نام پژوهشگر: محمدجواد آروین
نجمه مهرابیان مقدم محمدجواد آروین
تنش خشکی عامل محدود کننده تولیدات گیاهی است و ترکیباتی از قبیل sa و آترازین به عنوان مواد ضد تعرق قادرند مقاومت گیاهان به خشکی را افزایش دهند. در پژوهش حاضر اثرات sa و آترازین و تنش خشکی ( 7 و 10 روز آبیاری) بر عملکرد علوفه و دانه ذرت هیبرید، رقم 370 مورد مطالعه قرار گرفت. مواد ضد تعرق در 10 سطح( شاهد، خیساندن بذر در محلول 0/1 میلی مولsa، محلول پاشی در غلظت 0/1 و 1 میلی مول sa در دو مرحله 3 برگی و مرحله گلدهی، خیساندن بذر در محلول 0/1میلی مول sa +محلول پاشی در مرحله گلدهی، محلول پاشی در مرحله 3 برگی+ محلول پاشی در مرحله گلدهی، محلول پاشی در غلظت75 و 150 پی پی ام آترازین در مرحله گلدهی ) مطالعه شدند. خشکی باعث کاهش عملکرد علوفه و دانه ذرت به ترتیب به میزان 39 و 44 درصد گردید. در شرایط غیر تنش تیمارهای خیساندن بذر (0/1 میلی مول sa) و آترازین(75 پی پی ام) سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 32 و 28 درصد گردید. در شرایط تنش تیمارهای خیساندن بذر، ترکیب آن با محلول پاشی در مرحله گرده افشانی و آترازین (75 پی پی ام) سبب افزایش معنی دار ارتفاع بوته، عملکرد علوفه، طول بلال، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، میزان انتقال مجدد، وزن خشک اندام های رویشی و کارایی مصرف آب علوفه و دانه گردید. تاثیر sa و آترازین بر بهبود رشد و افزایش عملکرد در شرایط تنش خشکی بیشتر بود بطوری که در شرایط تنش تیمارهای خیساندن بذر (0/1 میلی مول sa) و آترازین(75 پی پی ام) سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 76 و 98 درصد گردید. غلظت 0/1 میلی مول sa در دو شرایط تنش و غیر تنش موثرتر از غلظت 1 میلی مول آن بود .بنابر این به نظر می رسد که sa در غلظت 0/1 میلی مول در رفع آسیب اکسیداتیو نقش دارد. با توجه به نتایج بدست آمده غلظت های بیشتر از 200 پی پی ام خاصیت علف کشی داشتند و غلظت 75 پی پی ام سبب بهبود رشد و افزایش عملکرد ذرت در هر دو شرایط تنش و غیر تنش می شود.
فاطمه دانشمند محمدجواد آروین
تنش شوری در گیاهان منجر به تنش هایی نظیر سمیت یونی، تنش اسمزی و تنش اکسیداتیو می گردد. در این مطالعه به منظور جداسازی اثرات یونی و اسمزی شوری از غلظت های ایزواسموتیک کلرید سدیم )80 میلی مولار) وپلی اتیلن گلیکول (6000 (peg(15%) در شرایط درون شیشه ای روی گونه های وحشی به نام های solanum stoloniferum ، solanum bulbocastanum و acaule solanum ویک رقم زراعی سیب زمینی به نام solanum tuberosum cv. agria استفاده و برای بررسی اثرات استیل سالیسیلیک اسید (asa) در کاهش این تنش ها از غلظت های 1 و 10 میکرولار به صورت پیش تیمار استفاده گردید. در گونه هایs. stoloniferum و s. bulbocastanum و رقم زراعی آگریا تنش شوری و اسمزی و در گونه s. acaule فقط تنش اسمزی موجب کاهش پارامترهای رشد (طول ساقه و وزن خشک اندام هوایی)، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، b و کل)، کاروتنویید، قندهای احیاکننده و کل، پروتئین، حوضچه آسکوربات و گلوتاتیون، ترکیبات فنلی، فلاوونوییدها و آنتوسیانین گردید. تنش شوری در گیاهان مورد مطالعه محتوای نسبی آب بافت (rwc) را افزایش و تنش اسمزی آن را کاهش داد. تنش شوری در این مطالعه موجب کاهش مقدار k+ و نسبت k+/na+ و اافزایش مقدار na+ گردید و تنش اسمزی تاثیری بر این پارامترها نداشت. در گونه هایs. stoloniferum و s. bulbocastanum این پارامترها در تنش شوری بیشتر از تنش خشکی کاهش یافت و در رقم زراعی آگریا کاهش این پارامترها در تنش اسمزی بیشتر از تنش شوری بود. پراکسیداسیون لیپیدها، مقدار پراکسید هیدروژن(h2o2)، نشت یونی و فعالیت لیپوکسیژناز(lox) در گونه هایs. stoloniferum و s. bulbocastanum و رقم زراعی آگریا در تنش شوری و اسمزی و در گونه s. acaule فقط در تنش اسمزی افزایش یافت و در گونه هایs. stoloniferum و s. bulbocastanum این پارامترها در تنش شوری بیشتر از تنش خشکی افزایش یافت و در رقم زراعی آگریا این پارامترها در تنش اسمزی بیشتر از تنش شوری بود. در این گیاهان در تنش شوری و اسمزی مقدار پرولین و فعالیت پیرولین 5کربوکسیلات سنتتاز(p5cs) و پلی فنل اکسیداز (ppo) افزایش و فعالیت پرولین دهیدروژناز(prodh) و فعالیت فنیل آلانین آمونیالیاز pal)) کاهش یافت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپراکسید دیسموتاز (sod)، کاتالاز (cat)، گایاکل پراکسیداز (gpod)، آسکوربات پراکسیداز (apx) و گلوتاتیون رداکتاز (gr) در این گیاهان در تنش شوری و اسمزی افزایش یافت. بررسی الگوی ایزوآنزیم های sod، cat، gpod، apx و ppo نشان داد که در گونه s. stoloniferum تنش شوری موجب افزایش یک ایزوآنزیم جدید cat در این گیاه شد و تعداد ایزوآنزیم های سایر آنزیم ها در تنش شوری و اسمزی تغییری نکرد. در گونه s. bulbocastanum تنش اسمزی موجب افزایش یک باند ایزوزایمی جدید sod و در مورد آنزیم gpod تنش شوری موجب افزایش دو باند ایزوانزیمی جدید و تنش اسمزی یک باند جدید ایجاد نمود و بقیه آنزیم ها در تنش شوری و اسمزی الگوی ایزوآنزیم های آن ها تفاوتی نکرد. در گونه s. acaule و رقم زراعی آگریا نیز تنش های شوری و اسمزی تاثیری بر تعداد ایزوانزیم های آنزیم های مورد بررسی نداشتند. از طرف دیگر در گیاه s. acaule در تنش شوری پارامترهای رشد، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، b و کل)، قندهای کل، حوضچه آسکوربات و گلوتاتیون، پراکسیداسیون لیپیدها، مقدارh2o2 ، نشت یونی و فعالیت lox بدون تغییر ماند. در این گیاه تنش شوری موجب کاهش مقدار k+ و نسبت k+/na+ و افزایش مقدار na+،rwc ،کاروتنویید، ترکیبات فنلی، فلاوونویید و آنتوسیانین، پرولین، قندهای احیا کننده، پروتئین و فعالیت pal و p5cs افزایش یافت و فعالیت prodh و ppo کاهش یافت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان sod، cat، gpod، apx و gr در این گیاه در تنش شوری افزایش یافت. پیش تیمار استیل سالیسیلیک اسید موجب بهبود رشد و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش شوری و اسمزی گردید. استیل سالیسیلیک اسید با افزایش سیستم دفاع آنتی اکسیدانی غیر آنزیمی نظیر کاروتنویید، آسکوربات، گلوتاتیون، ترکیبات فنلی، آنتوسیانین و برخی فلاوونوییدها و آنتی اکسیدان های آنزیمی sod، cat، gpod، apx و gr و مقدار پرولین موجب کاهش تنش اکسیداتیو، پراکسیداسیون لیپیدها،h2o2 ، نشت یونی و فعالیت lox، موجب افزایش رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت پارامترهای رشد گردید. استیل سالیسیلیک اسید موجب افزایش فعالیت pal و p5cs و کاهش فعالیت prodh گردید و بر فعالیت ppo تاثیری نداشت. استیل سالیسیلیک اسید بر مقدار یون پتاسیم و نسبت k+/na+در این گیاهان تاثیری نداشت و فقط مقدار یون سدیم را در گونه های وحشی به طور جزئی کاهش داد. استیل سالیسیلیک اسید rwcرا در گیاهان تحت تنش اسمزی افزایش داد و بر این پارامتر در گیاهان تحت تنش شوری تاثیری نداشت. مطالعه الگوی ایزوآنزیمی نیز نشان داد استیل سالیسیلیک اسید بر الگوی ایزوآنزیم های sod، cat، gpod، apx و ppo در شرایط کنترل و تنش شوری و اسمزی تاثیری نداشته است. به هر حال بر اساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد که s. acaule یک گونه مقاوم به نمک و نسبتا مقاوم به تنش اسمزی، رقم زراعی آگریا نسبتا مقاوم به تنش اسمزی و شوری، s. bulbocastanum غیر مقاوم به هر دو تنش و s. stoloniferum به تنش شوری غیرمقاوم و به تنش اسمزی نسبتا مقاوم است. پیش تیمار با asa به نظر می رسدموجب القای پاسخ های سازشی در گیاهان در تنش های شوری و اسمزی شده و در نتیجه منجر به تشویق واکنش های حفاظتی روی رنگیزه های فتوسنتزی و غشاهای زیستی گردیده که نتیجه آن در بهبود رشد گیاهان مشخص است
صدیقه نصیری قرقانی محمدجمال سحرخیز
به منظور ارزیابی اثر اسپرمیدین بر رشد و پاسخ گیاه جعفری معطر(tagets minuta) در شرایط تنش شوری، پژوهشی در گلخانه تحقیقاتی بخش علوم باغبانی دانشگاه شیراز انجام شد. نشاءهای این گیاه در گلدان های پلاستیکی 8 کیلوگرمی کشت شدند.گیاهان تحت 5 سطح تنش شوری شامل 0، 20، 40 ، 60 و80 میلی مول در لیتر قرار گرفتند. سپس محلول پاشی اسپرمیدین در دو مرحله در غلظت های 0، 150 و 300 میلی گرم در لیتر انجام شد. بر اساس نتایج این پژوهش نقش حمایتی اسپرمیدین در شرایط تنش شوری برجعفری معطر اثبات شد. جلوگیری از نشت یونی و تجمع یون های سدیم و کلر در برگ و ممانعت از آسیب ناشی از سمیت آن ها و بر هم خوردن توازن یونی و همچنین تجمع بیشتر پرولین، حفظ سطح سبز و تداوم فتوسنتز به دنبال تیمار اسپرمیدین در شرایط شوری از دیگر عواملی هستند که می توانند در افزایش رشد گیاه جعفری معطر نقش موثری داشته باشند. نتایج این تحقیق در بررسی ترکیبات اسانس نشان دادکه با افزایش شوری میزان ترکیب دی هیدرو تاجتون افزایش و ای اسیمنون و ضد اسیمنون کاهش یافت و همچنین استعمال برگی اسپرمیدین در شرایط عدم تنش ترکیبات لیمونن و دی هیدرو تاجتون را افزایش و ترکیبات ای اسیمنون و ضد اسیمنون را کاهش داد.
محبت شهابی نژاد محمد شجاع الدینی
امکان القای هورمونی مقاومت به درختان بالغ پسته به پسیل معمولی پسته بوسیله هورمون های متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک و ماده سیلیس آزمایش شد. غلظت های یک میلی مول متیل جاسمونات واسید سالیسیلیک و 13 میلی مول سیلیس روی درختان بالغ رقم فندقی محلول پاشی شد. تراکم مراحل رشدی نابالغ آفت در روی برگ ها از طریق نمونه برداری تصادفی تعیین شد. محتوی ترکیبات فنل و فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز و فنیل آلانین آمونیالیاز برگ اندازه گیری شد. در کلیه تیمارها تراکم تخم، پوره های سنین 4-1 و پوره سن آخردر مقایسه با شاهد به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یافت. متیل جاسمونات به ترتیب به میزان 69، 64 و 86 درصد، (متیل جاسمونات+سیلیس)تا 63، 76 و 95 درصد، اسید سالیسیلیک تا 88، 76 و 86 درصد، (اسید سالیسیلیک+سیلیس)تا 71، 84 و 95 درصد و سیلیس تا 70، 85 و 97 درصد تراکم جمعیت این سه مرحله رشدی را کاهش داد.متیل جاسمونات به طور معنی داری محتوی ترکیبات فنل و (متیل جاسمونات+سیلیس)فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز و فنیل آلانین آمونیالیاز برگ را افزایش داد.
سمیه ناصری اسفندقه محمدجواد آروین
علف کش های انتخابی سیر شامل هالوکسی فوپ، اکسی فلورفن و ستوکسیدیم قادر به کنترل علف های هرزمی باشند، اما در صورتی که در غلظت های نامناسب استفاده شوند، به گیاه سیر نیز خسارت وارد می کنند. بدین منظور در یک آزمایش اثر علفکش هالوکسی فوپ در پنج سطح (0، 3، 4، 5 و10 در هزار)، اکسی فلورفن در پنج سطح (0، 3، 4، 5 و 10 در هزار) و ستوکسیدیم در پنج سطح (0، 6، 8، 10 و 15 در هزار) بر رشد و نمو گیاه سیر به صورت گلدانی انجام گرفت. هالوکسی فوپ و اکسی فلور فن تا غلظت 4 در هزار و ستوکسیدیم تا غلظت 8 در هزار تاثیر سویی بر رشد و نمو گیاه سیر نداشتند، اما غلظت های بالاتر از این حد، اثر منفی بر رشد و نمو گیاه سیر دارند. همچنین گزارش شده است که برخی از تنظیم کننده های رشد قادر به کاهش خسارات ناشی از علفکش ها می باشند. بدین منظور در یک آزمایش دیگر اثر سه تنظیم کننده رشد اسید سالیسسیلیک sa)) در دو غلظت 0/25و 0/05میلی مولار، متیل جاسمونات (mj) در دو غلظت 5 و10 میکرو مولار و 24 - اپی براسینولید ((ebr در دو غلظت 1و2 میکرو مولار به همراه یک شاهد، بر رشد ونمو و کاهش خسارات ناشی از علفکش ها در گیاه سیر در یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور، تنظیم کننده های رشد مربوطه وتیمار علفکش های انتخابی هالوکسی فوپ (در غلظت های پایین 3 و 4 در هزار و غلظت بالا 5 در هزار) اکسی فلورفن (در غلظت های پایین 3 و 4 در هزار و غلظت بالا 5 در هزار)، ستوکسیدیم (درغلظت پایین 6 و 8 و غلظت بالا 10در هزار) انجام گرفت. اعمال تیمار تنظیم کننده های رشد قبل از کشت به صورت خیساندن وتیمار علفکش ها به صورت محلول پاشی و در مرحله 2تا 3 برگی انجام شد. در این آزمایش علفکش ها در بالاترین غلظت باعث کاهش پارامتر های اندازه گیری شده گردیدند، ولی ترکیب تنظیم کننده های رشد با علفکش ها باعث کاهش اثرات منفی علفکش ها و سبب بهبودبیشتر ویژگی های اندازه گیری شده گردید. به طور کلی نتایج نشان می دهد که sa با غلظت 25/0 میلی مولار، mj با غلظت 5 میکرومولار و brبا غلظت 1 میکرومولار موثرتر بودند.
مهدی ناصرعلوی خسرو منوچهری کلانتری
کمبود آب ناشی از تنش خشکی و یا شوری از مضرترین تنش های زیست محیطی است که گیاهان آن را در طول چرخه زندگی خود تجربه می کنند. محدودیت دسترسی آب ناشی از خشکی و یا شوری منجر به القای تنش اسمزی می شود. بنابراین این دو عامل تنش زا می توانند اثرات مشابهی را بر فیزیولوژی گیاهان داشته باشند. در نتیجه محدودیت تثبیت co2، گونه های فعال اکسیژن ( ros ) به مقدار زیادی درکلروپلاست و اندامک ها دیگر تولید می شوند که از طریق پراکسیداسیون لیپید های غشایی، اکسیداسیون پروتئین ها، مهار آنزیم ها و صدمه به اسیدهای نوکلئیک منجر به اختلال در متابولیسم سلولی می گردند. به هر حال، مهار گونه های فعال اکسیژن توسط سیستم های آنزیمی و غیر آنزیمی ، بیان آکواپورین ها و پروتئین های تنشی از مکانیسم های حیاتی تحمل تنش کمبود آب است. سالیسیلیک اسید (2_هیدروبنزوئیک اسیدsa; ) هورمون تنظیم کننده درون زایی است که فرایند های گوناگون وگسترده ای از جمله جوانه زنی بذر، جذب و انتقال یون، نفوذ پذیری غشاء، و فتوسنتز را در گیاهان تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین sa، سیگنال مهم درگیر فعال سازی پاسخ های دفاعی گیاه در برابر تنش های زنده و غیرزنده می باشد که نقش بسیار مهمی را در تنظیم فرایندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارد. نیتریک اکسید (no) مولکول فعال زیستی وگازی بی رنگ است که در بسیاری از وقایع بیولوژیکی، ناشی از مولکول های رادیکال آزاد، نقش دارد. با توجه به اینکه no در اربیتال ? دارای یک الکترون جفت نشده می باشد ممکن است به عنوان مولکولی خاص واکنش های درگیر واکنش های اکسیدان و یا به عنوان یک آنتی اکسیدان در گیاهان وارد عمل شود. بنابراین no دارای خواص آنتی اکسیدان و به عنوان یک عامل آنتی اکسیدان قادر به غیرفعال کردن ros می باشد و همچنین به عنوان یک مولکول سیگنالینگ منجر به تغییرات بیان ژن های آنتی اکسیدان و به موجب آن محافظت از سلول های گیاه درآسیب های اکسیداتیو تحت تنش غیرزنده می گردد. گوانیلات سیکلاز محلول، گیرنده اصلی داخل سلولی no است. این آنزیم بیوسنتز پیامبر ثانویه، گوانوزین 5و3 منو فسفات (cgmp) را که یک تنظیم کننده قوی متابولیسم سلولی است وعملکرد های مختلف سلول را بطور قابل توجهی تحت تاثیرقرار می دهد را کاتالیز می کند. اغلب اثرات no از طریق القای گوانیلات سیکلاز محلول و تجمع cgmp اعمال می شود. متیلن بلو(mb) از تجمع cgmp، از طریق بازدارندگی آنزیم گوانیلات سیکلاز و بنابراین فعالیت no جلوگیری می کند. پژوهشی جهت مطالعه اثر sa، نیتروپروساید سدیم (snp) به عنوان رها کننده no و mb بر عملکرد دانه رست گندم در دو غلظت ایزواسمزی ایجاد شده با پلی اتیلن گلیکول ( peg 6000 ) و نمک (nacl)انجام شد. تنش اسمزی به طور قابل توجهی وزن تر ساقه ( sfw ) ، محتوای کلروفیل ( chla ، chlb ، chl کل)، شاخص پایداری غشاء ( msi )، اسید اسکوربیک (asa)، گلوتاتیون (gsh) را کاهش و نیز سطح مالون دآلدئید (mda)، فعالیت لیپواکسیژناز (lox ) و تولید پراکسید هیدروژن ( h2o2 ) را افزایش داد. علاوه بر این میزان پرولین، اسید آمینه های آزاد ، قندهای محلول ، محتوای فنل محلول را به عنوان آنتی اکسیدان های غیر آنزیمی، و فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی از جمله؛ فنیل آلانین آمونیالیاز((pal، آسکوربات پراکسیداز ( apx ) ، سوپراکسید دیسموتاز (sod)، گایاکل پراکسیداز (gpx)، گلوتاتیون ردوکتاز (gr) و فعالیت آنزیم کاتالاز (cat) تحت تنش اسمزی افزایش یافت. علاوه بر این، شوری به طور قابل توجهی باعث افزایش جذب +na و هر دو تنش باعث کاهش جذب +k، +ca2، آهن و فسفر شدند. و در تمام موارد اثر تنش اسمزی حاصل از peg شدیدتر بود. در مقابل پیش تیمار با sa یا snp آثار مخرب تنش اسمزی را با افزایش بیشتر فعالیت آنتی اکسیدانی (pal،apx ،gpx ، sod، gr ) افزایش دادکه منجر به افزایش sfw ، chl و msi و کاهش سطح mda و فعالیت lox ، h2o2 و افزایش تولید پرولین ، اسید آمینه های آزاد کل، قندهای محلول، asa، gsh، k+، +ca2، آهن، فسفر و نسبت +k+/na گردید. با این حال، پیش تیمارگیاهان با mb اثرات محافظتی sa و snp را کاهش داد و یا جلوگیری کرد که نشان می دهد اثرات محافظتی به احتمال زیاد به سیگنالینگ no نسبت داده می شود. بنابراین اثرات مشابه sa و snp بر عملکرد گیاه قبل و بعد از کاربرد mb ممکن است این مفهوم را برساند که sa برتنش اسمزی از طریق افزایش فعال سازی آنزیم های آنتی اکسیدان که شبیه به عملکرد no و احتمالا از طریق مسیر cgmp می باشد غلبه می کند.
ملیحه نامدار محمدجواد آروین
چکیده کادمیوم به عنوان آلاینده محیطی و فلز سنگین باعث ایجاد سمیت در موجودات زنده می گردد. سلنیوم به عنوان یک عنصر ضروری، دارای اثرات مفیدی در افزایش تحمل به تنش های زنده و غیر زنده در گیاهان است. در یک آزمایش گلدانی کادمیوم کلرید در دو سطح (0 و10 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و سلنات سدیم در سه سطح (0، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر) به صورت محلول پاشی بر رشد و نمو و تجمع کادمیوم و سلنیوم مطالعه گردید. درگیاهان تیمار شده با کادمیوم کلرید و سلنات سدیم( 1000 میلی گرم در لیتر)، وزن تر و خشک اندام های مختلف (ساقه، ریشه و سوخ)، مقدار کلروفیل و کارتنوئید در مقایسه با شاهد کاهش داشتند
نسرین کاظمی پور محمدجواد آروین
در این تحقیق اثرات تنشهای خشکی و شوری بر ارقام روز کوتاه پیاز خوراکی در دو مرحله جوانه زنی در پتری دیش و مرحله رشد نهال ها در گلدان و همچنین اثر خیساندن بذر در مواد اسمززا بر روی افزایش مقاومت به این تنشها بر روی یک رقم پیاز در مرحله جوانه زنی مطالعه گردید. در مرحله جوانه زنی از تیمارهای 0 ، 85 و 170 میلی مول کلرور سدیم برای اعمال تنش شوری و 25 و 33/3 میلی مول پلی اتیلن گلیکول 6000 (peg) برای اعمال تنش خشکی استفاده گردید. صفات اندازه گیری شده در این مرحله که بر روی 9 رقم انجام گرفت عبارت بودند از درصدجوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و طول اندام هوایی و ریشه . در مرحله رشد نهال ها در گلدان، از تیمارهای 0 ، 45 میلی مول کلرورسدیم و 45 میلی مول کلرور سدیم به اضافه 5 میلی مول کلرور کلسیم برای اعمال تنش شوری و جلوگیری از آبیاری برای اعمال تنش خشکی استفاده شد. صفات اندازه گیری شده در این مرحله که بر روی 4 رقم از 9 رقم، انجام گرفت عبارت بودند از وزن تر، وزن خشک ، پرولین ، پروتئین ، قند، سدیم ، پتاسیم و کلسیم در ریشه و اندام هوایی . در مرحله خیساندن بذرها، از ga3 و peg و ترکیب آنها استفاده گردید. در مرحله جوانه زنی کلیه صفات اندازه گیری شده تحت تاثیر تنشها قرار گرفته و رقم dessex بالاترین و رقم dehydrator پائین ترین درصد جوانه زنی را نشان دادند. تاثیر شوری بر بیشتر صفات شدیدتر از تاثیرخشکی بود. در آزمایش گلدانی کلرورسدیم باعث کاهش رشد اندامها گردید و اضافه کردن کلرورکلسیم تا حد زیادی اثر منفی کلرورسدیم را در بعضی از ارقام خنثی نمود. رقم تگزاس نسبت به ارقام دیگر مقاومت بیشتری به تنشها نشان داد. از میان ترکیبات بیوشیمیایی اندازه گیری شده، پروتئین کل در اندام هوایی همبستگی بسیار نزدیکی با وزن خشک اندام هوایی نشان داد. نتایج آزمایش خیساندن بذرها در مواد شیمیایی نشان داد که کلیه مواد شیمیایی استفاده شده باعث افزایش درصد و سرعت جوانه زنی گردیدند که این آثار مثبت با انبار کردن بذرها به مدت دو هفته نیز ادامه داشت . تیمار peg+ga3 بهترین تیمار از نظر افزایش درصد جوانه زنی و تیمار peg بهترین تیمار از نظر افزایش سرعت جوانه زنی بود.
محمدحسین بناکار محمدجواد آروین
گلدهی در پیاز باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول پیاز می گردد. برای کنترل گلدهی با استفاده از روش های شیمیایی مختلف، یک سری آزمایش های گلخانه ای (در گلخانه دانشکده کشاورزی کرمان) ومزرعه ای (در شهداد) بر روی رقم تگزاس ارلی گرانو که به طور وسیعی در مناطق نیمه گرمسیر استان کرمان کشت می گردد، انجام گرفت. در آزمایش مزرعه ای، اتفون (0، 500، 1000 و 2000 پی پی ام) قبل و بعد از سرما بر روی گیاهان تیمار گردید. در آزمایش گلخانه ای، پاکلوبوترازول (0، 1000 و 2000 پی پی ام)، اتفون (0، 500، 1000، 2000، 3000 و 4000 پی پی ام)، سایکوسل (0، 500 و 1000 پی پی ام) و اتفون همراه با سایکوسل قبل از سرما بر روی گیاهان پاشیده شد. زمان برداشت پیاز، صفات مورفولوژیک (طول و وزن خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک پیاز، قطر پیاز، درصد گلدهی و شاخص رسیدگی) و صفات بیوشیمیایی (کلروفیل b, a و کل برگ، قندهای احیا کننده و پروتئین ها در ریشه، پیاز و اندام هوایی) اندازه گیری شدند. نتایج آزمایش مزرعه ای نشان داد که مصرف اتفون قبل از سرما علی رغم اینکه رشد اندام هوایی، قند احیا کننده، پروتئین و کلروفیل برگ را کاهش داد. نتایج آزمایش گلخانه ای نشان داد که مصرف پاکلوبوترازول باعث کاهش درصد گلدهی، قند احیا کننده، پروتئین و طول اندام هوایی و افزایش کلروفیل برگ، پروتئین، قند احیا کننده، وزن و قطر پیاز گردید؛ ولی تاثیری بر وزن خشک اندام هوایی نداشت. مصرف اتفون علی رغم اینکه باعث کاهش درصد گلدهی، قطرپیاز، رشد اندام هوایی، قند احیا کننده، پروتئین و کلروفیل برگ و افزایش شاخص رسیدگی، قند احیاکننده و پروتئین پیاز گردید؛ تاثیری بر وزن تر و خشک پیاز نداشت. مصرف سایکوسل درصد گلدهی، قند احیاکننده، پروتئین، کلروفیل و وزن خشک اندام هوایی را افزایش داد، ولی تاثیری بر طول اندام هوایی، کلروفیل a و b برگ، قند احیاکننده و پروتئین ریشه و وزن و اندازه پیازها نداشت. سایکوسل، همچنین باعث کاهش قند احیا کننده و پروتئین پیاز گردید. زمانی که اتفون همراه با سایکوسل بکار برده شد، علیرغم کاهش درصد گلدهی، کلروفیل، طول و وزن خشک اندام هوایی، تاثیری بر روی وزن، اندازه و شاخص رسیدگی پیازها، قند احیا کننده و پروتئین ریشه، پیاز و اندام هوایی نشان نداد.