نام پژوهشگر: حسین نوین رنگرز

جامعه شناسی ادبی آثار سنایی با نگاهی به (دیوان، حدیقه، مکاتیب و کارنامه بلخ)
thesis دانشگاه آزاد اسلامی 0
  رحیم عبداللهی   حسین نوین رنگرز

سنایی، شاعر سده ششم هجری قمری، پیشرو شعر عرفانی و اندرزی در ایران است و اولین شاعری است که اصطلاحات عرفانی را در شعر به کار گرفت . از سویی عرفان و تصوف در این قرن گسترش پیدا نمود و شعر رفته رفته از دربار رخت بربست و به میان مردم، جایگاه اصلی خویش ، رجعت نمود. آثار سنایی گنجینه ای پربار از فرهنگ مردم زمان خود به شمار می رود و بازنمای جنبه های مختلف زندگی مردم است . پایان نامه حاضر در یک پیش گفتار، هفت بخش ، شصت و شش فصل، و ده ها زیرمجموعه تدوین شده است که حدود ششصد صفحه است و در بردارنده زندگی سنایی، اوضاع سیاسی روزگار شاعر و شرح مبسوطی از جامعه شناختی ادبیات است براین اساس سعی شده است ، حوزه های طبقات اجتماعی مردم، اقتصاد، معیشت و زندگی روزمره، بازتابهای اجتماعی و فرهنگی و حکمت و دانش را مورد کنکاش و پژوهش قرار دهد.

سیمای جامعه در اشعار شاعران آذربایجان (قطران تبریزی، مجیرالدین بیلقانی، فلکی شروانی، خاقانی و نظامی)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  حسین نوین رنگرز   حسین خطیبی

آثار ادبی مولود شرایط اجتماعی و تاریخ خود می باشد. جامعه شناسی ادبیات نیز روابط بین آثار ادبی و خالقان آنها و صورتهای اجتماعی - فرهنگی آن آثار را روشن می نماید. آذربایجان بخش زیرین محدوده رود ارس ، دارای زبان و فرهنگ خاص آذری و شاعران سترگ و صاحب سبکی می باشد. این شاعران فارسی دری را در بین زبانهای گوناگون آذربایجان، به عنوان زبان عمومی و عامل وحدت و اتحاد ملی و ایرانی به کار گرفته اند. شاعران آذربایجان مانند همه مورخان و جغرافیدانان گذشته، منطقه آذربایجان را زیر رود ارس و جز ولایات اصلی ایران و مناطق شمالی رود ارش را تحت عنوان (اران) و جز سرزمینهای ایرانی یا وابسته بدان قلمداد کرده اند. اشعار شاعران آذربایجان، مشحون از مراتب و رسوم مختلف شاهی، درباری، لشکری، و اداری کشور، شیوه ها و ابزار آلات جنگی و راههای دفاع از کشور و مقابله با دشمنان و مخالفان و نحوه معیشت اقتصادی مردم، معماری، انواع غذا، پوشاک و بناهای روزگار، نحوه شکار، دانش ها و چگونگی آموزشهای علمی و هنری است . شیوه طبابت ، آداب سفر و حضر، میهمانی، ازدواج، اعتقادات دینی و باورهای عامیانه و خرافی (سحر، طلسم، جادو و ...) ضرب المثلهای مهم رایج نیز بخشی دیگر از جلوه های جامعه شناختی در اشعار شاعران می باشد که در این رساله بررسی و معرفی گردیده است . از بررسی و تحلیل آنها می توان سیمای جامعه را در زمان این شاعران ترسیم نمود.