نام پژوهشگر: هوشنگ پایان
هوشنگ پایان محمدعلی قطمیری
اهداف عمده این پژوهش شامل سه قسمت میباشد : قسمت اول به بررسی عوامل تع کننده بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی اوپک می پردازد.تعیین عوامل بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی ایران بعنوان یک عضو اوپک در قسمت دوم مورد بررسی قر میگیرد.در قسمت آخر این تحقیق تاثیر بی ثباتی قیمت نفت یک عضو،سهم اوپک در تولید جهانی نفت خام،تقاضای جهانی برای نفت و تمرکز جغرافیائی بعنوان عوامل عمده بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی اوپک در نظر گرفته شده اند.داده های آماری مقطعی مربوط به کشورهای عضو اوپک در یک مقطع زمانی را با سری زمانی ادغام نموده و سپس با روش حداقل مربعات روابط الگو برآورد شده اند.برای بررسی عوامل تعیین کننده بی ثباتی قیمت نفت خام ایران ابتدا" با استفاده از روابط تخمین زده شده برای اوپک و بکارگیری آمار و ارقام مربوط به ایران شاخص های بی ثباتی قیمت نفت ایران محاسبه گردیده و سپس با استفاده از روش حداقل مربعات روابط بین شاخص بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی ایران و عوامل تعیین کننده آن با استفاده از آمارهای سری زمانی مورد پژوهش قرار گرفته است . نتایج حاصل از برآورد روابط الگو بشرح زیر میباشد : بین شاخص بی ثباتی قیمت نفت صادراتی اوپک با نسبت صادرات به تولید نفت ی عضو و تقاضای جهانی برای نفت خام یک رابطه مستقیم وجود دارد.همچنین بین شاخص بی ثباتی قیمت نفت با سهم اوپک در تجارت جهانی یک رابطه منفی برقرار میباش بر اساس این تحقیق در مورد رابطه بین شاخص بی ثباتی قیمت نفت اوپک و تمرکز جغرافیائی نمیتوان اظهار نظر نمود.نتایج تحقیقات گذشته با نتایج حاصل در این پژوهش سازگاری دارد.شاخص بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی اوپک نسبت به کلی عوامل تعیین کننده آن بی کشش میباشد . کشش شاخص بی ثباتی قیمت نفت اوپک نسبت به تقاضای جهانی و سهم اوپک در تو جهانی نفت خام حدود 0/ 4 بوده است .در مورد ایران نیز شاخص بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی نسبت به عوامل تعیین کننده آن بی کشش بوده و حساسیت بی ثبا قیمت نفت خام صادراتی ایران نسبت به تقاضای جهانی و سهم اوپک در تولید جهان نفت خام تقریبا" یکسان بوده اند.بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی بر سرمایه و درآمد نفتی تاثیر منفی داشته است .همچنین بی ثباتی قیمت نفت خام صادراتی بر واردات کالاهای مصرفی و صادرات نفتی تاثیر مثبت داشته است .