به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف نیتروژن و بذر و حضور بقایای کلزا بر عملکرد و اجزای آن، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه)، به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل حضور و عدم حضور بقایای کلزا در کرت های اصلی، کود نیتروژن (82، 96، 110 و 124 کیلوگرم نیتروژن خالص) در کرت های فرعی و سه میزان بذر گندم (220، 245 و 270 کیلوگرم بذر در هکتار) در کرت های فرعی فرعی بودند. در هر سطحی از کاربرد بذر مصرفی، عملکرد دانه در تیمار بدون بقایا بصورت معنی داری بیشتر از تیمار حضور بقایا بود. حضور بقایای کلزا در مقایسه با عدم حضور ، بصورت معنی داری عملکرد دانه را کاهش داد. با افزایش میزان نیتروژن از 82 به 124 کیلوگرم در هکتار، عملکرد دانه بصورت معنی داری افزایش یافت. بالاترین عملکرد دانه در حالت 124 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و مصرف 270 کیلوگرم بذر گندم در هکتار در شرایط بدون بقایای کلزا حاصل شد که با 110 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار تفاوت معنی داری نداشت. بنابراین، برای دست یابی به عملکرد بهینه در شرایط حضور بقایای کلزا مصرف 270کیلوگرم بذر گندم و 124کیلوگرم نیتروژن در هکتار توصیه می شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

هامادا و اسکنبیل از درختچه های ویژه نواحی بیابانی و شنزارها می باشند که جهت تثبیت بیولوژیکی شنهای روان بکار می روند. چون هیچگونه شناختی در مورد موانع جوانه زنی بذور این دو گونه وجود نداشت ، تیمارهای مختلفی که موجب شکستن رکورد بذر این دو گونه می شوند، مورد آزمایش قرار گرفت . بهترین تیمار شکستن رکورد بذرهامادا، حذف بذر این گونه با دستگاه خراش دهنده بود. بهترین تیمار شکستن رکورد بذر اسکنبیل تیمار چینه سرمائی 10 درجه سانتیگراد در 50 روز بدست آمد. دمای بهینه جوانه زنی گونه های هامادا و اسکنبیل بترتیب 20 و 15 درجه سانتیگراد بود، اگر چه گونه های هامادا و اسکنبیل بترتیب در دامنه دمائی 10-25 درجه سانتیگراد و 10-20 درجه سانتیگراد نیز جوانه زنی مطلوبی داشتند. حذف بالهای بذرهامادا بصورت معنی داری میزان جوانه زنی را افزایش و زمان جوانه زنی را کاهش داد. میزان جوانه زنی و مدت زمان جوانه زنی بذرر اسکنبیل در دماهای بیشتر از 15 درجه سانتیگراد بصورت کاملا معنی داری کاهش یافت . میزان جوانه زنی گونه های هامادا و اسکنبیل بترتیب تا شوری 5 و 3 دسی زمنس بر متر تحت تاثیر قرار نگرفت ولی در شوروی های بیش از مقادیر ذکر شده، میزان جوانه زنی در هر دو گونه بصورت کاملا معنی داری کاهش یافت . شوری باعث افزایش مدت زمان جوانه زنی گونه های هامادا و اسکنبیل شد. شوری باعث کاهش رشد ریشه چه و ساقه چه گونه های اسکنبیل و هامادا شد ولی رشد ریشه چه اسکنبیل بیشتر از رشد ساقه چه آن تحت تاثیر شوری قرار گرفت . بذرهای هامادا تا 70 روز پس از جمع آوری قوه نامیه خود را حفظ نمودند ولی بعد از این مدت قوه نامیه بذر کاهش یافت ، بنحوی که بعد از 170 روز پس از جمع آوری، میزان جوانه زنی بذرها 50 درصد کاهش یافت . میزان جوانه زنی بذر هامادا در پایان آزمایش (230 روز بعد از جمع آوری) به کمتر از 5 درصد رسید. میزان جوانه زنی بذرهای نگهداری شده در دمای اتاق و بذرهای نگهداری شده در دمای یخچال (5 درجه سانتیگراد) تا 110 روز بعد از جمع آوری، اختلاف معنی داری نداشت . از 110 روز بعد از جمع آوری بذر تا پایان زمان آزمایش ، میزان جوانه زنی بذرهای نگهداری شده در یخچال بصورت کاملا معنی داری بیشتر از بذرهای نگهداری شده در اتاق بود.

خشکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات زراعی و مرتعی در منطقه خشک و نیمه خشکی مانند ایران با متوسط نزولات آسمانی 240 میلی متر در سال می باشد. گندمیان علفی بیش از 1/3 پوشش گیاهی طبیعی را بخود اختصاص داده اند، بعلاوه بدلیل توانایی تولید علوفه زیاد و حفاظت آب و خاک ، کشت و زرع آنها در سطح جهان توسعه زیادی یافته است . برای آنکه نتیجه مطلوب از زراعت این گیاهان و یا اصلاح مراتع بوسیله بذرپاشی حاصل شود، قبل از هر چیز باید واکنش این گیاهان به خشکی مشخص شود. بدین منظور طی سک آزمایش گلخانه ای بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصدفی و در جهار تکرار واکنش ده گونه agropyron desertorum (link) schult.، agropyron elongatum (host) beauv.، bromus inermis leyss.، dactylis glomerata l.، elymus junceus fisch، festuca arundince schreb، lollium perenne l.، panicum antidotale retz.، phalaris tuberosa l. و secale montanum guss. به سه سطح مختلف رطوبت خاک (-1 شاهد -2 خشکی متوسط -3 خشکی شدید که بترتیب حاوی 23، 17 و 14 درصد رطوبت بر اساس وزن خشک خاک بودند) ارزایبی شد. میزان آب قابل دسترس گیاه در تیمارهای خشکی کتوسط و خشکی شدید بترتیب برابر با 50 درصد و 25 درصد آب قابل دسترس گیاه در تیمار شاهد بود. در این پژوهش پتانسیل آب برگ ، تبخیر و تعرق، کارایی مصرف آب ، ارتفاع بوته، سطح برگ ، وزن اندام هوایی، نسبت وزن ریشه به وزن اندام هوایی، نسبت سطح برگ و شاخص تولید ماده خشک اندازه گیری شدند. تنش خشکی این صفات را در تمام گونه ها تحت تاثیر قرار داد، اما مقدار این اثرات به نوع گونه و سطح تنش بستگی داشت . با افزایش شدت خشکی پتانسیل آب برگ در تمام گونه ها کاهش می یافت . کمترین میزان کاهش تولید ماده خشک و کوچکترین مقادیر پتانسیل آب برگه در دو گونه a. elongatum و b. inermis مشاهده شد. در تمام گونه ها تنش خشکی سبب کوتاه شدن بوته شد و میزان کاهش در ارتفاع متناسب با مقدار کاهش در تولید ماده خشک بود. تیمارهای خشکی بر سطح برگ سه گونه a. elongatum، e.junceus و p.tuberosa اثر معنی دار نداشت و در سایر گونه ها سبب کاهش معنی دار سطح برگ شد. دو گونه d.glomerata و f.arundinace بیشترین کاهش سطح برگ و بیشترین کاهش در تولید ماده خشک را نشان دادند. مقدار مصرف آب متناسب با میزان سطح برگ در هر گونه بود بنحویکه دوگونه s.montanum و p.antidotale دارای بیشترین مقدار مصرف آب و بیشترین میزان سطح بودند. در هیچکدام از گونه ها خشکی سبب افزایش معنی دار کارایی مصرف آب نشد. گونه p.antidotale بدلیل آنکه گیاهی گرمسیری و g4 است در تمام تیمارها کارایی مصرف آب 2 تا 3 برابر سایر گونه ها داشت . ورن خشک ریشه تنها در دو گونه a.desertrum و a.elongatum در اثر تنش خشکی متوسط افزایش معنی داری نشان داد. در اثر تنش خشکی نسبت ریشه به اندام هوایی در a.elongatum افزایش معنی دار و در p.antidotale کاش معنی دار داشت و در سایر گونه ها خشکی اثر معنی داری بر نسبت ریشه به اندام هوایی نداشت . شاخص تولید ماده خشک (کل ماده خشک تولید شده در هر تیمار نسبت به شاهد) به عنوان معیاری برای تعیین میزان مقاومت به خشکی گونه ها در نظر گرفته شد. بر این اساس دو گونه a.elongatum و b. intermis بعنوان مقاومترین و دو گونه d.glomerrata و f.arndinace بعنوان حساس ترین گونه ها به تنش خشکی بودند.

بمنظور ارزیابی اثرات تراکم بوته و شیوه توزیع کودازته برعملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704 (دیررس )، آزمایش مزرعه ای بصورت طرح کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بختاجرد شهرستان داراب در تیرماه 1377 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که تراکم بوته تاثیر معنی داری بر تعداد بلال در بوته و نیز شاخص برداشت نداشت . همچنین نتایج نشان داد که شیوه توزیع کودازته تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم 704 (بجز تعداد بلال در بوته و شاخص برداشت ) داشت .

به منظور مصرف بهینه کودها بویژه ازت ، پژوهشگران از سالهای 1970 اقدام به مصرف مواد تنظیم کننده رشد گیاهی از جمله پیکس (mepiquat chloride) نموده اند که می تواند از رشد رویشی زیاد پنبه (gossypium hirsutum l.) جلوگیری کند. جهت ارزیابی اثر پیکس و ازت بر ویژگیهای مورفولوژیکی، عملکرد و اجزاء آن، کیفیت الیاف و بذر پنبه رقم بختگان (رقم تجارتی استان فارس) در اردیبهشت 1376 آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب انجام گرفت . طرح آزمایشی بصورت کرتهای خردشده بود که در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل سه میزان ازت خالص (0، 150، 300 کیلوگرم در هکتار) و سه میزان پیکس (0، 0/75، 1/5 لیتر در هکتار با 49 گرم ماده موثر در لیتر) و دو زمان مصرف پیکس (شروع گلدهی و 10 روز پس از گلدهی) بودند که میزان های ازت در کرتهای اصلی و میزان های پیکس و دو زمان مصرف آن به صورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش ازت تاثیر معنی داری روی ارتفاع بوته داشت . حداکثر میزان ازت نسبت به شاهد ارتفاع بوته را 59 سانتیمتر افزایش داد. حداکثر مصرف پیکس ارتفاع بوته را نسبت به شاهد (بدون مصرف پیکس) 18 سانتیمتر کاهش داد. برهمکنش میزانهای مختلف ازت و پیکس بر ارتفاع بوته معنی دار بود. کمترین ارتفاع (62 سانتیمتر) مربوط به تیمار بدون ازت و 1/5 لیتر در هکتار پیکس و بیشترین ارتفاع بوته (141 سانتیمتر) مربوط به تیمار 300 کیلوگرم ازت در هکتار و بدون پیکس بود. مصرف ازت باعث افزایش معنی دار عملکرد ماده خشک شد، در حالیکه اثر مزانهای پیکس و برهمکنش ازت و پیکس بر عملکرد ماده خشک معنی دار نبود. مصرف میزانهای مختلف ازت از صفر تا 150 کیلوگرم در هکتار باعث افزایش تعداد غوزه در هر بوته، وزن هر غوزه و عملکرد وش شد، به نحوی که بیشترین عملکرد وش (3160 کیلوگرم در هکتار) در میزان 150 کیلوگرم ازت در هکتار بدست آمد. مصرف پیکس وزن هر غوزه را افزایش داد اما تعداد غوزه در هر بوته را کاهش داد و این امر منجر به عدم تاثیر معنی دار پیکس بر عملکرد وش گردید. بر همکنش ازت و پیکس بر تعداد غوزه ها در هر بوته و وزن هر غوزه تنها در میزان 150 کیلوگرم در هکتار ازت معنی دار بود. اما برهمکنش آنها بر عملکرد وش معنی دار نبود. مصرف ازت باعث تولید وش بیشتری در بخش بالاتر سایه انداز (گره 15 الی 22) شد، در حالیکه مصرف پیکس تولیدی وش بیسشتری را به بخش پائینی سایه انداز (گره 5 الی 9) اختصاص داد. طول، ظرافت و یکنواختی الیاف و وزن صد دانه با افزایش میزان ازت افزایش یافت ، اما استحکام و درصد کشش الیاف و درصد روغن دانه کاهش یافتند. اثر پیکس بر طول، ظرافت ، یکنواختی، استحکام و درصد کشش الیاف معنی دار نبود اما افزایش میزان پیکس باعث افزایش وزن صد دانه و کاهش درصد روغن دانه شد. بر همکنش میزانهای مختلف ازت و پیکس تنها بر وزن صد دانه و درصد روغن دانه اثر معنی دار بجا گذاشت . اثر زمان مصرف پیکس و بر همکنش میزانهای مختلف ازت با زمان مصرف پیکس و برهمکنش میزانهای مختلف پیکس با زمان مصرف آن در اغلب موارد نبودند.

بنه (pistacia mutica f. & m.) درختی است که در بیشتر اقلیم های خشک و نیمه خشک ایران می روید. صمغ ترشح شده از این درخت دارای کاربردهای فراوان است . همچنین میوه آن خورامکی بوده و دارای حدود 30 درصد چربی است . یکی از رویشگاههای معرف این گیاه ارتفاعات قلاجه در استان کرمانشاه می باشد. در این پژوهش رویشگاه بنه در در جنگل قلاجه مورد مطالعه قرار گرفته تا ارتباط بین ویژگیهای خاک ، شیب زمین و ارتفاع از سطح دریا با آشیان اکولوژیکی بنه مشخص شود. بنابراین رویشگاه بنه در کوه قلاجه به طبقات ارتفاعی یکصدمتری تقسیم شده و محل قطعات نمونه نیز به تفکیک این طبقات ارتفاعی تعیین گردید. در هر قطعه نمونه، متغیرهای میانگین رشد یکساله سرشاخه های بنه، تراکم پایه درخت بنه، درصد تاج پوشش بنه، ارتفاع از سطح دریا، میزان و جهت شیب زمین، عمق افقهای خاک ، بافت ، ph، پتاسیم و فسفر قابل جذب ، ازت نیتراته، ec و کربن آلی خاک و همچنین سایر ویژگیهای درختان بنه موجود در هر قطعه نمونه اندازه گیری شد. داده های برداشت شده با استفاده از روشهای آماری تجزیه عاملی، تجزیه خوشه ای و ماتریس همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مدلهای خطی وغیرخطی بین متغیرها بدست آمد. از بین متغیرهای مورد بررسی، جهت شیب زمین، میزان فسفر قابل جذب خاک ، عمق خاک و ارتفاع از سطح دریا در آشیان اکولوژیکی جنگل بنه قلاجه بیشترین نقش را داشته، در حالیکه میزان ph و کربن آلی خاک و درصد شیب زمین در آشیان اکولوژیکی بنه کمترین نقش را داشته اند. جنگلهای بنه سرمایه های با ارزشی بوده که سالهاست ، در حال تخریب و نابودی هستند. بنابراین پیشنهاد می گردد که رویشگاههای بنه در سطح کشور بطور جدی حفاظت شده و قسمتهایی از آن بعنوان جنگل پژوهشی قرق گردد. با اینکار دسترسی به جنگلهای دست نخورده، جهت شناسایی کاملتر ویژگیهای آشیان اکولوژیکی بنه امکان پذیر می شود.

حدود 30 درصد از اراضی کشور جز مناطق خشک و نیمه خشک است . در این مناطق محصولات زراعی مختلفی از گذشته دور مورد کشت و کار واقع می شده است ، که با شرایط این مناطق همخوانی داشته است . یکی از این محصولات که از نظر صادرات ، درآمد ، بهره وری و احیا مناطق خشک و نیمه خشک و استفاده اندک از آب حائز اهمیت است ، زیره سبز می باشد .

به منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژنه وتراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم کنجد آزمایشی در سال 1381 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه کوشکک استان فارس با استفاده از طرح کرتهای دوبار خرد شده در سه تکرار به اجرا درآمد.

تاثیر مقادیر مختلف نیتروژن و فسفر بر عملکرد و اجزا آن در گیاه سیاهدانه در سال 1379 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیرا مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای مورد مطالعه شامل چهار سطح نیتروژن ‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏‏‎‎‏(0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) و چهار سطح فسفر (0، 20، 40، 60 کیلوگرم در هکتار) بودند که بصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. نیتروژن بر قطر ساقه، تعداد شاخه گل دهنده و تعداد کپسول دربوته بصورت مثبت و بر تعداد دانه در کپسول و وزن دانه های هر کپسول بصورت منفی تاثیر معنی دار داشت ولی بین کاربرد میزان 30 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و مقادیر بالاتر نیتروژن (60 و 90 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. در عین حال نیتروژن بر عملکرد دانه، عملکرد کاه و کلش، عملکرد بیولوژیکی، تعداد روزهای تا 50 درصد گلدهی، ارتفاع نهایی بوته، نسبت تبدیل گل به کپسول، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی داری بوجود نیاورد. در رابطه با تاثیر نیتروژن بر عملکرد دانه، هر چند که تفاوت معنی داری مشاهده نگردید؛ ولی حداکثر عملکرد دانه (3213 کیلوگرم) با 5/8 درصد افزایش نسبت به تیمار عدم کاربرد نیتروژن (شاهد) از بالاترین سطح نیتروژن مصرفی (90 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. کاربرد فسفر بر قطر ساقه بصورت مثبت و بر وزن هزار دانه بصورت منفی تاثیر معنی داری داشت، ولی بین کاربرد میزان 20 کیلوگرم فسفر در هکتار و کاربرد مقادیر بالاتر فسفر (40 و 60 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. فسفر همچنین بر عملکردهای دانه، بیولوژیکی، کاه و کلش، تعداد روزهای تا 50 درصد گلدهی، ارتفاع نهایی بوته، نسبت تبدیل گل به کپسول، تعداد کپسول در بوته و شاخص برداشت تاثیر معنی داری نداشت. با این حال بیشترین عملکرد دانه (3285 کیلوگرم) با 6/5 درصد افزایش نسبت به تیمار عدم کاربرد فسفر، از بالاترین سطح فسفر بکار برده شده (60 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. برهمکنش نیتروژن و فسفر نیز بجز یک مورد تاثیر منفی (کاهش وزن دانه های هر کپسول) هیچگونه تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه و سایر اجزای آن بوجود نیاورد. در رابطه با همبستگی بین عملکرد دانه با دیگر اجزای مورد بررسی بیشترین همبستگی بین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی (612/0) مشاهده شد.

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کلزای بهاره هایولا308 و هایولا 401 پژوهشی در سال 1379 در آموزشکده کشاورزی فارس واقع در داراب اجرا گردید.