گاوماهی شنی بسته به شرایط محیطی، نوع بستر و سایر عوامل ناشناخته دیگر از قابلیت تغییر رژیم غدائی برخوردار باشد و هریک از طعمههای شناسائی شده در شرایط زیست محیطی خاص، طعمه اصلی محسوب شوند. بهطور کلی میتوان گاوماهی شنی را یک گونه گوشتخوار یوریفاژ با جایگاه غذایی تغذیه کننده از کف به شمار آورد. بررسی آلودگی انگلی نیز دو گونه انگل رابدوکونا دنوداتا rhabdochona denudate و پوستودیپلوستوموم کوتیکولا postodiplostomum cuticula را نشان داد. با توجه به عادات غذایی گاوماهی شنی با تغذیه از لارو حشرات که به عنوان میزبان واسط انگل رابدوکونا شناخته شدهاند و از آنجا که گاوماهی شنی ماهی کفزی و کم تحرکی است می توان گفت که بیشتر در معرض آلودگی با این انگل قرار میگیرد. وجود آلودگی به انگل postodiplosomum cuticola در نهر زرینگل را میتوان ناشی از فراوانی میزبان واسط این انگل (حلزون آب شیرین از راسته gastropoda)، که جزء یکی از جمعیتهای غالب بزرگ بیمهرگان کفزی بود را دانست.
جلال حفده رسول قربانی
فضای سبزشهری به مکانی گفته می شود که دارای بازده اجتماعی و اکولوژیکی باشد و در بعضی از منابع از آن به عنوان بخش جاندارشهر یاد شده است.ا فزا یش جمعیت شهری در قرن اخیر،در اثر رشد جمعیت خود شهرها و مهاجرت از روستا به شهر کاربریهای اراضی را به شدت تحت تاثیر قرار داده که در این میان فضاهای سبز مانند باغات و زمینهای کشاورزی پیرامون شهرها و همچنین باغات داخل شهرها به کاربریهای مسکونی ،تجاری ،خدماتی،آموزشی و صنعتی تبدیل شده ا ند. از این طریق فضای سبز حومه و داخل شهرها کاهش یافته وباعث پایین آمدن بازده اکولوژیکی محیطهای زیستی شده است.انسان به ناچار برای جبران این کمبودها و همچنین نیازبه فضای سبز وآرام برای استراحت کردن دست به احداث فضاهای سبز در مقیاسهای همسایگی،محلی ،ناحیه ای ومنطقه ای نموده است. این فضاها یا کم بوده یا اینکه از لحاظ پراکنش فضایی ،دسترسی ، نزدیکی با کاربریهای سازگاریا ناسازگار(البته فضای سبز در هر محلی از شهر که ساخته شود دارای بازده اکولوژیکی هست ولی نمی تواند داری بازده اجتماعی خوب باشد ) نامناسب هستند. دراین تحقیق فضای سبز شهرستان مهاباد مورد بررسی قرار می گیردکه در چند دهه اخیر با افزایش جمعیت روبرو بوده است. با افزایش جمعیت، شهرمهاباد نیازمند توسعه فیزیکی شده است ،چون این شهر درروند توسعه فیزیکی خود با موانع طبیعی برخورد کرده به همین خاطر با کمبود زمین برای کاربریهای متفاوت از جمله فضای سبز مواجه شده است.در ارزیابی فضای سبز و پارکها با استفاده از سیستم اصلاعات جغرافیای (gis) توزیع فضایی پارکها ،دسترسی، سرانه فضای سبز، مجاورت با کاربریهای سازگار یا ناسازگار اطلاعات دقیق بدست خواهد آمد، برای مکانیابی پارک با استفاده از روشهای تحلیلی چند منظوره تصمیم ساز (mcdm)به شناسایی وطبقه بندی عوامل موثر برمکانیابی پارک پرداخته وبه هر یک از این معیارها بر اساس ارزش آنها وزن خاصی داده می شود،سپس با استفاده از تکنیکهای موجود در gis ( نرم افزار arcgis) به تجزیه وتحلیل این لایه ها پرداخته می شود . در نهایت مکانی انتخاب می شود معیارهای که برا ی مکانیابی پارک مورد استفاده قرار گرفته اند، در آن محل دارای بیشترین امتیاز باشند.
رسول قربانی کریم عباسیان
-
ابوالقاسم تقی زاده فانید کریم حسین زاده دلیر
روند رو به افزایش شهرنشینی در مقیاس جهانی ، قاره ای ، ملی و منطقه ای و آشکار شدن آثار آن، ضرورت بررسی و برنامه ریزی در باره توسع? شهری را بیش ازگذشته با اهمیت نموده است. بدین ترتیب، پیروی از الگوی توسعه نا پیوسته شهرهای بزرگ (به ویژه برای مادرشهر ها)، به عنوان یکی از گزینه ها برای مواجهه با مشکلات شهرنشینی سریع مطرح شده است. این الگو در جهت تمرکززدایی جمعیت وفعالیت، از اواسط قرن گذشته مورد استفاده قرارگرفته است. در دهه های گذشته، این الگو در بسیاری از کشورهای دنیا مورد توجه بوده است. درکشور ایران ، شهرهای جدید در زمان قبل از سال1357 هجری شمسی با هدف تأمین مسکن برای شاغلین بخش صنعت احداث شده است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شهرهای جدید به منظور جذب سرریز جمعیت شهرهای بزرگ و توزیع بهینه جمعیت و فعالیت ، احداث شده اند. اکنون پس از گذشت بیش ازدو دهه از آغاز ایجاد شهرهای جدید، در تعدادی از آنها جذب جمعیت آغاز شده است. بنابراین پاسخ دادن به این سوال مهم « سیاست ایجاد شهرهای جدید تا چه میزان به اهداف خود نزدیک ترشده است؟ » بطور جدی از سوی متخصصین علمی ودست اندرکاران اجرایی مطرح شده است. براین اساس، این رساله، کارکرد شهرجدید سهند درجذب سرریز جمعیت مادرشهر تبریزرا مطالعه نموده است. دراین مطالعه ویژگی های اجتماعی واقتصادی خانوارهای شهرجدید سهند، نیز، وضعیت کیفیت زندگی و رضایت مندی مردم، .همچنین ، تمایل به ماند گاری ساکنین در شهرجدید در تحقق هدف اصلی( جذب سرریز جمعیت مادرشهر تبریز) ارزیابی شده است. روش این پژوهش ، پیمایشی - مشاهده مشارکتی - و اسنادی - تحلیل متن – بوده که درچهار مرحله به مدت هیجده ماه انجام شده است. نتابج آزمون فرضیات رساله با استفاده ضریب همبستگی «پیرسون» گویای اینست که بین ساخت و ساز واحدهای مسکونی و جمعیت پذیری، بین ویژگی های اجتماعی واقتصادی و رضایتمندی، شاخص کیفیت زندگی و تمایل به ماندگاری خانوارهای ساکن درشهرجدید سهند، با سطح معنی داری بدست آمده معادل 000/0 ، رابطه وجود دارد. همچنین ، فضاهای سکونتی جایگزین ، به نحو بارزی مانع جذب سرریز جمعیت مادر شهرتبریز، در شهرجدید سهند بوده اند. امید است، این پژوهش شناختی صحیح از جامعه مورد مطالعه ارایه نموده و نتایج ویافته ها بتوانند، بعضی ازموانع و مشکلات جذب سرریز جمعیت از مادرشهر تبریز را تبیین نموده و راه کارهای مناسب تری برای بهبود روند برنامه احداث شهرهای جدید ارایه نماید. درعین حال به عنوان تجربه ای بزرگ برای ارزیابی علمی و منطقی از الگوهای برنامه ریزی و توسعه شهری در سطح ملی محسوب شود
امیر سیفلو رسول قربانی
رشد هوشمند شهری ، راهبردی که تلاش دارد با شکل مجدد شهرها و نواحی حومه ای آنها را به سوی اجتماعات توانمند و با محیط زیست مناسب هدایت نماید و با کنترل کاربری زمین بخش عمده رشد شهر را به سوی نواحی دارای زیرساخت مناسب و فضای باز کافی سوق دهد تا به برابری اجتماعی کمک کند. همانطور که می دانیم گسترش سریع شهرها ، اکثر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است بطوریکه نه تنها سیاست شهرسازی بلکه مسائل اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی بسیاری از مناطق شهری تحت تاثیر این پدیده قرار دارد. هرچند افزایش جمعیت علت اولیه ی گسترش سریع شهرها محسوب می شود لیکن پراکندگی نامعقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع می گذارد. تلاش های زیادی برای برطرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده که عمده ترین آنها راهبرد رشد هوشمند به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با پراکندگی توسعه شهری است که در واقع رشد هوشمند جایگزینی برای پراکندگی محسوب می شود . تحقیق حاضر به دنبال ارائه ی چهارچوبی از راهبرد رشد هوشمند مشتمل بر اصول و راهکارهای برنامه ریزی به منظور ایجاد راهکارهای کارآمد برای جلوگیری از گسترش بی رویه شهر و حفظ اراضی کشاورزی و استفاده مطلوب و مناسب از اراضی شهری ، همچنین کاربری اراضی شهری است.در این راستا اصول و راهبردها و مزایای اقتصادی ، اجتماعی و زیست محیطی رشد هوشمند بررسی می شود.
آرزو شفاعتی محمدرضا پورمحمدی
هر چند واژه توسعه و مصادیق آن از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... تا حدودی شناخته شده است و همواره مد نظر مسئولان و مدیران و برنامه ریزان کشور بوده است، علی رغم کوشش های فراوان برای تعریف سطح توسعه مناسب و پایدار، آنچه در عمل دیده شده است نتایج معکوس و گاه مخرب برنامه های توسعه تجویز شده برای بخشهای مختلف بوده است. از آنجا که افزایش روز افزون جمعیت در شهرها و استقرار خدمات و تسهیلات مختلف در آنها، از چالش های اساسی روزگار کنونی است، لذا توجه به ابعاد مختلف توسعه شهری و طرح برنامه توسعه مناسب برای شهرهای امروز اهمیتی دوچندان یافته است. از دیدگاه لینچ، فضای شهری به عنوان یک فضای عمومی محل ظهور و حیات بخشی از اندیشه ها و خواسته های فردی و اجتماعی انسانهاست، یعنی مهمترین مرکز ادراکات اشتراکی آدمی ست و شاید به همین دلیل است که در توسعه انسانی جوامع نقش بسیار پر اهمیتی دارد. رشد شتابان و بی رویه جمعیت در شهرهای بزرگ و به تبع آن نیاز به مسکن در سطحی وسیع از یک سو و نیز جلوگیری از گسترش افقی شهرها از سوی دیگر، الگوی توسعه ای را می طلبد تا بتواند جمعیت بیشتری را در سطح شهر اسکان داده و از زمین آزاد برای تامین فضای باز عمومی و خدمات مورد نیاز و استفاده بهینه از تاسیسات زیربنایی شهر استفاده نماید. اگرچه افزایش جمعیت علت اولیه گسترش شهرها محسوب می شود، لیکن پراکندگی نامعقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگ جوامع می گذارد. تلاش های زیادی برای برطرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرها به عمل آمده است که عمده ترین آنها راهبرد «رشد هوشمند» به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با «پراکندگی» توسعه شهری است که در واقع رشد هوشمند جایگزینی برای پراکندگی محسوب می شود. مفهوم توسعه شهری، گسترش آن به خارج و همزمان با نوسازی داخلی و همخوانی با بافت موجود آن می باشد. توسعه میان افزا یا لایه گذاری در زمین های بایر و دایر در محوطه های ساختمان شده رخ می دهد. الگوی توسعه میان افزا یکی از ابزارهای رشد هوشمند است و در صورت تحقق از مصادیق بارز توسعه پایدار می باشد. در کشور ما، توسعه شهری بیشتر در قالب تخریب و نوسازی یا گسترش شهر به سوی پیرامون و ایجاد شهرهای جدید مطرح بوده است و علی رغم اقبال عمومی کشورهای مختلف جهان به الگوی توسعه میان افزا، این موضوع در کشور ما چندان مورد توجه قرار نگرفته و فقط در برخی متون علمی اشاره ای گذرا به آن شده است. در این پژوهش ابتدا به بیان کلیات و طرح پژهش پرداخته شده است، سپس ادبیات موضوع و مفاهیم بنیادی آن مطرح و بستر موضوعی معرفی می شود و در نهایت ضمن ارائه یافته های تحقیق در قالب پیشنهاد الگوی توسعه میان بافتی برای بلوک شهری نمونه و بررسی مسائل متناظر با آن، فرضیات تحقیق مورد آزمون قرار خواهند گرفت.
صغری مهرآور رسول قربانی
پارامترهای پویائی جمعیت ماهیان خیاطه alburnoides bipunctatus و رابطه آن با عوامل محیطی در نهر زرینگل استان گلستان در سال 87 و 88 بررسی گردید. متغیرهای حوضه و تغییر پذیری ریخت شناسی نهر، متغیرهای هیدرولوژیکی، متغیرهای زیستی و متغیرهای فیزیکوشیمیایی اندازهگیری شدند. ماهیان با استفاده از دستگاه الکتروشوکر صید شدند. در مقایسه صفات ریخت-سنجی بین ماهیان نهر، اختلافات معنیداری بین سنین مختلف مشاهده گردید. با استفاده از روش تجزیه به مولفههای اصلی (pca)، به نظر می رسد که اختلافاتی بین جمعیت این ماهی وجود داشته باشد. در بررسی صفات ریخت سنجی بین جنس نر و ماده با استفاده از آزمونt اختلافات معنی داری مشاهده نشد. جنس نر از دو گروه سنی صفر و یک، و جنس ماده از 3 گروه سنی صفر، یک و دو-سال تشکیل شده بود. بزرگ ترین نمونه ماده مشاهده شده دارای طول کل 25/112 میلی متر و وزن 58/17 گرم و سن +2، و بزرگ ترین نمونه نر مشاهده شده دارای طول کل 12/98 میلی متر و وزن 48/11 و سن +1 بود. در هر دو دوره نمونه برداری، گروه سنی +0 بیشترین فراوانی را داشت. پراکنش ماهیان خیاطه در ایستگاه های مختلف و در دوره های نمونه برداری دارای توزیع متفاوتی بود (05/0>p). از بین تمامی عوامل محیطی و زیستی، هیچ یک از پارامترها تاثیر معنی دار بر جمعیت این ماهی نداشتند (05/0<p). الگوی رشد در نمونههای صید شده از نوع آلومتریک مثبت بود. در بررسی عادات غذایی مشخص شد که این ماهی در این نهر به بنتوز خواری تمایل زیادی دارد وفقط در سن صفر سال از جلبک ها به عنوان غذای ثانویه استفاده می کند. در بررسی آلودگی انگلی نیز هیچ گونه انگل داخلی مشاهده نشد اما آلودگی به انگل پوستودیپلوستوموم کوتیکولا posthodiplostomum cuticula، در تمام سنین مشاهده شد و با افزایش سن درصد شیوع آلودگی افزایش می یابد.
رباب عابدی جیقه رسول قربانی
چکیده: در حال حاضر یکی از مسائل شهرهای کشور، رشد شهرنشینی و به تبع آن گسترش پراکنده بر اراضی پیرامون شهرهاست که پیامدهایی چون حاشیه نشینی، از بین رفتن اراضی کشاورزی، افزایش جمعیت شهرها، گسستگی بافتهای فیزیکی، گسترش شهر به نواحی بالقوه خطر ناک، مسائل زیست محیطی و بویژه آلودگی های زیست محیطی و نابسامانیهای سیمای شهرها را به دنبال داشته است. شهر تبریز نیز از این قاعده مستثنی نیست. این شهر، بزرگترین شهر شمال غرب کشور است که به لحاظ موقعیت مکانی ویژه ، از حوزه نفوذ بسیار وسیعی برخوردار است و به سبب مرکزیت سیاسی، اداری و تمرکز فعالیتهای صنعتی، اقتصادی، دانشگاهی و سطح بالای تخصص و خدمات، نقش مهمی را در منطقه ایفا می کند. به همین دلیل به طور مداوم بر گستره فضایی آن افزوده می شود. شهر تبریز طی دهه های اخیر رشدی شتابان و لجام گسیخته داشته و تحولات جمعیتی و کالبدی سریعی را تجربه کرده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل روند توسعه فیزیکی شهر تبریز با تاکید بر شاخص های زیست محیطی آن به رشته تحریر در آمده است.این تحقیق با بهره گیری از روشهای توصیفی- تحلیلی و از طریق مطالعات کتابخانه ای واسنادی تدوین و نگارش شده است.همچنین دراین تحقیق ازروش excel برای ترسیم نمودارهااستفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که رشد بی رویه شهر بدون توجه به قابلیتها ی اراضی همجوار صورت گرفته است که در نتیجه آن بسیاری از اراضی مستعد و باغات اطراف شهر به زیر ساختمانهای شهری رفته و بر اثر تراکم جمعیت و ازدحام صنایع و وسایط نقلیه،آلودگی های زیست محیطی چون آلودگی هوا تشدید یافته و همچنین به علت محدودیت های فضایی، گسترش شهر عمدتا به طرف مناطق پرخطر بوده است که این امر توسعه شهر را از منظر پایداری در بعد زیست محیطی زیر سوال برده است.
کیوان بزرگ امید رسول قربانی
موجودات کفزی نقش مهمی در تغذیه ماهی، جابجایی و چرخش مواد غذایی در اکوسیستم آبی و تبدیل مواد آلی به مواد معدنی دارند. در این بررسی 10 فاکتور فیزیکوشیمیایی آب با استفاده از دستگاه واترچکر و فتومترهای پرتابل و به همراه پارامترهای فیزیوگرافی، هیدرلوژیک اندازهگیری شدند. هدف از این مطالعه، تعیین اثرات عوامل محیطی روی تنوع و فراوانی بزرگ بی?مهرگان کفزی نهر زرینگل بود. نمونهها توسط نمونهبردار سوربر سمبلر (30 × 30) در 7 ایستگاه از آبان سال 1388 تا مهر 1389 بهصورت ماهانه از نهر زرینگل جمعآوری شدند. در مجموع 55 خانواده شناسائی شدند که متعلق به 17 راسته و 6 رده و 4 شاخه بودند که در میان آن?ها لارو حشرات آبزی بیشترین تنوع و فراوانی را داشتند. بیشترین فراوانی مربوط به خانواده?های simuliidae،baetidae ، chironomidae،hydropsychidae و viviparidae بود. در مجموع، 108992 عدد در مترمربع بزرگ بیمهرگان کفزی شناسایی شدند که بیشترین و کمترین فراوانی بهترتیب، 01/14479 عدد در مترمربع در ایستگاه 2 (بعد از مزرعه پرورش ماهی) در دی ماه و 64/8 عدد در مترمربع در ایستگاه 3 در اسفند ماه بود. همچنین بیشترین و کمترین مقدار شاخص تنوع شانون – وینر بهترتیب در تیر ماه در ایستگاه 1، 07/2 در اسفند ماه در ایستگاه 3، 54/0 بود. در بررسی شاخص چندپایه نیز مشخص شد که وضعیت اکولوژیکی و میزان آلودگی نهر زرینگل در ماههای مرداد و شهریور در ایستگاههای 4 و 5 در وضعیت متوسط و در ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت اکثر ایستگاههای نهر در وضعیت متوسط و ضعیفی قرار داشتند، اما در سایر ماههای سال در وضعیت خوبی برخوردار بودند. به نظر میرسد وضعیت نامطلوب شاخص چند پایه در ماههای مرداد و شهریور به علت کاهش دبی آب و افزایش فعالیتهای کشاورزی و پساب ناشی از آن و در ماههای اسفند، فروردین و اردیبهشت نیز به دلیل وقوع سیلابهای فصلی و افزایش بارندگی و گلآلودگی باشد.
محمدحسن گرامی رسول قربانی
این پژوهش در صیدگاه های میگوی استان هرمزگان، منطقه بندر عباس تا منطقه سیریک، از بهمن 1388 تا بهمن 1389 به منظور دست یابی ساختار جمعیتی میگوی سفید سرتیز (metepenaeus affinis) و زی توده آن انجام شد. زی توده میگوی سفید سرتیز در سال1389 حدود 822 تن بود. ضریب رشد سالیانه (k) برای جنس های نر و ماده به ترتیب 2/1 و 1/1 در سال و طول بیشینه کاراپاس 35 و 47 میلی متر بدست آمد. در بررسی ضرایب مرگ و میر، ضریب مرگ و میر کل (z)، ضریب مرگ و میر طبیعی (m) و ضریب مرگ و میر صیادی (f) برای جنس نر و ماده به ترتیب ( 04/4، 95908/1 و 08/2) و (93/4، 74954/1 و 18/3) در سال بدست آمد. در بررسی فراوانی طول کاراپاس مشاهده شد که از اواخر زمستان و با شروع ماه اسفند، میانگین طول کاراپاس، تا اوایل ماه تیر یک سیر صعودی را دنبال می کند. مقدار lm50 این گونه 46/30 میلیمتر طول کاراپاس بدست آمد. در بررسی منحنی رشد طولی، میانگین عمر میگوی نر حدود 16 تا 17 ماه و میگوی ماده 17 تا 18 ماه تخمین زده شد. رابطه طول - وزن برای میگوی سرتیز برای نرها w = 3e-06tl3.1465و برای جنس ماده w = 4e-06tl3.149بدست آمد. اوج تخم ریزی برای این گونه اواخر زمستان و اوایل بهار تشخیص داده شد. با توجه به نتایج بدست آمده میگوی سفید سرتیز در معرض صید بی رویه قرار دارد.
رسول قربانی حمید ابریشمی مقدم
بطور معمول در جراحی به کمک تصاویر پزشکی، یک یا چند تصویر سه بعدی (ct، mr) قبل از عمل جراحی بدست می آید، سپس در حین عمل جراحی، به منظور ایجاد یک نگاشت یک به یک بین مختصات در فضای فیزیکی و تصویر، بطوریکه نقاط متناظر دارای نقطه آناتومیکی یکسان باشند، عمل انطباق (مانند روش های استریوتاکتیک) صورت می گیرد. روش های استریوتاکتیک با استفاده از تبدیل بین فضای فیزیکی و تصویر، یک ابزار نمونه بردای یا انرژی (رادیودرمانی) به سوی بافت مورد جراحی (تومور) هدایت می کند. سامانه های راه یابی جراحی با استفاده از یک تبدیل، تغییرات موقعیت پروب جراحی را به صورت بلادرنگ بر روی تصاویر بدست آمده قبل از عمل جراحی، ردیابی می کنند. استفاده از مانیتور به منظور نمایش اطلاعات، پزشک جراح را مجبور می کند که بدون نگاه کردن به صحنه جراحی موقعیت پروب را در تصاویر گرفته شده قبل از عمل جراحی بر روی مانیتور ببیند. این حالت به چند دلیل نمی تواند ایده آل باشد. یکی اینکه جراح باید به طور ذهنی بین نمای جراحی و مانیتور کامپیوتر ارتباط برقرار کند و دیگر اینکه، نگاه نکردن جراح به صحنه جراحی زمانی که ابزار جراحی را نزدیک بافت های آسیب پذیر نگه داشته است، می تواند بسیار خطرناک باشد. ماهیت دوبعدی صفحه نمایش توانایی جراح را برای درک ساختارهای سه بعدی موجود در اطلاعات تصویر مرتبط با صحنه جراحی را محدود می کند. یک شیوه برای حذف این محدودیت ها، واقعیت افزوده (ar) است. در دهه اخیر تحقیقات قابل توجهی بر روی ar صورت گرفته است، که در آن ها روش های مختلفی برای انطباق دقیق استفاده شده است. در اکثر تحقیقات انجام شده، محققین از نشانک های نوری فعال به همراه سنسورهای داخلی جهت ایجاد انطباق دقیق استفاده کرده اند که نیازمند سخت افزارهای گران قیمت از قبیل دوربین های دارای فیلتر مادون قرمز است. بعلاوه از سنسورهای داخلی نیز برای انجام عمل انطباق دقیق استفاده می کنند که این نیز هزینه های بالایی را به همراه دارد. در طراحی سامانه های ar پزشکی دو چالش اساسی وجود دارد. یکی پایداری ردیابی بلادرنگ و دیگری دقت اندازه گیری بالا در این سامانه است. پایداری در شناسایی نشانک ها به الگوریتم آشکار سازی و الگوی نشانک ها بستگی دارد و دقت اندازه گیری بوسیله الگوریتم ها ی آشکارسازی دقیق برای اجرای کالیبراسیون دقیق دوربین بدست می آید. در این پروژه یک سامانه ar ارائه شده است که فقط مبتنی بر بینایی است و از بینایی استریو برای بدست آوردن اطلاعات عمق استفاده می کند. در این سامانه از نشانک های غیرفعال دایره ای با شعاع 5/1 سانتی متر که منبع انرژی خارجی اضافی برای راه اندازی آنها لازم نیست، استفاده شده است. rms خطای مکان یابی نشانک ها در فضای فیزیکی را در امتداد قطر میدان دید تا فاصله 94 سانتی متری از دوربین، 685/0 میلی متر بدست آوردیم که برای کاربردهای پزشکی مناسب است. لازم به ذکر است که، در مقایسه با نشانک های نوری فعال، ناپدید شدن بخشی از نشانک به سبب انسداد جزئی، تاثیر قابل توجهی روی دقت ردیابی ندارد.
وحید عباسی ابوالقاسم کمالی
در این مطالعه 7 ایستگاه در طول مسیر 25 کیلومتری رودخانه با توجه به عوامل آلوده کننده انتخاب شد. پس از جداسازی و شناسایی نمونه ها، از شاخص های زیستی هیلسنهوف، ept و شاخص تشابه پیلو برای ارزیابی کیفیت آب استفاده شد. هم چنین از شاخص mmi در محیط gis استفاده شد که دربرگیرنده 5 شاخص پایه دیگر است. بررسی ها نشان داد که ایستگاه های 1 و 2 فاقد آلودگی آلی بوده و با توجه به نتایج حاصل از شاخص mmi تحت تأثیر شرایط محیطی هستند. با توجه به قرار گیری ایستگاه 3 در مجاورت پساب پادگان نظامی، شاخص های آلودگی در این ایستگاه تقریباً در تمام ماه ها افزایش داشتند. بررسی ها نشان دادند ایستگاه های پائین دست رودخانه بار آلودگی آلی بالایی دارند به طوری که میزان شاخص هیلسنهوف در ایستگاه 7 تا 1/5 رسید. وضعیت بد اکولوژیک در ایستگاه 7 ناشی از افزایش آلودگی آلی و تغییر عوامل محیطی در اثر فعالیت کارخانه شن و ماسه در منطقه بوده در حالی که شرایط نامطلوب در ایستگاه 1 ناشی از وضعیت ضعیف این ایستگاه به صورت طبیعی است. نتایج حاصل از شاخص هیلسنهوف نیز وجود آلودگی در ایستگاه های مذکور را ثابت می کند.
فاطمه عباسی رسول قربانی
در این مطالعه، برخی پارامترهای پویایی جمعیت ماهی خیاطه alburnoides bipunctatus و رابطه آن با عوامل محیطی در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیر آباد استان گلستان در سال 89-1388 بررسی گردید. نمونه های ماهی با استفاده از دستگاه الکتروشوکر (با قدرت 7/1 کیلووات و جریان مستقیم 300-200 ولت) صید شدند. در مقایسه ریخت شناسی ماهیان هر سه نهر، صفات ارتفاع باله مخرجی، ارتفاع باله شکمی، طول قاعده باله سینه ای، ارتفاع سر، ارتفاع سر در ناحیه چشمی، عرض سر، فاصله بین دو چشم، قطر چشم و فاصله نوک پوزه تا انتهای دهان تفاوت معنی دار داشته و می تواند در تشخیص ماهیان سه نهر مورد استفاده قرار گیرد. جمعیت ماهیان کبودوال و شیر آباد از نظر ریخت شناسی همپوشانی بیشتری نسبت به جمعیت ماهیان تیل آباد داشتند. پراکنش ماهی خیاطه در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیرآباد دارای توزیع متفاوتی بود (05/0>p)؛ بیشترین تراکم در واحد سطح در نهر کبودوال مشاهده گردید. بزرگ ترین نمونه مشاهده شده در نهرهای کبودوال، تیل آباد و شیر آباد ماهیان سه ساله بود و به ترتیب دارای طول کل، 35/116، 16/110 و 47/120 میلیمتر بود. از بین تمامی عوامل محیطی، اثر عرض نهر و دمای آب در نهر کبودوال و عرض نهر، ریفل، سرعت جریان، پوشش گیاهی، هدایت الکتریکی و ph در نهر تیل آباد روی فراوانی ماهی خیاطه معنیدار بود (05/0>p). فراوانترین موجودات غذایی در محتویات دستگاه گوارش ماهی در هر سه نهر افمروپترا و دیپترا بود. بالاترین شاخص رسیدگی جنسی در نمونه های ماهی در نهرهای کبودوال و تیل آباد در فروردین ماه و در نهر شیرآباد در اردیبهشت ماه مشاهده گردید. بررسی آلودگی انگلی نیز دو گونه انگل رابدوکونا دنوداتا rhabdochona denudate و پوستودیپلوستوموم کوتیکولا postodiplostomum cuticula را نشان داد. به نظر می رسد دخالت انسانی نقش مهمی در حضور، فراوانی و نیز تغییر صفات زیستی این ماهی دارد.
مهدی حسن پور علیرضا پور خباز
چکیده تالاب بین المللی گمیشان و خلیج گرگان در جنوب شرقی دریای خزر واقع شده اند و در زمره منحصر به فردترین اکوسیستم های تالابی ایران قرار دارند. ارتباط این تالاب ها با دریای خزر و ورود آبهای شیرین رودخانه های اترک، گرگانرود و قره سو و همچنین اقلیم حاکم بر منطقه زیستگاه مناسبی را برای پرندگان مهاجر آبزی وکنار آبزی فراهم نموده است. در این مناطق تعداد 6 ایستگاه در فصل زمستان جهت نمونه برداری ستون آب و رسوبات سطحی انتخاب و تعداد 30 قطعه چنگر (پرنده آبزی قابل شکار و پرمصرف) با اخذ مجوز قانونی شکار گردید. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل و پس از آماده سازی، سطح 2 فلز سرب و کادمیوم توسط دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی قرائت گردید. بیشترین میانگین غلظت فلزسرب در ستون آب و رسوبات سطحی متعلق به ایستگاه 4 به ترتیب با مقادیر ppb 1/2 ± 6/186 و ppb 1/12 ± 33/2764 می باشد. حداکثر میانگین غلظت کادمیوم در ستون آب مربوط به ایستگاه 5 با مقدار ppb 23/3 ± 46/124 و حداکثر میانگین کادمیوم رسوبات سطحی نیز در ایستگاه 4 به مقدار ppb 85/5 ± 33/184 ثبت شد. بین مقادیر هر یک از فلزات سرب و کادمیوم در نمونه های آب و رسوبات سطحی ایستگاه های مختلف، اختلاف معنی داری مشاهده گردید )01/0(p<. بین مقادیر هر یک از فلزات سرب و کادمیوم در کبد و کلیه جنس نر و ماده چنگر و همچنین بین مقادیر این عناصر در کبد و کلیه پرنده ها (بدون در نظر گرفتن جنس) اختلاف معنی دار وجود نداشت. تحقیق حاضر نشان داد که غلظت سرب و کادمیوم در آب و رسوبات سطحی در حد مجاز استانداردهای جهانی است. در مورد چنگر نیز فلز کادمیوم در کبد و کلیه در حد استاندارد بوده اما سرب در کبد زیر حد سمی و در کلیه نزدیک به حد سمی بود. . واژگان کلیدی : تالاب بین المللی گمیشان، چنگر، خلیج گرگان، فلزات سنگین
گل سونا ریوفی نیا عبدالمجید حاجی مرادلو
سولفات مس یکی از پرکاربردترین جلبککشها برای کنترل فیتوپلانکتونها در دریاچهها، مخازن آبی و استخرها میباشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر سولفات مس بر فعالیت آنزیمهای گوارشی ماهی کپور معمولی، cyprinus carpio (میانگین وزنی هر ماهی 357/0±13 گرم) در پنج زمان مختلف طی دو هفته بود. بدین منظور 4 تیمار در نظر گرفته شد. تیمارهای آزمایشی به ترتیب در معرض صفر، نیم، یک و دو میلی گرم در لیتر سولفات مس قرار گرفتند. مدت زمان آزمایش چهارده روز بود که در زمانهای یک، دو، چهار، هفت و چهارده روز بعد از افزودن سولفات مس از هر تیمار نمونهبرداری انجام شد. نتایج نشان داد که فعالیت اختصاصی آنزیم تریپسین در مقایسه با گروه شاهد در تیمارهای دوم و سوم طی دوره اختلاف معنیداری نداشت (05/0 ? p). اما سطح فعالیت آن با غلظت دو میلی گرم در لیتر در روز هفتم افزایش معنیدار نشان داد (05/0 ? p). فعالیت کیموتریپسین در تیمارهای آزمایشی یکسری نوساناتی داشت که در مقایسه با گروه شاهد معنیدار نبود (05/0 ? p). آنزیم لیپاز در هر سه تیمار آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنیدار نداشت (05/0 ? p). بنابراین میتوان گفت، انتقال فلز از طریق آب به ماهی تاثیر چندانی روی فعالیت آنزیمهای گوارشی ندارد.
علیرضا جدیدیان رسول قربانی
تصور شهر جدا از محیطهای طبیعی, اجتماعی و انسان ساخت متعلق به قلمرو اکولوژیک آن- یعنی محیطهایی که در بهره وری از فضا و منابع زیستکره با شهر سهیم اند- محال است. از دیدگاه اکولوژیک, یک شهر خواسته یا ناخواسته با سازمان طبیعی و انسان ساخت حوزه نفوز خود ارتباطی پویا و زنده دارد. در شهرسازی مدرن ایران, بخشی از این ارتباطات – خصوصاً زمانی که پای منافع اقتصادی شهر در میان باشد- در قالب مفهوم حوزه نفوذ شهر مورد توجه قرار میگیرد, لیکن به ابعاد زیست محیطی این ارتباطات و روابط متقابل میان شهر و اکوسیستمی که شهر بخشی از آن را اشغال کرده و در ساخت و عملکرد آن تاثیری عمیق میگذارد, توجهی نمی شود. پس میتوان گفت که منابع طبیعی شاید مهمترین عامل در شکل گیری مجتمع های زیستی بویژه شهرها بوده اند. ولی امروز چه رابطه ای میان منابع طبیعی و شهرها وجود دارد؟ شهرهایی که در بستر زمینهای حاصلخیز کشاورزی بوجود آمده اند هم اکنون بی رحمانه همان زمینهای حاصلخیز را با رشد خود می بلعند. با توسعه ی شهر ممکن است بسیاری از زمینهای قابل کشت مجاور شهرها زیر پوشش ساختمانها قرار گیرد, یا کمربند باغهای میوه و کشت سبزی به تاسیسات شهری, ساختمانها و راههای شهری اختصاص یابد؛ کشاورزان اطراف شهرها برای افزایش محصولات علاقه نشان نمی دهند؛ زیرا منتظرند زمینهای خود را چند برابر قیمت آن به افراد, شرکتها و کارخانه ها بفروشند. از طرفی ایجاد تاسیسات جدید شهری در مجاورت زمینهای کشاورزی از طرف دولتها و شهرداریها, باعث می شود کشاورزان به سرنوشت آینده ی زمین خود اطمینان نداشته باشند؛ در نتیجه تولید محصول نیز کاهش می یابد. این به اصطلاح توسعه شهری باعث شده که در وهله اول باغات و فضای سبز شهر و مجاور آن, که قسمت مهمی از منابع طبیعی را تشکیل می دهند از بین رفته و پایداری توسعه را زیر سوال ببرد. از طرفی اثر منفی دیگر, رشد بی قواره شهرها در راستای گسترش افقی انجام شده در داخل باغات و فضای سبز می باشد که مفهوم اخیر نیز خود از معضلات بسیار مهم شهرهای امروزی می باشد. در شهر مراغه تا چند سال قبل قسمت اعظم فضاهای سبز داخل و خارج از محدوده شهری با روشهای مختلفی به کاربریهای غیر یا اراضی بایر تبدیل شده اند. این تغییر کاربریها باعث کاهش میزان مساحت این کاربری از حدود 18درصد مساحت شهر در سال 71 به 10 درصد در سال 85 شده است. در تحقیق حاضر با بیان مبانی نظری تئوریک موضوع باغات و فضاهای سبز شهری, نظریات مرتبط و روشها و تجربیات مورد استفاده در حفاظت از باغات و فضاهای سبز, در فصل سوم به بیان ویژگیهای طبیعی, اجتماعی و اقتصادی شهر مراغه پرداخته شده است. در فصل چهارم تغییرات صورت گرفته در سطوح کاربریهای باغات و فضاهای سبز شهر و دلایل این تغییرات بررسی و نهایتاً در فصل آخر پس از نتیجه گیری از تحقیق پیشنهاداتی نیز در خصوص چگونگی حفظ و گسترش باغات و فضاهای سبز شهر مراغه ارائه شده است.
رسول یزدانی چهاربرج میرستار صدرموسوی
به دنبال افزایش سریع جمعیت و تحولات اجتماعی – اقتصادی سده اخیر میزان جمعیت شهر نشین و تعداد شهرها مخصوصا در کشورهای در حال توسعه افزایش یافته است . این افزایش جمعیت شهرنشین به افزایش تقاضا به زمین و گسترش کالبدی شهرها دامن زده و منجر به تغییراتی در کاربری زمین ، سازمان اجتماعی و اقتصادی و محیط زیست حاشیه شهر شده است . از آنجا که اکثر شهرهای ایران در نواحی پرآب و حاصلخیز واقع شده اند با گسترش بی رویه شهرهادر دهه های اخیر ، زمین های کشاورزی مرغوب اطراف شهرها به کاربری های غیر کشاورزی تغییر می یابند نواحی حاشیه شهری اغلب تحت تاثیر فشار فزاینده شهرنشینی است . چنانکه جمعیت و اقتصاد رشد می یابند ، تقاضا برای زمین نیز افزایش می یابد و این امر باعث تغییر کاربری اراضی می شود . بنابراین در یک محیط حاشیه شهری فشار برای تغییر کاربری اراضی خیلی جدی است . از سوی دیگرنواحی حاشیه شهری برخوردگاه شهر و روستا و طبیعت است و به عنوان مناطق گذار بین نواحی شهری و روستایی مطرح می شود . بنابراین از ویژگی دوگانه شهری و روستایی برخوردار است و تضاد و ناسازگاری کاربری ها در این ناحیه بالاست . شناخت این ناسازگاریها و کنترل تغییر کاربری زمین در نواحی به سرعت در حال تغییر حاشیه شهر برای سیاست گذاری و برنامه ریزی شهری ضروری است . سنجش از دور مدت زمان زیادی است که برای نمایش و کنترل رشد شهری و مورفولوژی شهری ، تغییر کاربری و پوشش زمین و تراکم نواحی شهری استفاده می شود . و از آنجا که تصاویر ماهواره ای قابلیت نمایش منظم واقعیت ها در فواصل زمانی منظم را دارند بنابراین می توان میزان تغییرات کاربری زمین را بر پایه مقایسه نقشه های شهر و پیرامون آن در زمان های مختلف بازسازی و کنترل کرد . در تحقیق حاضر با بهره گیری از سنجش از دور به ارزیابی تغییرات کاربری زمین حواشی شهر می پردازیم و سپس به بررسی میزان سازگاری کاربری ها اقدام می شود . بنابراین ساختار تحقیق متشکل از پنج فصل خواهد بود که عبارت خواهند بود از: فصل اول کلیات تحقیق ، فصل دوم مبانی نظری تحقیق ، فصل سوم شناخت ویژگی های شهر میاندوآب و نواحی حاشیه شهر ، فصل چهارم بررسی گسترش کالبدی شهر و تغییرات کاربری زمین حواشی شهر و فصل پنجم نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
زهره مظاهری کوهانستانی عبد المجید حاجی مرادلو
انگل ها نقش محوری بر بیولوژی ماهی ایفا می کنند و با تأثیر بر بقا، تولیدمثل، رفتار و الگوی مهاجرت ماهیان، بر ساختار جوامع آن اثر گذارند. در این مطالعه، پراکنش فصلی ماهیان آلوده به انگل پوستودیپلوستومم و رابطه آن با عوامل محیطی نهر زرین گل بررسی گردید. برای این منظور، 10 عامل کیفی آب و 12 پارامتر هیدرولوژی نهر اندازه گیری شد. نمونه های ماهی با استفاده از دستگاه الکتروشوکر (قدرت 7/1 کیلووات و ولتاژ300-200 ولت) و نمونه های بی مهرگان با استفاده از سوربر سمبلر (30×30 سانتی متر) در 14 ایستگاه از پاییز 1388 تا تابستان 1389 به صورت فصلی جمع آوری گردید. بیشترین فراوانی ماهیان آلوده در فصل زمستان (اسفند ماه) و ایستگاه 12 مشاهده شد. همچنین بیشترین درجه شیوع و شدت آلودگی به ترتیب در گاو ماهی و خیاطه و کمترین آن ها در سگ ماهی محاسبه گردید. در بین بخش های مختلف بدن، بیشترین فراوانی نقاط آلودگی انگلی در سیاه ماهی و خیاطه بر روی سطح بدن و در گاو ماهی و سگ ماهی بر باله ها می باشد. نتایج نشان داد که پوشش گیاهی درون نهری و عمق حداقل جریان از پارامترهای موثر بر روی حضور پلانوربیس (به عنوان میزبان واسط اول انگل پوستودیپلوستومم) است که همراه با فراوانی میزبان دوم (ماهی) بر پراکنش ماهیان آلوده موثر می باشد. آلودگی به انگل پوستودیپلوستومم به جز در سیاه ماهی اثر معنی داری بر رشد ماهیان نداشت. همچنین ابتلا به انگل پوستودیپلوستومم بر پارامترهای خونی ماهیان اثر معنی داری داشت به طوری که در سیاه ماهی تعداد گلبول های سفید، قرمز و نوتروفیل در ماهیان بیمار افزایش داشته و در خیاطه و گاوماهیان با کم خونی و لکوپنی همراه بود.
شیدا گلی ولی الله جعفری
از دیدگاه رفتارشناسی، حس چشایی ماهی نقش های مختلفی در بروز رفتار غذایی بر عهده دارد. ترجیح چشایی ماهی و رفتار ویژه آن ها نسبت به مواد چشایی مختلف می تواند از نظر کاربردی مهم باشد و برای حل مسائل و مشکلات مربوط به صید و پرورش مورد استفاده قرار گیرند. هدف از این مطالعه تعیین ترجیح چشایی و بررسی پاسخ های رفتاری ماهی سفید نسبت به غلظت های مختلف مواد چشایی کلاسیک (یا همان چهار مزه ی اصلی) بود. بدین منظور 20ماهی با میانگین وزن 5/0± 5/1 گرم در آکواریوم های انفرادی با حجم 5 لیتر قرار داده شدند. بعد از سازگاری با شرایط آزمایشگاه، پاسخ های رفتاری برای غلظت های مختلف مواد چشایی (اسیدسیتریک، کلسیم کلراید، سدیم کلراید و ساکارز)، گرانول شاهد و عصاره شیرونومید (175گرم در لیتر) آزمایش شد. طی مدت 1 دقیقه تعدادی گرانول حاوی یکی از مواد فوق به ماهی معرفی و در این مدت حرکات و رفتار ماهی توسط دوربین ضبط می شد، با توجه به نحوه ی رفتار ماهی نسبت به هر کدام از این گرانول ها، ترجیح چشایی برای این ماهی مشخص گردید. اسیدسیتریک در هیچ یک از غلظت ها دافع نبود، غلظت 026/0 مولار آن بیشترین جذابیت را داشت. درصد مصرف و شاخص مطلوبیت در هیچ کدام از غلظت های بکاربرده ی سدیم کلراید با شاهد اختلاف معنی دار ایجاد نکرد (05/0p>). ساکارز در غلظت های مشابه با سدیم کلراید و کلسیم کلراید دارای درصد مصرف و شاخص مطبوعیت بالاتری بود. کلسیم کلراید تنها در غلظت 09/0 مولار با شاهد اختلاف معنی دار داشت (05/0p<). همبستگی مثبت و معنی داری بین جذابیت گرانول ها با مدت نگهداری گرانول در دهان یافت شد. اما بین تعداد قاپیدن و جذابیت گرانول ها همبستگی مشاهده نشد. یافته های این تحقیق می تواند در افزایش درک فیزیولوژیک و توسعه فناوری های پرورش، تغذیه و تهیه ی جیره مناسب و متناسب با ترجیح چشایی ماهی سفید بکار گرفته شود.
گلی نوری ولی الله جعفری
پژوهش ها نشان می دهد اسیدهای آمینه اثر تحریکی بر سیستم چشایی ماهی ها دارد. وجود این مواد در غذاهای آزمایشی باعث تغییر در رفتار غذایی ماهی ها شده و مصرف بیشتر غذا را در پی دارد. در مطالعه حاضر پاسخ های رفتار چشایی بچه ماهی های سفید (rutilus frisii kutum) 5/0±1/5 گرمی به گرانول های حاوی مقادیر مختلف اسیدآمینه های متیونین، پرولین، سیستئین و اسیدگلوتامیک، و تعیین مطبوعیت چشایی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور گرانول های حاوی غلظت های مختلف این مواد، و شاهد تهیه و پاسخ های رفتار غذایی در مواجه با هریک از گرانول ها ثبت گردید. بیشترین درصد مصرف به میزان 75 درصد، بالاترین شاخص مطبوعیت با 43/67 درصد، و 73 درصد در فاکتور مصرف غذا به ازای تلاش (خورده به تلاش)، در غلظت 01/0 مولار اسید گلوتامیک مشاهده شد، همچنین کمترین مقدار این پارامترها در غلظت های مختلف سیستئین ثبت گردید. تکرار عمل قاپیدن در مواجه با اسیدهای آمینه مختلف، تفاوت معنی دار را نشان نداد(05/0p?)، اما در غلظت بالای مواد، تعداد قاپیدن کاهش یافت. مدت زمان نگهداری گرانول ها در دهان دارای همبستگی مثبت و معنی دار با شاخص مطبوعیت بود. در مقایسه با شاهد اسیدهای آمینه اسید گلوتامیک و پرولین در دسته اسیدهای آمینه جاذب برای ماهی سفید قرار گرفتند، سایر اسیدهای آمینه خنثی و یا دافع چشایی بودند. تفاوت در پاسخ چشایی گونه های مختلف ماهی به اسیدهای آمینه مشابه، به اختصاص گونه ای در ترجیح چشایی نسبت داده شده است.
پروین ده ده زاده سیلابی محمدرضا پورمحمدی
در مطالعه کلان (ماکرو) از شهرنشینی در جهان سوم لازم است که تحلیل عمیق سیستم های شهری با توجه به سیستم سلسله-مراتبی و وابستگی های بین المللی صورت گیرد. در این صورت شهر و پدیده های حاصل از آن (از جمله حاشیه نشینی) را باید به عنوان فرم های فضایی ناشی از فرایند های بین المللی و ملی مورد مطالعه قرار داد. سکونتگاه هایغیر-رسمیحاصلشهرنشینیسریعومشکلاتاقتصادیکشور هاوبخصوصکشور هایدرحالتوسعهمی-باشد.کشورایراننیزپسازاصلاحاتارضیبااینپدیدهآشناگردید.رشدچنینسکونتگاه هایی مشکلاتزیادی رادرابعاداقتصادی – اجتماعیوکالبدیشهر هابههمراهداشتهاست. مسکن غیر متعارف یکیازمشکلاتودر حقیقتنماداسکانغیر-رسمیاست.دراغلبمواردنوعمسکنیکی ازنشانگر هایکلیدیبرایآسیب هایفضاییشهرمحسوبمی شود. کلانشهر تبریز نیز با دارا بودن حدود 400هزار نفر حاشیه نشین، تعداد 70هزار واحد مسکونی را به این بخش از شهروندان ناخوانده خود اختصاص داده است که در مقام مقایسه با جمعیت کل شهر حدود 30% شهروندان را شامل می شوند. بررسی این آمار و ارقام غیر رسمی حکایت از این مهم دارد که صرف نظر از ساخت و ساز های غیر قانونی در این مناطق، با توجه به حجم قابل توجه مهاجرت به شهر، این مناطق نقش محوری را در تأمین مسکن اقشار کم درآمد و عمدتاً مهاجر به شهر را تأمین می کنند.هدفازبررسیحاضر شناختو تحلیل سیستمی ابعاد کمی و کیفی مسکنغیر رسمیبودهتابتوانازطریقبررسیدقیقآن،پتانسیل هایاسکانغیر رسمیدرتأمینمسکنکهازاساسی تریننیاز هایجوامعانسانیاست، شناساییو زمینه هایکاهشآسیب هایکالبدی -اجتماعیمشخصگردد. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی – تحلیلی؛ جامعه آماری، کلانشهر تبریز؛ نمونه آماری، محلات حاشیه نشین شمال و جنوب این کلانشهر و تکنیک جمع آوری اطلاعات نیز مطالعات کتابخانه ای و میدانی می باشد. در نهایت نیز اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار های spssوexcel مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که نگرش بخشی در طرح های توسعه شهری، انتزاعی بودن و ضعف رویکرد سیستمی در این طرح ها به طور قابل چشمگیری باعث ایجاد و گسترش سکونتگاه های غیر رسمی در کلانشهر های کشور و از آن جمله کلانشهر تبریز شده است لذا پیشنهادات تحقیق به گونه ای ارائه شده است تا گامیموثردرراستای انتظام بخشی وکاهشمشکلاتمسکن در سکونت گاه های غیر رسمی برداشته شود.
جاوید طلوعی غازانی میرستار صدرموسوی
تهیه طرحهای کالبدی شهری در ایران به صورت رسمی و قانونمند از اواسط دهه 1340 شمسی مطرح گردیده است. در این طرحها به صورت متعارف تلاش بر این بوده است که امکانات و خدمات متناسب با نیازهای شهروندان توزیع گردد. اما با گذشت چندین دهه از روند تهیه، تصویب و اجرای طرحهای جامع و تفصیلی مشخص گردیده است که علیرغم پیشنهاد و توزیع امکانات و خدمات عمومی در طرحهای شهری، شهروندان در دسترسی به خدمات عمومی با نارساییها و تنگناهای عدیده ای مواجهه می باشند. شناخت نارساییها در زمینه نحوه توزیع خدمات عمومی (کاربریهای عمومی) و تعیین مکانیزم های تاثیرگذار در توزیع کاربریهای عمومی از مهمترین چالشهایی است که برنامه ریزان شهری کشور با آن مواجهه هستند. در شهر تبریز تهیه طرحهای کالبدی شهری سابقه ای چهل ساله دارد. از زمان تصویب طرح جامع اول (سال 1349) تا حال حاضر، توزیع متناسب خدمات و امکانات عمومی با رویکرد دستیابی به عدالت اجتماعی در رأس الزامات طرحهای شهری مدنظر قرار گرفته است. اما تا حال حاضر این الزامات در طرحهای شهری شهر تبریز علیرغم تلاشهای صورت پذیرفته در حد آرمان و ایده آل های طرحهای شهری باقی مانده است. در این پژوهش با استفاده از روشهای تحلیلی مبتنی بر gis علاوه بر شناسایی مکانیزم های موثر در توزیع امکانات و خدمات عمومی (کاربریهای عمومی) در پنج منطقه از شهر تبریز (مناطق 3، 4، 6، 7، 9 طرح جامع) که طرحهای تفصیلی آنها مصوب گردیده است و توسط شهرداریهای مناطق اجرا می شود، توزیع کاربریهای عمومی از نظر اصول اساسی برنامه ریزی شهری و معیارهای جانمایی (سازگاری، آسایش، کارآیی، مطلوبیت، سلامتی، استانداردهای ایمنی) مورد بررسی قرار می گیرد و به تبع آن روشهای موثر و کارآمد برای نحوه توزیع خدمات و کاربریهای عمومی در مقیاس شهر تبریز معرفی می گردد. واژگان کلیدی پژوهش: طرح تفصیلی، کاربریهای عمومی، معیارهای مکان یابی و جانمایی.
محمد حسین فوطه بافان محمد رضا پور محمدی
با وارد شدن شهرها به عصر جدیدی به نام شهرهای مبتنی بر اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات که گریزی از آن نیست ، فعالیتهای روزمره شهروندان در دنیای جدید و پیشرفته مثل فعالیتهای اداری ، بانکی ، تفریحی ، علمی، آموزشی و مسافرتی و ... در دنیای مجازی انجام می پذیرد. امروز به طور فزاینده ای مسیر زندگی شهری و زیر ساختارهای فضای شهری در حال دگرگونی است ، اقتصاد شهری مبتنی بر صنعت در حال گذار به شهرهای میتنی بر اطلاعات هستند ، بی شک شهرهای آینده شهرهای دوفضائی خواهند بود که تاکنون انواع متنوعی از آنها در جهان نیز شکل گرفته است . پژوهش حاضر نیز در راستای همین موضوع به دلیل اهمیت آن تهیه و تنظیم گردیده است که ابتدا به بررسی زیر ساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهرداری کلانشهر تبریز پرداخته و سپس پس از بررسی چهار متغییر افزایش سرعت ، افزایش کارآیی و کارآمدی و نیز از لحاظ اقتصادی و در نهایت افزایش رضایتمندی شهروندان در ارتباط با توسعه شهری با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات می پردازد . یافته های پژوهش جاکی از آن است که ارائه خدمات به صورت الکترونیک می تواند نقش بسزائی در برنامه ریزی و ارتقاء کیفیت زندگی شهری ایفا نماید .
وحیده پناه نیا بهمن هادیلی
به دنبال رشد فزاینده شهر نشینی در دهه های اخیر در ایران به ویژه در کلان شهر تبریز، تأمین مسکن به یکی از مهم ترین مسائل کشور تبدیل شده است. نکته ای که در بررسی روند تراکم های ساختمانی در ایران و خصوصاً تبریز مشاهده می گردد این است که همواره از توجه به اصول و پایه های تئوریک معماری های شهری در برنامه ریزی و طراحی غالب مجتمع های مسکونی متراکم کاسته شده و اینگونه مساکن از ایجاد محیط مطلوب مسکونی فاصله گرفته اند و فضاهای عمومی که یکی از فضاهایی ایست که شهروندان از هر قشر، سن، جنس و صنفی حق ورود و حضور در آن را بدون هیچ گونه محدودیتی دارا می باشند با ایجاد این محیط های نامطلوب از بین رفته و یا به طور کلی از آن کاسته شده است و شهروندان از استفاده از فضاهای عمومی که تعامل اجتماعی افراد در آن شکل می گیرد محروم گشته اند. رساله حاضر پس از تبیین روند ایجاد تراکم های ساختمانی در ایران و کلان شهر تبریز، به ابعاد و معیارهای تراکم ساختمانی و تأمین فضاهای عمومی پرداخته و برخی از اصول را در دو نمونه از الگوهای شهری مورد بررسی قرار داده است. در فرایند بررسی، دو نمونه مورد مطالعه در یک برداشت میدانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در شرق شهر تبریز که بیشترین بلندمرتبه سازی ها در آن اتفاق افتاده است با اهمیت دادن به تراکم های ساختمانی و به ارتفاع رفتن ساختمان ها از اهمیت فضاهای باز و عمومی کاسته شده و به طور کامل این گونه فضاها از بین رفته است. تلاش شده است تا جنبه کالبدی مرتبط با تراکم ساختمانی در سطح محدوده های شهری مورد مطالعه قرار داده شود. چهار فاکتور کالبدی شامل مسئله اشرافیت ابنیه، فضای باز مورد نیاز ، ضرورت تابش نور آفتاب و عدم سایه اندازی و کیفیت ابنیه مدنظر می باشد. نتایج قابل توجهی به این شرح از محدوده های مورد مطالعه حاصل گردید: سایه اندازی در محدوده ها به دلیل ارتفاع نامتناسب ابنیه، وجود مسئله اشرافیت به دلیل قرار گیری غیر معقول ابنیه و افزایش بی رویه تراکم ساختمانی و کمبود فضای باز مورد نیاز ساکنین، و نوساز بودن ابنیه. بر اساس تحلیل های صورت گرفته در کوی ولیعصر تراکم ساختمانی، با ضریب 2/5 برابر سطح اشغال خود را تنظیم نموده و در کوی الهی پرست تراکم ساختمانی، با ضریب 11 برابر سطح اشغال خود را تنظیم نموده است. با توجه به میزان فضای باز مطرح گردیده در طرح جامع تبریز که 55 متر مربع می باشد در محدوده های مورد مطالعه این رقم کاهش یافته و به 30 مترمربع رسیده است. نتیجه گیری می گردد با اعمال سیاست های تشویقی از سوی شهرداری تبریز و قبول 15 مترمربع فضای باز به ازای هر واحد مسکونی در آینده ای نه چندان دور تراکم ساختمانی در شهر تبریز به شدت افزایش یابد.
ملیحه میرزابکی رسول قربانی
در طول چند دهه اخیر، در واکنش به ناکامی گسترده الگوی طرحهای جامع سنتی و مطرح شدن دیدگاهها و اهداف جدید در زمینه محیط زیست، عدالت اجتماعی، کیفیت زندگی شهری و نظایر اینها، اهداف"برنامه ریزی کاربری زمین" ارتقاء کیفی پیدا کرده و در راستای" توسعه پایدار" قرار گرفته است. اما از مجموعه مطالعات انجام شده در مورد ارزیابی نتایج عملکرد طرحهای شهری در ایران، چنین بر می آید که در پیشنهادهای طرح های کالبدی شهری به ابعاد مختلف توسعه پایدار توجه کافی مبذول نشده و این امر منجر به بروز مشکلات و ناپایداری کالبدی در شهرها شده است. از این رو با توجه به اثرگذاری طرح های شهری بر شهر و شهروندان و ناکامی در حل مشکلات فزاینده زندگی شهری، لزوم تغییر در چارچوب نظری و فرایند طرح های کنونی به ویژه با در نظر گرفتن اهداف توسعه پایدار شهری اجتناب ناپذیر بوده و استفاده از شاخصهای توسعه پایدار در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می تواند معیاری مناسب در جهت حل مشکلات و نارساییهای آنها برای نیل به رفاه اقتصادی و سلامت اجتماعی- فرهنگی ساکنین جهت رسیدن به توسعه پایدار شهری باشد. بدین منظور این پژوهش با هدف ارزیابی پیشنهادات طرح جامع شهر مراغه در زمینه کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار صورت گرفته و در آن تلاش شده است تا با بکارگیری یک روش ارزیابی و معیارهای متناسب با آن، پیشنهادات طرح مذکور را مورد سنجش قرار دهد. روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل سلسله مراتبی(ahp) بوده است که با انتخاب معیارهای زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی و زیرمعیارهای مرتبط با آنها، پیشنهادات طرح را در زمینه کاربری اراضی شهری در طرح جامع شهر مراغه مورد ارزیابی قرار می دهد. نتایج پژوهش نشان می دهد که طرح بیشترین میزان توجه به پایداری کاربری اراضی را در کاربری حمل و نقل و انبارداری و کمترین میزان توجه را به کاربری ورزشی معطوف داشته است. با استفاده از روش ارائه شده در این پژوهش می توان امتیاز کاربری های طرح ها را از نظر توجه به هرکدام از شاخصها و زیرشاخص های توسعه پایدار محاسبه کرد و بدین ترتیب می توان نقاط قوت و ضعف طرح ها را در دستیابی به اهداف توسعه پایدار سنجید. همچنین با استفاده از روش ارائه شده، می توان به مقایسه دو یا چند طرح نسبت به یکدیگر اقدام نمود تا بتوان از میان طرح های پیشنهادی، طرحی را که بیشترین تطابق با اهداف توسعه پایدار شهری را دارد، انتخاب کرد.
آلمارا زیادلو عبدالمجید حاجی مرادلو
سولفات مس یکی از پرکاربردترین جلبک کش ها در استخرها و مخازن آبی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه اثرات سولفات مس در آب و غذا بر خون شناسی و بافت شناسی ماهی کپور معمولی، cyprinis carpio (میانگین وزنی 851/0±12) در دو گروه آزمایشی بود. برای گروه اول، افزودن سولفات مس درآب، 5 تیمار در معرض غلظت های صفر، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر به مدت 96 ساعت قرار گرفتند که در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت از هر تیمار نمونه برداری شد. در گروه دوم، 4 تیمار با جیره غذایی حاوی غلظت های صفر، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک ماهی به مدت 42 روز تغذیه شدند. سپس از هر تیمار نمونه برداری صورت گرفت. نتایج نشان داد که در 24 ساعت اولیه، در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر شاخص های خونی (گلبول قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین)، به طور معنی داری افزایش یافت (05/0>p)، اما با افزایش غلظت، کاهش یافت که معنی دار نبود (05/0>p). با افزایش غلظت سولفات مس در غذا همه شاخص خونی کاهش یافت که فقط در هموگلوبین معنی دار نبود (05/0<p). تعداد گلبول سفید در هر دو گروه با افزایش غلظت، بطور معنی داری کاهش یافت(05/0>p). در گروه اول، هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر و غلظت هموگلوبین گلبول قرمز در غلظت های 1 و 2 میلی گرم در لیتر کاهش معنی داری نسبت به شاهد داشتند (05/0>p). گروه دوم، کاهش معنی داری در حجم متوسط گلبولی و هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت 1000 میلی گرم در کیلوگرم وزن ماهی نشان دادند (05/0>p). میزان گلوکز و پروتئین کل در هر دو گروه، با افزایش غلظت و مدت زمان تاثیر به ترتیب، بطور معنی داری افزایش و کاهش یافت (05/0>p). نتایج بافت شناسی نشان داد گروه اول، ضایعاتی را در آبشش (هیپرپلازی، هیپرتروفی و..)، پوست (خون ریزی)، کبد (نکروز سلولی) و کلیه (از بین رفتن سلول های پوششی اطراف لوله های کلیوی) نشان دادند. اما گروه دوم، هیچ گونه ضایعه ای را در آبشش و پوست خود نشان ندادند. اما ضایعات بافتی در کبد و کلیه مشابه گروه قبل نشان دادند. بنابراین می توان گفت، ماهیانی که در مجاورت سولفات مس در آب قرار داشتند تغییرات خونی و بافت شناسی بیشتری را نسبت به ماهیانی که از جیره غذایی حاوی سولفات مس تغذیه کردند، نشان دادند.
رامین ابراهیمی رسول قربانی
بیشتر شهرهای آباد جهان در کنار رودخانه ها احداث شده اند. رودخانه های درونشهری در صورت مدیریت و ساماندهی یک امتیاز برای شهرها و عامل توسعه آنها به شمار می روند. ساماندهی رودخانه های شهری دارای جنبه های مختلفی مانند : مدیریت و کنترل سیلاب، زیبا سازی منظر شهری، ایجاد اماکن تفریحی و توریستی در سواحل آنها، حفاظت از بستر و حریم رودخانه و جنبه زیست محیطی است. رودخانه زرینه رود به عنوان طویل ترین و پر آب ترین رودخانه حوضه دریاچه ارومیه با مسیری از جنوب به شمال، مسیر ??? کیلومتری را طی کرده و با عبور از مرکز شهر میاندوآب شهر را به دو قسمت غربی و شرقی تقسیم کرده و چهره ویژه ایی به شهر داده است. این رودخانه هم اکنون با مشکلات متعددی از جمله: مشکلات زیست محیطی، ورود انواع آلاینده ها به داخل آن، منظر نامناسب و نازیبای سواحل و بستر آن، برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر و بطور کلی با عدم ساماندهی روبرو است. بررسی ظرفیت و توانهای بالقوه این رودخانه نیاز به ساماندهی و مدیریت بهینه این رودخانه را آشکار می کند. از اهداف اصلی این تحقیق بررسی و شناخت مشکلات و تهدیدهایی که این رودخانه با آن مواجه است، بوده است. همچنین شناسایی پتانسیل های این رودخانه در زمینه زیبا سازی منظر و گسترش انواع اماکن تفریحی و توریستی از اهداف دیگر این تحقیق بوده است. نوع روش در این تحقیق، روش توصیفی و تحلیلی است. پرسش نامه ایی به روش لیکرت طراحی شد و در بین مردم، مسئولان و کارشناسان توزیع شد، نتایج آن با استفاده از مدل sowtمورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها حاکی از آلوده بودن آب رودخانه و وجود ظرفیت و پتانسیل مناسب این رودخانه در زمینه زیبا سازی منظر و گسترش انواع اماکن تفریحی و توریستی در محور این رودخانه می باشد. در این راستا می توان به ایجاد مجتمع های تفریحی و توریستی از قبیل سبزراهها، سایت های قایق سواری، شنا، ماهی گیری، احداث انواع پارک ها و فضای سبز و زیبا سازی و نورپردازی پل ها و ... اقدام نمود. کلمات کلیدی : رودخانه ؛ ساماندهی، زرینه رود، منظر شهری- شهر میاندوآب
سجاد رجبی محمدرضا پورمحمدی
امروزه، با توجه به گسترش شهرها در اثر افزایش جمعیت ارزیابی بهینه و برنامه ریزی جهت استفاده موثرتر از منابع موجود اهمیت روزافزون تری پیدا کرده است. مکانیابی مطلوب تسهیلات عمومی شهری، یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزی شهری است. برنامه ریزان از طریق اختصاص زمینهای شهری به کاربری های ضروری و مختلف و تامین تسهیلات مورد نیاز شهروندان با ملاحظاتی چون دسترسی مناسب، تامین آسایش و استانداردهای سلامت و ایمنی به افزایش رفاه شهروندان کمک می کند. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی مکانیابی پایانه های برون شهری شهر تبریز با توجه به معیارهای کمی و کیفی می باشد که با استفاده از نرم افزار arc gis و مدل های ahp و شاخص همپوشانی (overlay index) پایانه های موجود با 6 معیار در دو طبقه سازگاری و مطلوبیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل نشان می دهد که در مکانیابی پایانه های موجود و مطلوبیت مکانی و سازگاری فعالیتها به نحو مقتضی مورد توجه قرار نگرفته است در خاتمه پیشنهاداتی جهت رفع مشکلات موجود و اصلاح الگوهای مکانیابی پیشنهاد گردیده است.
عباسعلی آقایی مقدم عبدالمجید حاجی مرادلو
این تحقیق در سه مرحله در بهار 1388(تعیین کمترین و بهترین غلظت موثر کلرید سدیم)، بهار1389 (جدا سازی و خالص سازی قارچ و تعیین کمترین غلظت موثر باکتری ) و بهار1390(مقایسه عملکرد ضد قارچی کلرید سدیم، سبزمالاشیت و باکتری سودوموناس آئروژینوزا در محیط هچری) انجام گردید.درپیش آزمایش نمک، 5 غلظت 1و5/1و2و5/2و3 درصد نمک طعام در چهار زمان 15و30و45و60 دقیقه جهت تیمار در نظرگرفته شد. نتایج نشان داد که غلظت های 5/2و 3 درصد برای تخم ها مخرب بوده و تخم ها یا تفریخ نمی شدند و یا لاروها پس از تفریخ قدرت شنا نداشتند. در آزمایش تعیین کمترین غلظت موثر باکتری،5غلظتcfu.ml-1 103و104و105و106و107 برای مواجهه اولیه با قارچ در پتری دیش در آزمایشگاه تعیین گردید. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین قطر پرگنه قارچ در غلظت 103 و شاهد وجود نداشت (0.05<p)، غلظت 107رشد قارچ را کاملا ً کنترل نمود و بین قطر پرگنه در غلظت های 104و105و106و شاهد تفاوت معنی داری وجود دارد (0.05> p). در آزمایش های هچری،50 قطعه تخم تاس ماهی ایرانی در هر سبد کوچک قرار داده شد و سه تکراربرای هر تیمار مشخص گردید، تخم ها به روش حمام تیمارشده و سپس به تراف انکوباتور برگردانده شدند. هر 24ساعت یک بار تخم های قارچ زده شمارش و از سبد ها جدا می گردیدند. در مواجهه نهایی در هچری، غلظت های 1و5/1و2درصد نمک طعام و 105و106و107 باکتری درزمان های 15،30 و45 دقیقه و یک بار وسه بارتیمار انتخاب و باروش معمول شستشوی تخم ها با سبزمالاشیت ppm2 مقایسه گردید. نتایج نشان داد که تیمارهای 2و 5/1درصد نمک با هم تفاوت معنی داری -نداشتند(0.05<p)).ولی هردوغلظت با شاهد تفاوت معنی داری-نشان دادند(0.05>p). تیمارسبز مالاشیت با سه بارتیمار غلظت های 105و106باکتری بدون درنظرگرفتن فاکتورزمان تفاوت معنی داری نداشتند (0.05<p) ولی با شاهد در-میزان قارچ زدگی تفاوت معنی داری نشان دادند (0.05>p). درمقایسه عملکرد کلریدسدیم، باکتری و سبزمالاشیت، بهترین نتیجه ازنظر کاهش قارچ زدگی متعلق به تیمار3×30×1.5 نمک و باکتری با تیمار1×30×105بود. جهت تجزیه تحلیل داده های نمک از طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل و برای سبز مالاشیت و باکتری از آنالیز واریانس یکطرفه و t تست جفتی استفاده گردید. جهت مقایسه میانگین ها و مقایسه با گروه شاهد از آزمون دانکن و lsd استفاده و کلیه آنالیزها در سطح معنی دار0.05=? انجام گردید. جهت تعیین بهترین تیمار از آزمون نان پارامتریک من– ویتنی استفاده گردید. کلمات کلیدی:سودوموناس آئروژینوزا،تخم تاس ماهی ایرانی،کنترل زیستی،کلریدسدیم
میلاد معین سید یوسف پیغمبری
این مطالعه با هدف بررسی تاثیر قطر نخ در بافته توری روی صید به ازای واحد تلاش صیادی، تعداد ماهی زیر اندازه بلوغ، فراوانی طولی و ترکیب گونه ای دردو تور گوشگیر مولتی فیلامنت و مونوفیلامنت درسال 1391 طی ماههای مهر و آبان در صیدگاه های استان بوشهر صورت گرفت. عملیات نمونه برداری توسط دو فروند شناور صیادی انجام شد. در این تحقیق ازتور مولتی فیلامنت با اندازه چشمه 140 میلی متر در حالت کشیده با قطر نخ 1/8 میلی متر و تور مونوفیلامنت با اندازه چشمه 135 میلی متر در حالت کشیده با قطر نخ 0/8 میلی متراستفاده شد. محیط خارجی چشمه تور مولتی فیلامنت، 280 میلی متر و مونوفیلامنت، 270 میلی متر و محیط داخلی چشمه تور مولتی فیلامنت، 265/6 میلی متر و مونوفیلامنت، 263/6 میلی متر بدست آمد که با تقریب 2 میلی متر با یکدیگر برابر است. پس از هر مرحله تورکشی و تخلیه صید روی عرشه کشتی، صید ضمنی از گونه هدف جدا شده سپس با استفاده از کلید های شناسایی معتبر، در حد جنس و گونه مورد شناسایی قرار گرفتند. برای تعیین ترکیب گونه ای 20 درصد از کل ماهیان جمع آوری شده به صورت تصادفی جدا شد و به تفکیک جنس و گونه مورد شمارش قرار گرفت و ترکیب گونه ای تعیین شد. کلیه تجزیه و تحلیل های آماری و نمونه برداری ها در دو تور روی ماهی شیر (scomberomorus commerson) انجام شد. صید به ازای واحد تلاش صیادی ماهی شیر در تورمولتی فیلامنت، 167/47و در تور مونوفیلامنت 157/22 گرم بر واحد تور در ساعت بدست آمد. ماهی شیر (ماهی هدف) به لحاظ تعداد در تور گوشگیر مولتی فیلامنت، 6/09 درصد و در تور گوشگیر مونوفیلامنت، 6/30 درصد بدست آمد. در هر دو تور گوشگیر مولتی فیلامنت و مونوفیلامنت، گربه ماهی بزرگ و ماهی زرده به لحاظ تعداد به ترتیب بیشترین میزان صید را به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که قطر نخ تاثیر معنی داری روی ترکیب گونه ای حاصل از دو تور نداشت(05/0<p). در تور گوشگیر مولتی فیلامنت بیشترین فراوانی طول ماهی شیر در طبقه طولی 98/80-93/35سانتی متر( 32/8 درصد) با میانه طولی 96/08سانتی متر، و برای تور مونوفیلامنت درطبقه طولی 93/34-87/89 سانتی متر( 31/54 درصد) با میانه طولی 90/61 سانتی متر بدست آمد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که ضخامت نخ روی توزیع طولی ماهی شیر اثر معنی داری نداشت(05/0<p). در تور گوشگیر مولتی فیلامنت فراوانی ماهی شیر زیر اندازه بلوغ 5/1 درصد و در تور گوشگیر مونوفیلامنت، 11 درصد بدست آمد. در فراوانی ماهیان زیر سایز بلوغ بین دو تور تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0 <p). از آن جا که در استان بوشهر عمده تور ریزی تورهای گوشگیر مونو و مولتی فیلامنت در شب انجام می شود، میزان دیده شدن تور توسط ماهی در دو نوع تور تفاوتی نداشته و همچنین به دلیل تاریکی شب، ماهیان نیز قدرت و سرعت شنای کمتری داشته و احتمالاً بدون جهت مشخصی شنا کرده و در نتیجه در چنین حالتی، تفاوت معناداری در فراوانی طولی و ترکیب گونه ای صید و تعداد ماهی زیر اندازه بلوغ در دو تور مونوفیلامنت و مولتی فیلامنت مشاهده نمی شود. بنابراین تأثیر قطر نخ در بافته توری به تنهایی و بدون در نظر گرفتن قدرت و سرعت شنای ماهی، میزان دیده شدن تور، میزان تاریکی محیط تور ریزی، احتمالاتأثیری در انتخاب پذیری تور نمی گذارد. با توجه به موارد گفته شده و نتایج بدست آمده در این تحقیق، محیط داخلی چشمه تور مهم ترین عامل در انتخاب پذیری صید به لحاظ اندازه طولی، قطری و وزنی ماهیان بوده و قطر نخ در بافته توری چنین تأثیری را به تنهایی ندارد.
رسول قربانی سید صادق سیدلو هریس
با توجه به کیفیت پایین محصولات خشک شده در خشک کردن با جریان هوای داغ، از پیش-تیمارهای مختلفی مثل اولتراسوند و آبگیری اسمزی قبل از این فرآیند، جهت بهبود خصوصیات کمی و کیفی آن ها استفاده می شود. در این تحقیق، تاثیر بکارگیری همزمان پیش تیمارهای اولتراسوند و آبگیری اسمزی روی سینتیک خشک شدن، ضریب انتشار موثر رطوبت، چروکیدگی، دانسیته ظاهری، رنگ و خصوصیات حسی هنگام خشک کردن آلو مورد مطالعه قرار گرفت. پیش تیمارهای اولتراسوند در 2 سطح زمانی 10 و 30 دقیقه، غلظت محلول اسمزی در 2 سطح با بریکس های 50 و 70 و زمان غوطه-وری در محلول اسمزی در 4 سطح 60، 120، 180 و 240 دقیقه روی نمونه های آلو اعمال شد و سپس این نمونه ها در دمای 80 درجه سانتیگراد و سرعت هوای 4/1 متر بر ثانیه در داخل یک خشک کن قفسه ای خشک شدند. نتایج نشان داد که افزایش زمان اولتراسوند، غلظت محلول اسمزی و زمان فرایند اسمز، باعث کاهش زمان خشک شدن و افزایش ضریب انتشار موثر رطوبت در مقایسه با تیمار شاهد می شود. علاوه بر این، به منظور توصیف روند صحیح خشک شدن، داده های آزمایشی نسبت رطوبت توسط چند مدل تجربی به همراه مدلهای پیشنهادی جدید در این تحقیق برازش شدند. سپس، یکی از مدلهای پیشنهادی به عنوان بهترین مدل پیش بینی کننده فرآیند خشک شدن آلو تحت شرایط مورد آزمایش انتخاب و پس از انجام آنالیز رگرسیون مدل انتخابی، رابطه بین ضرایب مدل با متغیرهای بکار رفته در این تحقیق بدست آمد. در ارتباط با میزان چروکیدگی نمونه ها نیز نتایج نشان داد که این خصوصیت با استفاده همزمان از اولتراسوند و آبگیری اسمزی نسبت به تیمار شاهد، به شکل معنی داری کاهش می یابد. همچنین، افزایش زمان اولتراسوند، غلظت محلول اسمزی و زمان غوطه وری در محلول اسمزی، باعث کاهش چروکیدگی در مقایسه با تیمار شاهد شدند. در ادامه، مدلسازی چروکیدگی توسط مدلهای موجود در منابع و همچنین مدلهای پیشنهادی در این تحقیق انجام گرفت. سپس، یکی از مدلهای پیشنهادی، به عنوان بهترین مدل پیش بینی کننده چروکیدگی آلو تحت شرایط مورد آزمایش انتخاب شد. ازسوی دیگر، نتایج نشان داد که استفاده از اولتراسوند و آبگیری اسمزی، میزان دانسیته ظاهری را در مقایسه با تیمار شاهد افزایش می دهد. همچنین، افزایش زمان اولتراسوند، غلظت محلول اسمزی و زمان فرایند اسمز باعث افزایش دانسیته ظاهری شد. در ادامه، مدلسازی دانسیته ظاهری توسط مدلهای موجود در منابع و همچنین مدلهای پیشنهادی در این تحقیق انجام گرفت و یکی از مدلها به عنوان مناسب ترین مدل پیش بینی کننده تغییرات دانسیته ظاهری آلو به هنگام خشک کردن انتخاب شد. علاوه بر این، در ارتباط با پارامترهای رنگی، با کاهش محتوای رطوبت در طول خشک شدن، میزان روشنایی (l) و زردی (b) نمونه ها کاهش ولی میزان قرمزی (a) افزایش یافت. استفاده همزمان از دو پیش تیمار اولتراسوند و آبگیری اسمزی باعث افزایش معنی دار میزان l و b و کاهش معنی دار میزان a در مقایسه با تیمار شاهد شد. همچنین، استفاده از دو پیش تیمار مذکور باعث بهبود دیگر پارامترهای رنگی (تغییر رنگ کلی، شاخص کروما، زاویه هیو و شاخص قهوه ای شدن) شد. نتایج بدست آمده از ارزیابی حسی نمونه های آلو، بیانگر بهبود شکل ظاهری، رنگ، عطر و طعم و حالت کلی نمونه های پیش تیمار شده با اولتراسوند و آبگیری اسمزی بود. همچنین، مدلسازی تغییرات پارامترهای رنگی نمونه های آلو در طول خشک شدن، توسط مدلهای موجود در منابع و مدلهای پیشنهادی در این تحقیق صورت گرفت و سپس، یکی از مدلهای پیشنهادی به عنوان بهترین مدل پیش بینی کننده تغییرات پارامترهای رنگی آلو تحت شرایط مورد آزمایش انتخاب شد.
سپیده کردجزی ولی الله جعفری
در بروز رفتار های تغذیه ای ماهی سیستم های حسی زیادی شرکت می کنند که نقش و اهمیت آنها در مراحل مختلف تغذیه متفاوت است. یکی از مهمترین این سیستم ها، سیستم حس چشایی است که ارزیابی نهایی در روند تغذیه را بر عهده دارد. در این مطالعه ترجیح چشایی بچه تاس ماهیان ایرانی ( persicusacipenser) نسبت به مواد کلاسیک به کمک آزمون های رفتاری مورد شناسایی قرار گرفت. بچه ماهیان مورد استفاده به 3 گروه وزنی کوچک (با میانگین وزن 10-7 گرم)، متوسط (20-15 گرم) و بزرگ ( 28-23 گرم) تقسیم شدند. نتایج مطبوعیت چشایی داخل و خارج دهانی نشان داد که اختلاف مشاهده شده میان 3 گروه وزنی به طور کل معنی دار نبود (0.05 < p). همچنین مشاهده شد که اسید سیتریک، کلرید سدیم و کلرید کلسیم در هر 3 گروه وزنی بر گیرندگی چشایی خارج دهانی تاثیر مثبت داشته است. به عبارت دیگر، با افزایش غلظت،شاخص مطبوعیت چشایی خارج دهانی افزایش یافت. بیشترین میزان شاخص مطبوعیت چشایی داخل دهانی در اثر اسید سیتریک و کلرید سدیم به ترتیب در غلظت های 5 و 10 %، در اثر کلرید کلسیم نیز برای گروه وزنی کوچک در غلظت 1 % و برای گروه وزنی متوسط و بزرگ در غلظت 10 % بدست آمد. همچنین میزان گرانول های مصرف شده در این تیمار ها به طور معنی داری از تیمار شاهد بیشتر بود (0.05 > p). اما، ساکارز اثر منفی در دریافت گرانول ها برای گروه سایزی بزرگ و نیز اثر منفی در بلعیدن گرانول ها برای هر 3 گروه وزنی داشته است. در مقایسه میان واکنش های چشایی خارج دهانی و داخل دهانی تاس ماهی ایرانی، همبستگی مثبت و معنی داری میان این 2 سامانه مشاهده شد. بنابر این نتایج، می توان گفت با افزودن 5 % اسید سیتریک، 10 % کلرید سدیم و 10-1 % کلرید کلسیم در جیره غذایی بچه تاس ماهیان ایرانی می توان وضعیت تغذیه را در این گونه بهبود بخشید. بنابر این نتایج، می توان گفت با افزودن 5 % اسید سیتریک، 10 % کلرید سدیم و 10-1 % کلرید کلسیم در جیره غذایی بچه تاس ماهیان ایرانی می توان وضعیت تغذیه را در این گونه بهبود بخشید.
اصغر رستم میدان رسول قربانی
: پیاده روی ، قدیمی ترین شکل جابجایی انسان در فضا ست و پیشینه ای به اندازه تاریخ بشریت دارد شهر های ما از دیر باز بر اساس حرکت پیاده بنا شده اند ولی با رشد شهرنشینی ،گسترش شهرها و ظهور اتومبیل و در نتیجه سرسپردگی بیش از حد شهرسازی معاصر به نیازهای حرکت سواره و غفلت از ساماندهی فضاهای پیاده منجر به افول کیفیت فضاهای شهری و بروز مشکلات عدیده ای همچون آلودگی های زیست محیطی ، ازدحام ، تلفات انسانی ، گسست بافت های محله ای ، از بین رفتن فضاهای انسانی و تضعیف مفهوم وهویت فضاهای تاریخی و قدیمی شهرها گردیده است با عنایت به اینکه محله 6 از بافت تاریخی تبریز دارای قابلیت های تاریخی و معماری مطلوبی بوده و بخشی از شناسنامه هویتی کلانشهر تبریز می باشد که دارای اهمیت فراوانی بوده لذا توجه به نیازها و ساماندهی و ارتقاء بافت محله هدف اصلی این تحقیق بوده است که با استفاده از روش تحقیق تحلیلی – توصیفی راهکارهایی را ارائه نمودیم .با توجه به اینکه محله مذکور دارای پتانسیل های پیاده مداری و جمعیت پذیری بالایی همچون عناصر تاریخی با ارزش ، بدنه ها و جداره های با ارزش معماری وبصری ، سینماها و مراکز فرهنگی و هنری ، مراکز اقامتی متعدد و نیز همجواری با بازار بزرگ تبریز به عنوان شاخص ترین عنصر تاریخی شهر تبریز می باشد تعدادی از معابر داخل محله جهت تبدیل به مسیر پیاده پیشنهاد گردیده است .
مهرداد دواتگری رسول قربانی
گردشگری پدیده ای است که از دیر باز مورد توجه جوامع انسانی بوده و انسان ها در طول تاریخ حسب نیاز های متفاوت اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و سیاسی تلاش نموده اند تا از پیامدهای ارزشمند آن بهره گیرند. روند رو به رشد صنعت گردشگری در جهان موجب شده است که توسعه رقابت در جهان برای بهره گیری از این صنعت گسترش یافته و شیوه های جدیدی از گردشگری با عنوان اکوتوریسم نیز شکل یابد. تحقیق حاضر با هدف کلی مطالعه و بررسی روش های حفاظت و ساماندهی جاذبه های اکوتوریستی شهرستان مراغه در راستای توسعه و گسترش استفاده پایدار از آنها بگونه ای که بتواند با تدوین چارچوبی برای برنامه ریزی علمی و تعیین سیاست های مدیریتی زمینه های لازم برای بهره برداری صحیح از منابع طبیعی شهرستان مراغه را فراهم آورد و همچنین بررسی و شناخت ویژگیهای اکوتوریسم و توانهای آن با استفاده از مدل swot مدنظردارد. تحقیق حاضر با فرض وفور و کثرت جاذبه های طبیعی به عنوان عامل مناسب برای توسعه اکوتوریسم شهرستان مراغه، نقش مهم برنامه ریزی در بهره برداری از جاذبه های طبیعی و توانایی ارائه نقاط قوت و ضعف های شیوه استفاده موجود از جاذبه های طبیعی و تبیین فرصت ها و تهدیدهای مربوط در شهرستان مراغه با استفاده از مدل swot صورت می گیرد. نتایج به دست آمده با ارائه راه کارهایی مناسب برای کارآیی و اثر بخشی بیشتر فعالیت های دستگاه ها و موسسات مرتبط با گردشگری و اکوتوریسم شهرستان مراغه در جهت استفاده مناسب و پایدار از جاذبه های طبیعی به منظور ارائه خدمات بهتر و بیشتر برای گردشگران شهرستان موثر واقع شده و حصول به توسعه پایدار در شهرستان مراغه و ایجاد فضایی سالم و اکولوژیک را پی گیری نماید. کلمات کلیدی: ساماندهی، حفاظت، جاذبه های اکوتوریستی، مدل swot، شهرستان مراغه
ام البنین سنچولی عبدالمجید حاجی مرادلو
اولین خط دفاعی بدن ماهیان در برابر پاتوژن ها موکوس می باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی خصوصیات ضدباکتریایی و اندازه گیری فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی، لیزوزیم و پروتئین محلول در موکوس اپیدرم کپور معمولی در وزن های 20، 50 و 200 گرم و مقایسه این پارامترها در وزن های مختلف بود. مقادیر فسفاتاز قلیایی، لیزوزیم و پروتئین محلول در موکوس وزن 200 گرم بیشتر از همه بود و به دنبال آن وزن 50 گرم و 20 گرم بالاترین مقدار این آنزیم ها را دارا بودند ( p<0/05). همچنین ضخامت اپیدرم، فراوانی و اندازه سلول های موکوسی در این 3 وزن اندازه گیری شد؛ نتایج نشان داد که با افزایش وزن فراوانی سلول های موکوسی و ضخامت اپیدرم افزایش می یابد (p<0/05)، اما به لحاظ اندازه این سلول ها بین وزن 50 و 200 گرم تفاوت معناداری وجود نداشت اما اندازه سلول ها در این دو وزن تفاوت معناداری با وزن 20 گرم داشت (p<0/05). برای بررسی های ضدباکتریایی روش انتشار دیسک و روش میکرودیلوشن استفاده گردید، باکتری های به کار گرفته شده شامل دو باکتری گرم مثبت streptococcus faeccium, staphylococcus aureus و دو باکتری گرم منفی escherichia coli و serratia marcescens بود. در روش انتشار دیسک، حداقل غلظت های بازدارندگی به روش سریالی رقیق سازی موکوس تعیین شد؛ رقت های آزمایشی نمونه 200، 100، 50، 25 و 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر بود و قطر مناطق بازدارنده رشد تعیین گردید. در روش میکرودیلوشن، عصاره الکلی موکوس اپیدرم تهیه گردید؛ غلظت های عصاره شامل 44، 22، 11، 5/5 و 75/2 گرم در لیتر بود. نتایج نشان داد که در روش انتشار دیسک و روش میکرودیلوشن بیشترین فعالیت ضدباکتریایی به ترتیب مربوط به وزن 200 گرم، 50 گرم و سپس 20 گرم می باشد (p<0/05).
علیرضا نوروزرجبی رسول قربانی
به منظور بررسی اثر فعالیت مزرعه تکثیر و پرورش قزل آلای قزل کوثر، 5 ایستگاه نمونه برداری از کفزیان در رودخانه دریاسر انتخاب شد. ایستگاه اول به عنوان شاهد در 115 متر قبل از خروجی، ایستگاه های بعدی در فاصله 35، 125، 400، 750 متری بعد از خروجی (50 متری ورودی مزرعه بعدی) انتخاب شد. دوره های نمونه برداری فاصله 15-20 روزه نسبت به هم داشت. کمیت های فیزیکوشیمیایی آب شامل: دما، اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، مجموع ذرات حل شده،کدورت، اکسیژن محلول، سرعت لحظه ای درنقاط نمونه برداری کفزیان، دانه بندی بستر، نیتریت، نیترات، آمونیاک-آمونیوم و فسفات اندازه گیری شد. کمیت های باکتریایی توتال کلی فرم و توتال اشرشیا کلی نیز به منظور تعیین اثرات استفاده از آنتی بیوتیک ها، اندازه گیری شد. نتایج حاصل از بررسی های آماری حاکی از آن بود که فعالیت های مزرعه مورد مطالعه باعث تغییر معنی دار در جوامع بزرگ بی مهرگان کفزی در قبل و بعد خروجی شد (05/0 p<). شدت این تغییرات در ایستگاه های نزدیک به خروجی، دوره های کم آبی و دوره های اوج فعالیت مزرعه، بیشتر بود. ارزیابی های کیفیت سلامت آب بر پایه آلودگی به مواد آلی نیز نشان داد که تغییر در خصوصیات جمعیتی بی مهرگان کفزی رخ داده ولی تاثیر چندانی بر سلامت آب رودخانه پذیرنده پساب نداشته است. در دوره اوج فعالیت پرورشی که مصادف با دوره کم آبی نیز بود، ایستگاه های نزدیک به خروجی دارای آلودگی به مواد آلی، در حد نسبتا قابل ملاحظه ای بود. فعالیت مزرعه مورد مطالعه باعث اختلاف معنی دار درکمیت های فیزیکی آب نشد (05/0p>) ولی اختلافات کمیت های شیمیایی آب در قبل و بعد خروجی مزرعه، معنی دار بود. میزان کمیت های باکتریایی در خروجی و نزدیک ترین ایستگاه نزدیک به خروجی کاهش یافت، ولی این تغییرات در حد معنی دار نبود. همچنین اختلاف معنی داری در اکثر شاخص ها بین سه دوره اول و سوره دوره دوم نمونه برداری وجود داشت که به علت تلافات شدید ماهیان، ناشی از سیلابی شدن (کاهش تناژ تولیدی از 20 تن به کمتر از 4 تن) بود. .
فخریه شیرود میرزایی رسول قربانی
بیمهرگان نقش زیادی در چرخه بازسازی مواد مغذی در تالاب گمیشان دارند. در این تحقیق، مرزبندی این تالاب بر اساس ارتباط فاکتورهای محیطی با موجودات کفزی، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری به روش خوشه ای سیستماتیک در دو فصل بهار و تابستان در 4 ایستگاه (هر ایستگاه در 4 بخش، پیشروی، ساحلی، میانی و نزدیک به دریا) با استفاده از نمونهبردار اکمن گرب انجام گردید. در این بررسی، 10 خانواده از کفزیان شناسایی شدند که بیشترین فراوانی در همه ایستگاهها مربوط به خانواده pyrgulidae (از شکم پایان) و کمترین فراوانی مربوط به خانواده nereidae (از پرتاران) بود. شاخص های بررسی سلامت زیستی، آلودگی زیادی را در تالاب گمیشان نشان دادند. مقایسه تصاویر ماهواره ای بر اساس سنجش از دور، به خوبی پیشروی آب در فصل تابستان را تأیید نمود، به طوری که فاصله بین خطهای ساحلی در دو فصل بهار و تابستان در بیشترین حالت برابر با 369 متر به دست آمد. نقشه مرزبندی تالاب گمیشان در محیط نرم افزار gis با استفاده از معادله رگرسیونی بین حضور خانواده های بزرگ بی مهره کفزی با عوامل محیطی در دو فصل بهار و تابستان به دست آمد. چنین اطلاعاتی جهت برنامهریزی و مدیریت کارآمد این اکوسیستم تالابی مهم می تواند مفید و ارزشمند باشد.
بهنام باغبانی رحیم حیدری
با توجه به اهمیت روزافزون صنعت گردشگری و لزوم پژوهش های تخصصی در این مورد پژوهش حاضر تحلیلی است بر مزایا و معایب بخش های مختلف بازار گردشگران شهر تبریز از نکته نظر استراتژیک است.مجموعه بازار تبریز نه تنها به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری شهر تبریز، بلکه به مثابه بزرگترین بازار سرپوشیده جهان و یکی ازشاهکارهای معماری ایرانی نیز محسوب می شود. ازاینرو شناخت ویژگی های گردشگرانی که از آن دیدن می کنند ، برای توسعه و بازاریابی توریسم شهری تبریز، بسیار اهمیت دارد. بر این اساس مهم ترین اهداف پژوهش حاضر عبارتند از شناخت ویژگیها و خصوصیات مسافرین شهر تبریز بالاخص بازدید کنندگان از سایت بازار بزرگ تبریز، تعیین بخش های مختلف بازار بازدیدکنندگان آن و ساخت نیمرخ برای هر بخش و در نهایت گزینش بهترین بخش بازار برای سرمایه گذاری با ارزیابی عوامل استراتژیک. در این راستا بازدیدکنندگان بازار تاریخی تبریز به عنوان نمونه موردی انتخاب شده اند. ابتدا با استفاده از روشهای میدانی این بازار به بخشهای مجزا و مشخص تقسیم بندی گردیده است تعداد این بخشها چهار بوده و به ترتیب حجم شامل ارزان پسندها، سنتی ها، زیبا پسندها و کنشگران می باشد. سپس با استفاده از عوامل استراتژیک مزایا و معایب هر بخش تحلیل گردیده و بخش کنشگران با توجه به قدرت فعلی بخش و چشم انداز مثبت آینده به عنوان بازار هدف انتخاب شده است ودر نهایت آزمون فرضیات اعم ازاستفاده از تحلیل عوامل استراتژیک داخلی و خارجی که شیوه مناسبی جهت انتخاب بازار هدف گردشگری می باشد وبخش بندی بر اساس منافع مورد انتظار مشتری با استفاده از عوامل رفتاری مورد تایید قرار گرفته و پیشنهاداتی از قبیل اینکه توسعه بازارهای هدف و طرحهای بازاریابی در کنار طرحهای کالبدی باید باشد و همچنین بخش بندی بازار و فرایند مکمل آن به عنوان اساس برنامه های بازاریابی و توسعه توریست پذیرفته شود و نقش اساسی بخش بندی بازار در توسعه کالبدی و استفاده از تجربیات سایر کشورها به نحو احسن در راستای موضوع تحقیق ارائه گردیده است .
مهتاب دورولی رسول قربانی
شهر بانه دارای بازارچه مرزی سیران بند در 21 کیلومتری جنوب شرقی بانه می باشد که در سال 1373 در قالب سیاست تحرک بخشی به اقتصاد شهر های نواحی مرزی شکل گرفته است .بازارچه مرزی سیران بند و در نتیجه آن مبادلات مرزی تأثیر بسزایی در فعالیت های اقتصادی ساکنان شهر و همچنین در رشد جمعیتی ،مهاجرت و اشتغال افراد شهرنشین گذاشته به نحوی در سالهای 75 تا 85 شهر بانه شاهد نرخ رشد جمعیت شهری بالایی به نسبت به شهرهای استان بوده است به نحوی که نرخ رشد شهری بانه 06/3 درصد بوده در حالی که نرخ رشد نقاط شهری استان 4/2 درصد بوده است. این افزایش جمعیت باعث افزایش اشتغال های رسمی و غیر رسمی شده به نحوی که کاربری های داخل شهر را تحت تأثیر خود قرار داده است ، با وجود این به نظر می رسد ساختار کالبدی شهر متناسب با تحولات اقتصادی – اجتماعی شهر متحول نشده است تا از پتانسیل های مجود به نحو مناسب استفاده شود . در این راستا ؛ هدف عمده این پژوهش عبارت است از بررسی تأثیر مبادلات مرزی بر تحولات جمعیتی و ساخت اشتغال، بر روند توسعه ساختار کالبدی_فضایی بویژه مراکز تجاری و ارائه راهکارهایی برای ارتقاء ساختار فضایی کالبدی شهر بانه. فرضیات تحقیق: توسعه مبادلات مرزی موجب افزایش ظرفیت جمعیت پذیری شهر و رشد مهاجرت به شهر شده است. گسترش مبادلات مرزی موجبات افزایش اشتغال در بخش خدمات بویژه مشاغل تجاری فراهم ساخته است. ساختار کالبدی_فضایی شهر بانه متناسب با توسعه مبادلات مرزی متحول نشده است. روش تحقیق : در این تحقیق از روش توصیفی - تحلیلی برای بررسی تاثیرات مبادلات مرزی بر تحولات کالبدی شهر بانه استفاده خواهد شد نتایج مورد انتظار : در رابطه با موضوع در جهان و ایران پژوهش های متعددی صورت گرفته است که هر کدام از ابعاد مختلف به بررسی موضوع پرداخته و راهکارهایی را ارائه داده اند. در این پژوهش نیز اطلاعات جمع آوری شده با با توجه به تجربیات موجود به تحلیل ساختارها شهری پرداخته است تا به یک سری راهکارها و پیشنهادها برای بهبود ساختار کالبدی شهر بانه به منظور استفاده بهینه از ظرفیت های مبادلات مرزی نائل بشویم.
امیر بخشی زاده محمدرضا پورمحمدی
همزمان با تحولات اساسی و بنیادین در امور اقتصادی ? اجتماعی ? سیاسی و فرهنگی ? نقش شبکه راهها بویژه جاده ها به عنوان یکی از بخشهای مهم زیربنایی در رشد و توسعه پایدار اهمیت بیشتری می یابد و ضمن تاثیر حیاتی بر سایر فعالیت باعث باروری و پویایی آنها و سرعت و پیشرفت طرحها می گردد . و از طرفی توسعه اقتصادی و اجتماعی ، بالا رفتن درآمدها ? پیشرفت ارتباطات ? گسترش مراکز علمی و دانشگاهی در شهرهای مختلف?ایجاد راههای حمل ونقلی و به ویژه جوان بودن هرم جمعیتی در کشور باعث شده است که مسافرت بصورت یکی از پایه- های استوار سیستم اقتصادی درآید . در حال حاضر مسافرت دیگر مختص خانواده های مرفه و ثروتمند نیست بلکه به یکی از اجزای لاینفک زندگی عموم مردم تبدیل شده است و در صورت حذف آن ? جامعه بشری از یکی از اندام های اساسی و حیاتی خود محروم می شود . با توجه به افزایش سفرها ? هر ساله بروز حوادث متعدد رانندگی در جاده های کشور عده زیادی را به کام مرگ می کشاند و هزاران نفر را مصدوم و خانواده های زیادی را دچار عوارض روحی ? جسمی و مشکلات عدیده مالی می کند و متاسفانه آمار متوفیان ناشی از تصادفات رانندگی در ایران بسیار بالاست بطوری که طبق آمار سال 89 حدود 14 هزار نفر در جاده های ایران کشته شده و میلیاردها ریال خسارت برجای مانده است . هر چند تحت هیچ شرایطی نمی توان حوادث رانندگی را به صفر رساند اما با یک برنامه ریزی صحیح می توان آن را به حداقل رساند بطوری که با برنامه ریزی مناسب و با گسترش حمل و نقل عمومی و در نظر گرفتن سایر پارامترها و اختصاص تجهیزات لازم برای امداد رسانی و کاهش مدت زمان امداد رسانی وایجاد پایگاهای اورژانس و مراکز درمانی سرپایی در کنار تاسیسات حاشیه راهها و رفع خستگی رانندگان می توان گام موثری برای کاهش تلفات رانندگی جادها بر داشت . اقلیم متفاوت در پهنه جغرافیایی وسیع ایران به گونه ای است که در آن حمل ونقل جاده ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است طوری که بیش از 90? حمل ونقل و سفرها توسط جاده انجام می گیرد . بنابر این با عنایت به موارد فوق و توسعه صنعت حمل ونقل جاده ای و گسترش فناوری ساخت وسایل نقلیه ای و احداث و توسعه انواع راهها ی ارتباطی و افزایش تعداد سفرها ? موضوع ارائه خدمات در طول راهها به مسافران و رانندگان دچار دگرگونی اساسی شده و خدمات مورد نیاز آنان از نظر تنوع کمیت و کیفت نیز تغییر نموده است . در کشور ما گسترش احداث مجتمع های خدماتی – رفاهی به منزله یک اقدام زیربنایی محسوب می شود و با احداث آنها رانندگان ترانزیت و مسافران می توانند از امکانات رفاهی موجود در مجتمع ها از قبیل سوختگیری – سرویس های تعمیراتی – بهداشتی – درمانی – رستوران – نمازخانه – استراحتگاه جهت رفع خستگی – کارهای بانکی – خرید و سایر خدمات رفاهی و اداری استفاده نمایند . این موضوع تامین امنیت و رفاه رانندگان ? موجب ایجاد رغبت برای ترانزیت کالا از جاده های کشور خواهد شد . وجود این مجتمع ها با ارائه خدمات متعدد ارزشمند و ساختار زیبا و مدرن ? علاوه بر اینکه چشم اندازی خوبی برای مسافران در راههای کشور خواهد بود در کاهش تصادفات موثر بوده و به علت داشتن امکانات درمانی با به هنگام رساندن مصدومین تصادفات از مرگ بسیاری از آنها جلوگیری خواهد شد. در استان آذربایجان شرقی با دارا بودن 13133کیلومتر انواع جاده ها ( آزاد راه – بزرگراه – راه اصلی – راه فرعی و روستایی ) فقط 6 مجتمع خدماتی – رفاهی بین راهی در سطح استان وجود دارد وتعداد معدودی نیز در آزاد راه تبریز – زنجان در حال ساخت می باشند.
مریم برنجکار رسول قربانی
برررسی ماهیان در اکوسیستم های آبی حائز اهمیت است. بنابراین به منظور بررسی خصوصیات ریخت شناسی، سن، رشد، تغذیه و پویایی جمعیت سگ ماهی جویباری نهر گرمابدشت و رابطه آن با عوامل محیطی، نمونه برداری در چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان با استفاده از روش الکتروفیشینگ (در 5 ایستگاه) صورت گرفته و نمونه ها در فرمالین 10% فیکس و به آزمایشگاه منتقل و زیست سنجی کاملی از ماهی انجام شد. با استفاده از 5 ویژگی شمارشی شاخص تنوع ژیووتوفسکی محاسبه و پس از استانداردسازی 34 صفت ریخت سنجی و 33 صفت ریخت سنجی نسبی در دو جنس نر و ماده مقایسه شده و در تجزیه به مولفه های اصلی استفاده گردیدند. سپس ماهیان با استفاده از سنگریزه های شنوایی تعیین سن گردیده و محتویات معده آن ها نیز جهت مطالعات تغذیه ای مورد بررسی قرار گرفت. رابطه نمایی طول-وزن سگ ماهی جویباری در هر دو جنس نر (50/2b=) و ماده (71/2b=)، رشد آلومتریک منفی را نشان داد. پارامترهای پویایی جمعیت ماهی برای معادله برتالان فی به روش فورد-والفورد در جنس نر برابر با mm 59/147 l?=، 309/0 k= و 42/0- t0=و در جنس ماده mm30/148 l?=، 316/0 k= و 40/0- t0= برآورد گردید. روند فاکتور وضعیت و ضریب رشد لحظه ای در هر دو جنس نر و ماده مشابه بود. ارجحیت غذایی این ماهی در نهر گرمابدشت راسته های تریکوپترا، الیگوکیت، شیرونومیده و افمروپترا بودند. در این نهر فراوانی سگ ماهیان با سرعت آب، کدورت و مقدار سولفید، سیلیس، آمونیاک و فسفات محلول در آب رابطه معنی دار داشت. میزان هماوری مطلق، قطر تخمک و وزن گناد ماهیان در فصل بهار بیشترین و در فصل تابستان کمترین مقدار را دارا بود و با افزایش طول و وزن ماهی، مقدار آن ها نیز افزایش می یافت. کلمات کلیدی: ریخت شناسی، سن، رشد، تغذیه، فاکتور وضعیت، هماوری مطلق.
یونس جعفری رسول قربانی
شهر زیستگاه متراکم جوامع انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ی ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مدیریتی و. . . می باشد. بکارگیری تمهیدات و ملاحظات پدافند غیر عامل به عنوان عملی پیش گیرانه، علاوه بر کاهش شدید هزینه ها، کارایی دفاعی طرح ها، اهداف و پروژه ها را در زمان تهاجم دشمن و در مواقع اضطراری (حتی سوانح طبیعی) بسیار افزایش خواهد داد و در پی آن از میزان آسیب پذیری را به نحوه بارزی کاهش خواهد داد. فضاهای باز واقع در محلات مرکزی شهرها می توانند از مهمترین فضاهای قابل برنامه ریزی از منظر پدافند غیرعامل باشد، چرا که این فضاها به دلیل عدم مالکیت خصوصی و تعلق آن به عموم ساکنان، و یا ارگان های عمومی می توانند در مواقع بحرانی به منظور اهدافی مانند امداد رسانی، اسکان موقت و مانند آن نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب پذیری ها داشته باشند. بر این اساس تحقیق حاضر با هدف بررسی و شناسایی محدودیت ها و توانایی فضاهای باز در محله ی پامنار از نظر چگونگی ترکیب توده و فضا، تنوع پذیری عملکردی برای مواقع بحرانی و همچنین چگونگی پوشش سراسری و دسترسی مناسب به فضاهای باز و مناسب از منظر پدافند غیرعامل می پردازد. به همین منظور در این تحقیق برای پهنه بندی فضاهای مختلف بر مبنای آسیب پذیری و نیز برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای مرتبط مانند 10 arc gis ، auto cadو نرم افزار excel استفاده شد است. نتایج و یافته های تحقیق بیانگر آن است که بیشتر قسسمت های شرق و مرکز محله ی پامنار از دیدگاه پدافند غیرعامل آسیب پذیر بوده و همچنین نحوه ساختار فضاهای باز در محدوده ی مورد مطالعه بر پایه ی چگونگی ترکیب توده و فضا، بیش از 69 درصد از سطح محله را برای مواقع بحرانی نامناسب نشان می دهد. و اینکه رابطه معنا داری بین میزان انعطاف پذیری فضاهای باز و آسیب پذیری آن ها وجود دارد به این مفهوم که هر چه میزان انعطاف پذیری فضاهای باز بیشتر باشد به همان انداز از میزان آسیب پذیری محله کاسته، و بلعکس، هر چه فضاهای باز محله از قدرت تنوع پذیری عملکردی کمتری برخوردار باشد بر میزان آسیب پذیری محله افزوده می شود. و در نهایت بررسی ها نشان می دهد که تنها 08/18 درصد از محله ی پامنار دسترسی مناسبی به فضاهای باز دارد که می تواند باعث بهبود وضعیت از دیدگاه پدافند غیرعامل شود.
حبیب داداش زاده بایقوت رسول قربانی
اهمیت مراکز درمانی از آنجاست که سلامت هر فرد و جامعه در گرو این مراکز است و در شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و جایابی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر بویژه مراکز درمانی، افزایش روز افزون مشکلات شهروندان را به دنبال داشته است. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی بوده و با استفاده از معیارهای مکانی (سازگاری، مطلوبیت و ظرفیت)، و اجتماعی (شاخص تراکم جمعیت) و همچنین تحلیل های سیستم های اطلاعات جغرافیایی (gis) همچون تحلیل های مکانی، بافر و... به تحلیل کاربری درمانی در شهر بناب پرداخته شده است. هدف تحقیق حاضر اینست که ضمن بررسی چگونگی توزیع مراکز درمانی، میزان تناسب این کاربری با کاربری های همجوار مشخص شود. در این راستا، نحوه استقرار فضایی مراکز درمانی، میزان سطوح اختصاص یافته به مراکز درمانی موجود، میزان سازگاری کاربری درمانی با کاربری های همجوار و نحوه دسترسی شهروندان به مراکز درمانی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که سرانه کاربری درمانی در شهر بناب 0.86 متر مربع بوده و از استاندارد سرانه شهرهای میانه اندام کمتر است، پراکنش فضایی مراکز درمانی متناسب نمی باشد. همچنین مراکز درمانی موجود در شهر بناب از لحاظ استاندارد سطح اشغال و فضای باز با استانداردهای مربوطه نسبتاً نامتناسب اند و از لحاظ مساحت فضای سبز و پارکینگ کاملاً در سطح خیلی پایینی از استانداردهای مربوطه قرار دارند. مساحت کاربری بیمارستان و پایگاههای بهداشتی کاملاً مطلوب و مساحت درمانگاهها و بقیه مراکز درمانی موجود در شهر کمتر از استانداردهای مربوطه است. در انتها راهکارهایی از جمله انتقال کاربری های ناسازگار، توزیع متناسب مراکز درمانی با در نظر گرفتن جهت توسعه شهر و تراکم جمعیتی و پیشنهاد ساخت مراکز درمانی جدید ارائه شده است.
ناهید قیسوندی عبدالمجید حاجی مرادلو
زمان عبور غذا و فعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، کیموتریپسین، آلفا-آمیلاز و فسفاتاز قلیایی) که در هضم و جذب مواد غذایی موثر هستند با چهار تیمار (آب شیرین (ppt0)، آب لب شور (ppt5)، انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 (در این گروه ماهیان بلافاصله از آب شیرین به شور منتقل شدند) و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt 10 (در این گروه ماهیان از آب شیرین به آب لب شور به مدت 12 ساعت و سپس به آب شور منتقل شدند)، در ماهی سفید دریای خزر مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق ماهیان با وزن 005/0±532 میلی گرم انتخاب شدند. مدت زمان آزمایش 20 روز بود. پس از پایان دوره آزمایش در زمان های 0،1، 3، 5، 8، 16 و 24 ساعت بعد از غذادهی از هر تیمار نمونه برداری از روده انجام شد. فعالیت آنزیمی براساس فعالیت اختصاصی 1-u/mg protein.min محاسبه گردید. برای آنالیز داده ها از نرم-افزار mstatc وspss استفاده گردید. نتایج نشان داد در زمان 8 ساعت پس از غذادهی، تقریبا در تمام تیمارها به جز تیمار آب لب شور روده به صورت پر مشاهده شد .فعالیت تریپسین، آمیلاز، کیموتریپسین در تیمار آب لب شور در مقایسه با سایر تیمارها بیش ترین فعالیت را داشت، اما با گروه انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 اختلاف معنی دار نداشت (05/0 p>). میزان فعالیت آنزیم فسفاتاز قلیایی بر خلاف سایر آنزیم ها در گروه انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10 دارای حداکثر فعالیت بود. اوج فعالیت آنزیم تریپسین در گروه آب شیرین و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt10، 8 ساعت پس از غذادهی و در گروه آب لب شور و انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10، 5 ساعت پس از غذادهی رخ داد، در آنزیم کیموتریپسین در تمام گروه های آزمایشی 5 ساعت پس از غذادهی، اتفاق افتاد. درحالی که در آنزیم فسفاتاز قلیایی 8 ساعت پس از غذادهی دارای حداکثر فعالیت بود. اوج فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در تیمار آب لب شور و انتقال ناگهانی ماهی به شوری ppt10، 8 ساعت پس از غذادهی بود، درحالی که برای تیمار آب شیرین و انتقال تدریجی ماهی به شوری ppt10، 5 ساعت پس از غذادهی اتفاق افتاد. بنابراین شوری روی فعالیت آنزیم های گوارشی و زمان عبور غذا تاثیر گذار است.
نادر بحری انگورد رسول قربانی
نوشهرگرایی، که در پاسخ به محلات ناپایدار مدرن بوجود آمد، عبارت است از ایجاد بافت شهری با مشخصه اصلی قابلیت پیاده روی ساکنین و تامین مایحتاج و انجام کارهای روزمره از طریق پیمودن راه بصورت پیاده است. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی کالبدی محله یاغچیان از منظر رویکرد شهرسازی نوین، جهت اخذ رهنمودهای لازم برای ارتقاء کیفی و کالبدی محله نوساز در آینده، می باشد. اهداف جزئی آن شامل: 1ـ بررسی و شناخت مزایا و معایب اختلاط کاربری ها، از لحاظ شاخص های سازگاری و مطلوبیت 2ـ بررسی و تحلیل توزیع تراکم ها در محله و میزان تاثیر آن در تنوع و تهیه مسکن درمحله 3ـ بررسی سهولت دسترسی پیاده به خدمات عمومی در محله جهت تقویت اصل پیاده مداری در محله.4ـ ارائه راهکارهایی برای ارتقاء سطح زندگی در محله یاغچیان با استفاده از رویکرد شهرسازی نو، می باشد. مشکلاتی از قبیل: عدم اختلاط اصولی کاربری ها، تراکم در بافت محله، شعاع دسترسی به کاربری ها، وابستگی به اتومبیل بدلیل کم توجهی به حمل ونقل عمومی، پیاده مداری و...، در محله یاغچیان که به نظر می رسد در اثر عدم توجه به اصول های این رویکرد می باشد، بسترساز این تحقیق شد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری محله یاغچیان می باشد و روش جمع آوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و میدانی می باشد. تجزیه و تحلیل به دو صورت کمی و کیفی و با استفاده از نرم افزار هایgis, excel, spss وپرسشنامه صورت می گیرد. نتیجه این تحقیق حاکی از این است که محله یاغچیان، از نظر شاخص سازگاری و مطلوبیت دارای وضعیت مناسبی است. همچنین به لحاظ شعاع عملکردی خدمات عمومی و دسترسی پیاده، از وضعیت مطلوبی برخوردار است. تراکم زیاد این محله، منجرب به تعدد قطعات و چینه بندی منظم و متنوع ساختمان ها شده است و تنوع الگوی مسکن در این محله، را موجب شده است.
مهدیه مهدوی عبدالمجید حاجی مرادلو
در این مطالعه تاثیر عصاره گیاه صبر زرد (aloe vera) در افزایش مقاومت بچه ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio) در مقابله با انگل تک یاخته ایکتیوفتیریوس مولتی فیلیئیس (ichthyophthirius multifiliis) بررسی شد. ماهیان کپور معمولی با میانگین وزنی 01/2±16/27 گرم از استخرهای پرورش ماهی کپور تهیه و جهت رفع استرس و سازگاری با شرایط محیطی به مدت 8 هفته در محیط جدید نگهداری و تغذیه شدند. پس از سازگاری با محیط جدید، به مدت 24 ساعت تغذیه ماهیان قطع شد. این بررسی در 16 تیمار در شرایط آزمایشگاهی متعارف انجام شد. تیمارهای آزمایشی در 4 گروه قرار گرفتند، گروه اول شامل ماهیان شاهد (جیره بدون عصاره و بدون مقابله با ترونت)، گروه دوم ماهیانی که جیره آنها فاقد عصاره بود و با سه دوز (1000-500-250) ترونت مقابله داده شدند. گروه سوم ماهیان، عصاره به مقادیر (5/2-5/0-1/0) درصد جیره به آنها بدون مقابله با انگل داده شد. در نهایت گروه چهارم (9تیمار)، ماهیانی که عصاره به مقادیر (5/2-5/0-1/0) درصد جیره به آنها داده و سپس با دوزهای (1000-500-250) ترونت انگل مقابله داده شدند. برای مقابله ماهیان با انگل ایک، پس از دوره پرورش و تغذیه با جیره های مذکور، ماهیان در معرض دوزهای مختلف انگل به ازای هر ماهی قرار گرفتند. ترونت های مورد نیاز از ماهیان آلوده به این انگل تهیه و سپس به داخل آب اضافه گردید. آزمایشات تحت شرایط ثابت دمایی 3±15 درجه سانتی گراد انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که عصاره گیاه صبر زرد بر روی افزایش درصد بقا تاثیر مثبت دارد. در جیره های حاوی عصاره، درصد بقا افزایش یافت که این افزایش در جیره حاوی عصاره به مقدار 5/2 درصد جیره کاملاً معنی دار بود (05/0>p). لذا وجود این عصاره با مقدار بالا در جیره کپور معمولی تحت شرایط این مطالعه تاثیر مثبتی بر میزان بازماندگی این ماهیان داشت. همچنین اثر دوز ترونت در میزان مرگ و میر ماهیان معنی دار بود ماهیانی که با دوز 250 عدد ترونت مقابله داده شدند هیچ مرگ و میری نداشتند در حالی که در تعداد بالاتر ترونت، ماهیان مرگ و میر بالایی داشتند. همچنین وجود عصاره در جیره غذایی ماهی کپور تاثیر معنی داری بر پارامترهای اصلی رشد (درصد افزایش وزن بدن، شاخص رشد ویژه و ضریب تبدیل غذایی) داشت (05/0>p).
آی ناز خدانظری عبدالمجید حاجی مرادلو
این تحقیق به منظور بررسی تاثیر تخمیر با ماده زمینه جامد روی خصوصیات تغذیه ای و آنزیمی آرد ماهی آنچوی انجام شد. در این تحقیق ماهی آنچوی چرخ شده با 25 درصد آرد گندم مخلوط و سپس با میکروارگانیسم ها (108 سلول در هر میلی لیتر) تلقیح و سپس در دمای 37 درجه سانتی?گراد به مدت 14 روز نگهداری شدند. تخمیر ماهی کیلکا منجر به افزایش میزان رطوبت، پروتئین، اسید چرب آزاد، نینروژن غیر پروتئینی و ph در انتهای دوره تخمیر گردید. میزان خاکستر در پودر ماهی تخمیری دو برابر آن از قبل تخمیر بود. مقدار فیبر و چربی خام در پودر ماهی تخمیری به ترتیب کاهش و افزایش یافت (05/0>p). مقدار تیوباربیتوریک اسید و پراکسید در آرد ماهی تخمیری تلقیح شده با قارچ و مخمر در مقایسه با باکتری کاهش نشان داد. فعالیت آنزیم?های آلفا آمیلاز و پروتئاز اسیدی در مدت 6 روز فرایند تخمیر به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش بافتند. قابلیت هضم ماده خشک و پروتئین خام در شرایط آزمایشگاهی با مقادیر متفاوت پودر ماهی افزایش نشان دادند به ویژه در مقادیر 5 و 10 درصد پودر ماهی که آنزیم های تولید شده نقش بارزی را داشتند. جایگزینی پودر ماهی تخمیری با پودر ماهی تفاوت معنی-داری را در فاکتورهای رشد و قابلیت هضم ظاهری پروتئین ماهی قزل آلای رنگین کمان نشان داد. ماهیان تغذیه شده با 25 درصد پودر ماهی تخمیری در غذا بهترین فاکتور رشد و قابلیت هضم ظاهری پروتئین را نشان داد. نتایج این مطالعه حاضر نشان داد که آرد ماهی تولیدی به روش تخمیر می تواند به عنوان ماده غذایی مدرن غذای آبزیان در گونه های متنوع آبزیان استفاده گردد.
مریم شریفیان عبدالمجید حاجی مرادلو
موکوس پوست ماهیان عملکردهای گسترده ای در مقاومت به بیماری دارد. هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر سطوح متفاوت ویتامین a بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس اپی درم ماهی کلمه (rutilus rutilus caspicus) بود، برای این منظور از روش انتشار دیسک استفاده گردید. باکتری-های بکارگرفته شده شامل دو باکتری گرم مثبت staphylococcus aureus، streptococcus faecium و دو باکتری گرم منفی escherichia coli و serratia marcescens بود. نمونه های موکوس از سه گروه تحت تیمار غلظت های 5000، 10000 و 15000 واحد بین المللی ویتامین a به ازای کیلوگرم خشک جیره و یک گروه شاهد جمع آوری شد. نتایج نشان داد که با افزایش ویتامین a افزوده به جیره، غلظت پروتئین محلول موکوس بصورت معنی داری افزایش یافت (p‹0/05). همچنین حداقل غلظت های بازدارندگی رشد نمونه های موکوس بدست آمد؛ رقت های آزمایشی نمونه 5/12، 25، 50، 100 و 200 میکرولیتر در میلی لیتر بود و قطر مناطق بازدارنده رشد نیز تعیین گردید که به ترتیب در برابر استرپتوکوکوس فاسیوم، استافیلوکوکوس اورئوس، سراشیا مارسسنس و اشرشیا کلی برابر با 02/3 ± 33/6، 2 ± 75/4، 97/1 ± 08/5 و 82/2 ± 16/11 بود. نتایج نشان داد که در غلظت موکوس 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر همچنان خواص ضدباکتریایی مشاهده شد و برای تمامی نمونه های موکوس حداقل غلظت بازدارنده رشد کمتر از 5/12 میکرولیتر در میلی لیتر بود. در غلظت های بالاتر موکوس، فعالیت ضدباکتریایی نیز بیشتر بود و در غلظت 200 میکرولیتر در میلی-لیتر بیشترین فعالیت ضدباکتریایی دیده شد (p‹0/05). باکتری های اشرشیا کلی، استرپتوکوکوس فاسیوم، سراشیا مارسسنس و استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب بیشترین حساسیت را به فعالیت ضدباکتریایی موکوس نشان دادند.
جمال قیصریان رسول قربانی
امروزه مکانیابی کاربری های شهری با استفاده از gis در برنامه ریزی شهری از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. کاربری تجاری یکی از این کاربری های مهم شهری است که فعالیت های دیگر شهر را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. مراکز خرید ناحیه ای یکی از زیر مجموعه های کاربری تجاری است که به صورت مجتمع هایی متشکل از صدها مغازه و واحدهای تجاری-خدماتی در سطح نواحی شهر مکانیابی و طراحی می شوند. شهر سقز در استان کردستان، با بیش از 130 هزار نفر جمعیت در سال 1385 دارای 3 نایه شهرداری می باشد. که فقدان مناطق تجاری مناسب در آن موجب افزایش هزینه های دسترسی به خدمات شهری و رکورد نسبی در نواحی مختلف شهر شده است. بدین منظور این تحقیق سعی دارد با تبیین شاخصهای مناسب به مکانیابی مراکز خرید ناحیه ای در نواحی سقز با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی بپردازد. در این راستا، از مدل ahp با در نظر گرفتن معیارهای مختلف مسأله به صورت کمی و کیفی و قابل اطمینان بودن نتایج آن به عنوان مدل مکانیابی استفاده شده و مکانهای مناسب در هر یک از نواحی شهرداری برای استقرار کاربری مذکور انتخاب شده اند. نتایج حاصل از این تحقیق بیانگر آنست که الگوی توزیع مراکز تجاری موجود در شهر اصلا متناسب با اصول و معیارهای شهرسازی نبوده و ایجاد مراکز خرید ناحیه ای با بهره گیری از قابلیتهای gis در نواحی 3 گانه شهر سقز می تواند به توزیع بهینه مراکز تجاری در شهر و خدمات رسانی مناسب به شهروندان کمک کند.
محبوبه بادکان عبدالمجید حاجی مرادلو
ماهی قزل آلای رنگین کمان ( (oncorhynchus mykiss از گونه های باارزش تجاری، با بازار پسندی زیاد و تولید بالا در کشور می باشد. با توجه به افزایش تقاضای ماهی تازه نسبت به منجمد، استفاده از روش های متنوع عمل آوری، برای حفظ بهتر کیفیت این ماهی به صورت تازه و افزایش مصرف سرانه لازم می باشد. مطالعاتی در رابطه با اثر روش های ترکیبی نگهداری از جمله نمک سود سبک، روش های بسته بندی وافزودن اسانس ها به عنوان نگهدارنده های طبیعی با خواص ضدباکتریایی و ضداکسیدانی، انجام شد. در این تحقیق تاثیر زمان های مختلف 30، 60 و 90 دقیقه غوطه وری در آب نمک 10درصد و غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد حجمی ـ وزنی اسانس پونه کوهی به منظور دستیابی به روش بهینه نمک سود سبک و غلظت بهینه اسانس پونه برای افزایش مدت ماندگاری فیله های قزل آلا ی رنگین کمان طی نگهداری در یخچال طوریکه همزمان ویژگی های کیفی و حسی مطلوب حفظ شود صورت پذیرفت. آنالیز تقریبی فیله ها در روز صفر، آزمایش های باکتریایی و حسی در روزهای 0 ، 4 ، 8 و 12 و مقادیر tbaو ph تا روز 16 انجام شد. مقادیرtba ،ph و بار باکتریایی کل و سرمادوست طی دوره نگهداری افزایش یافت (05/0< p). فرایند نمک سود سبک سبب کاهش میزان رطوبت، پروتئین و phشد در حالیکه میزان نمک، چربی، خاکستر وtba افزایش یافت (05/0< p). افزایش مدت زمان غوطه وری در آب نمک از 30 به 60 و 90 دقیقه سبب افزایش میزان نمک وtba و سبب کاهش رطوبت وph شد (05/0< p) ولی تفاوت معنی داری در میزان خاکستر، چربی و پروتئین مشاهده نشد ( 05/0> p). انجام فرایند نمک سود وافزایش مدت زمان غوطه وری از 30 به 60 و 90 دقیقه سبب کاهش بار باکتریایی کل و باکتری های سرما دوست و افزایش امتیاز شاخص های حسی بافت، رنگ، بو و پذیرش کلی طی دوره نگهداری شد(05/0< p). افزودن غلظت های 1/0، 2/0 و 3/0 درصد اسانس پونه کوهی به تیمار 90 دقیقه غوطه وری در آب نمک 10 درصد به دلیل ایجاد طعم و بوی تند از لحاظ حسی رد شد و آزمایشات لازم برای ارزیابی بار باکتریایی و مدت ماندگاری صورت نپذیرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که نمک سود سبک به روش غوطه وری در آب نمک 10 درصد به مدت 90 دقیقه، با تاثیر منفی کمی بر ترکیبات تقریبی متشکله (دناتوره شدن پروتئین، کاهش میزان محصول و کاهش رطوبت)، کیفیت بهتری از لحاظ شاخص های حسی بافت، رنگ، بو و پذیرش، بار باکتریایی کمتر و مدت ماندگاری بیشتری داشته است. برای استفاده از اسانس پونه کوهی باید راهکارهای مناسبی برای استفاده از حداقل غلظت بازدارنده (mic) و بهترین روش افزودن پیدا کرد تا مانع ایجاد طعم تند در فیله ها شود.
معصومه قاسمی خویی محمدرضا پورمحمدی
جنبش نوشهرگرایی واکنشی است نسبت به گسترش افقی در حومه شهرها و هزینه های غیر پایدار آن. این رهیافت که از دهه 80 و 90 قرن 20 شروع به شکل گیری کرده است، آمیزه ای است از سبک های معماری، رشد هوشمند(smart growth )، مخالفت با توسعه ی پراکنده (sprawl)و شهرسازی پایدار مبتنی بر حمل و نقل عمومی است که یکی از مهمترین رویکردهای برنامه ریزی شهری در این قرن محسوب می شود. هدف اصلی این پژوهش تدوین اصول نوشهرگرایی(new urbanism ) و ارزیابی نکات مثبت و منفی آن و بررسی میزان انطباق بافت های مختلف شهر تبریز با اصول نوشهرگرایی است. روش کار در این مطالعه مبتنی بر استفاده از توابع تحلیلی gis و روش های ریاضی و آماری جهت تحلیل داده ها وبررسی میزان انطباق است. در ابتدا به تشریح اصول کلی نوشهرگرایی در مقیاس محله پرداخته شده و در ادامه با انتخاب محله هایی به عنوان نمونه از هر یک از بافت های مختلف شهر تبریز میزان انطباق هر یک از محلات با اصول کالبدی، شاخص های ترافیکی و حمل و نقل، مسکن و بافت شهری و مشارکت بررسی شد است. به دلیل نبود استاندارهای کمی مشخص برای کلیه اصول مورد بررسی، جهت بررسی میزان انطباق در این تحقیق با توجه به شرایط خاص جامعه ایران و شرایط و سبک های سنتی شهرسازی استاندارهایی منطبق بر این اصول تدوین شد که این استاندارها اساس مطالعه تطبیقی قرار گرفت و در انتها با استفاده از امتیاز بندی در 4 سطح میزان این انطباق بیان شده است. در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت به دلیل موخر بودن تفکر نوشهرگرایی و نظام برنامه ریزی خاص این مکتب بافت های جدید و طراحی شده و منظم بیشتر با اصول این مکتب سازگار هستند که در این تحقیق نیز محله زعفرانیه 4، محله نمونه از (بافت منظم)، بیشترین سازگاری را از نظر اصول منشور نوشهرگرایی در مقیاس محله نشان می دهد. بعد از این محله، محله مقصودیه (نمونه ای از بافت سنتی) با امتیاز 26.75 در مرتبه دوم سازگاری، محله شهناز (نمونه ای از بافت تاریخی) با امتیاز 23.5 در مرتبه سوم سازگاری و محله رضوانشهر 3 (بافت حاشیه ای) با امتیاز 14.5، کم ترین سازگاری را با اصول این تفکر دارد.
سامره باقری پایین کولایی عبدالرسول سلمان ماهینی
اکثر رودخانه های سواحل ایرانی دریای خزر در گذشته، مکان تکثیر طبیعی ماهی سفید بوده، ولی در حال حاضر فقط برخی از این رودخانه ها محل اصلی مهاجرت بهاره ماهی سفید محسوب می شوند. بنابراین در این تحقیق تاثیر برخی از عوامل محیطی در مصب رودخانه های مهم حاشیه جنوبی دریای خـزر و تاثیـرات آن بر بازسازی ذخایر ماهی سفید دریای خزر در یک بازه زمانی 30 ساله از سال 91-62 بررسی گردید. به منظور تعیین مناسب ترین رودخانه ها مقادیر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی رودخانه های مورد مطالعه با مقادیر استاندارد انطباق داده و سپس با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره آنتروپی استفاده گردید. نتایج نشان داد که مصب رودخانه ها از نظر فاکتورهای فیزیکوشیمیایی در معرض تغییرات زیادی قرار داشته و رودخانه های خاله سرا و گرگانرود به ترتیب مناسب ترین و بدترین رودخانه ها از نظر کیفیت آب می باشند. در کل، در حال حاضر اکثر رودخانه ها در حوضه جنوبی دریای خزر از وضعیت مناسبی برخوردارند.
نیلوفر نوروزی رسول قربانی
بزرگ بی مهرگان کفزی نقش مهمی را در چرخه زیستی منابع آبی دارند. این پژوهش به هدف پایش کیفی آبراهه زیارت در استان گلستان، با بهره گیری از فون بزرگ بی مهرگان کفزی، فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب و کمیت باکتریایی فکال کلی طی دوره 6 ماهه (بهار و تابستان سال 1391)، صورت گرفت. نمونه برداری از فون بزرگ بی مهرگان با استفاده نمونه بردار سوربر و محاسبه کمیت باکتریایی با استفاده از روش استاندارد mpn صورت گرفت. نتایج حاصل از بررسی فون بزرگ بی مهرگان نشان داد که در مورد هر 6 شاخص مورد بررسی (شاخص های تراکم، شانون، بیوماس، تشابه، مارگالف و شیرونومیده ept/) بین ایستگاه ها و ماه های مختلف تفاوت معنادار زیادی مشاهده نشد. در مورد فاکتورهای فیزیکوشیمیایی فاکتورهای کلر، کلسیم، آمونیاک، نیترات، اکسیژن، دمای هوا، دبی و پی-اچ در مقایسه بین ماه های مختلف اختلاف معنادار نشان دادند، این در حالی است که در مورد فاکتورهای نیترات، کلر، هدایت الکتریکی، دمای آب، دمای هوا، کدورت، اکسیژن بیوشیمیایی، شوری و کل جامدات محلول در مقایسه بین ایستگاه های مختلف اختلاف معنادار مشاهده شد. در مورد کمیت باکتریایی نیز بین 3 ایستگاه اختلاف معنادار مشاهده شد که مهمترین دلیل آن دخالت های انسانی می باشد و این در حالی است که بین ماه های مختلف اختلاف معناداری وجود نداشت که مهمترین دلیل آن وقوع سیلاب های ماهانه می باشد. در مجموع نتایج بدست آمده، شرایط کیفی آبراهه زیارت نامطلوب معرفی شد.، همچنین شاخص های زیستی معرف هایی مناسب جهت ارزیابی اکوسیستم های آبی بوده که در کنار پارامترهای فیزیکوشیمیایی و کمیت باکتریایی می توانند سیمای کلی اکوسیستم را ترسیم نمایند.
اعظم فاخری نهر رسول قربانی
وجود بیش از 50 هزار هکتار بافت فرسوده در بش از 100 شهر کش.رمان با مشکلات گسترده در آنها و محدودیت های منابع مالی و دولتی برای احیای آنها از یک سو و ظرفیت بالای این بافتها برای استفاده از زمین جهت اسکان جمعیت تامین فضای باز خدماتی و بهبود شرایط زیست محیطی ضرورت بکارگیری الگوی برنامه ریزی مبتنی بر مشارکت شهروندان بویژه ساکنان محلی را در فرآیند احیای این مناطق اجتناب ناپذیر می نماید. هدف از انجام این مطالعه احیا و نوسازی بافتهای فرسوده با هدف تولید مسکن و افزایش جمعیت پذیری این بافتها برای پاسخگویی به نیازهای حال و آینده و حل معضلات و مشکلات موجود در آنهاست. برای این منظور با استفاده از تکنیک نوسازی و احیای واحدهای فرسوده در محله اهراب سنجش جمعیت پذیری این بافتها در شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق به لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی و به لحاظ روش شناسی در رسته توصیفی تحلیلی قرار دارد. در این تحقیق از داده ها و اطلاعات رسمی و ثبتی سازمان ها و ارگانهای دولتی و خصوصی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که با نوسازی 2522 هکتار بافت فرسوده د رشهر تبریز امکان اسکان 432700 نفر وجود دارد. از طرفی با نوسازی این بافتها علاوه بر افزایش جمعیت پذیری بستر فضایی مناسبی برای جمعیت موجود نیز فراهم می شود.
امیرحسین صالحان عباس حسینی
داشتن شناخت کامل از ویژگی های منطقه بخصوص شرایط کیفی آب، لازمه ی هر نوع آبزی پروری موفق می باشد. شاخص های کیفیت آب نظیر اکسیژن، دما، شوری، شفافیت و پی اچ، بر شاخص های رشد میگوی وانامی (ضریب تبدیل غذایی، رشد ویژه، میانگین وزن بدن و درصد بازماندگی) موثر است. این تحقیق به منظور بررسی مدل رشد و تعیین پارامترهای فیزیکوشیمیایی و اقلیمی موثر بر روی رشد میگوی وانامی (litopenaeus vannamei) انجام شد. این تحقیق در 6 استخر خاکی (با مساحت 1/5، 2 و 2/5 هکتار) که از لحاظ تراکم ذخیره (30 قطعه در هر متر مربع) و زمان رهاسازی (92/2/30) یکسان بودند، در سایت پرورشی گمیشان (استان گلستان) در طول دوره پرورش 140 روزه از خرداد ماه تا مهر سال 1392 به اجرا گذاشته شد. نتایج نشان داد که برخی پارامترها شامل شوری و شفافیت خارج از محدوده مطلوب بودند. در بررسی وزن، مشاهده شد که افزایش وزن میگوها در هر سه مساحت استخر در طول دوره زمانی از یک مدل ln تبعیت کرده، به عبارت دیگر سرعت رشد میگوها در اوایل دوره سریع بوده و در اواخر دوره خیلی کند می شود. بنظر رسید که میگوها در استخرهای 2/5 هکتاری از وضعیت رشد بهتر برخوردارند. این تحقیق، ارتباط مثبت و معناداری بین شوری با شفافیت و ارتباط منفی و معنا داری را بین شوری با دما و اکسیژن؛ و شفافیت با اکسیژن را نشان داد. در حالی که ارتباط بین دیگر متغیرها معنادار نبود (p>0/05). در مجموع بنظر می رسد استخرهای 2/5 هکتاری در منطقه گمیشان برای کشت میگوی وانامی مناسب باشد. همچنین شوری بالا در تابستان از عوامل مهم در کاهش سرعت رشد میگو می باشد.
سیما ترابیان افشین عادلی
چکیده سرعت رو به رشد جمعیت جهان، ضرورت توسعه آبزی پروری را عیان می سازد؛ توسعه ای که در نتیجه توسعه تکنولوژیکی، ایجاد حداقل آشفتگی محیطی، استفاده کافی و موثر از منابع اولیه و با کوشش بیشتر جهت آشنایی مردم با اهداف توسعه امکان پذیر است. بنابراین استفاده از تکنولوژی های نوین در افزایش بهره وری و کاهش هزینه های آبزی پروری، تنها در کنار پایداری فعالیت اهمیت دارد، و اثرات زیست محیطی و پایداری آبزی پروری از طریق برنامه ریزی و مدیریت مناسب بر مزرعه مرتفع می شود. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی نگرش پرورش دهندگان ماهی مجتمع پرورش ماهی آزادگان اهواز نسبت به مفهوم آبزی پروری پایدار است. این تحقیق از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، 90 نفر از پرورش دهندگان ماهی در این سایت بودند که از بین آن ها 44 نفر به عنوان حجم نمونه آماری، حاضر به همکاری شدند. طراحی پرسشنامه با جستجوی منابع و با توجه به نظرات اساتید، مصاحبه با کارشناسان و افراد صاحب نظر تنظیم گردید. پایایی پرسشنامه با تکمیل آزمایشی 30 عدد پرسشنامه و تعیین ضریب آلفای کرونباخ 73% بدست آمد. نتایج بدست آمده از آزمون مربع خی نشان داد که نگرش افراد نسبت به آبزی پروری پایدار در حد متوسط (71/2) است. همچنین پایداری در 4 سطح پایداری اجتماعی با میانگین 17/3، پایداری محیط زیست با میانگین 77/2، پایداری اقتصادی با میانگین 28/3، پایداری تکنولوژی با میانگین 89/2 بدست آمد. با توجه به آشنایی کم پرورش دهندگان در رابطه با مفهوم پایداری و همچنین به دلیل اهمیت موضوع آبزی پروری پایدار، لزوم آموزش و تحقیقات بیشتر در این زمینه توصیه می گردد.
پریسا ملکی رحمان پاتیمار
هدف این تحقیق بررسی تأثیر ولتاژ، شوری و دما بر عملکرد صید الکتریکی بود. تعداد 850 عدد گامبوزیا از سد و 850 عدد سیاه ماهی از رودخانه چهل چای و 200عدد گاوماهی شنی از رودخانه زرین گل گلستان صید و به آزمایشگاه منتقل شد. فاصله از آند، فاصله کاتد و آند در طول آزمایش بترتیب، cm10وcm120 بود. دامنه ی طولی و وزنی ماهیان آزمایشی برای گونه گامبوزیا بترتیب cm20/0±818/3 و gr135/0±804/0، برای گونه سیاه ماهی cm61/0±53/11 و gr303/5±701/13 و برای گونه گاوماهی شنی cm29/1±62/8 و gr420/2±725/12 بود. در 3 ولتاژ 15، 45 و 135ولت و 3 دمای c°10،c°20 وc°30 و 3 شوری 5/0، 2 و 4 گرم درلیتر شوک الکتریکی به ماهیان بصورت انفرادی اعمال شد. زمان بیهوش شدن و بازگشت بحالت اولیه برای تک تک ماهی ها ثبت شد. آنالیز آماری داده ها با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون دانکن و lsd صورت گرفت. مقایسه ها نشان داد میانگین زمان های بیهوشی بدست آمده از ولتاژها و دماها و شوری های مذکور اختلاف معنی داری با هم دارند. بیشترین زمان بیهوشی برای گونه گامبوزیا و سیاه ماهی به ترتیب از شوری5/0، دمای10، ولتاژ15 با میانگین (s74/0± 71/8) و از شوری2، دمای10، ولتاژ15 با میانگین (s88/0± 81/7)و کمترین به ترتیب از شوری4، دمای30، ولتاژ135 با میانگین (s32/0± 44/1)و شوری4، دمای20، ولتاژ135 با میانگین (s09/0± 18/1) بدست آمد. بیشترین زمان بازگشت بحالت اولیه برای گامبوزیا و سیاه ماهی به ترتیب از شوری5/0، دمای10، ولتاژ135 با میانگین (s1/3± 84/94) و شوری2، دمای30، ولتاژ135 با میانگین (s17/16± 46/159) وکمترین به ترتیب از شوری5/0، دمای30، ولتاژ15 با میانگین (s72/2± 01/20) و شوری5/0، دمای20، ولتاژ15 با میانگین (s11/9± 29/44) بدست آمد. در گاوماهی شنی فقط شوری5/0، دمای 10، ولتاژ 15 با میانگین (s25/0 ± 43/2) و شوری5/0، دما10، ولتاژ v45 با میانگین (s06/0 ± 58/1) باعث بیهوشی شدند. زمان بیهوشی به دست آمده از ولتاژ v45 کمتر ازولتاژ v15 بود وزمان بازگشت به حالت اولیه در ولتاژ v15 با میانگین (s2/26 ± 4/325) کمتر از ولتاژ v45 با میانگین (s2/27 ± 7/457) بود. با افزایش شوری و دما و ولتاژ در تیمارهای بعدی گاوماهی ها در اثر شوک دهی تلف می شدند. واژگان کلیدی: صید الکتریکی،گاو ماهی شنی، سیاه ماهی، گامبوزیا ،دما، ولتاژ، شوری
سعید اسماعیل پور پوده حسین رحمانی
بررسی ماهیان در بوم سازگان های آبی به دلایل متعددی از جمله؛ تکاملی، بوم شناختی، رفتار شناسی، حفاظت، مدیریت منابع آبی، بهره برداری ذخایر و پرورش آبزیان حائز اهمیت است. هدف از انجام این مطالعه بررسی رژیم غذایی ماهی خیاطه با نام علمی alburnoides eichwaldii در رودخانه تجن و بررسی رقابت غذایی آن با سایر ماهیان بنتوزخوار صید شده بود. نمونه برداری در سه ایستگاه مشخص شده در رودخانه ی تجن در محدوده ی سد شهید رجایی تا دو راهی تاکام، در سال 1391 بصورت ماهیانه صورت پذیرفت. نمونه های ماهی با دستگاه الکتروشوکر صید و نمونه های بنتوز با سوربر سمپلر جمع آوری شده و پس از تثبیت در فرمالین 4% جهت مطالعات بعدی به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که شاخص خالی بودن معده (cv) در این ماهیان حاکی از پرخوری این ماهیان در همه ی فصول و همه سنین بود. بررسی شاخص طول نسبی روده (rlg) و میانگین عددی آن نشان از رژیم غذایی گوشت خواری آنها دارد. بررسی شاخص پر بودن معده یا شدت تغذیه ای (if) در همه ی فصول و کلیه گروه های سنی نشان داد که ماهی خیاطه از لحاظ غذایی در شرایط مساعدی قرار ندارند. همچنین با افزایش سن از صفر به سه سالگی میزان این شاخص کاهش محسوسی داشت. بررسی شاخص ارجحیت غذایی (fp) در فصول و سنین مختلف نشان داد که راسته تریکوپترا غذای اصلی این ماهی بود. محاسبه ی شاخص فراوانی موجودات بلعیده شده (p) نشان داد که طعمه ی تریکوپترا دارای بیشترین فراوانی در روده ی این ماهی بود. در بررسی اهمیت طعمه و استراتژی تغذیه ماهی خیاطه (ip) از لارو و شفیره حشرات در رودخانه تجن با استفاده از درصدهای فراوانی شمارشی، در مقابل درصد احتمالی مشاهده گردید که طعمه ی تریکوپترا در همه فصول و گروه های سنی طعمه ای عمومی و غالب بود و طعمه های افمروپترا و شیرونومیده و سیمولیده طعمه هایی عمومی و نادر بودند. محاسبه فاکتور وضعیت (k) در سنین مختلف نشان داد که میزان این شاخص در یکساله ها کمترین و در سه ساله ها بیشترین بود. محاسبه شاخص انتخابی ماده ی غذایی (e) برای تریکوپترا در همه ی فصول عددی مثبت بود که نشان می دهد ماهی خیاطه در همه ی فصول سال تمایل به تغذیه از طعمه ی تریکوپترا دارد. شاخص همپوشانی نیچ غذایی هورن (horn) نشان داد که گونه خیاطه با گونه گاوماهی ponticola cyrius در برخی فصول به خصوص فصل پاییز بیشترین میزان همپوشانی غذایی را دارد.
زهرا روستا عبدالمجید حاجی مرادلو
چکیده در این مطالعه تاثیر سطوح متفاوت ویتامین c جیره بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس، برخی آنزیم های موکوس (فسفاتاز قلیایی و لیزوزیم)، عملکرد رشد و بقا در بچه ماهی کلمه مورد بررسی قرار گرفت. 660 بچه ماهی با میانگین وزن (02/0±4/1) در 12 تانک توزیع شده و در 3 تکرار با 4 جیره مکمل حاوی دوزهای 0، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در کیلوگرم جیره به مدت 60 روز غذادهی شدند. در پایان دوره آزمایش سطوح پروتئین محلول موکوس، فسفاتاز قلیایی و فعالیت ضد باکتریایی با دوروش انتشار دیسک و میکرودیلوشن، علیه دو باکتری گرم مثبت streptococcus faecium، micrococcus luteus و دو باکتری گرم منفی escherchia coli و serratia marcescens و همچنین شاخص های رشد اندازه گیری شدند. فعالیت ضد باکتریایی موکوس با افزایش سطوح ویتامین c جیره افزایش یافته و قطر هاله عدم رشد در ماهیان تغذیه شده با ویتامین c در مقایسه با گروه شاهد به صورت معنی دار افزیش یافت (05/0>p) که بیشترین قطر هاله عدم رشد دربرابر باکتری سراتیا مرسسنس مشاهده شد. نتایج مشابهی در رابطه با حداقل غلظت بازدارنده (mic) موکوس اپیدرم مشاهده شد.نتایج نشان داد سطوح پروتئین محلول و آلکالین فسفاتاز موکوس ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی ویتامین c در مقایسه با گروه شاهد به صورت معنی دار افزایش یافت (05/0>p). اگرچه در این آزمایش، آنزیم لیزوزیم در هیچ یک از گروه های آزمایشی فعالیتی نشان نداد. همچنین ماهیان تغذیه شده با جیره فاقد ویتامین c، افزایش وزن بدن (wg)، نرخ رشد ویژه (sgr) و فاکتور وضعیت (cf) در مقایسه با دیگر تیمارها به صورت معنی دار کاهش یافت (05/0>p). نتایج نشان داد جیره حاوی ویتامین c دارای اثرات مثبتی بر فعالیت ضدباکتریایی موکوس و شاخص های رشد ماهی کلمه داشته است. کلمات کلیدی: ویتامین c، ماهی کلمه، فعالیت ضدباکتریایی، ایمنی موکوسی
محبوبه سلمانیان قهدریجانی عبدالمجید حاجی مرادلو
در طی این مطالعه ارزیابی پاسخ ماهی کلمه دریای خزر با اضافه کردن سیر به جیره غذایی و تأثیر آن به عنوان یک محرک ایمنی و افزودنی گیاهی در غذا در رابطه با رشد، پاسخ ایمنی و مقاومت به بیماری مورد بررسی قرار گرفت. طی این بررسی نمونه های ماهی به میانگین وزنی 07/0 ± 1 گرم پس از 10 روز آداپتاسیون در 12 تشت هر یک به حجم 20 لیتر توزیع و با جیره تجاری بیومار حاوی 5،10 و 15 گرم سیر در کیلوگرم غذا و تیمار شاهد با جیره بدون سیر روزانه 3% وزن بدن و 2 بار در روز غذادهی انجام گرفت. در انتهای 2 ماه غذادهی نمونه برداری از موکوس و خون ماهیان انجام گرفت. نتایج نشانگر افزایش معنی دار رشد و هماتوکریت در تیمارهای تغذیه شده با جیره حاوی سیر نسبت به تیمار شاهد بود (05/0>p). همچنین در بررسی پارامترهای موکوس آنزیم فسفاتاز قلیایی و پروتئین محلول موکوس در تیمارهای تغذیه شده با جیره حاوی سطوح مختلف سیر به صورت معنی داری نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت (05/0>p). فعالیت لیزوزیم در همه تیمارها منفی بود. باکتری اشرشیا کلی، سراشیا مارسسنس، میکروکوکوس لوتئوس، استرپتوکوکوس فاسیوم به ترتیب بیشترین حساسیت را نسبت به فعالیت ضد باکتری موکوس نشان دادند. در هیچ یک از تیمارها در طی شوک شوری با شوری ppt13 تلفات مشاهده نشد.
محمد رسول بهشتی عبدالمجید حاجی مرادلو
چکیده مدیریت فضولات از اصلی¬ترین راه¬های کنترل فاکتور¬های کیفی آب در آبزی پروری محسوب می¬شود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سه الگوی مختلف مدیریت فضولات، بر بهبود شاخص¬های کیفی آب و ارتباط آن با درصد بازماندگی و وزن¬کل، میگوی پاسفید¬غربی (litopenaeus vannamei)، در شرایط پرورش متراکم در آزمایشگاه آبزی پروری شهید فضلی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام گرفت. آزمایش¬ها در یک طرح کاملاً تصادفی در چهار تیمار با سه تکرار، انجام گرفت. برای انجام این تحقیق، 12 عدد تانک استوانه¬ای شکل 420 لیتری با حدود 235 لیتر آبگیری در نظر گرفته شد. سیستم پرورش از نوع متراکم، با 85 پست لارو در متر مکعب (در هر تانک 235 لیتری، 20 عدد) انتخاب شد. تیمار شاهد فقط دارای تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار یک: یک سیستم هواده مولد جریان گردشی به همراه تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی؛ تیمار دو: سیستم هواده مولد جریان گردشی و تعویض آب هفتگی از بستر و تیمار سه: سیستم هواده مولد جریان گردشی ، تعویض آب هفتگی از نقاط تصادفی و فعالیت دستگاه هواده فضولات بستر، طی 9 هفته در نظر گرفته شد. پس از اندازه¬گیری برخی شاخص¬های کیفی آب شامل: bod5 ,do، cod و ph، باکتری¬های ویبریو و باکتری¬های کل و در نهایت اندازه-گیری وزن¬کل و درصد¬بازماندگی، جهت آنالیز پارامتر¬ها، از آزمون آنالیز واریانس یک¬طرفه و برای مقایسه میانگین¬ها از آزمون دانکن در سطح معنی¬دار 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین میانگین اکسیژن محلول به ترتیب در تیمار 3 و تیمار شاهد، ثبت شد؛ تیمار شاهد و تیمار1 بخصوص در اواسط دوره اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمار¬ها نشان دادند. مقایسه میانگین ph، اختلاف معنی¬داری را نشان نداد. مقادیر اندازه¬گیری شده bod5 اختلاف معنی¬داری را بین تیمار¬های نشان نداد¬ ( 05/0 p ? ). در تغییرات cod فقط تیمار شاهد اختلاف معنی¬داری را با سایر تیمارها نشان داد( 05/0 > p ). در آنالیز لگاریتمِ تعداد کلنی¬های باکتری¬های کل، اختلاف معنی¬داری بین تیمارها مشاهده نشد ( 05/0 p ? )؛ ولی، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، در مرحله اول و آخر آزمایش تغییرات معنی¬داری مشاهده شد ( 05/0p < ). آنالیز لگاریتمِ تعداد¬کلنی باکتری¬های ویبریو در بین تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان نداد ( 05/0 p ? )؛ امّا، با گذشت زمان برای هر تیمار به طور مجزا، مرحله اول آزمایش، به¬طور معنی¬داری تعداد کمتری را نشان داد ( 05/0p < ). در مقایسه میانگین وزن کل در هر یک از تیمارها، تیمار شاهد با سایر تیمار¬ها اختلاف معنی¬داری نشان داد؛ اما، سایر تیمارها با یک¬دیگر اختلاف معنی¬داری را نشان ندادند. بیش¬ترین میانگین وزن¬کل متعلق به تیمار1 (96/23 ± 19/94 گرم) و کم¬ترین میانگین مربوط به تیمار شاهد (76/7 ± 55/6 گرم) بود؛ تیمار 2 و 3 ( به ترتیب با 46/42 ± 26/76 و 15/26 ± 67/93 گرم) دارای میانگین وزن¬کل قابل توجهی بودند. نتایج حاصل از میانگین درصد بازماندگی اختلاف معنی¬دار تیمار شاهد را با سایر تیمار¬ها نشان داد. تیمار شاهد با 5 ± 5 درصد، کم¬ترین و تیمار 3 با 91/22 ± 65 درصد بیش¬ترین درصد بازماندگی را نشان دادند (تیمار1 و 2 به ترتیب 44/14 ± 33/63 و 91/22 ± 55 درصد). در مجموع نتایج نشان داد: بیش¬ترین و کم¬ترین درجه کیفی مطلوبیت به ترتیب متعلق به تیمار3 و تیمار شاهد می¬باشد.
فرزاد هوشیار حمیدرضا رضایی
ماهی خیاطه( alburnoides eichwaldi (de filippi 1863 جزء ماهیان با اندازه کوچک از کپورماهیان، بنتوپلاژیک، رودرو، ساکن آب شیرین و لب شور بوده و محدوده اسیدیته 8-7 را تحمل می کنند. عمدتا در مناطق کم¬عمق و جریان دار نهرهای کوهستانی، ساکن شده است. این ماهیان بسترهای سنگی سخت و آب های تمیز و سرشار از اکسیژن را ترجیح می دهند. اهمیت ماهی خیاطه در شیلات، معمولا به عنوان طعمه برای صید و از لحاظ تفریحی نگهداری در آکواریوم می باشد. به دلیل اندازه کوچک ارزش صید ورزشی و اقتصادی (شیلاتی) ندارد، اما با توجه به رنگ های زیبای روی بدن دارای ارزش زیبایی شناسی می باشد. در این پژوهش، به مطالعه تنوع ژنتیکی ماهی خیاطه در پنج رودخانه زرین گل، مادرسو، صفارود، کلیسیان، زالکی در حوزه شمالی ایران پرداخته شد. تعداد 26 نمونه بافت از ماهی خیاطه فوق جمع آوری و پس از انتقال به آزمایشگاه، dna آن ها استخراج گردید. نتایج نشان داد که بین توالی های نوکلئوتیدی نمونه های مورد مطالعه تنوع هاپلوتیپی خوبی وجود دارد و 17 هاپلوتایپ شناسایی شد که نشان از تنوع ژنتیکی بالا این ماهی در این رودخانه ها دارد همچنین تجزیه و تحلیل درخت فیلوژنی نشان داد سه جمعیت از این ماهی در رودخانه های فوق شناسایی شد. جمعیت های غربی حوزه سفید رود شامل رودخانه های صفارود و زالکی را می توان به صورت a. eichwaldii در نظر گرفت در حالی که جمعیت های رودخانه کلیسیان را یک نیایی مجزا از alburnoides sp1 می نامند. نمونه های جمعیتی شرقی (حوزه گرگانرود) کاملا مجزا از نمونه های دیگه بوده و گونه های کاملا متفاوتی را به وجود آورده اند (alburnoide sp2).
فاطمه رادفر سعید گرگین
جهت شناخت ترکیب صید رشته قلاب طویل، مطالعه¬ای در آب¬های شمال غربی خلیج فارس(سواحل استان خوزستان) در 4 ایستگاه صیادی انجام شد.منطقه مورد مطالعه از روبروی دهانه¬ی اروند¬رود شروع و به طرف شرق تا نزدیکی دهانه¬ی خور¬موسی ادامه پیدا کرد. نمونه¬برداری در 4 ماه(تیر تا مهر) صورت گرفت. در طول نمونه برداری 1058 ماهی شامل، 11 گونه آبزی صید و شناسایی شدند، ترکیب شناخته شده در این مطالعه شانگ دو نواری(2درصد)acanthopugrusbifasciatus(forsskal, 1775)، شهری¬ماهی(5 درصد)letheinusnebulosus(forsskal, 1755)، سوکلا(5 درصد)rachycentroncanadum(linnaeus, 1766)، هامور¬معمولی(26 درصد)epinepheluscoioides(hamilton, 1822)، سنگسر¬معمولی(17 درصد) pomadasyskaakan(cuvier, 1830)،خنو¬خاکستری(1 درصد)diagrammapictum(thunberg, 1792)،صبیتی(4 درصد)acanthopagruscuvieri(day, 1875)، گربه¬ماهی(9 درصد)arius thalassinus(ruppel, 1837)، کوسه¬باله¬سیاه(10 درصد)carcharhinussorrah(muller &henle, 1839)، کوسه سوس بزرگ(7 درصد)rhynchobatusdjiddensis(forsskal, 1775)، سفره ماهی پو دم¬پری(14 درصد)pastinachussephen(forsskal, 1775) بود که هامور¬معمولی (26 درصد) و خنو¬خاکستری (1 درصد) به ترتیب بیش¬ترین و کم¬ترین درصد وزنی را به خود اختصاص دادند.میزان صید به ازای واحد تلاش و فراوانی ماهیهامور و ماهی سنگر معمولی در ماه تیر افزایش نشان داد. در این بررسی مشخص گردید بین میزان کل صید و صید به ازای واحد تلاش گونه¬های هامور، شانگ، خنو¬خاکستری و سوکلا و فراوانی طولی گونه¬های هامور، شانگ، خنو¬خاکستری و صبیتی با عمق منطقه رابطه مستقیمی وجود دارد.. برای صید ماهی هامورمعمولی در این بررسی ماه تیر، زمان شب، ایستگاه با ساختار¬های مصنوعی(ایستگاه 4) و قلاب شماره 3، می¬تواند بهترین نتیجه را بدهد.همچنین در این بررسی مشخص گردید برای ترویج این روش صید، احتیاج به بررسی زیستگاه می¬باشد و انتخاب زیستگاه¬های مصنوعی با قدمت بالا و مرجانی می¬تواند بهترین نتیجه را بدهد.
صفورا ابرقویی علی اکبر هدایتی
هدف از تحقیق حاضر تعیین سمیت کشنده و مقایسه تاثیر غلظت¬های تحت کشنده نانو ذرات نقره و نیترات نقره بر شاخص¬های خون شناسی و بافت شناسی ماهی کاراس طلایی بود. ابتدا آزمایش lc50 برای سه نوع نانو نقره و دو نوع نمک نقره طی 96 ساعت انجام شد. این مقدار برای نانو نقره نانوکا 428/24، نانو نقره نانوسیل 9/83 و نانو نقره نانوسید 53/0 بود و نانو نقره نانوکا به عنوان نانو نقره مناسب برای آزمایش سمیت تحت حاد انتخاب گردید. هم¬چنین این مقدار برای نیترات نقره 95/83 و برای سولفات نقره 81/678 بود. پس از محاسبه lc50، آزمایش تحت کشنده در مدت دو هفته و با انتخاب 20 درصد از غلظت سمیت کشنده انجام شد. هم¬چنین تعدادی از ماهیان در مدت 4 روز، در معرض 50 درصد از lc50سولفات نقره قرار گرفتند. نمونه¬های خون و بافت ماهیان کاراس طلایی بعد از 14 روز قرارگیری در معرض غلظت¬های تحت کشنده نانو نقره و نیترات نقره و 50 درصد lc50 سولفات نقره استحصال گردید. در بررسی شاخص¬های خونی مشخص شد نانو نقره نانوکا و نیترات نقره بر اغلب شاخص¬های اریتروسیتی خون تاثیرگذار است اما نیترات نقره بر برخی از شاخص¬های لوکوسیتی خون هم تاثیر¬گذار است. در بررسی بافت آبشش و کبد عوارض متعددی مشاهده شد که این عوارض در اغلب غلظت¬های نانو نقره نانوکا با شدت کم و در نیترات نقره، با شدت بیشتری مشاهده شد؛ بنابراین می¬توان نتیجه گرفت که میزان اثرات مخرب نیترات نقره به مراتب بیشتر از نانو نقره نانوکا می¬باشد
مهین اندخش عباس حسینی
این پژوهش در آب های استان هرمزگان، از فروردین تا اسفند 1392 به منظور مطالعه پارامتر¬های رشد و مرگ¬و¬میر گربه ماهی خال دار arius maculatus انجام شد. در مجموع 766 عدد ماهی مورد زیست سنجی قرار گرفت. 40 عدد ماهی برای بررسی وضعیت تولید مثلی، وزن گناد، وزن کبد، تعیین مراحل جنسی وتغذیه ای به آزمایشگاه منتقل شدند. رابطه طول-وزن برای جنس نر w=0/03tl2/69 و برای جنس ماده w=0/02tl2/74 محاسبه شد، که نشان¬دهنده رشد آلومتریک منفی این ماهی بود. ضریب رشد سالیانه (k) به ترتیب 40/0 و 33/0 در سال و طول بی نهایت ( (l? 5/48 و 47 سانتی متر برای جنس¬ های نر و ماده بدست آمد. مرگ ومیر کل (z)، مرگ ومیر طبیعی (m) و مرگ ومیر صیادی (f) برای جنس نر و ماده به ترتیب (63/1، 84/0، 79/0( و (34/1، 74/0، 60/0) در سال بدست آمد. ضریب بهره ¬برداری برای جنس نر و ماده به ترتیب 48/0 و 44/0 در سال بدست آمد. بیش ترین و کم ترین میزان شاخص گنادی جنس ماده به ترتیب 64/3±61/4 در فروردین ماه 17/0±54/0 در دی ماه بود. بیش ترین و کم ترین شاخص گنادی برای جنس نر به ترتیب 32/0±52/0 در فروردین ماه 3/0±64/0 در تیر ماه بود. بیش ترین و کم ترین میزان شاخص کبدی برای جنس ماده به ترتیب 97/0±96/1 در فروردین ماه و 38/0±41/1 در شهریور ماه بوده است همچنین بیش ترین و کم-ترین میزان شاخص کبدی برای جنس نر0در فروردین ماه 22/0±99/0 و 28/0±47/1 در شهریور در این گونه می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده گربه ماهی خال دار در معرض صید بی رویه قرار ندارد.
لاچین اخی میر ستار صدر موسوی
افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش انتظارات و متفاوت بودن نیازها، باعث شده است تا طراحان و برنامه ریزان شهری با توجه به این مسائل به دنبال راهکارهایی برای ایجاد نشاط وسرزندگی شهری و واحد های همسایگی باشند و از این طریق کیفیت زندگی شهروندان و روحیه زندگی آنان در شهر بهبود بخشیده شود. توجه به واحد همسایگی شامل کلیه مسائل مربوط به مسکن، توسعه اقتصادی، مشارکت شهروندان، رفاه اجتماعی، احساس امنیت، ارتقاء سواد ، دسترسی به امکانات و مسائل زیست محیطی می باشد. در محله ی مقصودیه تبریز، به بررسی مسائل و عوامل موثر بر نشاط و سرزندگی واحد همسایگی پرداخته شده است .هدف از این پژوهش بررسی و شناخت وضعیت نشاط و سرزندگی در بین ساکنان محله و بررسی علل موثر بر وضعیت نشاط و سرزندگی میان آنان و در نهایت ارائه راهکارهای مناسب برای افزایش نشاط و سرزندگی در بین ساکنان محله بوده است. با توجه به اهداف، 4 متغیر امنیت اجتماعی ، تسهیلات دسترسی، معابر پیاده و سواره ، و حس تعلق به مکان می تواند بر نشاط و سرزندگی واحد همسایگی تاثیر گذار باشد. روش گردآوری داده ها و اطلاعات، اسنادی و میدانی است.جامعه آماری را سکنه محله مقصودیه تبریز تشکیل می دهند. حجم نمونه به دلیل نبود آمار دقیق جمعیت محله، از طریق پرسش از ساکنین محله، جمعیت محله تخمین زده شد و با اعمال 10 در صد به تعداد خانوار، تعداد پرسشنامه تعیین شده است. برای آزمون فرضیات و تحلیل داده ها هم از آمار توصیفی و هم از آمار استنباطی استفاده شده است. برای توصیف جمعیت شناختی پاسخگویان از آمار توصیفی از جمله شاخص های مرکزی و پراکندگی از جمله میانگین، درصد فراوانی، و انحراف استاندارد همراه با ترسیم جداول و نمودار ها و از آزمون t برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. که در توصیف فراوانی نمونه آماری تحقیق بر حسب جنسیت 55% زن و 45% مرد بوده ، برحسب سن اکثرا در رده سنی 35-44 سال ، اکثرا متاهل، دارای در آمد ماهیانه بین 1 تا 2 میلیون تومان ، بر حسب تحصیلات اکثرا لیسانس و شاغل، تعداد افراد خانواده 3 نفر، دارای شغل آزاد، مالکیت شخصی و در گروه در آمدی متوسط قرار داشتند. برای سنجش روایی ابزار اندازه گیری پژوهش حاضر ( پرسشنامه ) از روایی محتوا و برای سنجش پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. در نهایت آزمون فرضیه ها نشان داد که سه فرضیه تایید و یک فرضیه مردود شد. به عبارتی برقراری امنیت اجتماعی برای آسایش ساکنین، تسهیلات دسترسی به خدمات مورد نیاز و کاربری های مناسب و مورد نیاز در محدوده واحد های همسایگی و همچنین ایجاد حس تعلق به مکان بر نشاط و سرزندگی واحد های همسایگی تاثیر گذار هستند. اما آزمون فرضیه سوم تحت عنوان ایجاد معابر مخصوص پیاده و جدا از سواره در تاثیر بر راحتی و سرزندگی ساکنین محله رد شده است.
علی اکبر تقی پور رسول قربانی
مسکن به عنوان یکی از عناصر مهم در برآورده کردن نیازهای زیستی، اقتصادی و نیازهای اجتماعی هر خانوار محسوب می¬شود. رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها، مهاجرت از روستا به شهر، استهلاک ساختمان های قدیمی و تخریب آنان، کوچک شدن بعد خانوارها و مسائلی از این قبیل تامین مسکن را به یکی از مشکلات اکثر شهرها، بخصوص در کشورهای جهان سوم تبدیل نموده است. از طرف دیگر با گسترش و تحولات عظیم در فن آوریهای جدید ارتباطی و اطلاعاتی، تغییر شرایط اجتماعی و نوع نگرش نسل-های فعلی مسکن پیش از پیش اهمیت یافته و نوع کارکرد آن نیز دچار تحول گردیده است. به دلیل همین تحولات عمده و چند بعدی بودن مسکن، متقاضیان مسکن در انتخاب¬های خود هر کدام به یک یا چند عنصر از مشخصات مسکن توجه می نمایند. از مهمترین اقدمات برای اجرای موفقیت آمیز پروژه¬های مسکن را می¬توان شناخت خصوصیات مسکن و بازار مسکن، از نقطه نظر تقاضای مسکن دانست. ارزیابی میزان و اهمیت هر کدام از این ویژگی¬ها که به نسبتی در قیمت واحدهای مسکونی تاثیر گذار می¬باشد، امری مهم و ضروری است که در به موفقیت رسیدن سیاست ها و طرح های شهری و مسکن سهم زیادی دارند. اصطلاح هدانیک از ریشه یونانی هدانیکوس به معنی لذت جویی است. در متن¬های اقتصاد رفاه، واژه هدانیک به معنی مطلوبیت یا رضایت کسب شده به وسیله مصرف کننده از مصرف کالا یا خدمات است. در الگوی هدانیک، مسکن یک کالای چند بعدی قلمداد شده و سعی می¬شود تا به تخمین تاثیر هر یک از ویژگی¬های آن بر قیمت و همچنین تخمین توابع تقاضا برای هر یک از مشخصه¬های آن پرداخته شود. در روش¬های معمول برای برآورد داده¬های مکانمد، به دلیل در نظر نگرفتن وابستگی فضایی و ناهمسانی فضایی میزان خطا زیاد بوده می¬باشد. امروزه برای بر طرف کردن این مشکل و کم کردن خطا استفاده از مدل¬ها و رهیافت¬های جدید، که عامل مکان را در برآورد در نظر می¬گیرند، رواج بسیاری یافته است. از پرکاربردترین این روش¬ها رگرسیون وزنی جغرافیایی می¬باشد. منطق ساده بکارگیری مدل¬های مکانی و فضایی و همچنین روش رگرسیون وزنی جغرافیایی در واقع پیروی از قانون اول جغرافیاست که بیان می¬کند، هر عاملی مانند نیروهای جاذبه جمعیت، نیروی کار، نیروی سرمایه و... به متغیر دیگری مربوط است ولی مشاهدات نزدیکتر از مشاهدات دورتر بیشتر به یکدیگر مربوط می¬شوند. این روش توسط براندسون، فودرینگهام و کارلتون (1996) به عنوان یکی از روشهای نوین رگرسیونی مطرح شده است. در این روش ضرایب متغیرهای توضیحی با استفاده از ماتریس وزنی برآورد می¬شود. وزن هر یک از متغیرها در این روش بر اساس فاصله هر یک از مشاهدات با موقعیت برآورد شده متغیرها تعیین می¬شود. با توجه به این مطالب برای برآورد قیمت مسکن و تعیین میزان تاثیرگذاری هر یک از متغیرها بر قیمت مسکن در شهر تبریز، از روش رگرسیون وزنی جغرافیایی در این پژوهش استفاده شد. برآورد برای واحدهای مسکونی آپارتمانی و ویلایی نتایج زیر را نشان می¬دهد: نتایج استفاده از روش gwr نشان می¬دهد که متغیرهای مساحت زمین، فاصله از پارک، آلودگی هوا متغیرهای معنادار بوده و اثر کاهشی بر قیمت آپارتمان ها دارد. متغیرهای بر ساختمان، تعداد اتاق، تعداد طبقات ساختمان، فاصله از محل کار، میزان تحصیلات سرپرست خانوار معنی¬دار شده و اثر افزایشی بر قیمت آپارتمان ها دارند و بقیه متغیرها معنی¬دار نبوده و قابل تفسیر هم نیستند. در واحدهای مسکونی ویلایی بکارگیری روش gwr بیان کننده این می¬باشد که متغیرهای معنادار و دارای اثر کاهشی بر قیمت عبارتند از: مساحت زمین، نوع سند، فاصله از مراکز شهری، آلودگی هوا و آلودگی صوتی. متغیرهای افزایشی قیمت نیز عبارتند از: بر ساختمان، فاصله از پارک، فاصله از ایستگاه اتوبوس، رضایت از واحد مسکونی، میزان تحصیلات سرپرست خانوار و مجموع درآمد خانوار. در برآورد زمین با gwr متغیرهای معنی¬دار کاهشی نوع سند، فاصله از محل کار و پارک و مراکز شهری، آلودگی هوا بوده¬اند. متغیرهای افزایشی عبارت از فاصله از بهداشتی، ایستگاه اتوبوس و مسجد، رضایت، میزان تحصیلات و درآمد خانوارها بوده¬اند. با برآورد مدل با روش¬های ols و gwr،آزمون¬های برتری مدل¬ها برای مشخص کردن روش بهتر و دارای خطای کمتر انجام شد. برای این کار از آزمون¬های anova و مقدار آماره¬های aicc و r2 استفاده شد. نتایج این آزمون¬ها نشان داد که در هر دو برآورد آپارتمان¬ها و مساکن ویلایی روش gwrدارای برتری نسبت به روش olsمی¬باشد. نتایج کلی پژوهش نشان می¬دهد برخلاف نظریات کلاسیک که فاصله از محل کار و مساحت زمین را عامل مهم در قیمت مسکن و زمین می¬دانستند، تسهیلات واحد مسکونی بیشترین عوامل تاثیرگذار در قیمت در شهر تبریز بوده¬اند.
زهره سلطانی علی اکبر هدایتی
باتوجه به کاربرد روزافزون نانوتکنولوژی و جایگاه آن در کاهش اثرات نامطلوب فلزات سنگین در بدن موجودات زنده، در تحقیق حاضر به مقایسه تاثیر نانو ذرات روی و سولفات روی بر برخی شاخص¬های خون¬شناسی و بافت آبشش سیاه¬ماهی پرداخته شده است. تعداد 70 قطعه سیاه ماهی از رودخانه¬ی زرین¬گل استان گلستان صیدشده و تحت تاثیر غلظت¬های (5، 20 و 100ppm) و تیمار شاهد به مدت چهارده روز در دو گروه سولفات روی و نانواکسید روی انجام شد. پس از اتمام آزمایش از ماهی¬ها نمونه خون و بافت گرفته شده و فاکتورهای مختلف خون شامل: شاخص¬های اریتروسیتی و لکوسیتی خون بود. نمونه های بافتی نیز پس از تثبیت مورد بافت شناسی قرار گرفته و در نهایت اسلایدهای تهیه شده برای تشخیص عوارض موجود مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان گلبول¬های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت کاهش معنی¬دار و گلبول¬های سفید افزایش معنی¬دار یافت. این آلاینده¬ها باعث بروز کم¬خونی و ایجاد اختلال در سیستم ایمنی ماهی شد که ممکن است به دلیل اثرات مخرب آن بر اندام¬های خون¬ساز مانند کبد و کلیه باشد. آبشش ماهی¬هایی که در معرض سولفات روی قرار گرفتند، ناهنجاری¬های مختلف را به¬شکل شدید نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. با افزایش غلظت سولفات روی، این عوارض بیشتر مشاهده شد، ولی نمونه¬هایی که در معرض نانو روی قرار گرفتند، با افزایش غلظت به¬صورت تدریجی از حالت اولیه خارج شدند. شدت تخریب آبشش¬ها نسبت به سولفات روی کمتر دیده شد. عوارض مشاهده شده شامل: نکروز لاملاهای ثانویه، هایپرپلازی، ادم و ... در آبشش¬ها بود. اما در نهایت اثرات حاصل از سولفات روی شدیدتر از نوع نانوفلز روی بوده است. در مجموع نانوذرات روی اثرات مخربی کمتری داشته و جهت کاربرد در صنایع مختلف پیشنهاد می شوند.
امید کریمی رسول قربانی
افزایش سریع وسایل نقلیه موتوری و بالا رفتن نرخ مالکیت خودرو درکلان شهرهای کشورمان، مشکلات عدیده ای همچون تراکم ترافیکی و عواقب ناشی از آن همانند افزایش میزان آلودگی هوا را به دنبال داشته است. یکی از راهکارهای تشویق اقشار متوسط و برخوردار اجتماعی به استفاده بیشتر از خدمات حمل ونقل عمومی، ارتقاء جذابیت آن بر اساس سلیقه و خواست استفاده کنندگان است و بر همین اساس، تأمین رضایت مسافرین، از معیارهای تعیین کننده موفقیت سیستم های حمل ونقل عمومی است. این تحقیق میزان رضایتمندی از brt تبریز را بر اساس مدل servqual می سنجد و با شناسایی انتظارات و ادراکات مسافران سیستم brt تبریز، شکاف بین این انتظارات را تعیین نموده و راهکارهایی برای پر کردن این شکاف یا کم کردن آن ارائه دمی دهد.. این تحقیق برحسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده های توصیفی از نوع پیمایشی است. جهت گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. ابزار مورداستفاده در مطالعات میدانی پرسشنامه می باشد که بر اساس پرسشنامه استاندارد مدل سروکوال طراحی شده است . . روش تجزیه و تحلیل داده¬های مربوط به این پژوهش، روش¬های آماری توصیفی و استنباطی می¬باشد. بدین صورت که با استفاده از آمار توصیفی به طبقه¬بندی، توصیف اطلاعات جمع¬آوری شده پرداخته و سپس با استفاده از آزمون¬ آماری تی جفتی آزمون فرضیات پژوهش اثبات شد.نتایج حاصل نشان داد بین ادراکات و انتظارات مسافران از بی آر تی تبریز در تمام ابعاد پنجگانه مدل سرو کوال (شرایط فیزیکی خدمات، همدلی، تضمین خدمات، پاسخگویی، قابلیت اعتماد ) شکاف وجود دارد.این شکاف در بعد قابلیت اعتماد بیشترین و در قسمت همدلی کمترین شکاف را دارد.
سکینه شریفی عباس حسینی
محدودیت منابع آب و افزایش احتمالی آلودگی آب ها به انواع آلاینده ها در اثر فعالیت های انسانی منجر به تشدید طرح کنترل کیفیت آب ها گردیده است. این آب بندان چند منظوره با اهداف پرورش ماهیان گرمابی و آبیاری اراضی کشاورزی منطقه احداث شده است. آلاینده های مختلفی احتمالا به آب بندان تخلیه می شوند بنابراین این مطالعه با هدف بررسی کیفیت آب، آب بندان انجام شده است.تحقیق حاضر به به مدت 5 ماه از تیرماه تا آذر ماه سال 1392 در آب بندان شهید صدوقی گرگان انجام گردید. برای نمونه برداری از هر مخزن 2 ایستگاه در بخش های ورودی و خروجی مخزن تعیین شد. پارامترهای اندازه گیری شده شامل: دما، اکسیژن محلول، ph، هدایت الکتریکی، کل جامدات، نیترات، نیتریت، آمونیاک، فسفر محلول، فسفات، قلیاییت کل، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی، کدورت، عمق سشی دیسک، کلروفیل آ، کلیفرم و کلیفرم مدفوعی می باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که بالاترین میزان کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی در طی نمونه برداری در آب بندان 1 و 2 مربوط به مرداد ماه و کمترین نیز مربوط به ماه آذر بود. بیشترین مقدار شاخص nsfwqi در آب بندان 1 در آذر ماه دیده شد(36/60: کیفیت متوسط) و کمترین میزان در تیر ماه مشاهده شد (72/48: کیفیت بد) بیشترین مقدار شاخص nsfwqi در آب بندان2 در آذر ماه دیده شد(60/63: کیفیت متوسط) و کمترین مقدار در تیر ماه مشاهده گردید (27/53 : کیفیت متوسط). بیشترین میزان کلروفیل آ در آب بندان 1، 47/86 میکروگرم بر لیتر و کمترین میزان، 66/8میکروگرم بر لیتر و در آب بندان 2، بیشترین میزان کلروفیل آ، 05/49 میکروگرم بر لیتر و کمترین میزان، 53/5 میکروگرم بر لیتر بود. بیشترین عمق سشی دیسک در آب بندان 1، 5/63 سانتی متر و کمترین میزان، 7/22سانتی مترو در آب بندان 2، بیشترین عمق سشی دیسک، 75/60 سانتی متر و کمترین میزان،32 سانتی متر بود. بر اساس نتایج حاصل از بررسی، مقادیر به دست آمده از طریق شاخص تروفی کارلسون برای هر دو آب بندان از طریق پارامترهای کلروفیل آ و عمق سشی دیسک نشان داد دریاچه از لحاظ تروفی در وضعیت یوتروفیک و هایپرتورفیک قرار دارد. نتایج نشان داد که در آب بندان 1، ارتباط منفی و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ و عمق سشی دیسک و ارتباط مثبت و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ و کدورت بود(05/0p≤)؛ و ارتباط منفی و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ با آمونیاک ،آمونیوم(01/0p≤) و ارتباط مثبت و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ با نیترات (05/0p≤) دیده شد. اما در آب بندان 2 بین کلروفیل آ با مواد مغذی، سشی دیسک و کدورت ارتباط معنی داری وجود نداشت.
احمد محمدی یلسوئی عبدالمجید حاجی مرادلو
رفتار حاصل برهم کنش عوامل خارجی و داخلی است. لحظه بروز رفتار بعنوان یک شاخصه زیستی می¬¬تواند اطلاعات ارزشمندی از چگونگی شرایط فیزیولوژیکی و محیطی ماهیان در اختیار ما قرار دهد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی پاسخ¬های رفتاری ماهی قزل آلا رنگین کمان (oncorhynchus mykiss) در مواجهه با برخی از عوامل محیطی (دما و آمونیاک محلول) بود. برای همین منظور 16 ماهی در یگ گروه شاهد و سه تیمار آمونیاک (تیمار1)، تیمار دما (تیمار2) و دما و آمونیاک (تیمار3) با چهار تکرار، در مخازن استوانه ای به حجم 5 لیتر (ارتفاع 10 سانتیمتر و قطر مقطع 29 سانتیمتر) که دارای یک ورودی و خروجی آب بود، قرار گرفتند. زمان آزمایش در تمام تیمارها دارای دو بازه (رفت و بازگشت) 42 دقیقه¬ای و یک بازه 10 دقیقه ای (ثابت) بود. بازه زمانی رفت، زمانی است که دما و آمونیاک به ترتیت در تیمار دما و آمونیاک از 17 درجه سانتیگراد برای تیمار دما و 0.025 برای تیمار آمونیاک به میزان 32 درجه سانتیگراد در تیمار دما و 10 میلیگرم در لیتر در تیمار آمونیاک رسید؛ بازه رفت برای تیمار دما و آمونیاک (تیمار3) شامل افزایش همزمان دما و آمونیاک از میزان 17 درجه سانتیگراد و 0.025 میلیگرم آمونیاک تا میزان 32 درجه سانتیگراد و 10 میلیگرم در لیتر آمونیاک بود. بازه زمانی بازگشت، زمانی است که دما و آمونیاک به ترتیب از 32 درجه سانتیگراد برای تیمار دما و 10 میلیگرم در لیتر برای آمونیاک به میزان 17 درجه سانتیگراد در تیمار دما و 0.025 میلیگرم در لیتر در تیمار آمونیاک رسید. بازه بازگشت برای تیمار دما و آمونیاک (تیمار3) شامل کاهش همزمان دما و آمونیاک به ترتیب از مقدار 32 درجه سانتیگراد و 10 میلیگرم در لیتر به 17 درجه سانتیگراد و 0.025 میلیگرم در لیتر رسید. تمام مدت آزمایش الگوی حرکت شنای ماهیان به طور همزمان توسط دوربین فیلمبرداری دیجیتال(canon, sx230 hs, 5.0-70mm) ثبت گشت. الگو شنا شامل شش شاخصه ی میانگین سرعت شنا، کل مسافت طی شده، میزان حرکت شتابدار، درصد حرکت، میانگین تغییر جهت جابه¬جایی و میانگین فاصله از مرکز بود. بین الگوی شنا در تیمار آمونیاک (تیمار 1) در مقایسه با شاهد تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>p). بین الگوی شنا در تیمار دما در مقایسه با شاهد تفاوت معنادار وجود داشت (05/0>p). بین تیمار دما و آمونیاک در مقایسه با شاهد تفاوت معناداری وجود داشت (05/0>p). بین الگوهای شنا بازه رفت در مقایسه بازگشت در تیمارهی مختلف اختلاف معنادار وجود داشت (05/0>p). بین الگوی شنا تیمارهای مختلف در مقایسه با یکدیگر اختلاف معنادار وجود داشت (05/0>p). کمترین میزان تحرک مربوط به بازه بازگشت تیمار آمونیاک بود و در مقابل آن بیشترین میزان تحرک مربوط به دما 32 درجه سانتیگراد و غلظت 10 میلیگرم در لیتر در تیمار دما و آمونیاک بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشاندهنده این موضوع بود که می توان از پاسخ های رفتاری بعنوان نشانه های اولیه تغییرات محیطی استفاده کرد.
محجوبه خامنه داود مختاری کشکی
استفاده روزافزون از وسایل نقلیه شخصی در شهر تبریز، عدم توجه به مسیرهای حرکتی برای عابران، زندگی پیاده در شهر را محدود کرده است. این مسئله امکان زیست شهری و اجتماعی شهروندان را به شدت کاهش داده است. باهدف توجه به سبک زندگی پیاده در شهر تبریز، شهروندان در عین گذران زندگی روزمره خواهند توانست از فضاها، معماری، معابر و گذرگاه های فرهنگی و تفریحی شهر استفاده کنند. نوع تعامل و ارتباطی که حرکت پیاده در شهر ایجاد می کند، چه بین افراد و چه با محیط اطرافشان، در غنای فرهنگی و اجتماعی زندگی شهری و ارتقای زیست شهری تأثیر چشمگیر و بسزایی دارد. مطالعه حاضر به بررسی نمونه هایی از فضاهای پیاده در شهر تبریز پرداخته است تا با توجه به مولفه های مختلفی که در جهت بهبود یا ضعف کیفیات فضایی پیاده رو نقش دارند به یک جمع بندی کلی در این زمینه نائل شود.روش پژوهش به شکل ترکیبی می باشد که در آن به مطالعه مبانی نظری پژوهش در قسمت کیفی(شامل مولفه های تأثیرگذار بر کیفیات پیاده راه ها) پرداخته و در ادامه با برداشت وضع موجود پیاده روها در نواحی مورد نظر در منطقه ی 2 با استفاده از کارت شناسایی هر مسیر به آنالیز عناصر و ویژگی های مختلف موجود می پردازد و با مقایسه ی آن با مبانی نظری تشکیل پیاده روهای مطلوب، نتایج حاصل می گردد. هدف آن است با روش پیش رو کیفیت فضایی پیاده روها مورد بررسی قرارگرفته و ملزومات جهت تقویت آن مشخص گردد و در این راستا قدمی جهت بهبود زندگی پیاده در شهر تبریز برداشته شود.بر اساس یافته های تحقیق یک پیاده رو با طراحی مطلوب می تواند میزان کاربری آن را افزایش دهد. زمانی که پیاده روها دارایی فضایی چندمنظوره و فعال متکی بر عوامل مختلف دارد بیشتر از پیاده روهایی که صرفاً بر اساس محیط اطراف خود شکل گرفته اند موفقند. این ملاحظات شامل مواردی چون کاربری اراضی، درجه بندی گذر، مقیاس بناها و تراکم آن ها، ترافیک و سیاست گذاری های شهرداری ها می باشنداستفاده روزافزون از وسایل نقلیه شخصی در شهر تبریز، عدم توجه به مسیرهای حرکتی برای عابران، زندگی پیاده در شهر را محدود کرده است. این مسئله امکان زیست شهری و اجتماعی شهروندان را به شدت کاهش داده است. باهدف توجه به سبک زندگی پیاده در شهر تبریز، شهروندان در عین گذران زندگی روزمره خواهند توانست از فضاها، معماری، معابر و گذرگاه های فرهنگی و تفریحی شهر استفاده کنند. نوع تعامل و ارتباطی که حرکت پیاده در شهر ایجاد می کند، چه بین افراد و چه با محیط اطرافشان، در غنای فرهنگی و اجتماعی زندگی شهری و ارتقای زیست شهری تأثیر چشمگیر و بسزایی دارد. مطالعه حاضر به بررسی نمونه هایی از فضاهای پیاده در شهر تبریز پرداخته است تا با توجه به مولفه های مختلفی که در جهت بهبود یا ضعف کیفیات فضایی پیاده رو نقش دارند به یک جمع بندی کلی در این زمینه نائل شود.روش پژوهش به شکل ترکیبی می باشد که در آن به مطالعه مبانی نظری پژوهش در قسمت کیفی(شامل مولفه های تأثیرگذار بر کیفیات پیاده راه ها) پرداخته و در ادامه با برداشت وضع موجود پیاده روها در نواحی مورد نظر در منطقه ی 2 با استفاده از کارت شناسایی هر مسیر به آنالیز عناصر و ویژگی های مختلف موجود می پردازد و با مقایسه ی آن با مبانی نظری تشکیل پیاده روهای مطلوب، نتایج حاصل می گردد.
عادل پورقربان رسول قربانی
انقلاب صنعتی و سلطه روز افزون اتومبیل ها بر شهرها موجب کمرنگ شدن بحث پیاده مداری و حضور عابرین پیاده در شهرها گردید. از سوی دیگر، جمعیت رو به رشد شهرها و همچنین سهم روزافزون معابر سواره در ساختار شهر، مشکلات عدیده ای را برای شهرها پدیدار ساخت. در شهرسازی معاصر ایران، نیازها و حقوق طبیعی انسان پیاده، کمتر مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهری بوده و معابر پیاده نه به عنوان بخشی مستقل از فضاهای شهری، بلکه به عنوان تابعی از حرکت سواره به حساب آمده و همین امر سبب ایجاد مشکلات عدیده ترافیکی، زیست محیطی، اجتماعی و ... در شهرها گردیده است. در پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل عوامل موثر در پیاده مداری محلات شهری کلانشهر تبریز از منظر ساکنین آن ها در سه مولفه دسترسی به کاربری های مطلوب و شبکه مسیرهای پیاده و مناسب سازی بهینه پیاده روها برای حضور معلولین بر اساس مولفه های استاندارد شده می پردازد. از این رو محله لک لر به عنوان نمونه ای از محلات نسبتاً قدیمی و محله پرواز به نمایندگی از نوع محلات جدید در سطح شهر تبریز انتخاب شده است. در این راستا در پژوهش حاضر، روش تحقیق بر اساس هدف، از نوع کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی ـ تحلیلی است. بنابراین، به منظور شناخت صفات و ویژگی ها و برقراری ارتباط بین شاخص ها، روش پیمایشی، همچنین در تبیین ادبیات و سوابق موضوع تحقیق و ارائه مدل تحلیلی از مطالعات کتابخانه ای و برای جمع آوری اطلاعات با توجه به ماهیت تحقیق از روش های میدانی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفته و با توجه به داده های رتبه ای یا اسمی از تحلیل عاملی برای استخراج مولفه ها و آزمون های همبستگی اسپیرمن و آزمون همبستگی کای دو برای تشخیص روابط همبستگی و رگرسیون خطی استفاده خواهد شد. همچنین از نرم افزار arcgis نیز به منظور شناسایی و استخراج کاربری های اراضی دقیق و تهیه برخی از نقشه های مورد نظر در محلات مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج مطالعات حاکی از آن است که 1- کیفیت مسیر عابر پیاده،2- فقدان شبکه مسیرهای پیاده،3- جای عبور مشخص برای پیاده و خط کشی 4- مناسب بودن تردد افراد ناتوان به ترتیب جزو معیارهایی قرار می گیرند که جهت تعیین اولویت های ساماندهی محله لک لر مشخص گردیدند در حالی که معیارهای 1- وجود خدمات محله و دسترسی نزدیک، 2- روشنایی، 3- مطبوعیت و 4- کیفیت نگهداری مسیر پیاده جهت تعیین اولویت های ساماندهی محله پرواز مشخص گردیدند و در واقع از جمله مهم ترین عوامل موثر در پیاده مداری این محلات شناخته شده اند
حسن محمودزاده رسول قربانی
در سه دهه گذشته، توسعه کلانشهر تبریز به سوی پیرامون باعث تخریب اراضی زراعی و باغی و منابع زیست محیطی آن گردیده و مشکلاتی همچون به هم خوردن تعادل اکولوژیکی، افزایش هزینه های خدمات رسانی، ساخت و ساز روی اراضی نامناسب، تشدید آلودگی هوا، عدم توجه به بافتهای موجود جهت بهسازی و نوسازی و ... شده که ادامه توسعه با روند ذکر شده باعث تشدید مسائل زیست محیطی خواهد شد. با در نظر گرفتن جنبه های کالبدی، کیفیت هوا و منابع آبی به عنوان مهمترین ارکان توسعه شهری، اهمیت مدل سازی توسعه از دید اکولوژیکی در جهت حفظ ذخایر اکولوژیک کلانشهر تبریز بیش از پیش مشخص می شود. بنابراین پیشگیری از پراکنش افقی کلانشهر و توسعه شهر بدون از بین بردن اراضی مرغوب کشاورزی، کاهش آثار منفی زیست محیطی آلودگی هوا و هدایت گسترش فیزیکی کلانشهر تبریز در پهنه های مناسب و به دور از مخاطرات طبیعی مانند زلزله هدف این مطالعه می باشد که با تقسیم بندی تحقیق به دو مقطع گذشته و آینده با استفاده از تصاویر ماهواره ای و روشهای احتمالاتی رگرسیون لجستیک و شبکه عصبی مصنوعی روند تغییرات در قالب سه سناریو بررسی شد. با استفاده از طبقه بندی تصاویر ماهواره ای لندست طی سالهای 1363تا 1390 روند توسعه پراکنده شهری و غیراکولوژیک از بعد کالبدی بررسی و مشخص شد بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران و تحلیل تصاویر ماهواره ای طی دوره 27 ساله1390-1363، جمعیت کلانشهر تبریز از 1007992 نفر به 1740695 افزایش و مساحت شهرها و روستاها از 11/6642 هکتار به 60/20986 هکتار افزایش پیدا کرده که عدم تناسب توسعه بین جمعیت و مساحت از محاسبه مدل هلدرن و تخریب 9/4734 هکتار از اراضی کشاورزی و باغی مشخص می شود، بطوریکه 45 درصد توسعه شهر تبریز در این مدت ناشی از توسعه پراکنده می باشد. با استفاده از نقشه های تراکم آلاینده ها و گلباد ماهانه تاثیرات کاهش اراضی کشاورزی و باغی فوق الذکر به مثابه ریه های تنفسی و تصفیه کننده هوا مشخص می شود. تشدید آلودگی هوا طی 27 سال در اثر آلاینده های صنعتی و افزایش وسایط نقلیه، در تمامی ایستگاهها از غرب به مرکز تبریز در فصلهای پاییز و زمستان به مراتب بیشتر بوده به طوریکه در این فصول آلاینده ها به بیش از دو برابر مجاز می رسد. با مقایسه میزان تولید و مصرف آب در کلانشهر تبریز مشخص شد سرانه مصرفی بالا فقط در سال 90، باعث هدر رفتن m3 38470051 یا 2/37 درصد از آب تصفیه شده به فاضلاب شده و تهدید منابع آبی زیرزمینی در اثر افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی نیز از معضلات توسعه غیراکولوژیک کلانشهر تبریز می باشد. برای پیش بینی توسعه شهری کلانشهر تبریز با پیش بینی جمعیت و استفاده از مدل رگرسیون لجستیک و ltm با تعریف سه سناریو راهبردهایی که به توسعه اکولوژیک کلانشهر تبریز با تاکید بر عوامل زیست محیطی کمک می کند مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در سناریوی تاریخی تجمعی با پیش بینی توسعه شهری بر اساس مدل های رگرسیون لجستیک و شبکه عصبی تغییر زمین در افق 1410، مشخص شد اراضی باغی و زراعی در توسعه آتی شهرهای سردرود، خسروشهر، اسکو، ایلخچی به عنوان بازوی جنوب غرب و باسمنج به عنوان بازوی جنوب شرق تبریز به شدت تخریب خواهد شد. همچنین مجاورت شهرها با باغات اطرف موجودیت ذخایر اکولوژیک را به مخاطره انداخته و روند توسعه شهرها و مناطق روستایی اطراف به علت عطش استفاده از زیرساختهای شهری و بالارفتن قیمت اراضی بیشترین تخریب را با رقم 56/4599 هکتار متوجه باغات و اراضی کلانشهر خواهد نمود. در سناریوی برنامه ریزی شده با ادغام شهرهای باسمنج و سردرود در محورهای جنوب غرب و جنوب شرق و انضمام اراضی حدفاصل شهرهای یاد شده به تبریز باعث رواج الگوی ساخت باغ - ویلایی و اضمحلال پتانسیلهای زیست محیطی و افزایش قطبی شدن شهر تبریز و تخریب 69/3265 هکتار از اراضی زراعی و باغی خواهد شد. در سناریوی اکولوژیک به عنوان یک آلترناتیو توسعه در مقابل گسترش افقی و پیوسته شهر تبریز، در صورت استفاده از پتانسیل های درونی شهر تبریز با عنایت به برخورداری از پتانسیل زیرساخت قبلی در درون شهر به همراه الگوی اقتصادی حفظ اراضی باغی و کشاورزی با کمربندها و کمان های سبز، میزان تخریب اراضی زراعی و باغی نسبت به سناریوی تاریخی به نصف کاهش خواهد یافت که علاوه بر اصلاح و پالایش درونی شهر تبریز با کاهش قطب گرایی شهر، میزان غلظت آلاینده ها نیز کاهش خواهد یافت و با حفظ اراضی باغی و کشاورزی با کمربندهای سبز پیشنهادی ذخایر اکولوژیک جنوب باسمنج و سردرود در کنار دره اسکو با جلوگیری از اتصال شهرهای اسکو و سردرود توسط روستاهای حومه ای آنها روند توسعه اکولوژیک در آنها حفظ خواهد شد. بنابراین با به کار گرفتن نتایج رساله و اعمال پیشنهادات آن در تدوین طرح جامع جدید تبریز می توان پایه های توسعه اکولوژیکی را در منطقه کلانشهری تبریز پایه گذاری نمود و به تلفیق تئوری های اکولوژی شهری با سناریوهای احتمالاتی توسعه در حوزه ی دانش کاربردی برنامه ریزی شهری نائل آمد.
مهدیه طاهونی رسول قربانی
پژوهش حاضر تأثیرات کلان شهر تبریز را بر شهرهای پیرامونی مورد ارزیابی قرارمی دهد. محدوده ی موردمطالعه در این پژوهش شهر سردرود هست که افزایش جمعیت و افزایش صنایع در شهر سردرود منجر به ساخت وسازهای بدون برنامه و تغییرات زیاد ساختار فضایی - کالبدی شهر و از بین رفتن زمینهای کشاورزی شده است که موجب مشکلات متعدد کالبدی - فضایی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در شهر سردرود شده است؛ و این امر از آسایش و رفاه شهروندان خدمات دهی به آن ها کاسته است. لذا جهت مقابله با مشکلات موجود این تحقیق به ارزیابی اثرات کلانشهر تبریز بر ساختار فضایی – کالبدی شهر تبریز پرداخته و راهبردها و تمهیدات لازم جهت بهینه سازی فرم فضایی - کالبدی شهر سردرود با در نظر گرفتن پارامترهای افزایش جمعیت، افزایش صنایع و از بین رفتن باغات و اراضی کشاورزی ارائه می دهد. نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش تحقیق تحلیلی – تطبیقی است که داده ها و اطلاعات موردنیاز به صورت اسنادی و میدانی تهیه گردیده است. در این تحقیق که باهدف ارزیابی تأثیرات کلانشهر تبریز بر ساختار فضایی – کالبدی شهر سردرود در دوره های مختلف هست، از مدل های کمی گیبز- مارتین و دیاگرام بوژوگارنیه جهت تعیین نقش و عملکرد شهر و از مدل تغییر سهم و مدل ایزارد جهت مقایسه جایگاه بخش های مختلف اقتصادی شهر سردرود نسبت به استان آذربایجان شرقی و از ضریب جینی، آنتروپی نسبی، درجه تجمع (موران و گری) در جهت نشان دادن رشد و گسترش شهر و تحول فرم فضایی –کالبدی شهر در دوره های مختلف تاریخی شهر استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد بیشترین درصد مهاجران به شهر سردرود از کلانشهر تبریز بوده است. (حدود 26 درصد) این شهر مورد استقبال کسانی واقع شده است که قادر به خرید یا اجاره واحد مسکونی در شهر تبریز نبوده و سردرود را برای سکونت ترجیح داده اند. بر اساس دیاگرام بوژوگارنیه نقش شهر سردرود در سال 1375 صنعتی بوده است که به عبارتی دیگر مرکز صنایع کارگاهی هست درحالی که در سال 1390-1385 نقش بازرگانی را برعهده گرفته است. با مقایسه جایگاه بخش های مختلف اقتصادی شهر سردرود نسبت به استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل تغییر سهم، نرخ رشد کل اقتصاد مرجع برای سالهای 1385-1375 برابر 6/1 هست وساختار اقتصادی استان در طی دوره مذکور همواره منفی و دارای روند نزولی بوده است و ضریب اشتغال در بخش های کشاورزی برابر 12/0-، صنعت 04/0- وخدمات معادل 1/1 هست؛ و با بررسی تغییرات بخش های اقتصادی شهر سردرود بر اساس مدل ایزارد تنها بخش خدمات در سطح شهر در مقایسه با ضریب مشابه آن در سطح استان بالاتر 6/252 در مقابل 3/137 درصد است؛ و نتایج به دست آمده از اندازه گیری مدل های فضایی – کالبدی نشان دهنده این است که فرم شهر الگوی تجمع تصادفی تک قطبی بوده که به سمت پراکنش شهری پیش رفته و می رود و مقادیر شاخص ها در سال 1378 و 1390 به ترتیب بدین صورت است: (آنتروپی نسبی =85/0، جینی= 35/0، موران =03/0، گری =05/0) و (آنتروپی نسبی =91/0، جینی= 36/0، موران =01/0، گری =99/1). در کل، این مقادیر نشان می دهد که شهر به سمت الگوی پراکندگی پیش رفته است و موجب از بین رفتن زمین های کشاورزی و باغات شده است به طوری که در شهر سردرود در سال 1378 سهم باغات و اراضی کشاورزی 2/65 درصد از کاربری ها بوده درحالی که در سال 1390 به 35/26 درصد رسیده است و به تبع آن ساختار فضایی و کالبدی شهر در طول زمان تغییریافته است.
سعید قوجالی رسول قربانی
امروزه مشتریان ، بیشتر تمایل دارند تا خریدهای متفاوت خود را به صورت یکجا انجام دهند. به علاوه تغییر نگرش ها ، ارزش ها و سایر عوامل اقتصادی و فرهنگی باعث شده است تا فرآیند خرید به یک فعالیت اجتماعی و یک اقدام سرگرم کننده که جنبه های لذت بخش هم دارد ، تبدیل شود. این عوامل باعث شده است تا مشتریان بیشتر به مراکزخرید نوین گرایش پیدا کنند. با توجه به افزایش روزافزون مراکز خرید در ایران شناسایی عوامل مؤثر بر جذابیت مراکز خرید و به طبع آن رضایتمندی مشتریان برای مالکان و مدیران این مجموعه ها از اهمیت ویژه ای برخورداراست. تحقیق حاضر ازنظر هدف،کاربردی و ازنظر روش توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق 332 نفر از شهروندان مراجعه کننده به این مرکز تجاری بوده ، که با استفاده از روش تصادفی ساده و به وسیله ابزار پرسشنامه اطلاعات موردنیاز جمع آوری و با به کارگیری نرم افزار و آزمون های آماری همچون ضریب همبستگی و رگرسیون اقدام به تحلیل روابط بین متغیرهای تحقیق شده است. در این پژوهش 6متغیر تأثیرگذار(پارکینگ ، دسترسی ، مدیریت مناسب ، خدمات رفاهی ، کاربری ترکیبی و تخصصی شدن خرید) بر روی رضایت مشتریان مراجعه کننده به این مرکز موردبررسی قرارگرفته است. نتایج حاصله نشان داده که مشتریان پارکینگ ، دسترسی ، مدیریت مناسب و تخصصی شدن خرید رضایت دارند ولی از خدمات رفاهی ، کاربری ترکیبی رضایت کافی ندارند.
سمیرا عنایتی ولی الله جعفری
از دیدگاه رفتارشناسی، حس چشایی ماهی نقش¬های مختلفی در بروز رفتار غذایی برعهده دارد. ترجیح چشایی ماهی و رفتار ویژه آن¬ها نسبت به مواد چشایی مختلف می تواند از نظر کاربردی مهم باشد و برای حل مسائل و مشکلات مربوط به صیدوپرورش مورد استفاده قرار گیرند. هدف از مطالعه حاضر بررسی رفتار غذایی ماهی سیلور شارک (blantiocheilos melanopterus) نسبت به غلظت¬های مختلف مواد چشایی محرک می¬باشد. 20ماهی با میانگین وزن 15/0±8/3 گرمی در آکواریوم¬هایی به حجم 5 لیتر قرار داده شدند. بعد از سازکاری با شرایط آزمایشگاه پاسخ¬های رفتاری برای غلظت¬های مختلف اسیدآمینه¬های (آسپارتیک اسید، گلوتامیک اسید، متیونین و سیستئین)، گرانول¬های شاهد و عصاره شیرونومید آزمایش شد. طی مدت 1 دقیقه تعدادی گرانول حاوی هریک از مواد فوق به ماهی معرفی و در این مدت حرکات و رفتار ماهی توسط دوربین ثبت و ضبط شد و با توجه به نحوه رفتار ماهی نسبت به هر کدام از گرانول¬ها، ترجیح چشایی برای این ماهی تعیین شد. بیشترین درصد مصرف (82/85)، بالاترین درصد خورده به تلاش (59/72 )، در غلظت 001/0 مولار اسید گلوتامیک مشاهده شد (05/0p<). درصد مصرف دارای همبستگی مثبت و معنی¬دار با شاخص مطبوعیت بود (05/0p<). در مقایسه با شاهد اسیدهای آمینه اسید آسپارتیک، اسید گلوتامیک، متیونین و سیستئین در دسته اسیدهای آمینه جاذب برای سیلور شارک قرار گرفتند. درصد مصرف دارای همبستگی مثبت و معنی دار با شاخص مطبوعیت بود (05/0p<). یافته¬های این پژوهش می¬تواند در افزایش درک فیزیولوژیک و توسعه فناوری-های پرورش، در تغذیه و تهیه جیره مناسب و متناسب با ترجیح چشایی ماهی سیلورشارک به کارگرفته شود.
علی صمدی رسول قربانی
تعادل فضایی در پراکنش خدمات شهری و نحوه دسترسی شهروندان به خدمات عمومی یکی از معیارهای مهم در برنامه¬ریزی و مدیریت شهری به شمار می¬رود. بی شک امکان ایجاد همه نوع خدمات در قالب محلات شهر امکان¬پذیر نمی¬باشد، اما می¬توان با رعایت اصول منطقه¬بندی و تدقیق در مقیاس¬های متفاوت خدمات شهری، به بالاترین سطح تعادل فضایی در سطوح متفاوت شهر دست یافت. شهر تاریخی مراغه یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان¬شرقی می¬باشد که به دلیل تفاوت تاریخی و کالبدی نواحی آن و بالتبع نوع پراکنش خدمات در سطح نواحی، مشکلاتی ا در زندگی روزمره شهروندان ایجاد کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل سطح برخورداری از خدمات عمومی و دسترسی به آن در نواحی شهر مراغه می¬باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که شهر مراغه دوره¬ای از شتاب زدگی را در گسترش فضایی بافت جدید طی نموده که نتیجه آن نابرابری در پخش فضایی نیازهای خدماتی شهروندان می-باشد. به گونه¬ای که ایجاد و ارائه خدمات ناحیه¬ای بویژه در بافت نوساز شهر مراغه با روند توسعه شهری و همچنین دسترسی به خدمات عمومی در نواحی شهر، هماهنگ و متناسب نبوده است.
سارا حق پرست عبدالرسول سلمان ماهینی
با توجه نقش اکولوژیکی و اهمیت اقتصادی کیلکا ماهیان در دریای خزر از یک سو و کاهش قابل توجه ذخایر آن در دهه اخیر از سوی دیگر، لزوم انجام مطالعه ای جامع به منظور مدیریت صید آن امری اجتناب ناپذیر است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط میان تغییرات cpue کیلکا ماهیان در سواحل جنوب شرقی دریای خزر شامل کیلکا معمولی (c. cultriventris)، کیلکا آنچوی (c. engrauliformis) و کیلکا چشم درشت (c. grimmi) با برخی عوامل محیطی شامل عوامل زمانی (دوره زمانی و فصل)، مکانی (عمق و صیدگاه)، غیر زیستی (درجه حرارت و سرعت باد سطحی) و زیستی (کلروفیل آ) انجام گرفت. میانگین ماهانه هریک از پارامترها و cpue کیلکا ماهیان طی دوره ای 12 ساله از 2009-1998 به تفکیک هر صیدگاه دسته بندی گردید. در روش مدل سازی، ابتدا از مدل های رگرسیونی خطی عمومی (glms) و فزاینده عمومی (gam) استفاده شد. سپس با پارامتری کردن توابع غیرخطی در مدل رگرسیون نهایی glms، پیش بینی دقیق تری از مقادیر cpue کیلکا ماهیان صورت گرفت. روابط glms نشان داد که احتمال حضور آنچوی در فصل پاییز در اعماق بین 60 تا 80 متر با دامنه کلروفیل آ (mg/m3 7/2 تا 5/3) بیشتر خواهد بود. همچنین در طی 2009-2002، احتمال صید این گونه در صیدگاه های بخش غربی سواحل استان مازندران بیشتر از سایر صیدگاه ها است. احتمال حضور کیلکا چشم درشت در فصل زمستان در اعماق بین 60 تا 70 متر و سرعت باد سطحی پایین تر از m/s 5/2 بیشتر است. در دوره 2009-2002، درجه حرارت سطحی اثر معنی دار و معکوس بر میزان cpue این گونه داشت؛ به طوری که احتمال صید آن در دامنه دمایی (c°11-10) بیش تر بوده و با افزایش دما برآورد صید آن کاهش پیدا می کند. احتمال صید کیلکامعمولی در فصل پاییز در صیدگاه 5 با دامنه عمقی (35-50 متر)، کلروفیل آ ( mg/m34-3)، دامنه دمایی (c°10-5) و (c°25-20) و سرعت باد سطحی کمتر از m/s5/2 بیشترین مقدار است.
محمدصالح تمسکی سعید گرگین
مدیریت امور ماهیان خاویاری استان گلستان هرساله در پایان فصل صید پس از بررسی استحکام تورهای صیادی و از رده خارج نمودن تورهای فرسوده، اقدام به خرید تورهای جدید می نماید. علی¬رغم اهمیت بررسی استحکام تورهای صیادی متاسفانه این بررسی بصورت بررسی ظاهری صورت گرفته و تحقیقات قبلی نیز شرایط انباری و صدمات فیزیکی و اثر آنها بر استحکام را مورد توجه قرار نداده¬اند. از این رو محقق تصمیم گرفت تا مطالعه¬ای در این رابطه انجام دهد. در این راستا نمونه¬هایی از تورهای سالم نگهداری شده در انبار، تورهای صدمه دیده با بدنه و پروانه قایق و تورهای صدمه دیده با تور پره جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین 3 گروه بافته تازه خریداری شده، دام نو که به مدت دوسال در انبار بوده، دام نو دو ماه در دریا استفاده شده از نظر ویژگی¬های نقطه¬گسیختگی، درصد ازدیاد طول و انرژی اختلاف معنی¬داری وجود نداشت. بیشترین میزان استحکام در مقابل پارگی در تورهای انباررفته دام 50% آسیب دیده با قایق صید غیرمجاز بود و با شاهد اختلاف معنی¬دار نداشت (05/0p>). هم¬چنین کمترین میزان استحکام در مقابل پارگی سه پارامتر فوق مربوط به دام 50% آسیب دیده با تور پره بود و با شاهد اختلاف معنی¬دار داشتند. در بررسی تاب نخ، مقادیر میانگین تاب نمونه¬های انبار نرفته در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنی¬داری وجود نداشت (05/0p>). در مقایسه تورهای انبار رفته با دام نو 2 سال در انبار بوده و گروه شاهد اختلاف معنی¬داری وجود داشت (05/0p<). بنابراین با توجه به نتایج، در این تحقیق اثر صدمات فیزیکی و انبارداری بر استحکام در مقابل پارگی نخ¬ تورهای گوشگیر تاس ¬ماهیان در استان گلستان تأیید شد.
مهرانگیز طهماسبی مزنگی حامد کلنگی-میاندره
نی ماهی سیاه راه راهِ دریای خزر (syngnathus nigrolinatus caspius)، تاکنون تنها گونه ثبت شده از خانواده syngnathidae در دریای خزر می باشد. در این تحقیق 50 قطعه نی ماهی در آب لب شور حوضه خلیج گرگان (جنوب شرقی دریای خزر) صید و مورد ارزیابی قرار گرفته شد. 21 فاکتور ریخت سنجی و 6 فاکتور شمارشی بررسی و پارامتر های پویایی شناسی شامل طول بی نهایت، سن صفر، نرخ رشد لحظه ای و فاکتور وضعیت جمعیت های این ماهی برآورد شده است. نتایج حاصله وجود دو زیرگونه از syngnathus nigrolinatus, eichwald 1831 ؛ syngnathus nigrolinatus caspius و nigrolinatus syngnathus nigrolinatus، با تفاوت های قابل توجهی در اکثر صفات ریخت سنجی، به ویژه در شکل سر، طول پوزه و ارتفاع باله سینه ای در جمعیت نی ماهیان جنوب شرقی دریای خزر نشان داد. همچنین بین نمونه های نر و ماده ی هر زیرگونه، در تعداد حلقه های استخوانی قبل از مخرج و ارتفاع باله ی مخرجی تفاوت معنی داری مشاهده شده است. جدایی و تفکیک جمعیت زیرگونه های نی ماهیان در دریای خزر، با بررسیِ برخی شاخص های زیست سنجی با استفاده از روشهای آماری چند متغیره pca و dfa اثبات شد. البته، تشخیص قطعیِ گونه یا زیر گونه ها نیاز به مطالعات دقیق ژنتیکی دارد
مجید راستا رسول قربانی
نتایج نشان داد که در سال مذکور مهاجرت ماهیان در فصل بهار از تاریخ 18 بهمن شروع و تا 11 اردیبهشت طول می کشد و در فصل پاییز نیز، مهاجرت از 4 مهر ماه شروع و در 1 آبان خاتمه می یابد.با افزایش میزان شفافیت، درصد مهاجرت مار ماهی دهان گرد دریای خزر به رودخانه شیرود در فصل بهار کاهش پیدا کرد. در بررسی مدل رگرسیون چند گانه در بهار، زمان مهاجرت و وضعیت ابرناکی هوا در میزان مهاجرت تاثیر معناداری داشتند در صورتی که در پاییز هیچ کدام از متغیر های محیطی اثر معنا دار نداشتند.
مریم قادری میر ستار صدر موسوی
در پژوهش حاضر با موضوع « تحلیل سازگاری کاربری اراضی در ورودی شهرها: نمونه موردی ورودی جنوبی شهر مرند » سعی بر این است تا با جمع آوری اطلاعات اولیه در خصوص کاربری های مستقر در ورودی جنوبی شهر مرند و بررسی میزان سازگاری این کاربری ها با ویژگی های ورودی شهر به ارائه راهکارهایی برای استقرار کاربری های مناسب و ارتقاء کیفیت در ورودی شهر و متناسب با شرایط موجود و تحولات آینده شهر پرداخته شود. این پژوهش بر پایه مطالعات میدانی و مشاهده و استفاده از داده های آماری می باشد و در جهت تحلیل سازگاری کاربری ها از تکنیک ahp پیروی شده است.
امید دولت آباد امیر سعدالدین
برای رسیدن به ادراکی گسترده در مورد دینامیک عوامل موثر بر کیفیت جریان آب ارزیابی جامع لازم است. در این تحقیق, کیفیت آب رودخانه گرمابدشت در استان گلستان در طی فصل پاییز سال 1393 (دو بار در هر ماه) براساس شاخص های فیزیکوشیمیایی (هدایت الکتریکی, پی اچ, اکسیژن محلول, شوری, کل جامدات محلول, گل آلودگی, دما و دبی) و فاکتورهای زیستی (خصو صیات جوامع بزرگ بی مهرگان آبزی) ارزیابی شد. در طی این مطالعه 4 ایستگاه در طول مسیر 11 کیلومتری رودخانه با توجه به کاربری اراضی و سهولت دسترسی انتخاب شد. پس از نمونه برداری, و جداسازی گونه های مختلف ماکروبنتوزها شناسایی شدند. از شاخص های زیستی شانون- وینر، مارگالف، شیرنومیده/ept، هیلسنهوف و شاخص چند متغییره بزرگ بی مهرگان (mmi) برای ارزیابی کیفیت زیستی آب استفاده گردید. با توجه به شرایط نامناسب کیفیت آب رودخانه گرمابدشت، اقداماتی از قبیل گسترش جوامع گیاهی حاشیه رودخانه, اعمال تکنیک های صحیح آبیاری، تنظیم مقدار و نوع کوددهی زمین های کشاورزی, ساماندهی امکانات رفاهی و تفریحی در طول رودخانه و آموزش جوامع محلی در خصوص مزایا و استفاده های بالقوه رودخانه مورد بررسی پیشنهاد می شود.
طهورا شفاعت قراملکی رسول قربانی
خیابان اصلی شهر یک فضای شهری است که علاوه بر تأمین نیازهای مردم شهر معرف فرهنگ یک شهر نیز می باشد. خیابان امام خمینی به عنوان خیابان اصلی شهر تبریز این وظیفه را به عهده دارد ولی با گذشت زمان دچار آشفتگی فضایی و کالبدی شده است. هدف از این تحقیق تحلیل کالبدی خیابان امام خمینی می باشد که برای رسیدن به این هدف کالبد خیابان را در سه غالب بدنه ، کف و مبلمان بررسی نموده ایم تا بتوانیم ضمن بررسی این عناصر به شناسایی مشکلات این خیابان پرداخته و راهکارهایی را جهت حل این مشکلات ارایه نماییم. برای رسیدن به این هدف ابتدا با بررسی منابع کتابخانه ای به شناخت موضوع و منطقه ی مورد نظر نایل آمدیم و برای شناخت دقیق محدوده ی مورد مطالعه از روش میدانی و مشاهده ی مستقیم استفاده نموده ایم. در انتها با توجه به اصول به دست آمده از مبانی نظری به تحلیل محدوده پرداخته و ضمن شناخت نقاط قوت و ضعف محدوده راهکارهایی به منظور حل مشکلات محدوده ارائه شده است. در تحلیل محدوده به این مهم دست یافته ایم که اولا با وجود نقاط قوت در بحث کف که باید از این نقاط درس گرفت عناصر تشکیل دهنده ی کف در بیشتر قسمت ها دارای انتظام لازم نبوده و جوابگوی عملکرد این خیابان نمی باشد که می توان با انتظام بخشی به آن باعث غنای این خیابان گردید.ثانیا می توان به این نکته اشاره نمود که در بعد بدنه میدان ساعت در محدوده ی مورد مطالعه نسبت به بقیه ی قسمت ها سامان یافته تر می باشد ولی در بیشتر قسمت های محدوده عناصر بدنه ها باعث آشفتگی بدنه می باشد که جوابگوی زیبایی و نیازهای یک فضای شهری نمی باشد و برای رسیدن به یک فضای شهری مطلوب لازم است ساماندهی گردد. و اما در آخر که مبلمان محدوده در بیشتر قسمت ها به خوبی مکان یابی نگردیده است و با محیط اطراف همخوانی لازم را ندارد که این امر موجب آشفتگی فضایی در محدوده شده است که اصلاحات لازم به خود را می طلبد.
فاطمه نعمتی محمدرضا پورمحمدی
در این پژوهش ضمن معرفی ساختار فراکتال که دارای اصولی مانند خرد مقیاسی و نظم مداری و ... می باشد، از اصول و ویژگی های این ساختار در راستای مطالعه و مقایسه تطبیقی دو بافت طراحی شده و سنتی کلانشهرتبریز استفاده کردیم. هدف اصلی این پژوهش تدوین اصول ساختار فراکتال و ارزیابی نکات مثبت و منفی آن و بررسی میزان انطباق بافت های طراحی شده و سنتی کلانشهر تبریز با اصول ساختار فراکتال است.
رستم rostamyzadeh محمد ظاهری
مشارکت مردمی را می توان به معنای شرکت و حضور جدی و آگاهانه و ارادی افراد در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زندگی شهری برای نیل به اهداف جمعی شهر دانست. مسئله احیای بافتهای فرسوده از جمله مهمترین زمینه های مشارکت مردمی در شهرهاست. با توجه به اینکه بافتهای قدیمی هسته و کانون اولیه شکل گیری شهرها و دارای موقعیت ویژه ای می باشند، امروزه نیازمند پروژه های مرمتی و احیاء هستند. در واقع اینگونه بافتها، سند تاریخ، فرهنگ، هویت و میراث ملت و شهر محسوب می شوند. از این رو به دلیل ارزش ها و ویژگی های منحصر به فردشان تکرار ناشدنی اند. هدف مطالعه حاضر، بررسی راه های جذب مشارکت شهروندان در احیای بافت های فرسوده محله چهارباغ شهر سنندج می باشد. در این تحقیق که از نوع کاربردی و توسعه ای است با روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای پاسخ به سوالات و ارایه راه حل برای مساله مورد نظر اقدام شده است. برای گردآوری اطلاعات از دو روش اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شده است.
محمد امینی چرمهینی علی شعبانی
در علوم شیلاتی مطالعه مراحل ابتدایی زندگی ماهی از نظر زیست شناسی و رده بندی، پویایی جمعیت، ارزیابی و مدیریت ذخائر ماهیان اهمیت زیادی دارد. در این بررسی ترکیب گونه ای، پراکنش زمانی و مکانی لارو ماهیان در 5 خور (شیف، لشکری، رمله، فراکه و دوبه) و یک ایستگاه ساحلی در استان بوشهر از خرداد 1392 تا فروردین 1393 مطالعه شد.. از مجموع 21440 لارو جمع آوری شده (شامل 30 خانواده) سه خانواده شگ ماهیان، گاوماهیان و شوورت ماهیان فراوان ترین خانواده ها بودند. خانواده کفشک ماهیان راست رخ با شش تیپ و گاوماهیان با سه تیپ دارای بیشترین تنوع بودند. به نظر می رسد اغلب گونه های منطقه در فصل بهار تخم ریزی می نمایند و دو عامل درجه حرارت و شفافیت مهمترین عوامل موثر بر فراوانی لاروها می باشند.نتایج بارکدینگ، نتایج ریخت شناسی را تأیید نمود و می توان از این روش برای شناسایی لاروهای مراحل ابتدایی تر که غیرقابل شناسایی با روش ریختی هستند، استفاده نمود.
میریوسف میراحدی انباردان رسول قربانی
کسب درآمد شهرداری و بهینه سازی آن نقش عمده ای در ارائه خدمات ضروری به شهروندان دارد و اجرای طرح های توسعه شهری را سرعت می بخشد؛ درحالی که فقدان چنین درآمدهایی فرآیند برنامه ریزی برای شهر و مدیریت شهری را با اختلال روبه رو می سازد. این تحقیق بر اساس هدف، کاربردی وبر اساس ماهیت و روش، از نوع توصیفی – تحلیلی است. هدف اصلی این تحقیق، بهینه سازی درآمد شهرداری بستان آباد جهت توسعه مطلوب شهر می باشد تراز مالی شهرداری (درآمد- هزینه) به عنوان منبع اصلی این مطالعه می باشد که برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش های آمار استنباطی ضریب رگرسیون خطی ساده و تحلیل واریانس استفاده شده است.
زهرا خزائی عبدالمجید حاجی مرادلو
موکوس اپیدرمی ماهی و ترکیبات آن اولین خط دفاعی در برابر پاتوژن ها می باشند. هدف از این مطالعه ارزیابی پاسخ ماهی کپوردریایی به اضافه کردن سطوح مختلف ال_ تریپتوفان به جیره-غذایی و بررسی تاثیر آن به عنوان محرک ایمنی و کاهنده استرس بر فعالیت ضد باکتریایی و برخی شاخص های ایمنی موکوسی بود. در پایان از ماهی ها موکوس گیری و فعالیت ضدباکتریایی آن به روش های انتشار دیسک و رقت های متوالی در مقابل باکتری های بیماری زای گرم مثبت ,staphylococcus aureas streptococcus fecalis و گرم منفی escherichia coli ،pseudomonas aeruginosa اندازه گیری شد. همچنین میزان رشد و بقای ماهی ها محاسبه شد. قطر هاله عدم رشد، توسط موکوس ماهی با افزایش غلظت ال-تریپتوفان جیره در مقابل دو باکتری گرم مثبت staphylococcus aureas و گرم منفی escherichia coli افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد نشان داد (05/0p < ). در روش تعیین mic موکوس، نیز مشاهده شد که غلظت های کمتر موکوس در تیمارها فعالیت ضد باکتریایی نشان داد. همچنین تغذیه ماهی ها با ال- تریپتوفان سبب افزایش معنی دار میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز و پروتئین محلول موکوس گردید (05/0p < ).
سپیده سرخوش حجت الله جعفریان
به منظور تعیین اثر پساب مزرعه پرورش قزل آلای رنگین کمان رودخانه هراز بر بزرگ بی مهرگان کفزی و توان خودپالایی رودخانه، 1 واحد پرورش ماهی در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی، سالانه، فصلی 1 بار انجام گردید که 22 جنس و 21 خانواده و13 راسته شناسایی شد که بیشترین فراوانی به ترتیب راسته دوبالان، یک روزه ها و بال موداران بودند نتایج حاصل از آنالیز پارامترهای کیفی آب افزایش فاکتورهای سولفات، فسفات، نیتریت، نیترات، سختی کل، دما، ph و کاهش اکسیژن در ایستگاه 3 (خروجی) را نشان داد که این امر آلوده بودن ایستگاه را در اثر پساب وارد شده نشان داد. در این مطالعه از شاخص های بیولوژیک متعددی از جمله شاخص های: تراکم، تعیین زیتوده، تشابه، تنوع شانون وینر،ept/chironomidae ، غنای مارگالف، هیلسنهوف استفاده شد. نتایج ترکیبی از شاخص های زیستی نشان داد، ایستگاه بلافاصله بعد از مزرعه از آلودگی بیشری نسبت به قبل آن ها برخوردار بود و با فاصله گرفتن از مزرعه، رودخانه دارای روند خودپالایی بوده (حتی ناچیز) و از درجه آلودگی آب کم شده و در طبقه با کیفیت بالاتر آب قرار گرفت.
حسن صحرایی سید علی اکبر هدایتی
با توجه به اهمیت و کاربرد روزافزون نانو ذرات در فعالیت های انسانی، در این تحقیق به بررسی اثرات سمیت نانو اکسید مس(cuo nps) بر رشد، ترکیب بیوشیمیایی بدن، آسیب های آ بششی و تحمل آب شور در ماهی کپور معمولی(cyprinus carpio) در شرایط آزمایشگاهی می پردازیم. بدین منظور آزمایش ها به صورت تجدید پذیر به مدت42روز در آکواریوم هایی با حجم آب 60 لیتر انجام شده و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب ازجمله، ph،سختی کل، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل می گردد. در ابتدا h96 50lc روی ماهیان تعیین گردیده، سپس ماهیان به مدت 42 روز و در4 تیمار با غلظت های یک بیستم غلظت کشنده 96 ساعته، یک دهم غلظت کشنده 96 ساعته، یک پنجم غلظت کشنده 96 ساعته و شاهد (بدون سم) با3 تکرار تحت تأثیر سم قرارمی گیرند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون چند دامنه دانکن انجام خواهد شد. تجزیه وتحلیل آماری نیز با استفاده از نرم افزار spss نسخه 16 انجام می شود.
محمدرضا علیمیرزایی سعید گرگین
با توجه به عدم وجود اطلاعات کافی در مورد تغییرات ترکیب صید گوشگیر سطحی شیری در طول سواحل استان هرمزگان و در طی فصول مختلف، این مطالعه با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی جوامع صید گوشگیر از مهر 1393 تا اسفند 1393 در مناطق بندرعباس و بندر لنگه صورت گرفت. ترکیب صید حاصل از 21 بار تور اندازی طی دو فصل مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه خانواده های، تن ماهیان، گیش ماهیان، کوسه درنده، کوتر، حلوا سفید، منقارداران، کفشک به ترتیب 03/73، 67/12، 88/7، 36/1، 73/0، 24/2، 06/2 درصد از وزن صید را به خود اختصاص دادند
سمیه نوشاد فیروزفر ستار صدرموسوی
چکیده ندارد.
فاطمه ستایش مهر مهدی صدروی
چکیده ندارد.
ابراهیم سامی فیروز جمالی
چکیده ندارد.
قهرمان خوش روی رسول قربانی
چکیده ندارد.
زینب ابراهیمی رسول قربانی
چکیده ندارد.
عیسی سراقی رسول قربانی
چکیده ندارد.
محمد آستین چیده رسول قربانی
چکیده ندارد.
شهپر پاپی عبدالمجید حاجی مرادلو
این مطالعه به منظور بررسی روند ترمیم زخم ایجاد شده به صورت خطی به طول 1 و عمق 5/0 سانتی متر در زیر باله پشتی ماهی کپور دریایی انجام شد. برای بهبود روند ترمیم زخم های پوستی، ماهیان تحت شرایط آزمایشگاهی در دمای 0c18-13 در 1، 2، 3، 4 و 5 روز متوالی پس از ایجاد زخم به مدت 15 دقیقه در حمام های آب نمک 1% ، 2% و 3% قرار گرفتند. ماهیان ( به وزن g2/03±5/2) به 15 گروه تقسیم شدند. بلافاصله پس از ایجاد زخم همه ماهیان در حمام آب نمک قرار گرفته و تیمارها بطور عمده به سه گروه تقسیم شدند. یک گروه در آب نمک با غلظت 1% ، گروه دوم در آب نمک با غلظت 2% و گروه سوم در آب نمک با غلظت 3% قرار گرفتند. هر کدام از این گروهها به 5 زیر گروه تقسیم شدند که تفاوت زیر گروهها در تعداددفعات حمام آب نمک بوده است. به این ترتیب که از یک تا 5 روز متوالی پس از ایجا زخم تحت حمام آب نمک قرار گرفتند . یک گروه هم بدون حمام آب نمک به عنوان شاهد داشتیم . از هر تیمار از بافت زخمی در زمان های 3، 7، 10، 14، 17، 21 و 28 روز پس از ایجاد زخم به صورت جداگانه نمونه گیری صورت گرفت. طی دوره 28 روز، ترمیم زخم در تیمارهای با آب نمک 2% و 3 % بهتر از تیمار با آب نمک 1% بود اما تنها در روز سوم، دهم و بیست و-هشتم این اختلاف معنی دار بود (p<0/05). همچنین بین تیمارهای با آب نمک 2% و 3% در کل دوره اختلاف معنی داری مشاهده نشد. تا روز 21 بین تعداد دفعات مختلف حمام آب نمک، اختلاف معنی داری مشاهده نگردید و تنها در انتهای دوره 5 بار حمام آب نمک با سایر دفعات دارای اختلاف معنی دار بود (p<0/05). به نظر می رسد حمام آب نمک 2% و3% تحت شرایط این مطالعه در روند بهبود زخم دارای تاثیر معنی داری می باشد (p<0/05).