امروزه صنعت توریسم فراتر از یک صنعت به مثابه یک پدیده پویای جهانی و اجتماعی در آمده است. در چهار دهه گذشته صنعت گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها بوده است و به این لحاظ کشورها تلاش می کنند سهم بیشتری از جمعیت گردشگر را به خود اختصاص دهند. با توجه به اهمیت عوامل اقلیمی در برنامه ریزی گردشگری و به علت تواناییهای بالقوه و طبیعت پاک و دست نخورده مناطق روستایی شمال استان آذربایجان غربی، این منطقه یکی از نمونه های قابل توجه در زمینه صنعت گردشگری می¬باشد. در این مطالعه برای بررسی کلیماتوریسم مناطق روستایی شمال استان آذربایجان غربی اطلاعات اقلیمی در قالب فایلهای رقومی از سازمان هواشناسی تهیه گردید. متغیرهای مورد استفاده عبارتند از: متغیرهای هواشناسی(شامل دما، رطوبت، میزان ابرناکی آسمان و...)؛ متغیرهای فردی(شامل وزن، قد، سن و جنسیت)؛ متغیرهای موقعیتی(طول وعرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا)؛ دسته دیگری از اطلاعات از جمله میزان پوشش لباس(بر حسب کلو) و نیز میزان انرژی فعالیت¬های انسانی (بر حسب وات). اطلاعات مذکور در قالب شاخص¬های آسایشی میانگین نظرسنجی پیش¬بینی شده(pmv)، دمای معادل فیزیولوژیک(pet) و شاخص دمای موثر استاندارد(set) در ایستگاههای سینوپتیک موجود در منطقه مورد مطالعه، بررسی و زمان آسایش اقلیمی مشخص شد. نهایتا برای اطمینان بیشتر در برنامه¬ریزی و مدیریت توریسم در منطقه، پدیده¬های اقلیمی مخاطره¬آمیز برای گردشگران(مثل وقوع تگرگ، صاعقه و تندر، گرد و غبار و...) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که زمان آسایش آب و هوایی گردشگران برحسب نوع شاخص و موقعیت ایستگاه مورد مطالعه متفاوت بوده و از ماه اردیبهشت تا مهر متفاوت می¬باشد. همچنین پدیده¬های اقلیمی خطرآفرین، محدودیت چندانی را برای گردشگران ایجاد نمی¬کنند.

امروزه گردشگری بزرگترین و متنوع ترین صنعت دنیا به حساب می-آید و با 200 میلیون نفر شاغل، گردش مالی سالانه آن به حدود 4/5 تریلیون دلار می رسد. به بیان دیگر، این فعالیت 8 درصد کل اشتغال جهانی را به خود اختصاص می دهد. در حالی که درآمد جهانی حاصل از گردشگری همه ساله بالغ بر میلیاردها دلار است، کشور ایران که از نظر تنوع زیستی جزو 5 کشور اول جهان و از نظر میراث فرهنگی و تاریخی جزو 10 کشور برتر جهان می باشد، با این حال هنوز نتوانسته است سهم قابل توجهی از این صنعت جهانی را بخود اختصاص بدهد. گردشگری روستایی یکی از شاخه های صنعت گردشگری است، که بر جاذبه های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی موجود در روستاها تأکید دارد و می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی روستاها داشته باشد. گردشگری روستایی در ایران به دلیل جاذبه های فراوان طبیعی، تاریخی، فرهنگی، مذهبی وغیره در اقصی نقاط کشور بخش مهمی از صنعت گردشگری محسوب می شود که می تواند نقش مهمی در تنوع بخشیدن به اقتصاد خانوار روستایی و در شناسایی و بازنمایی چهره و فرهنگ طبیعت ایران به جهانیان ایفا نماید. گردشگری روستایی در شهرستان مراغه نیز از این امر مستثنی نیست، با وجو دبرخورداری از پتانسیل هایی در زمینه جذابیتهای طبیعی، تاریخی، فرهنگی، مذهبی در روستاها هنوز نتوانسته است از مزایای این صنعت پاک و درآمدزا برای توسعه روستاها و جلوگیری از مهاجرت روستاییان و کاهش فقر و عقب ماندگی روستاها استفاده نماید. لذا با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر تلاش می کند تا با استفاده از روش های اسنادی، کتابخانه ای و مطالعه میدانی و با استفاده از مدل هایی مانند swot ، ‍cvm و ep به ارزیابی توانمندی های گردشگری روستایی در بخش مرکزی شهرستان مراغه بپردازد. در بررسی وضعیت گردشگری روستایی در بخش مرکزی مراغه، نتایج مدل ep با برآورد 38/1درصد نشان داد که روستاهای بخش مرکزی شهرستان مراغه دارای پتانسیل های طبیعی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی زیادی در جهت جذب گردشگر به منطقه است. نتایج حاصل از مدل swot نیز این مطلب را تأیید می کند بطوریکه وجود جاذبه های طبیعی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی از جمله نقاط قوت گردشگری بخش مرکزی مراغه می باشد. مسئله ای که در این میان مطرح است و با استفاده از مدل swot به بررسی آن پرداخته شد، عدم وجود تأسیسات و تسهیلات گردشگری در سطح شهرستان مراغه، عدم تخصص مسئولان و کارشناسان در رابطه با گردشگری و گردشگری روستایی می باشد که سهم شهرستان را از گردشگری روستایی با وجود جاذبه های بالای طبیعی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی بسیار ناچیز جلوه می دهد. که با برنامه ریزی جامع، مدیریت اصولی و ایجاد امکانات اقامتگاهی، تفریحی، بهداشتی، ورزشی و بهبود و گسترش شبکه های ارتباطی بین مراغه و روستاهای آن و نیز ایجاد یک سری ابداعات در رابطه با گردشگری روستایی و غیره می توان مشکلات را کاهش داده و از منافع این پدیده قرن بیست و یکم در جهت توسعه و پیشرفت روستاها بهره مند شد. همچنین نتایج حاصل از مدل ‍cvm نشان داد که 7/87 درصد افراد حاضر به پرداخت مبلغی جهت استفاده از جاذبه های گردشگری روستاهای مورد نظر هستند. بطوریکه ارزش اقتصادی روستاهای چکان، تازه کند سفلی و علویان به ترتیب 19500000، 6937560 و 14306400 میلیون تومان برآورد شد که این مبالغ می تواند صرف ایجاد اشتغال و امکانات گردشگری در روستاهای مورد نظر شود. همچنین گردشگران را ملزم به پرداخت پولی جهت استفاده و تفریح از جاذبه های گردشگری روستاها می-کند تا افراد از ارزش این منابع آگاه شوند. در پایان به ذکر پیشنهادهایی جهت توسعه گردشگری روستایی در بخش مرکزی مراغه پرداخته شده است

چکیده: بازارهای دوره ای روستایی محل دادوستد فرآورده های زراعی، باغی، دامی و صنایع دستی روستایی می باشد، هربازار نماینده ی حیات اجتماعی و اقتصادی روستاهایی است که به آن نزدیک است. روستاییان محصولات کشاورزی و تولیدی خود را بدون دخالت واسطه ها و دلالها در این بازارها عرضه می کنند. برپایی این بازارها دررونق اقتصادی خانواده های روستایی، ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای اهالی منطقه، کاهش بیکاری فصلی و رشد اقتصادی روستاها خواهد بود و در نتیجه این ثبات اقتصادی، مانع از مهاجرت روستاییان به شهر و مناطق دیگر می شود. در استان آذربایجان شرقی حدود 72 بازار محلی وجود دارد، از بازارهای هفتگی معروف استان می توان بازار هفتگی روستای بهرمان (شهرستان سراب)، اسکندان (شهرستان اسکو) و شادباد مشایخ (شهرستان تبریز) را نام برد. تحقیق حاضر، با توجه به اهداف مورد مطالعه، از نوع تحقیقات کاربردی و نیز از گونه ی پژوهش های توسعه ای می باشد. بنابراین، روش تحقیق طرح حاضر، از نوع توصیفی – پیمایی است. جامعه مورد بررسی پژوهش خانوارهای ساکن روستای بهرمان، روستای اسکندان و روستای شادباد مشایخ می باشد. نمونه ی آماری پژوهش تعداد 300 خانوار برآورد شده است به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب می شود. طبق یافته های پرسشگری، افزایش فعالیت بازار های هفتگی باعث افزایش فرصت های اشتغال و فعالیت در مناطق روستایی مورد مطالعه می شود و این افزایش اشتغال باعث مهاجر پذیری به روستاهای مورد مطالعه می شود. بیشترین علل مهاجرت به روستاهای مورد مطالعه، فعالیت در بازار هفتگی، تأمین زمین و مسکن ارزان، کار و فعالیت در روستا می باشد. بیشترین میزان درآمد از بازار های هفتگی 150-100 هزار تومان در ماه و بیشترین فصول فعالیت در بازار هفتگی فصل بهار و پاییز می باشد. بیشترین محصولات عرضه شده در بازار هفتگی، البسه و پوشاک، تولیدات کشاورزی و سپس محصولات زراعی می باشد.

امروزه تبدیل روستا به شهر، به عنوان یک چالش اساسی در مباحث شهرنشینی و توسعه مطرح بوده و بسیاری از کشورها خصوصاً کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. در ایران نیز تبدیل روستا به شهر به عنوان یکی از موضوعات مهم در مباحث شهری و روستایی مطرح است. یکی از اثرات شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و کالبدی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده ی تعداد شهرها از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک می باشد. بنابراین به عقیده برخی از صاحب نظران تبدیل مراکز روستایی به شهر موجب خدمات رسانی بهتر به دیگر حوزه های روستایی می شود. چنانچه با تبدیل شدن مراکز روستایی به شهرهای کوچک در نواحی شرقی استان اصفهان همچون ناحیه جلگه که به دلیل وجود خاک حاصلخیز و مجاورت با رودخانه زاینده رود وتعداد زیادی از روستاها در اطراف آن و شرایط زیست محیطی خاص، با واقع شدن تالاب گاوخونی در این ناحیه و عرصه های بکر طبیعی شرایط ویژه ای را به وجود می آورد که پیامدهای گوناگونی اعم از تغییر در کاربری های کشاورزی، افزایش جمعیت، توسعه فیزیکی و کالبدی فضاهای شهرهای جدید به داخل محدوده مزارع و باغات روستایی و همچنین دگرگونی در چشم اندازهای روستایی را به همراه داشته است. هدف تحقیق حاضر مطالعه و بررسی درجهت دستیابی به یک الگوی مناسب روابط شهری و روستایی در ناحیه و شناسایی عوامل تأثیر گذار در شکل گیری و توسعه فضایی و کالبدی ناحیه و همچنین ارزیابی پیامدهای مثبت و منفی راهبرد تبدیل روستا به شهر می باشد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی است که با روش توصیفی و تحلیلی به فرایند تبدیل روستا به شهر می پردازد. جامعه آماری تحقیق ناحیه جلگه اصفهان می باشد. بنابراین برای پی بردن به روند تبدیل روستا به شهر در این ناحیه و پیامدهای آن نخست از طریق پرسشنامه و اطلاعات میدانی و همچنین داده های آماری سازمان ها و نهادهای محلی اثرات تبدیل روستا به شهر را در مراکز روستایی وحوزه نفوذشان مطالعه شده، و در مرحله بعد به تحلیل داده های آماری پرداخته تا بتوانیم اثرات و پیامدهای گوناگون اعم از اقتصادی، فرهنگی و کالبدی را مورد بررسی قرار دهیم. نتایج حاصله حاکی از آن است که شکل گیری و روند توسعه شهرها و مراکز روستایی این ناحیه تحت تأثیر عواملی نظیر رودخانه زاینده رود و شبکه حمل و نقل جاده ای بوده است. همچنین ایجاد شهرهای جدید در این ناحیه به توسعه امکانات و خدمات در حوزه های شهری و روستایی ناحیه منجر شده است ضمن اینکه فرصت های شغلی جدیدی را با تبدیل مراکز روستایی به شهر در این ناحیه ایجاد کرده است. لذا تبدیل سکونتگاه های روستایی به شهر پیامدهای مثبت و منفی متعددی اعم از گسترش امکانات و خدمات و تبدیل کاربری اراضی کشاورزی به کاربری های گوناگون و تخریب عرصه های بکر طبیعی و اراضی حاصلخیز را منجر شده است.بنابراین می توان با توجه به یافته های تحقیق عواملی همچون رودخانه زاینده رود و شبکه حمل و نقل جاده ای را به عنوان مهم ترین مولفه های روند کنونی رشد و توسعه شهرهای جدید در این ناحیه ارزیابی نمود.

شوراازریشهدارتریناصولعرفیومقرراتسنتیوازبارزترینشیوههایعقلاییدرزندگیجمعیاست. حتی قدیمیترینشیوههاوروشهایمدیریتدرتکاپویاجتماعینوعبشر،نشانههاییازنظامشوراییرا دربردارد. به اینجهتتاکنونزوایایمختلفیازعملکردشوراموردبررسیمحققانقرارگرفتهاست. این پژوهش نیز به ارزیابی میزان موفقیت عملکرد شوراهای روستا در مناطق روستایی شمال شرق استان آذربایجان شرقی و فهم عوامل اجتماعی ،اقتصادی و مکانی موثر بر عملکرد شوراها پرداخته است.برایبررسیاینموضوعازدوروشاسنادیومیدانیاستفادهشدهاست .روشتحقیقازنوعتحلیلی–توصیفیاست. پسازتهیهچارچوبنظریتحقیق،اقدامبهتهیهپرسشنامهو انجامعملیاتمیدانیگرفتهشده است. پرسشنامهنهاییتوسط470نفردر142روستاتکمیلشدکهازاینتعداد،328نفر افرادروستا،و142نفرنیزاعضایشوراپاسخگوبودند. دررابطهباارزیابیعملکردشوراهادرتحققاهدافتوسعهروستایی ازآزمونتیتکنمونهایاستفادهشدونتایجآزموننشاندادکهاعضایشوراهایروستادرزمینهنظارتبراجرای مقرراتبهداشتیروستاوتشخیصکمبودهاونارساییهایروستاوکمکرسانیوامداددرمواقعبحرانیموفقنبودهاند .امادرسایرمواردعملکردمثبتیداشتهاند. همچنیندرارتباطباشرایطاجتماعی) تعلقمکانیاعضایشورا،مشارکت روستاییان،سطحتحصیلاتاعضایشورا( ،اقتصادی )تخصیصاعتبارات( ومکانی(موقعیتقرارگیریروستاها،فاصله روستاهاتامرکزشهرها ( موثربرعملکردشوراها،درهمهمواردبهجزتعلقمکانیاعضایشورا،همبستگیمعناداری مشاهدهشدهاست.

توسعه گردشگری جهت فقرزدایی، ایجاد رفاه اجتماعی، ارتباطات فرهنگی، تقویت غرور ملی و ایجاد فرصت های شغلی در کنار فعالیت های کشاورزی و دامداری در مناطق روستایی و دور افتاده، عنصری اساسی و ضروری محسوب شده، یگانه راه نجات این مناطق از مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی می باشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش پتانسیل های گردشگری روستایی در توسعه روستایی و ارائه راهبرد مناسب در جهت توسعه گردشگری روستایی شهرستان آبدانان است. بدین منظور اطلاعات مورد نیاز در تحقیق حاضر به دو روش، مطالعات میدانی (پیمایشی) و مطالعات کتابخانه ای (اسنادی) جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفته است. اساس مطالعه مبتنی بر مطالعات میدانی ( مشاهده مستقیم، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه ) می باشد. 3 نوع پرسشنامه ( ساکنان محلی، مسئولان و گردشگران) برای انجام این تحقیق تهیه شد. پس از تکمیل این پرسشنامه ها برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و excel استفاده گردید. آزمون های آماری ( تحلیل عامل و ضریب آلفا) نشان داد که این پژوهش از اعتبار و روائی مناسبی برخوردار است. نتایج تحلیل swot نشان می دهد که در نواحی روستایی مورد مطالعه تعداد 13 نقطه قوت داخلی در برابر 13 نقطه ضعف داخلی و تعداد 7 فرصت خارجی در برابر 8 تهدید خارجی مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب در مجموع تعداد 20 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و 21 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها پیش روی روستاهای این ناحیه جهت گسترش گردشگری قابل شناسایی است. با توجه به نتایج تحقیق گردشگری روستایی نقش کمی در توسعه نواحی روستایی شهرستان آبدانان داشته و راهبرد مناسب برای توسعه گردشگری روستایی منطقه مورد مطالعه راهبرد تهاجمی است. از نقطه نظر جاذبه های فرهنگی - تاریخی و عوامل محیطی داخلی جاذبه های اکولوژیکی این شهرستان بیشترین اولویت را در توسعه گردشگری دارد که بدین سبب و جهت استفاده از این منابع توسعه گردشگری فرهنگی و تاریخی و اکو توریسم پیشنهاد گردیده است.

ارزیابی اثرات محیطی برای کره زمین بیانگر این مطلب است که سه خطر عمده دگرگونیهای اقلیمی، جنگ هسته ای و تباهی شتابان تنوع زیستی جهان را تهدید می نماید. دریاچه ارومیه در سال 1345 در فهرست کنوانسیون حفاظت از تالابها در رامسر ثبت شده است. بهره برداری بی رویه از منابع آبی زیرزمینی و سطحی که عمدتا با هدف گسترش فعالیتهای کشاورزی صورت می گیرد، دخالتهای ناروا برای تولید مواد و فرآوردهای که نیاز زیادی به مصرف اّب دارند، کاهش نزولات آسمانی و ورودی اندک از رودخانه های حوضه آبخیز در کنار احداث سازه های سدی و بروز آلودگی ها، موجب شده که وضعیت این دریاچه و محیط اطراف آن به حد بحرانی برسد. تا جائی که به شوره زار تبدیل شده و سطح تراز آبی آن نیز به پائین ترین حد ممکن طی چند دهه قبل و از حد فوق اشباع به 240 گرم بر لیتر رسیده است و این امر به بروز یک فاجعه زیست محیطی مبدل شده است. همچنین در طرحهای مختلف عمرانی در بخشهای زمین های کشاورزی کنترل آبهای سطحی و استفاده بیش ازحد از آب سفره های زیرزمینی و تقسیم ناعادلانه آب در محیط طبیعی این نواحی و همچنین توسعه راهها و بویژه احداث جاده ترانزیتی از داخل دریاچه ارومیه و اختلال در اکوسیستم آن و ایجاد سدهایی در بالا دست رودخانه های حوضه دریاچه ارومیه و تاثیرات دیگر از جمله پسروی آب دریاچه و ایجاد منطقه وسیع شوره زاری و توفهای منطقه شده که باعث تشتت در زندگی انسانی و حیوانی این نواحی شده است.

چکیده تحقیق هدف این پژوهش، شناسایی علل و پیامدهای اجتماعی، فرهنگی ، محیطی، کالبدی و اقتصادی مهاجرت درون شهری در منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز بوده است که در همین راستا و در پی یافتن پاسخ سوالات اصلی تحقیق ، این مطالعه صورت گرفت. روش تحقیق به کاررفته در این پژوهش ، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه محقق ساخته بو د که روایی و اعتبار آن از طریق پیش آزمون و در مطالعه مقدماتی مورد ارزیابی قرار گرفته است این تحقیق در بین 322 نفر از ساکنین منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز با روش نمونه گیری سیستماتیک و از طریق گردش در بلوک های منطقه مورد مطالعه انجام گرفت. نتایج توصیفی این تحقیق نشان داد که میزان تمایل به سکونت در منطقه آبادانی مسکن در حد بالاست؛ به طوری که ساکنان مهاجرت کرده از مناطق دیگر به این منطقه، دارای تمایلات بسیار قوی مهاجرت دورن شهری بوده اند به همین خاطر این منطقه را برای سکونت خود برگزیده اند. یافته های حاصل از آزمون فرضیات فرعی تحقیق بیانگر این بود که بین جنسیت و تمایل به سکونت در منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز تفاوت معنی داری وجود ندارد؛ ولی بین سن، سطح تحصیلات ، نوع منزل مسکونی افراد ساکن و منطقه تفاوت معنی دار و بین سال های سکونت در منطقه و تمایل به سکونت در منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز رابطه معنی دار وجود دارد. هممچنین نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات اصلی تحقیق نشانگر این بود که بین علل اجتماعی، فرهنگی، محیطی ، کالبدی ، اقتصادی و میزان تمایل به سکونت در منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز از یک طرف و نیز پیامدهای اجتماعی، فرهنگی ، اقتصادی و تمایل به سکونت از طرف دیگر رابطه معنی دار وجود دارد در حالی که بین تمایل به سکونت در منطقه آبادانی مسکن کلانشهر تبریز و و پیامدهای محیطی و کالبدی رابطه معنی داری وجود ندارد، نتایج تحلیل رگرسیول چندگانه بین علل اجتماعی، فرهنگی، محیطی ، کالبدی ، اقتصادی مهاجرت و میزان تمایل به سکونت نیز حاکی بود که در تمایل به سکونت در منطقه آبادنی مسکن کلانشهر تبریز، بیش از هرعامل دیگری علل اجتماعی فرهنگی ، مهاجرت نقش آفرینی می کنند. کلمات کلیدی: مهاجرت درون شهری، تمایل به سکونت، علل و پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و محیطی و کالبدی و اقتصاعی آبادانی مسکن، کلانشهر تبریز

هدف این پژوهش، شناسایی علل اجتماعی و کالبدی رضایت شهروندان از خدمات پارک های محله ای منطقه دو شهرداری تبریز بوده است که در همین ارتباط،با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استاندارد داده ها،گردآوری گردیده است.جامعه آماری تحقیق،افراد ساکن در اطراف پارک های محله ای منطقه دو شهرداری تبری بوده است که از این تعداد 323 نفر با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران برآورد گردیده و با نمونه گیری سیستماتیک و از طریق گردش در بلوک های منطقه مورد مطالعه انجام گرفت.نتایج تحقیق نشان داد که میزان رضایت مندی از خدمات پارک های محله ای منطقه دو شهرداری تبریز در حد نزدیک متوسط می باشد.یافته های تحقیق بیانگر این بود که بین جنسیت و میزان رضایتمندی از خدمات پارک های محله ای تفاوت معنی داری وجود ندارد.همچنینت از نظر میزان درآمد و سطوح تحصیلی پاسخگویان،تفاوتی در میزان رضایت از خدمات پارک های محله ای مشاهده نشد؛ولی از نظر گروه های سنی،یافته های تحقیق حاکی است که بین سن پاسخگویان مورد مطالعه و میزان رضایتمندی از خدمات پارک های محله ای تفاوت معنی داری وجود دارد.یافته های حاصل از آزمون فرضیات اصلی تحقیق نیز نشانگر این است که بین میزان رضایت از محل زندگی و میزان رضایتمندی از خدمات پارک های محله ای و همچنین بین میزان رضایت از زندگی و ابعاد پنجگانه رضایت از خدمات بعد ملموس،بعد پاسخگویی،اعتماد،اطمینان و همچنین همدلی رابطه معنی داری وجود دارد.از یافته های دیگر تحقیق این که بین نوع پارک محله ای و میزان رضایتمندی از خدمات ارائه شده،تفاوت معنی داری وجود دارد و از این نظر پارک باغچه بان دارای بالاترین میزان رضایت و پارک سهند دارای پایین ترین میزان رضایتمندی است. کلمات کلیدی : پارک های محله ای،رضایت از خدمات،کلانشهر تبریز،عوامل اجتماعی و کالبدی.

کلمات کلیدی: طرح هادی ، میزان تحقق ، توسعه روستایی ، شهرستان هشترود چکیده طرح هادی روستا از جمله طرح های عمرانی روستایی است که می تواند نقش بنیادی در توسعه همه جانبه مناطق روستایی داشته باشد. این طرح، با استفاده از پتانسیل ها و قابلیت های خود می تواند زمینه ساز بهبود تسهیلات عمومی-رفاهی از قبیل نوسازی مسکن روستایی، معابر جدید الاحداث و حریم مسکونی، بهبود وضعیت زندگی روستاییان و مشارکت آنان باشد.تهیه و اجرای طرح هادی روستایی از اساسی ترین اقداماتی است که به منظور توسعه روستاهای ایران اجرا شده است. مهمترین هدف ارزیابی طرح های هادی فراهم ساختن ابزار مدیریت لازم برای نظارت، کنترل، جهت دهی و بهبود کارایی آنهاست که بر اساس آن بتوان تجدید حیات و هدایت روستا را به لحاظ ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی فراهم آورد.برای ارزیابی میزان تحقق پذیری طرح های هادی روستایی در روستاهای شهرستان هشترود ،چهار روستا از روستاهای حوذه نفوذ شهرستان (از روستاهای بالای 20 خانوار و روستاهایی که افق این طرح ها در این روستاها به پایان رسیده است)انتخاب و مورد بررسی قرار میگیرند. روش تحقیق در این مطالعه جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات میدانی(مشاهده، تکمیل پرسشنامه و مصاحبه با اهل فن) است. همچنین جهت بررسی و تحلیل روابط موجود بین متغیرهای تحقیق،از روش توصیفی و تحلیلی استفاده می شود.

هدف کلی این تحقیق تحلیل گردشگران داخلی ورودی به روستای کندوان از منظر بخش بندی بازار و شناسایی نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های پیش روی گردشگری این روستا است. پس از تهیه کلیات و چهارچوب نظری تحقیق، برای جمع آوری اطلاعات وداده ها از مطالعات اسنادی و میدانی استفاده گردید. به این منظور دو گونه پرسش نامه محقق ساخته طراحی شد؛ پرسش نامه مربوط به سوات در اخیار کارشناسان گردشگری قرار گرفت. وپرسش نامه مربوط به بخش بندی بازار در محل تحقیق در اختیار گردشگران قرار داده شد. پس از تکمیل، داده ها در نرم افزارهای excel و spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که گردشگران داخلی این روستا معماری زیبای کران های صخره ای و آب و هوای مطبوع مقصد گردشگری را انگیزه ی اصلی مسافرت خود عنوان نمودند. این گردشگران از الگوی مسافرت خانوادگی تبعیت نموده و بیشتر آن ها با مقصد آشنایی داشته اند اما این آشنایی نه از طریق تبلیغات، بلکه به وسیله دوستان وآشنایان بوده است. گردشگران تمایلی به اقامت شبانه نداشته و از بسته های مسافرتی آژانس های گردشگری استقبال نمی نمایند. زمان مورد علاقه گردشگران برای سفر تعطیلات فصل تابستان است و جهت رسیدن به مقصد از خودروی شخصی استفاده می نمایند. شغل اکثر گردشگران کارمندی و کارگری است و از نظر درآمد جز قشر متوسط و یا متوسط به پایین جامعه می باشند. بیشتر گردشگران تمایل دارند تا در آینده نزدیک مجددا مسافرت خود را تکرار نمایند. بیشترین سهم گردشگران روستای کندوان نیز متعلق به نیمه ی شمالی کشور می باشد و بازار گردشگری این روستا ماهیت محلی و منطقه ای دارد. یافته های حاصل از فرضیات نیز بر وجود رابطه بین افزایش سن و استفاده از خودروی شخصی، سطح تحصیلات و میزان هزینه های مصرفی، تاثیر فاصله بر میزان گردشگران ورودی و تاثیر نقاط قوت روستا بر تعداد گردشگران را تایید می نماید.در تحلیل سوات 12 عامل به عنوان نقاط قوت، 12عامل به عنوان نقاط ضعف، 12 عامل به عنوان تهدید و15 عامل به عنوان نقاط ضعف شناسایی و به وسیله تکنیک سوات تحلیل گردید. یافته های حاصل از تحلیل سوات نیز حاکی از آن است که کران های صخره ای، جاری بودن زندگی در آن ها، آب و هوای مطبوع و سالم و چشم اندازهای دیدنی و منحصر به فرد از نقاط قوت گردشگری روستای کندوان محسوب میگردند؛ در حالی که عدم بازاریابی، نبود تبلیغات مناسب رسانه ای و محیطی، فقدان اماکن اقامتی متناسب با درآمد گردشگران و عدم وجود پارکینگ و فضای باز کافی جهت اتراق و چادر زنی از جمله مهم ترین ضعف های گردشگری این روستا عنوان شد. اشتغال زایی و ایجاد درآمد، افزایش توجه و حمایت مسئولان کشور از توسعه گردشگری، قابلیت تبدیل شدن به قطب گردشگری و افزایش انگیزه ی بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری در امر گردشگری مهمترین فرصت های پیش روی توسعه صنعت گردشگری در کندوان عنوان گردید. مهمترین عوامل تهدید کننده گردشگری روستای کندوان نیز آلودگی های زیست محیطی، تخریب پوشش گیاهی و مخاطرات ناشی از آن، تراکم بیش از حد جمعیت و خودرو و عدم آموزش مناسب ساکنان مقصد گردشگری برای استقبال ازگردشگران می باشد. نمره نهایی ماتریس سوات نیز بر لزوم توجه به نقاط ضعف و تهدیدها تاکید دارد ضمن اینکه نباید از تقویت نقاط قوت و حفاظت از آنها و بهره گیری از فرصت ها غافل شد.

با پیدایش انقلاب صنعتی تغییرات بنیادین و همه جانبه ای بر کالبد شهرها مستولی گردید در این راستا نظام ساختاری شهرهای سنتی ما نیز با کمی تاخیر نسبت به کشور های صنعتی دستخوش تحولات گردید و نظام محله ای خویش را در جدال نابرابر از دست داد و بارزه های ارزشمند اجتماعی محلات با ناکار آمدی ساختاری و از هم گسیختگی اجتماعی به ناپایداری انجامید (سعده زر آبادی،1389). از جمله پیامد های ناپایداری محلات را می توان در کمرنگ شدن سرمایه اجتماعی، یعنی عدم احساس تعلق و وابستگی به محل و محله زندگی، توسعه ناپایدار در هدر رفت منابع طبیعی، سرمایه انسانی و منابع مالی را بر شمرد. این پژوهش با رویکرد "توصیفی – تحلیلی" به بررسی دلایل توسعه ناپایدار و تبدیل آن بر توسعه پایدار می پردازد. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات ،مشاهدات، مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه، بازدید میدانی است. پژوهش حاضر درباره محله قراملک یکی از محلات قدیمی تبریز است که هسته اولیه آن به صورت مجموعه مسکونی وباغات قدیمی پیرامون، به دوران حکومت اتابکان آذربایجان مربوط می شود. بعد از سال 1350 با تاسیس کارخانه ماشین سازی تبریز، محله تبدیل به کاربری مسکونی، صنعتی گردید و در این میان در رقابتی ناسالم با توسعه بخش صنعت ،بر توسعه ناپایدار ساخت وسازهای غیر مجاز و تخریب باغات آن افزوده شده است، به گونه ای که درحال حاضر صنایع مزاحم و آلاینده محیط زیست عرصه را بر زندگی مردم عادی تنگ نموده است . هدف غایی مکتوب حاضر سعی در شناخت عوامل تاثیرگذار برتوسعه ناپایدار محله ای و تبدیل آن به توسعه پایدار در محله قراملک می باشد.

تحقیق حاضر در رابطه با ارزیابی طرح هادی شهر باسمنج می باشد؛ که از حیث ماهیت و روش جزء تحقیق های توصیفی – تحلیلی می باشد و جنبه کاربردی داشته در سه مرحله صورت گرفته است. روند مطالعات تحقیق حاضر، مرحله اول شناسایی و استفاده از منابع اطلاعاتی موجود (کتابخانه ای)؛ مرحله دوم، روش میدانی که با مراجعه به محدوده مورد مطالعه با استفاده از تکنیک مشاهده به گردآوری اطلاعات پرداخته؛ مرحله سوم، تجزیه تحلیل اطلاعات موجود در رابطه با مولفه های جمعیت، کاربری اراضی، و جهات توسعه شهر که از طریق تفسیر نقشه ها و تحلیل داده ها ی جمع آوری شده ، و در نهایت مقایسه مولفه های مذکور در وضع موجود سال پایه (1375)، با پیشنهادات طرح و وضع موجود افق طرح(1385) که معلوم شد طرحهادی شهر باسمنج در افق با 6/30 درصد پیش بینی مولفه جمعیت، با 04/5 درصد میانگین سرانه کاربری ها و بدون تحقق پذیری جهات توسعه شهر که در مجموع درصد تحقق پذیری طرح هادی در رابطه با مولفه های مذکور به طور میانگین با 88/11 می باشد و از علل عدم تحقق مولفه های تحقیق با توجه به یافته های تحقیق می توان به روند مطالعات و مراحل تصویب طولانی مدت از سال 1375 تا 1382 که طرح را دچار فرسودگی نموده، عدم توجه به مشارکت های مردمی و ... اشاره کرد.

فعالیت دربخش کشاورزی و زیر بخش های آن پیوسته درتأمین زمینه ی توسعه ی روستاهای کشور نقش مهمی بر عهده داشته است، در حال حاضر کشاورزی عامل و یا فعالیت مهمی برای اشتغال و تأمین امنیت غذایی در بسیاری از روستاها بشمار می رود. در واقع، شیوع یا رواج فقر در بین خانوارهای روستانشین موجب تأکید مضاعف بر اهمیت و جایگاه تولید مواد غذایی و پاسخگویی به نیازهای اولیه غذایی توسط خود آنان شده است. یکی از مهم ترین مشکلات اقتصادی بخش کشاورزی در گذشته و حال پایین بودن سطح درآمد روستائیان بوده است، که این خود یکی از عوامل عدم توسعه اقتصادی در روستاها و بسیاری از نابسامانی ها نظیر: فقر، بیکاری و نابرابری بین شهر و روستا می باشد. بخش کشاورزی به رغم دارا بودن قابلیت های بالقوه با موانعی روبروست. در جهت رفع این موانع، طرح های مکانیزاسیون کشاورزی، روش های نوین آبیاری و در نهایت طرح یکپارچه سازی اراضی همگی در این راستا شکل گرفته است. در این میان طرح یکپارچه سازی اراضی با توجه به اهمیت آن به عنوان طرح بنیادین از جایگاه ویژه ای برخوردار است. چراکه خرد بودن اراضی کشاورزی و توزیع این اراضی به قطعات کوچک بین بهره برداران خود مانع بزرگی بر سر راه اجرای طرح های متعدد کشاورزی است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی – تحلیلی است. جامعه ی آماری مورد مطالعه روستاهای عین الدین، حاج آقا، اشدلق علیا و کردکندی با 2525 خانوار، واقع در شهرستان بستان آباد واقع در استان آذربایجان شرقی می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول تعدیل شده ی کوکران محاسبه شده که شامل 182 خانوار روستایی می باشد. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و به کمک نرم افزار spss و excel صورت گرفته است. روش تحلیل آمار استنباطی مورد استفاده ضریب همبستگی اسپیرمن و تحلیل مسیر می باشد. نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان می دهد؛ همبستگی قوّی بین سرمایه ی اجتماعی و گرایش به یکپارچه سازی اراضی وجود دارد، در عین حال همبستگی نسبی بین درآمد روستائیان و گرایش به یکپارچه سازی اراضی را نشان می دهد. همچنین تحلیل مسیر مشخص کرد که تأثیرگذارترین عامل بر گرایش به یکپارچه سازی اراضی زراعی، عامل سرمایه ی اجتماعی می باشد.

هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر زیرساختهای گردشگری روستایی بر میزان جذب گردشگر از دیدگاه گردشگران و جامعه میزبان در روستای انی سفلی شهرستان گرمی می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی - توسعه ای بوده و ازروش های اسنادی و پیمایشی بهره برده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، واحدهای زیرساخت های گردشگری موجود در مسیر و در خود روستا، گردشگران و مردم روستای انی سفلی می باشد که به دلیل نبود آمار در رابطه با تعداد گردشگران در روستای مورد مطالعه، با توزیع 30 پرسش نامه بین گردشگران و کشف واریانس، بر حسب فرمول کوکران میزان حجم نمونه برای جامعه آماری گردشگران 103 نفر محاسبه گردید. همچنین86 خانوار از جامعه میزبان بر حسب فرمول کوکران به صورت سیستماتیک به عنوان نمونه مورد سنجش قرار گرفتند. داده ها به وسیله ی پرسشنامه ای که روایی و پایایی آن سنجیده شده است جمع آوری و داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spssمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

در دهه های اخیر رشد و گسترش سریع شهرنشینی و استفاده از وسایل حمل و نقل، سبب افزایش چشمگیر بازدید از مناطق طبیعی و فرهنگی شده است. گردشگری می تواند به عنوان یک صنعت درکنار سایر صنایع مانند کشاورزی و خدمات، سبب اشتغالزایی و رونق اقتصادی و رشد اجتماعی شود. بنابراین الگوهای نوین توسعه بر مدار توسعه محلی و بهره گیری از تنوع های مکانی - فضایی استوار هستند. شناسایی ظرفیت ها و توانمندی های مختلف در سطوح خرد فضاهای جغرافیایی در کانون توجه برنامه ریزان توسعه قرار دارد. برای نیل به چنین هدفی می توان gis را به عنوان ابزاری قدرتمند به خدمت گرفت. برای این منظور با استفاده از روش ahp( روش تحلیل سلسله مراتبی ) پس از تعریف معیارهایی ، مناطق گردشگری شهرستان آذرشهر و روستاهای تابعه مکانیابی می شوند ؛ توجه به اینکه معیارهای مورد نظر برای مکانیابی از ارزش و اعتبار متفاوتی برخوردارند؛ بنابراین، تحلیل سلسله مراتبی ، بهترین روشی است که در آن اهمیت هر کدام از معیارها که ترکیبی از معیارهای کمی و کیفی است – مد نظر قرارمی گیرد. در این پژوهش سعی شد موثرترین معیارها، جهت پهنه بندی و مکانیابی گردشگری در شهرستان آذرشهر در نظر گرفته شود، که شامل جهت شیب، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از شهر، ارتفاع، آب در دسترس، شیب و خاک می باشند. سپس با استفاده از نظر کارشناسان این معیار ها با روش فرایند سلسه مراتبی وزن دهی شدند و جهت شناسایی مکانهای بهینه مورد استفاده قرار گرفت و ملاحظه گردید، که نتایج نشان داد که بهترین مناطق جهت پهنه بندی و مکانیابی گردشگری درشهرستان آذرشهر در قسمت شمال و شمال غرب این شهرستان می باشد.

تاریخ و فرهنگ متنی هستند که همه ی جزئیات زندگی روزمره ما را در بر می گیرند. امروزه اکثر معماری های شهری موجود در شهرهای ایرانی یادگاری از تاریخ و فرهنگ گذشته ما می باشند و این معماری تأثیر پذیرفته از تاریخ و فرهنگ بومی می باشند. از طرفی فرهنگ و تاریخ برخی از شهرها بر معماری شهرهای دیگر ایران نیز تأثیر گذار می باشد. از اینرو در این پایان نامه به بررسی نقش تاریخ و فرهنگ کلانشهر تبریز در معماری شهری ایران خواهیم پرداخت. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات نیز کتابخانه ای – اسنادی و مشاهدات میدانی می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که معماری و سبک آذری یکی از پیشرفته ترین و باشکوه ترین سبک معماری و شهرسازی محسوب می گردد. پیشرفتهای معماری برخاسته از آذربایجان نه تنها به آذربایجان و دوران ایلخانان محدود نماند؛ بلکه به ترکستان و خراسان عهد تیموریان نیزگسترش یافته است. از معماری مقتبس از این سبک می توان به مقبرة شیخ صفی الدین اردبیلی( 735 ه.ق)، بقعه امامزاده جعفر اصفهان، میدان نقش جهان و ... اشاره کرد.

دنیای امروز که در طول قرون متمادی از اصل و نهاد طبیعی خود دور افتاده و غرق در مصنوعات دست بشر است، دنیایی است که برای بیشتر انسانهای سالم ساخته شده است؛ حال آنکه ما معتقد به تساوی حقوق انسانها در تمامی زمینه ها هستیم. بحث بر سر تساوی حقوق افراد معلول و جانباز، بدین معناست که معلولین مانند دیگر افراد جامعه از امکانات و تسهیلات موجود در فضاهای عمومی شهری برخوردار باشند. هنگامی که معلول یا جانباز به علت موانع معماری و شهرسازی و بافت خاص شهر نمی تواند در سطح شهر حرکت کند و از فضاهای شهری استفاده نماید، حقوق اولیه ی وی سلب میشود؛ و در نتیجه، با افراد عادی مساوی نخواهد بود (بزی وهمکاران، 106:1389). طبق آمارهای رسمی کشور در سال 1390 ، تعداد معلولان کشور یک میلیون و 17 هزار و 659 نفر؛ یعنی حدود 10 درصد جمعیت کشور بوده است. در کشور ما به ویژه شهر تبریز که بخشی از افراد آن را معلولان تشکیل می دهند و تعداد زیادی از آنان جانباز جنگ تحمیلی هستند، ضرورت توجه به ارزیابی تناسب فضاهای شهری برای استفاده معلولین و در جهت رفاه حال این عزیزان اهمیت بیشتری می یابد.

ارزیابی و توسعه پایدارعمدتا دو رکن جدایی ناپذیر قلمداد می شوند که با همکاری هم درحل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و منابع مهم که بخش زیادی از سکونت گاه های شهری و روستایی جهان را درگیر کرده اند ، از اثربخشی بسیار زیادی برخوردار هستند سکونت گاه های انسانی تحت تاثیر عوامل و نیروهای فضاساز همواره با تاثیرپذیری از فرآیندهای درونی و بیرونی مختلف درحال تغییر و تحول بوده اند توسعه پایداربه مفهوم حرکت بر محور انسان-محیط است و توسعه امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد شهرهای میانی با توجه به شرایط منطقه ای و محلی که در آن قرار می گیرند و با پذیرش کارکردهایی که از جنبه های مختلف سازمانی- نهادی ، خدماتی ، جمعیتی ، زیست محیطی، مدیریت سرزمین ، اجتماعی، اقتصادی و فضایی برعهده می گیرند اهمیت و جایگاه ویژه ای را در سلسله مراتب سکونت گاهی داشته و به عنوان پل ارتباطی بین شهرهای بزرگ و سکونت گاه های رده پایین و تسهیل کننده جریان های مختلف عمل می کنند

ازجمله الگوهای گردشگری در نواحی روستایی، گردشگری خانه های دوم است. گردشگری خانه های دوم همانند دیگر انواع گردشگری دارای آثار مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و ذهنی است. تأثیر این نوع گردشگری بر کیفیت زندگی ساکنان روستایی می تواند ازجمله این اثرات باشد. در این راستا هدف پژوهش بررسی و تحلیل اثرات گردشگری خانه های دوم در بهبود کیفیت زندگی ساکنان روستایی در نواحی روستایی شهرستان سقز است. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است و از کتب خارجی و داخلی و مقالات و سایت های اینترنتی در جمع آوری اطلاعات استفاده شده است.

مشارکت مردمی را می توان به معنای شرکت و حضور جدی و آگاهانه و ارادی افراد در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زندگی شهری برای نیل به اهداف جمعی شهر دانست. مسئله احیای بافتهای فرسوده از جمله مهمترین زمینه های مشارکت مردمی در شهرهاست. با توجه به اینکه بافتهای قدیمی هسته و کانون اولیه شکل گیری شهرها و دارای موقعیت ویژه ای می باشند، امروزه نیازمند پروژه های مرمتی و احیاء هستند. در واقع اینگونه بافتها، سند تاریخ، فرهنگ، هویت و میراث ملت و شهر محسوب می شوند. از این رو به دلیل ارزش ها و ویژگی های منحصر به فردشان تکرار ناشدنی اند. هدف مطالعه حاضر، بررسی راه های جذب مشارکت شهروندان در احیای بافت های فرسوده محله چهارباغ شهر سنندج می باشد. در این تحقیق که از نوع کاربردی و توسعه ای است با روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای پاسخ به سوالات و ارایه راه حل برای مساله مورد نظر اقدام شده است. برای گردآوری اطلاعات از دو روش اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده) استفاده شده است.

روستا کوچک ترین واحد تشکیلاتی و اجتماعی در ایران محسوب می شود و بدیهی است که این واحد اجتماعی (روستا ) به لحاظ وجود مناسبات اجتماعی، اقتصادی و پایبند بودن افراد به قوانین عرفی و مدنی نمی تواند از تشکیلات سازمان مدیریتی بی نیاز باشد .لزوم توجه به نواحی روستایی نیز بعنوان پایه و اساس توسعه زیربناهای اقتصادی در جوامع درحال توسعه(نظیر کشورما )درسالهای اخیر بسیار نمایان شده است . مدیریت روستایی دارای یک سازوکار ومفهوم کلی سازندگی است که الزاما دهیاران بعنوان مدیران جدید روستا با عنایت به اهتمام دولت و مشارکت و خودیاری مردم باید قادر باشند تا در این راستا گامی موثر بردارند و این در صورتی امکان پذیر است که دهیاران از سطح آگاهی لازم ( سواد، تخصص و تجربه) برخوردار باشند تاشاهد توسعه روستاها باشیم . بر این اساس در این تحقیق سعی شده است که نقش مدیریت روستایی در توسعه روستایی روستاهای بخش مرکزی نقده مورد بررسی قرار گرفته و به این سوال پاسخ داده شود که نقش مدیریت روستایی در توسعه روستاهای بخش مرکزی شهرستان نقده چگونه بوده است . در تحقیق حاضرکه از نظر هدف، کاربردی می باشد از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پیمایش و تا حدودی اسنادی استفاده می شود. تکنیک گردآوری داده ها پرسشگری و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد وبرای تجزیه و تحلیل داده ها ازنرم افزارهای exell و spss استفاده می شود.

چکیده ندارد.