ساختار شهر های کهن ایران از جمله شیراز، بیانگر وجود نظامی استوار در سازمان فضایی وعملکرد آن هاست.ساختار اصلی شهر شیراز، دارای ارزش های مهم فرهنگی- تاریخی است که با مطالعه آن می توان سیر تحولات تاریخ شهر را درک کرد. از مکان هایی که می توان بار حیات ذهنی- خاطره ای شهر را تقویت نمود مرکز تاریخی شهر می باشد که پتانسیل تجلی حیات جمعی را دارند ولی تا از کیفیت و هویت فضایی برخوردار نشوند این امر محقق نخواهد شد. مکانی که دیروز محل اجتماع بود امروز به دلیل مناسبات نا همگون بین نقش و عملکرد و مقیاس ادراکی- رفتاری آن خالی از کیفیت و به تبع آن حضور ناپایدار شهروند شده است. هدف این رساله بازیابی نقش تاریخی محور در جهت اهداف هویتی مکان و تعریف نقش جدید جهت باززنده سازی این محدوده های تاریخی در سازمان فضایی معاصرمی باشد. در این محور که بر روی جاده قدیم شیراز به استخر و اصفهان قراردارد، مرکز چهار دوره مهم تاریخی قابل تشخیص است که عبارتند از دوره های دیلمی، اتابکان فارس، صفوی و زندیه که از پی یکدیگر به طرف دروازه اصفهان آمده اند. عناصر زیادی در گذشته در این محور و مراکز مهم آن باقی مانده مانند: مجموعه شاهچراغ، مدرسه خان، مدرسه وکیل، بازار شیراز، ارگ کریم خانی و غیره .بدون شک آخرین و مهم ترین مرکز که روی این ستون فقرات پدید آمده، مرکز شهر شیراز در دوره زندیه است که بیشترین عناصر آن هنوز باقی است.این عناصر در اطراف یک میدان قرار داشتند که به میدان توپخانه معروف بوده است. عناصر مهم این مجموعه عبارتند: از بازار شیراز و کاروانسراهای مربوط به آن در ضلع شرقی میدان، باغ نظر و کوشک زیبای درون آن و همچنین مسجد وکیل درضلع جنوبی میدان و دیوانخانه و آب انبار قدیمی و مقبره عبدالله ابن خفیف در ضلع شمالی آن، ضلع غربی میدان توپخانه را دروازه باغشاه، یکی از دروازه های قدیمی شیراز به خود اختصاص می داده است.لذا در این پژوهش سعی خواهد شد علاوه بر فعالیت های متنوع شهری مانند تجاری، اداری، فرهنگی و خدماتی، این مجموعه به صورت یکی از مراکز فراغت شیراز با استفاده از فضاهایی مانند میدان توپخانه و محور پیاده زند و باغ نظر و غیره ساماندهی شود.مجموعه این فعالیت ها، فضاها، حضور عناصر بسیار مهم و با ارزش تاریخی و دور بودن مجموعه از ترافیک مزاحم شهری در عین دسترسی خیلی خوب ترافیکی آن، این مجموعه را به صورت مرکز شاخص و منحصر به فرد شهر شیراز در می آورد.