نام پژوهشگر: قاسم عسکری
قاسم عسکری علی شعبانی
در میان ماهیان آب های داخلی ایران، خانواده کپور ماهیان با 81 گونه و 48% فراوانی، فون غالب و خانواده سگ ماهی جویباری با 23 گونه و 11% فراوانی رتبه دوم فون ماهیان ایران را به خود اختصاص داده اند. ماهی گلچراغ (garra rufa) متعلق به خانواده کپور ماهیان و از گونه های مهم اکولوژیک رودخانه ای می باشد. شناخت تنوع ژنتیکی منابع آب شیرین اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد زیرا این مسئله اولین پیش نیاز برای حفظ سازگاری جمعیت ها تحت شرایط محیطی در حال تغییر است. در این مطالعه از 8 جایگاه ریزماهواره به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ماهی گلچراغ در رودخانه های شاپور، فهلیان، سرآب بهرام در استان فارس و بشار، کبگیان و پرین در استان کهگیلویه و بویراحمد استفاده شد. طبق نتایج حاصله میزان fst در محدوده 018/0-044/0 به دست آمد که نشان از تمایز ژنتیکی پایین جمعیت های مورد نظر می باشد. نمونه های مورد بررسی در اکثر جایگاه ها انحراف از تعادل هاردی-واینبرگ را نشان دادند که دلیل آن را می توان به کاهش هتروزیگوسیتی و اثر وهلاند نسبت داد. تعداد الل ها در محدوده 30-7 و هتروزیگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار به ترتیب در دامنه 000/1-000/0 (میانگین: 597/0) و 726/0-960/0 (میانگین: 859/0) بدست آمد، این مطلب نشان دهنده تنوع ژنتیکی در سطح مطلوب می-باشد. همچنین طبق نتایج به دست آمده به نظر می رسد بیش از یک جمعیت در مناطق مورد بررسی وجود دارد. محافظت و بازسازی زیستگاه ها می تواند به افزایش اندازه جمعیت و کاهش خطر آسیب پذیری این گونه در آینده کمک کند.
پریسا جزعباسعلیان سعیدالرضا اسلامی
جایگاه استان سمنان به¬ عنوان یکی از استانهای ایران در دامنـه¬های جنوبی البـرز (مرکزی - خاوری)، در حاشـیه شـمالی کویر بـزرگ و در بخش باختری زون فعال کپه¬داغ می¬باشد. این استان در محدوده طول جغرافیـایی بین 51 تا 57 درجه و عرض جغرافیایی 34 تا 37 درجه قرار گرفته است. تجمع گسل¬ها در نواحی شمالی بیشتر بوده و به تبع آن لرزه¬ها در نواحی شمالی بیشتر رخ¬داده است. با توجه به خسارات ایجاد شده در اثر پدیده زلزله طی سال¬های متمادی و عدم امکان پیش¬بینی زمین¬لرزه برای آینده، امروزه برآورد بیشینه جنبش ناشی از زمین¬لرزه در طول عمر مفید سازه معمول می¬باشد. در این مطالعه ابتدا به کمک تکنیک¬های سنجش از دورگسل¬های منطقه مورد مطالعه بر روی تصاویر ماهواره-ای شناسایی شدند و با توجه به پراکندگی رومرکز زمین¬لرزه¬ها تعداد 9 چشمه¬ی لرزه¬ای پهنه¬ی معرفی شد. سپس براساس کاتالوگ لرزه¬ای همگن و یکنواخت شده و با استفاده از روش¬های گوتنبرگ - ریشتر و کیجکو- سلوول پارامترهای لرزه¬خیزی زمین¬لرزه¬ها در هر یک از چشمه¬ها به¬دست آمد؛ در ادامه با انتخاب رابطه کاهندگی مناسب توسط نرم¬افزارcrisis2007 طیف پاسخ چشمه¬ها و نقشه خطر لرزه¬ای برای دوره بازگشت¬های 50، 100، 475 و 2475 به¬دست آمد که طبق نتایج به¬دست آمده مناطق شمالی استان سمنان در راستای شمال خاوری – جنوب باختری دارای بیشترین خطر بوده و در تمام دوره¬های ¬بازگشت¬ پرخطرترین مناطق محسوب می¬شود. در نهایت بر روی سازه حساس سد شهید شاهچراغی به روش تعیینی با کمک روابط کاهندگی مناسب بیشینه شتاب افقی و قائم برای گسل¬های منطقه حساب شد. از بین 8 گسل فعال و جنبای منطقه، گسل عطاری دارای بیشترین شتاب بوده که با کمک درخت منطقی مقدار 87/0برای شتاب قائم و مقدار 66/0 برای شتاب افقی بدست آمده است.
سمیه اسفده سعیدالرضا اسلامی
در میان مخاطرات طبیعی گوناگون که در سطح کره خاکی رخ می¬دهند، بدون تردید حرکت¬های ناشی از زمین¬لرزه بیشترین تأثیر تخریبی را بر جای می¬گذارند. مطالعه تاریخچه لرزه¬خیزی گستره مورد پژوهش در شعاع 150 کیلومتری از نیروگاه منتظر قائم نشان می¬دهد که، رویداد زمین¬لرزه¬های متعددی شهرها و روستاهای بسیار را در این گستره ویران نموده است. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و بررسی سرچشمه¬های جنبا و لرزه¬ای و برآورد خطر زمین¬لرزه به دو روش تعیینی و احتمالاتی با بهره¬گیری از جدیدترین داده¬های موجود می¬باشد. ساختگاه نیروگاه منتظر قائم در منطقه¬ای در جنوب رشته¬کوه¬های البرز و در منتهی الیه شمال کویر ایران مرکزی و در منطقه عمومی هفت جوی واقع شده است، به همین لحاظ متأثر از شرایط زمین¬ساختی و لرزه-زمین ساختی هر دو پهنه فوق¬الذکر خواهد بود. با توجه به اینکه گسل¬ها از عمده¬ترین ساختارهای زمین-شناسی هستند و به عنوان چشمه¬های خطی لرزه¬ای معرفی می¬شوند، به این منظور در ابتدا خطواره¬ها در شعاع 45 کیلومتری نسبت به ساختگاه توسط تصاویر ماهواره¬ای شناسایی شدند. در ادامه، با جمع¬آوری داده-های لرزه¬خیزی از منابع مختلف به تحلیل خطر به دو روش تعیینی و احتمالاتی پرداختیم. در تحلیل خطر زمین¬لرزه به روش تعیینی شتاب g52% (در سطح mce) برای مقاوم سازی در برابر زمین¬لرزه در ساختگاه برآورد شد. و در نهایت به کمک نقشه¬های هم شتاب تهیه شده در روش احتمالاتی بیشترین شتاب حرکت در شمال و غرب گستره مورد مطالعه و کمترین آن در مرکز و جنوب نقشه پیش¬بینی شد. در این پژوهش از نرم-افزارهای arcgis10 ,envi4.2, crisis2007, kijko2001, zmap و2012 pcigeomatica استفاده شد.
لیدا نوری مهدی هنرمند
کمربند ترود – چاه شیرین در شرق استان سمنان، جنوب و جنوب شرق دامغان و جنوب غرب شاهرود واقع شده است که غالبا" از سنگ های آتشفشانی و بعضا" از توده های نفوذی تشکیل شده است. از آنجاییکه شناسایی دگرسانی ها نقش مهمی در اکتشاف بسیاری از کانسارها و نواحی امیدبخش معدنی دارند، در مطالعات دورسنجی مورد توجه ویژه ای قرار گرفته اند. معمولا" براساس نوع هدف از تصاویر مختلفی استفاده می شود. تصاویر استر در بخش مادون قرمز کوتاه با طول موجی در حدود 65/1 تا 43/2 میکرومتر دارای توانایی بالایی در شناسایی نواحی دگرسانی گرمابی می باشند. بنابراین در این پایان نامه از تصاویر استر (تراز b1)، جهت شناسایی این نواحی استفاده شده است. در این مطالعه به منظور شناسایی دگرسانی ها از روش های مختلفی شامل: ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، آنالیز مولفه های اصلی انتخابی، کاهش خطای حداقل، نقشه برداری زاویه طیفی (با استفاده از طیف های کتابخانه طیفی usgs)، روش پالایش تطبیقی تنظیم شده آمیخته (با استفاده از طیف های استخراجی از تصاویر منطقه) و روش نقشه برداری زاویه طیفی (با استفاده از طیف های بدست آمده از برداشت های میدانی منطقه )، استفاده گردید. هم پوشانی نواحی دگرسانی آشکارشده توسط روش های طبقه بندی با اندیس ها و معادن منطقه، کارآمد بودن این روش ها در امر شناسایی دگرسانی-های منطقه مطالعاتی را نشان می دهد. از طرفی صحت سنجی نتایج بدست آمده از پردازش تصاویر بوسیله روش های تهیه مقطع نازک، پراش اشعه x، طیف سنجی نمونه ها و محاسبات کمی نظیر دقت کلی و ضریب کاپا مورد بررسی قرار گرفتند که بیشترین دقت با مقدار دقت کلی 43/87 و مقدار ضریب کاپای برابر با 807/0 مربوط به روش نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف سنجی نمونه ها می باشد