نام پژوهشگر: محسن وفایی
شهرام مسعودی محسن وفایی
کاهش دما سبب کاهش حلالیت ترکیبات پارافینی سنگین (واکس) و جدا شدن این ترکیبات از فاز مایع و تشکیل رسوب روی دیواره لوله می شود. رسوب با گذشت زمان رشد یافته و سخت می شود. در این تحقیق با بررسی ساختار، فرآیند سخت شدن و نفوذپذیری رسوب بررسی شده است. تحقیقات گذشته در حوزه ساختار رسوب واکس، در دستگاه هایی نظیر رئومتر یا میکرسکوپ نوری که مجهز به سیستم سرمایش بودند، انجام شده است که با توجه به محدویت این دستگاه ها، تمامی بررسی ها در دما های دور از نقطه ابری شدن نفت انجام شده است و شرایط تشکیل رسوب با آنچه در لوله رخ می دهد متفاوت است. در این تحقیق از دستگاه حلقه جریانی استفاده شده است که شرایط تشکیل رسوب در آن همانند رسوب تشکیل شده در خطوط انتقال است و رسوب می تواند در دمای دیواره برابر با نقطه ابری شدن نیز تشکیل شود. نتایج نشان داد، رسوب واکس بصورت بلور های صفحه ای عمود بر دیواره لوله رشد کرده و به یکدیگر متصل شده و مکان هایی را برای حضور نفت تشکیل می دهند. این مکان ها با رشد جانبی بلور ها کاهش می یابد و نهایتا با نزدیک شدن دمای سطح رسوب به دمای ابری شدن سیال، ساختار بلور ها از صفحه ای به ناقص تغییر شکل می دهند که سبب کاهش شدید تخلخل سطحی و بدنبال آن نفوذ پذیری رسوب می شود. این پدیده نهایتا سبب افزایش جزء جامد در رسوب و سخت شدن آن می شود. در این تحقیق رابطه ای برای سرعت سرمایش در لوله پیشنهاد شده است و اثر سرعت سرمایش بر ساختار رسوب در لوله بررسی گردید. در ادامه بر اساس سینتیک تبلور، رابطه جدیدی در مدل سازی رسوب واکس در لوله ارائه شد. این رابطه نتایج مناسب تری برای پیش بینی ضخامت رسوب و مقدار جزء جامد در رسوب ارائه نمود.
فاطمه علوی حسن سبزیان
جستجوهای کتابخانهای نشان می دهد که تاکنون مطالعه ای در زمینه ی دینامیک تحول بسته موج الکترون آزاد به تابعموج الکترون مقید صورت نگرفته است. هدف این پژوهش حل عددی معادله شرودینگر وابستهبهزمان تحول بستهموج الکترون آزاد به تابعموج الکترون مقید در مجاورت یک هسته است. در این پژوهش، اثر زاویه ورودی، اثر سرعت و اثر پهنای اولیه بستهموج موردبررسی قرار گرفته است. از جمله کمیتهای مورد محاسبه در این پژوهش, مقادیر چشمداشتی انرژی پتانسیل , انرژی جنبشی و انرژی کل , مولفههای متوسط نیروی کل وارد بر بستهموج الکترون و ، مختصات مکانی و ، احتمال کل، سهم اوربیتالهای ، و در بستهموج متحولشده در هر لحظه از زمان و در آخر تابع همبستگی خودی تابعموج است. در اولین بخش از این پژوهش، ثابت پتانسیل مغز نرم برای اتم هیدروژن و یون هلیوم با استفاده از انتشارگر زمان مجازی محاسبه شده است. در این محاسبه، ثابتماندن کمیتهای ، و با گذر زمان و همچنین تغییرنکردن شکل بستهموج پس از زمان همگرایی، نشاندهندهی رسیدن سامانه به حالت پایه گونهی موردنظر و پایداری محاسبات است. همچنین، در این بخش برای ارزیابی اثر بهکارگیری پتانسیل مغز نرم، اعوجاج ایجادشده در تابعموج حالت پایه هیدروژنمانند دوبعدی با معرفی یک معیار، محاسبه و مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش دوم، اثر سرعت ورودی بستهموج الکترون گاوسی با پهنای ( 2 ، 2) و با زاویهی ورودی ?45 به جعبه شبیهسازی با ابعاد 86 × 86 بررسی شده است. در تمامی محاسبات انجامشده در این پژوهش، سرعتهای انتخابشده برای بستهموج گاوسی اولیه از حداقل ظرفیت اندازهی گام زمانی و اندازهی گامهای شبکه حاصل میشود. در بخش سوم تأثیر زاویهی ورودی بستهموج الکترون گاوسی با پهنای ( 2 ، 2) و با سرعت حدود 5/7 در زاوایای ?45، ?56/26 و ?43/18 دنبال شده است. محدودیت نوع چیدمان جعبه شبیهسازی و اندازه گام زمانی باعث میشود تا انرژیها و سرعتهای تنظیمشده برای بستهموج در زاوایای ?45، ?56/26 و ?43/18 متفاوت باشند. تأثیر پهنای بستهموج الکترون گاوسی اولیه بر تحول آن در بخش چهارم بررسی شده است. که در آن محاسبات برای دو حالت مختلف بستهموج گاوسی با سرعت 07/7 و زاویهی ورودی?45 و بستهموج گاوسی با سرعت 45/7 و زاویه ورودی ?56/26 انجام شده است. در بخش نهایی، محاسبات برای مقادیر مختلف کمیت موثر سرعت ورودی تابع گاوسی اولیه در یکبعد با جعبهای با اندازهی 86 و با شرایط اولیهی مسئلهی دوبعدی بررسی شده است. همچنین، در این بخش مقایسهای بین چگالی الکترونی بستهموج متحولشده و حادثهی پراش در محل هستههای و برای بستهموجهای گاوسی دوبعدی با زاویهی ورودی ?45 و سرعت 07/7 و برای بستهموجهای گاوسی دوبعدی با زاویهی ورودی ?56/26 و سرعت 45/7 به داخل جعبه شبیهسازی با ابعاد 86 * 86 و برای بستهموجهای گاوسی یکبعدی با سرعت ورودی 33/3 به داخل جعبه شبیهسازی با اندازهی 86 انجام شده است. نتایج محاسبات این پژوهش نشان میدهد که بستهموج هنگام عبور از مجاورت هسته، بهطور جزئی ماهیت گاوسی خود را از دست میدهد و اوربیتالهای s ، p و d بهطور جزئی در آن مشارکت میکنند. نتایج این پژوهش میتواند در ارزیابی درستی تعدادی از نظریات الکترومغناطیسی و کوانتومی جذب الکترون توسط یون مورداستفاده قرار گیرد. همچنین, این نتایج میتواند در تکمیل اطلاعات موردنیاز برای شبیهسازی پدیدههای پلاسما مورد استفاده قرار گیرد.
بهناز بوذری پوربویینی حسن سبزیان
چکیده در کنار اهمیت خورشیدی و نجومی، اتم هیدرژن نقش مهمی در توسعه مکانیک کوانتومی دارد. کشف آزمایشگاهی مجموعه خطوط بالمر و لیمان در طیف نشری هیدروژن منجر به توسعه مدل اتمی بوهر بواسطه توصیف روابط نیمه تجربی رایدبرگ برای خطوط طیفی مشاهده شده گشت. زیبایی اهمیت نظری خطوط اتم هیدروژن در امکان یافتن راه حل های تحلیلی برای معاله شرودینگر و معادله نسبیتی دیراک است. در حالی که اتم هیدروژن کلید مکانیک کوانتومی اتمی است، گونه هایh2+ و h2(همچنین hd،d2 ( به عنوان مدل های بنیادی در مطالعه مکانیک و دینامیک ملکولی کوانتومی عمل می کنند. مطالعات برروی یون ملکول h2+ بطریق تحلیلی امکان پذیر است، اما محاسبه ویژه مقادیر و ویژه توابع h2خنثی دوالکترونی نیازمند روش های حل عددی است. کار انجام شده توسط کولوس، ولنیویچ و همکاران شان منجر به توصیف دقیقی از توابع موج، منحنی های پتانسیل و گشتاورهای انتقال های مربوط به تعدادی از حالات h2گشته است. تلاش های محاسباتی زمانی افزایش یافت که برهمکنش با میدان خارجی، خصوصاً یک میدان لیزر قوی، اهمیت پیدا کرد. در یک میدان قوی، نیروهای خارجی قابل مقایسه با نیروهای کولنی درون ملکول ها است و روش های اغتشاشی راه حل مناسبی برای حل معادله شرودینگر این ملکول ها نیست. توصیف نظری پدیده های میدان قوی در اتم ها و ملکول ها با ظهور منابع لیزر مورد توجه ویژه بوده است. مدل های تقریبی و محاسبات از اساس همراه با نتایج آزمایشگاهی، منجر به فهم عمیقی از دینامیک اتم ها و ملکول های در معرض میدان های قوی گشته است. از این رو، هیدروژن یکی از مسائل مهم در دو زمینه نظری و آزمایشگاهی بخصوص در مکانیک کوانتومی و طیف سنجی ملکولی است. با وجود تپ های فرو کوتاه با پهنای 100 fs و کمتر)، آزمایش های زیادی برای مطالعه یونش دوگانه h2و یا تفکیک یون ملکول h2+ طراحی و انجام شده است. هدف از این تحقیق، تحلیلی دقیق از دینامیک الکترونی ملکول هیدروژن در برهم کنش با تپ لیزری کوتاه 24fs در دو طول موج 390 و 532 نانومتر، در شدت های 1015, 5 ×1014,1014و 5 ×1015 وات بر سانتی متر مربع است. سه حالت مختلف سامانه ملکولی شامل گونه های h2 و h2+ و h2+2 بر اساس نیم رخ ها و طیف های هماهنگ های مرتبه بالا ناشی از تحول الکترونی در میدان لیزر فرو کوتاه مورد بررسی قرار گرفته است. تأثیر حرکت هسته بر دینامیک الکترونی نیز مورد مطالعه قرار گرفته و ما انتظار داریم نتایج حاضر جهت مقایسه با نتایج آزمایشگاهی در آینده ای نزدیک مورد استفاده قرار بگیرد. ساختار این پایان نامه بدین صورت فصل بندی شده است: در فصل 1 مقدمه ای از فیزیک میدان قوی ارائه شده است. علاوه بر این، مروری بر فنون نظری و آزمایشگاهی بکار رفته با تمرکز بر ملکول هیدروژن ارائه شده است. هم چنین، رابطه زمان های برگشتی الکترون های رها شده در میدان الکتریکی لیزر استخراج می شود. در فصل 2، بر ارائه نمایی جدید از شکل جعبه محاسباتی با توجه به قرائن حاصل از حل عددی این سامانه بحث شده است. در فصل 3، دینامیک تابع موج دو الکترونی هیدروژن ملکولی در میدان فرو کوتاه لیزر بررسی شده است. در فصل 4، چگونگی تحول تابع موج دو الکترونی هیدروژن ملکولی با تغییر شدت و طول موج تپ فروکوتاه لیزر و میزان بازده هماهنگ های مرتبه بالای تولیدی بحث شده است. در فصل 5، دینامیک یونش یگانه و یونش دوگانه از این سامانه و سازوکار تولید یون ملکول برای این گونه ها ارائه شده است. در انتهای فصل 5، نتایج کلی حاصل از این پژوهش و چشم اندازی از پژوهش های آینده بر روی سامانه دو الکترونی ارائه شده است. کلمات کلیدی: مولکول h2، حالات درگاهی، tdse، حالات شبه ایستا، hhg، تحلیل گابور ، همگن، یونی، میدان لیزر شدید فرو کوتاه
داریوش الوند محسن وفایی
تشکیل هیدرات در خطوط لوله گاز طبیعی هر ساله منجر به صدمات بسیاری به این صنعت حیاتی و صنایع مربوط در ایران و سرتاسر جهان می شود. برای به تاخیر انداختن تشکیل هیدرات پاسخ به دو سوال مهم به نظر می رسد: 1) شرایط تشکیل هیدرات چیست (فشار و دما)؟ 2)کدام ممانعت کننده ها می توانند مانع تشکیل هیدرات شوند و ممانعت کننده برتر و نحوه تعیین میزان مصرف آن کدامند؟ در این پژوهش به عنوان پاسخی برای سوال اول، تغییری در روش پاریش پرایزنیتز داده شده است که دقت روش ترمودینامیک آماری را برای پیش بینی تشکیل هیدرات افزایش داده است . این مدل برای پیش بینی شرایط تشکیل هیدرات (در حضور و بدون حضور ممانعت کننده)در تعادلات سه فازی و چهار فازی حل شده و با استفاده از زبان برنامه نویسی فرترن کامپیوتری شده است . همچنین روش ضریب توزیع برای پیش بینی فشار و دما، کامپیوتری شده است . از طرف دیگر به عنوان پاسخی برای سوال دوم، متانول به عنوان ممانعت کننده برتر معرفی شده و تعدادی نمودارهای آزمایشگاهی و محاسبه شده نیز ارائه شده است . همچنین بررسی کیفی مکانیزم ممانعت کنندگی برای متانول و دیگر ممانعت کننده ها و تاثیرات خورندگی ممانعت کننده ها، ارائه شده است .
امیرعباس ایزدپناه محسن وفایی
در اینجا مدل بهتری برای تابع a در معادله حالت هاین پیشنهاد می شود. پارامترها و ضریب تراکم پذیری بحرانی ظاهری zc، برای 39 ماده خالص ، با محاسبه دانسیته مایع اشباع در حالی که تساوی فوگاسیته ها در طول منحنی اشباع ارضا می شوند، بدست آورده شده است . برای کاربرد آسانتر، این پارامترها بوسیله معادله ای برحسب ضریب بی مرکزی بیان شده اند. هنگامیکه این تابع a با معادله حالت هاین بکار برده می شود، داده های فشار بخار و دانسیته مایع اشباع را از نقطه سه گانه تا نقطه بحرانی بخوبی پیش بینی می کند. این اصلاحیه فشار بخاز مواد خالص را دقیقتر از معادلات دیگر مثل srk، pr یا معادله اولیه هاین پیش بینی می نماید. این تحقیق با بکار بردن قوانین اخطلاط استاندارد و داده های تعادلی بخار - مایع به مخلوطها توسعه داده شد. ضریب اثر متقابل بین دو جزء kij برای 47 سیستم هیدروکربن - هیدروکربن، هیدروکربن - غیرهیدروکربن و غیرهیدروکربن - غیرهیدروکربن بدست آورده شد. همچنین نسبت تعادل k برای این سیستمها توسط این اصلاحیه پیش بینی شد و با مقادیر آزمایشگاهی مقایسه گردید.