در این تحقیق 13 نمونه از گیاه دارویی آویشن، 10 نمونه متعلق به گونه بومی thymus daenensis و نمونه های دیگر مربوط به گونه های t. migricus, t. pubsence و t. fedtschenkoi مورد ارزیابی های مورفولوژیکی و ژنتیکی قرار گرفتند. بر اساس تجزیه واریانس 14 صفت مورفولوژیک تفاوت معنی داری بین نمونه های آویشن مشاهده شد. با توجه به دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه ای صفات مورفولوژیک نمونه ها در دو دسته قرار گرفتند. به منظور ارزیابی تنوع مولکولی نمونه های آویشن، dna ژنومی به صورت بالک با اسنفاده از روش ctab گیاهان دارویی با کمی تغییرات، استخراج گردید. برای انجام واکنش pcr از20 آغازگرrapd استفاده گردید که تنها 8 آغازگر باندهای واضح و تکرار پذیر را نشان دادند. از مجموع 97 باند تولید شده 61% باندها چند شکل بودند. آنالیز داده ها با برنامه های popgene و ntsys انجام و دندروگرام بر پایه upgma ترسیم شد. دندروگرام ترسیم شده در فاصله ژنتیکی 80% دو گروه اصلی را بین 13 نمونه مشخص کرد. نتایج به دست آمده از مقایسه ماتریس های مورفولوژیکی و مولکولی تطابق چندانی با یکدیگر نشان ندادند. به طور کلی بررسی تنوع در ژنوتیپ های آویشن با استفاده از نشانگر rapd نشان داد که این مارکر در شناسایی نواحی چند شکلی و تخمین فاصله ژنتیکی و مدیریت ژرم پلاسم می تواند مفید باشد.

تکنیک این‎ویترو در چند دهه اخیر، موضوع تحقیقات گسترده‎ای بوده است بویژه برای گیاهانی که رشد و تکثیر طبیعی آنها مشکل می‎باشد. سماق متعلق به خانواده آناکاردیاسه (تیره پسته) و گونه خودروی جنس رهوس در ایران است. قوه نامیه بذر سماق بسیار کم بوده و در طبیعت بصورت پاجوش تکثیر می‎گردد. در این تحقیق بهترین محیط باززایی و ریشه‎زایی در شرایط این‎ویترو مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونه‎های جوانه شاخه‎های گیاه سماق بعد از سترون‎‎سازی به محیط کالوس‎زایی منتقل شدند. کالوس‎زایی با استفاده از محیط ms با ترکیب هورمون‎های مختلف iaa ba , bap , tdz ,iba مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حداکثر کالوس‎زایی و باززایی روی ترکیب هورمونی 5/0 میلی‎گرم در لیتر iaa و یک میلی‎گرم در لیتر ba بدست می‎آید و کمترین کالوس‎زایی و باززایی در غلظت 1/0 میلی‎گرم در لیتر iaa و 5/1 میلی‎گرم در لیتر ba رخ داد که به‎ترتیب 60% و صفر درصد بودند. جهت تعیین بهترین محیط ریشه‎زایی با ترکیب هورمونی مناسب از محیط ms بصورت کامل، نصف و یک‎چهارم به‎همراه هورمونهای naa , iba , iaa و بدون هورمون استفاده شد که تفاوت معنی‎داری در ریشه‎زایی مشاهده گردید، بطوریکه بیشترین ریشه‎زایی در محیط ms کامل با غلظت 1 میلی‎گرم در لیتر iba و کمترین ریشه‎زایی در محیط نصف ms با غلظت 8 میلی‎گرم در لیتر iaa رخ داد که به ترتیب 5/44% و 66/2% بودند. بهترین محیط تیمارزایی جهت انتقال به محیط ریشه‎زایی، محیط تیمارزایی با غلظت 5/0 میلی‎گرم در لیتر iaa و یک میلی‎گرم در لیتر ba بود. تفاوت معنی‎داری در غلظت یک میلی‎گرم در لیتر و 5 میلی‎گرم درلیتر iba در تعداد ریشه و طول آن مشاهده شد. در غلظت 5 میلی‎گرم درلیتر iba افزایش تعداد ریشه و کاهش طول ریشه رخ داد که افزایش تعداد ریشه 6/3 عدد بود. همچنین آزمایشی جهت بررسی اثر استفاده از محیط جامد و مایع انجام شد و تفاوت معنی‎داری مشاهده گردید، و بیشترین ریشه زایی در محیط جامد به‎میزان 83/44% انجام شد.