چکیده ندارد.

به منظور ارزیابی میزان و تغییرات کل فن آزاد، کل آمینواسیدهای آزاد، پرولین آزاد، کل پروتئین و فعالیت آنزیم پراکسیداز در دو واکنش به آلودگی ناشی از شته روسی گندم بر روی هفت ژنوتیپ گندم که دارای درجه مقاومت متفاوت نسبت به شته روسی گندم می باشند، آزمایشی در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در شرایط گلخانه در سال 78 انجام شد. نتایج نشان داد که آلودگی ناشی از شته روسی گندم می باشند، آزمایشی در محل دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در شرایط گلخانه در سال 78 انجام شد. نتایج نشان داد که آلودگی ناشی از شته روسی گندم. باعث ایجاد تنش در تمام ژنوتیپ ها شد، بطوریکه کل فنل آزاد در تمام ژنوتیپ ها بعد از آلودگی افزایش یافت . سطح بالای مقاومت ژنوتیپ ها با پرولین آزاد تجمع یافته قبل از آلودگی در ارتباط است . (r 0.87, p<0.01). همچنین بعد از آلودگی میزان پرولین آزاد در ژنوتیپ های مقاوم با سرعت بیشتری تجمع نمود. نتایج نشان داد که ارزش شاخص سمیت (نسبت کل فنل آزاد به کل آمینواسیدهای آزاد) با مقاومت گیاه به خسارت شته روسی گندم در ارتباط بوده (r o.73, p<0.05)، بطوریکه ژنوتیپ های مقاوم تراز ارزش بالاتری برخوردارند. همچنین نشان داد که پروتئین کل ژنوتیپ های مقاوم مناسب به ژنوتیپ های حساس بیشتر می باشد. از طرفی آلودگی ناشی از شته روسی گندم باعث کاهش میزان پروتئین کل در تمام ژنوتیپ ها گردید. میزان فعالیت آنزیم در پراکسیداز در اثر آلودگی ناشی از شته روسی گندم در بعضی از ژنوتیپ ها افزایش پیدا کرد که این افزایش در ژنوتیپ های مقاوم مشخص تر بود.

آگاهی از خصوصیات ژنتیکی و چگونگی توارث صفات مهم زراعی و فیزیکوشیمیایی برنج تاثیر به سزایی در شناخت ماهیت و نحوه اثر ژن ها در شکل گیری صفات مزبور دارد. دستیابی به این شناخت ، ضمن ممانعت از اتلاف منابع و زمان در انجام دورگ گیری های بدون هدف ، راه را برای رسیدن به ارقام پرمحصول و با کیفیت بالا کوتاه می نماید. کلیه تلاقی های ممکنه بین هفت لاین و رقم مختلف داخلی و خارجی در سال 1376 انجام شد و 21 فقره دورگ از آنها به دست آمد. در سال 1377 دورگ ها و والدین(جمعا"28 ژنوتیپ ) در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کاشت شد و قابلیت های ترکیب پذیری، ماهیت عمل ژن ها، وراثت پذیری، مقادیر هتروسیس و سایر پارامترهای ژنتیکی برای نوزده صفت مهم زراعی و برخی خصوصیات موثر در کیفیت پخت و شکل دانه برنج، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت .

بیماری سفیدک کرکی آفتابگردان از بیماریهای مهم آفتابگردان در جهان می باشد. در ایران این بیماری تقریبا"در تمامی نواحی کشت آفتابگردان وجود دارد و باعث ایجاد خسارات زیادی به این محصول می شود. در این تحقیق از تجزیه و تحلیلهای ژنتیکی و همچنین از مارکرهای بیوشیمیایی به منظور تعیین مکانیسم(مکانیسمهای) احتمالی مقاومت یک لاین برگشت دهنده باروری (r43) و هیبرید ایرانی گلشید استفاده شده است . در یک سری آزمایشات ، گیاهچه های سه روزه لاین حساس و مقاوم آفتابگردان از طریق غوطه ورسازی کل گیاهچه در سوسپانسیون اسپور تلقیح شده و واکنش آنها به بیماری پس از 15 روز مورد ارزیابی قرار گرفت . برای استخراج پروتئین و سنجشهای آنزیمی، 12 سیستم بافری مورد بررسی قرار گرفت که از میان آنها سیستم بافری تریس - اسید کلریدریک حاوی سوکروز، pvp و dte مناسب ترین بافر تشخیص داده شد.

خشکی یک عامل مهم محدود کننده تولید گیاهان زراعی در نواحی خشک و نیمه خشک است . شناسایی و فهم مکانیسم تحمل خشکی در ژنوتیپ های گندم مدت مدیدی است که هدف اصلی بهنژادگران بوده است . هدف از این تحقیق، تعیین این امر بود که آیا پتانسیل اسمزی برگ ، پتانسیل آماس برگ و دمای سایه انداز گیاهی می توانند به عنوان معیار گزینش ارقام مقاوم به خشکی مورد استفاده قرار گیرند. نه ژنوتیپ گندم نان و یک ژنوتیپ گندم ماکارونی مشخص از نظر مقاومت به خشکی در آزمایشات مزرعه ای در شرایط مطلوب و تنش رطوبتی (دیم) در سال 1376 کشت شدند. در هر آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده گردید. در هر دو شرایط کاشت ، تفاوت معنی داری از نظر پتانسیل آماس برگ ، و رابطه خطی معنی داری بین این شاخص و شاخص حساسیت به خشکی در مرحله ساقه رفتن در شرایط مطلوب رطوبتی دیده شد. ژنوتیپ ها از نظر دمای سایه انداز گیاهی در هر دو شرایط رطوبتی متفاوت بودند. رابطه خطی معنی داری بین دمای سایه انداز گیاهی و دیگر معیارها در شرایط مطلوب رطوبتی، و بین دمای سایه انداز گیاهی و پتانسیل آب اسمزی برگ در شرایط تنش رطوبتی دیده شد. نتایج نشان می دهد که استفاده از پتانسیل های آب و اسمزی برگ در شرایط تنش و دمای سایه انداز گیاهی در شرایط مطلوب رطوبتی در گزینش ژنوتیپ های مقاوم به خشکی موثر می باشد.

خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران با متوسط محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران با متوسط نزولات آسمانی 240 میلیمتر در سال می باشد. از این رو، انجام مطالعات در خصوص ارزیابی و بکارگیری معیارهای مناسب و گزینش ژنوتیپهای مقاوم به خشکی در برنامه های به نژاد ضروری به نظر می رسد. برای این منظور شاخصهای مختلف مرفولوژیک ، فیزیولوژیک ، بیوشیمیائی شاخصهای تحمل به خشکی در دو آزمایش با رژیم رطوبتی مطلوب و تنش خشکی در دو آزمایش با رژیم رطوبتی مطلوب و تنش خشکی مورد مطالعه قرار گرفتند. هر آزمایش در قالب یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار بر روی یازده هیبرید ذرت انجام شد. هر دو آزمایش در بهار سال 1377 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در باجگاه به اجرا در آمدند. با استفاده از تجزیه کلاستر و روش (ward) هیبریدهای مقاوم خشکی از نظر شاخصهای مناسب در هر دو شرایط رطوبتی و آبیاری مطلوب معرفی شدند. با توجه به همبستگی بالا و معنی دار شاخص دمای سایه انداز گیاهی (ct)، سرعت رشد گیاه زراعی (cgr)، سرعت جذب و تحلیل خالص مواد (nar)، سرعت رشد نسبی (rgr)، میانگین هندسی و ریاضی و هارمونیک عملکرد (mp, gmp, mh) شاخص حساسیت به خشکی (ssi)، بازده استفاده از آب (wuw)، عملکرد هیبریدها (ys)، شاخص نسبت افت عملکرد (yr) با شاخص تحمل خشکی، این شاخصها در ارزیابی مقاومت به خشکی در شرایط تنش رطوبتی گزینش شدند. بر اساس تجزیه خوشه ای همه شاخصهای مناسب در این شرایط سه هیبرید یعنی شماره 7 (3618/1111s1 x mo17)، شماره 8 (3630/2111 x mo17) و شماره 10 (k1263/8 x k1515) بعنوان هیبریدهای مقاوم به خشکی معرفی شدند.

یکی از عوامل کاهش محصول در گندم، آفات و از جمله شته روسی گندم ‏‎(d.noxia)‎‏ است که خسارت اقتصادی فراوانی را به مزارع گندم وارد می کند. برای تولید ژنوتیپ های مقاوم به شته روسی گندم داشتن اطلاعاتی راجع به مکانیسم های مقاومت گیاهی حائز اهمیت است.این بررسی به منظور ارزیابی همبستگی آنتی بیوز، آنتی زنوز و تحمل که مکانیسم های مقاومت گیاه می باشند با افت عملکرد و اجزای آن در گلخانه بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز روی چهارده ژنوتیپ گندم در سال زراعی 79-78 اجرا شد. طول خوشه، ارتفاع گیاه، بیومس کل، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد تک بوته محاسبه شد. نتایج نشان داد که آنتی زنوز دارای همبستگی بالایی با عملکرد و اجزای آن می باشد. بنابراین این نتیجه را می توان گرفت، صفاتی که باعث افزایش آنتی زنوز می شوند در کاهش میزان افت عملکرد موثر می باشند. همبستگی بین میزان پرولین ژنوتیپ ها و مکانیسم های مقاومت معنی دار نبود. ‏‎(p<0/05). الگوی نورا بندی پروتئین های برگ نیز با روش الکتروفورز ‏‎sds-page‎‏ به دست آمد. این اگلو ده تا سیزده باند عمده را در ژنوتیپ ها مشخص کرد. بررسی این باندها مشخص کرد که تعدادی از پروتئین های گیاه در اثر تغذیه شدته روسی گندم تجزیه شده و از بین می روند که واضح ترین آنها، باندی با وزن مولکولی 54-36 کیلو دالتون است. باندی به وزن مولکولی حدود 100 کیلودالتون نیز در چند ژنوتیپ مقاوم به شته دیده شد که در ژنوتیپ های حساس وجود نداشت.

به منظور ارزیابی بهبود ژنتیکی توده های بومی و ارقام جو خارجی معرفی شده درایران10 رقم جو شش ردیفه که طی سالهای 1377 -1335 بیشترین سطح زیر کشت را داشته اند، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سه منطقه باجگاه، کوشکک(استان فارس) و بیرجند(استان خراسان) در سال زراعی 1381-1380 بکار برده شد.عملکرد بیولوژیک ، عملکرد دانه، شاخص برداشت، ،تعداد سنبله در مترمربع ، تعداد دانه در سنبله ، وزن هزار دانه، میزان خوابیدگی، تعداد روزهای تا گلدهی ، تعداد روزهای تا رسیدگی فیزیولوژیک اندازه گیری شد.نتایج آزمایش نشان داد که ارتفاع ساقه اصلی با سال معرفی ارقام همبستگی منفی داشت و میزان خوابیدگی در ارقام جدید کاهش داشت.عملکرد دانه تا سال 1347 افزایش، سپس تا سال 1358 کاهش و بعد از آن نیز روند افزایشی داشت.