رساله حاضر حاصل بررسی منتخباتی از شصت و شش اثر منظوم و منثور ادبی و غی ادبی در طی قرون چهارم تا چهاردهم می باشد . کلیه متنها آوانویسی گشته وتکواژها تقطیع شده اند. شیوه تقطیع تکواژهای عربی در تمام مراحل تحقیق یکسان نگاه داشته شده است . هر اثر در محدوده 500 تکواژ مورد پژوهش قرار گرفته است و میزان نفوذ منحصرا تکواژهای عربی و معرب و نه دیگر تکواژهای بیگانه بررسی شده است . در این رساله نخست چکیده ای از ویژگی ادبی هرقرن ذکر شده است ، سپس گزیده هایی از دو قطعه منظوم، دو اثر منثور ادبی و دو متن غیر ادبی همراه با فهرست الفبائی تکواژهای عربی که پس از هر اثر قرار دارد، ارائه گشته است و سرانجام در انتهای هر قرن جدول تعداد، درصد و میانگین تکواژهای عربی موجود در آثار منتخب آن قرن بدست داده شده است . در این جداول اولین قطعه مورد برر در هر یک از سه گستره شعر، نثر ادبی و غیر ادبی با عدد)1(نشان داده شده و دومین قطعه با شماره)2 (مشخص شده است . در هر متن سطح 500 تکواژ با علامت کروشه متمایز گشته و متن تا پایان مطلب ادامه یافته است . ابیاتی که در برخی از آثار منثور بکار رفته، خارج از حوزه پژوهش آن اثر قرار دارد و صرفا بمنظور حفظ امانت در نقل کامل اثر آورده شده است . یک جدول کلی که در برگیرنده کلی جداول یازده قرن مورد بررسی است و نیز منحنی درصد میانگین تکواژهای عربی در آثار منظوم و منثور ادبی و غیر ادبی تکواژهای عربی در شعر در تمام قرون به استثنای قرن دوازدهم در سطحی پائین تر از نثر قرار دارد و بدینسان در محدوده این تحقیق زبان شعر پارسی زبانی خالص تر و در مقابل نفوذ تکواژهای عربی بیشتر استوار می باشد .