نام پژوهشگر: محمدصادق مصطفوی

تاثیر دو سطح اوره روی تولید شیر و ترکیبات شیر، خون و سیرابی گاوهای شیری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1351
  محمدصادق مصطفوی

در حالیکه جمعیت جهان روزبروز افزایش می یابد مسئله کمبود مواد غذائی و گرسنگی افراد انسانی پیش میاید. یکی از موادی که مورد نیاز حتمی بدن انسان ها است پروتئین حیوانی است . ازدیاد پروتئین حیوانی نامحدود نیست ، زیرا دامها خود احتیاج به مواد غذائی مختلف از جمله پروتئین نباتی دارند. پروتئین های نباتی نیز با مقایسه با سایر مواد مورد نیاز دام گران است ، بنابراین باید در تغذیه دامها از موادی استفاده کرد که اولا" ارزان بوده، ثانیا" قابل مصرف برای انسان نباشد، ثالثا" به مقدار زیاد بسهولت تهیه شود. یکی از این مواد اوره است که بمقدار زیاد و با قیمت کم براحتی در کارخانه های کودشیمیائی تهیه می شود. خوشبختانه نشخوارکنندگان می توانند توسط باکتری های موجود در دستگاه گوارش خود قسمتی از احتیاجات پروتئینی خود را از مواد ازت دار غیرپروتئینی (مثل اوره) تامین کنند. براساس موضوع فوق، آزمایشی ترتیب داده شد تا بتوان بررسی کرد که آیا استفاده از اوره در گاوهای شیری باعث کاهش راندمان تولید شیر می شود یا خیر؟ دو گاو شیری دور رگه نسل چهارم (تلاقی گاوهای براون سویس و بومی ایران) و یک گاو خالص براون سویس موجود در دانشکده در یک طرح آماری 3×3 لاتین (latin square) وارد گردیدند، مدت آزمایش برای هر دوره این طرح 30 روز که متعاقب 14 روز دوره مقدماتی برای هر دوره در نظر گرفته شد. میزان اوره ای که در مواد کنسانتره بکار برده شد صفر، 7 و 14 درصد (معادل صفر، 56ˆ0 و 12ˆ1 درصد گل کنسانتره) کل ازت موجود در کنسانتره بود. در خلال آزمایش غذای مصرفی روزانه، تولید روزانه شیر، تغییرات وزن بدن، و تغییرات ترکیب شیر از لحاظ چربی، پروتئین، مواد جامد بدون چربی (solid non fat) مواد ازته غیرپروتئین (non protein n)، تغییرات ترکیب سیرابی از نظر ph، ازت کل، اوره و آمونیاک و نیز تغییرات ترکیب پلاسمای خون از لحاظ پروتئین، مواد ازته غیرپروتئینی (n.p.n.) و اوره مورد بررسی قرار گرفت و بطورکلی نتیجه این آزمایشات نشان داد که استفاده از اوره در کنسانتره گاوهای شیری تنها باعث تغییر میزان آمونیاک و مواد ازته غیرپروتئینی (n.p.n.) در سیرابی و تغییر میزان اوره موجود در پلاسمای خون خواهد شد و بین سایر عوامل فوق اختلاف مشخص آماری موجود نبود.