نام پژوهشگر: فرحناز خلیقی سیگارودی
نعیمه بیطرفان حمید عباس دخت
استفاده از کودهای شیمیایی اگرچه ممکن است روی افزایش تولید موثر باشد ولی به دلیل کاهش مواد آلی و تجمع مواد سمی در خاک باعث تشدید بیماری و کاهش محصول میگردد.کودهای آلی با تأثیر بر روی پارامترهایی نظیر بافت خاک، ظرفیت نگهداری آب، و کاهش اسیدیته موجب اصلاح فیزیکی و شیمیایی خاک و بهبود شرایط آن میشوند. به همین منظور طرحی در جهت بررسی اثر ورمیکمپوست و میکوریزا و تلفیق آن دو بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی آویشن در سال 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. طرح آزمایشی مورد استفاده فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار بود. فاکتور ورمیکمپوست در چهار سطح (0، 2، 4، 6 تن در هکتار) و میکوریزا در سه سطح (بدون تلقیح، تلقیح با glomus mosseae و glomuse intraradices) بودند. طبق نتایج به دست آمده اثر متقابل ورمیکمپوست و میکوریزا بر درصد کلونیزاسیون، کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، کلروفیل کل، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنیدار شد. ارتفاع و عملکرد پیکرهی خشک نیز تحت تأثیر اثر اصلی ورمیکمپوست معنیدار شدند. که بیشترین افزایش معنیدار مربوط به سطح 6 تن در هکتار ورمیکمپوست و کمترین آن مربوط به شاهد بود. عامل میکوریزا تنها بر درصد کلونیزاسیون، کلروفیل b و کلروفیل کل معنیدار شد. مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس تیمول و کارواکرول هستند که در این آزمایش تیمول تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت و همچنین کارواکرول در اسانس ساخته نشد. ولی اثر اصلی ورمیکمپوست و اثر متقابل ورمیکمپوست و میکوریزا بر عملکرد تیمول معنیدار شدند. از آنجایی که در زراعت گیاهان دارویی برای حفظ سلامت کیفی گیاه نبایستی از کودهای شیمیایی استفاده کرد با توجه به نتایج به دست آمده برای افزایش تولید آویشن میتوان ورمیکمپوست را جایگزین کودهای شیمیایی کرده تا گامی در جهت کشاورزی پایدار و سلامت محیط زیست برداشته شود.
پرویز خیبری فرحناز خلیقی سیگارودی
میکروارگانیسم های بیماری زا یا فساد زای مواد غذایی سالانه سبب بروز خسارت های اقتصادی فراوان در سراسر جهان می گردند. همچنین استفاده بی رویه از نگه دارنده های ضد میکروبی غذایی و دارو ها یا ترکیبات شیمیایی ضد باکتریایی و ضد انگلی در دهه های اخیر سبب پدید آمدن انواع گوناگون مقاومت های میکروبی شده است. سمیت دارویی نیز یکی دیگر از عوارض نا مطلوب ترکیبات شیمیایی است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی ترکیب شیمیایی، فعالیت ضد میکروبی منفرد و ترکیبی و فعالیت ضد لیشمانیایی روغن فرار گیاه کرفس کوهی به دست آمده از اکوتیپ کهگیلویه و بویراحمد انجام شد. روغن فرار با سیستم اسانس گیر مجهز به کلونجر به دست آمد. سپس روغن فرار به کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی مزدوج با طیف سنج جرمی تزریق شده خاصیت ضد میکروبی منفرد و ترکیبی به ترتیب با روش های رقت سازی میکرو براث و تیتراسیون چکربورد ارزیابی گردید. خاصیت ضد لیشمانیایی روغن فرار کرفس کوهی با تهیه غلظت های مختلف روغن فرار در محیط های کشت اختصاصی و شمارش انگل در زمان های گوناگون بررسی شد. نتایج آنالیز شیمیایی نشان داد که بالاترین و کمترین میزان ترکیبات به ترتیب سسکوئی ترپن های هیدروکربنی (77/51 درصد) و مونوترپن های اکسیژنه (7/2 درصد) تعلق دارد. روغن فرار کرفس کوهی دارای خاصیت ضد میکروبی ضعیف تا متوسط علیه میکروارگانیسم ها بود. حساس ترین و مقاوم ترین میکروارگانیسم ها به ترتیب لیستریا مونوسایتوژنز (750 میکروگرم در هر میلی لیترmic=) و سودوموناس آئروژینوزا (500 میکروگرم در هر میلی لیترmic=) بودند. خاصیت ضدمیکروبی ترکیبی (روغن فرار کرفس کوهی + روغن فرار دارچین) سبب بروز پدیده هم افزایی (1-625/0fici=) یا افزایشی (5/0-375/0fici=) شد، که بسیار نوید بخش و امیدوار کننده می باشد. خاصیت ضد لیشمانیایی روغن فرار کرفس کوهی با افزایش غلظت از 5/1 به 10 درصد و افزایش زمان از 24 ساعت به 72 ساعت به خصوص در دوزهای بالا تشدید شد. هرچند خاصیت ضد لیشمانیایی روغن فرار کرفس کوهی در بالاترین و موثرترین غلظت و زمان (10 درصد و 72 ساعت) از داروی استاندارد گلوکانتیم ضعیف تر و اختلاف نتایج بین این دو معنی دار (05/0p<) بود. در پایان می توان نتیجه گرفت که از روغن فرار کرفس کوهی می توان به صورت ترکیبی یا یک روغن فرار دیگر مانند دارچین نتایج ضد میکروبی قدرتمندتری را به دست آورد. لازم به ذکر است خاصیت ضد لیشمانیایی روغن فرار کرفس کوهی به تنهایی نمی تواند به اندازه داروی شیمیایی انتخابی موثر واقع شود و شاید استفاده ترکیبی از روغن فرار کرفس کوهی با گلوکانتیم در تحقیقات آینده نتایج بهتری را در بر داشته باشد.
رضوانه رنجبر فرحناز خلیقی سیگارودی
امروزه مردم برای افزایش عمر مفید مواد غذایی، خواهان استفاده از مواد نگهدارنده طبیعی مشتق از منابع گیاهی هستند، با توجه به اینکه مواد نگهدارنده شیمیایی اثرات مضری دارند، و خصوصیت اصلی یک آنتیاکسیدان، تواناییش در بهدام انداختن رادیکالهای آزاد میباشد. برخی از اسانسها دارای اثر آنتیاکسیدان میباشند و تهیه ریزکپسول از آنها میتواند به پایداریشان کمک نماید. هدف از این مطالعه، ارزیابی قدرت آنتیاکسیدانی اسانس پنج گیاه دارویی شامل آویشن باغی، آویشن شیرازی، اکلیلکوهی، دارچین و میخک هندی و بررسی روند تهیه ریزکپسول از موثرترین اسانس بود. بررسی اثر آنتیاکسیدانی به روش سنجش روبش رادیکال آزاد dpph انجام گردید. ترکیبات موجود در اسانس میخک هندی بهعنوان موثرترین گیاه از نظر خواص آنتی اکسیدانی توسط دستگاه gc/ms شناسایی شد و در مرحله بعد توسط دستگاه الکترواسپری به صورت نانوکپسول در پوشش نانوذرات چیتوسان درآمد. چیتوسان، بهعلت خاصیت زیستسازگاری و زیست تخریبپذیری، بهعنوان پوسته مناسب برای نانوکپسول اسانس انتخاب شد. اندازه و شکل نانوکپسولهای بدست آمده در غلظتهای مختلفی از چیتوسان و اسید استیک، توسط میکروسکوپ الکترونی (sem) بررسی گردید. گروههای عاملی هسته و پوسته نانوکپسولها توسط طیف مادون قرمز ft-ir تعیین گردید. اسانس میخک هندی اثر روبش رادیکالی قابل توجهی (ic50 زیر 20 میکروگرم در میلیلیتر) از خود نشان داد. اصلیترین ترکیب اسانس میخک هندی را اوژنول تشکیل میداد. تصاویر بدست آمده از میکروسکوپ الکترونی (sem) نانوکپسولهایی با سطوح کروی و توزیع یکنواخت را نشان داد. گروههای عاملی هسته و پوسته در بررسی طیف مادون قرمز بهوضوح دیده شدند. با توجه به بررسی انجام شده و اثر آنتیاکسیدانی قوی اسانس میخک هندی، پیشنهاد میگردد که از نانوکپسولهای ساخته شده، بهعنوان آنتیاکسیدان طبیعی، برای افزایش پایداری محصولات غذایی استفاده گردد.
کتایون مهدوی آرا فرحناز خلیقی سیگارودی
چکیده ندارد.
احسان خضری حمیرا ابراهیم زاده معبود
چکیده ندارد.
محمد رهنما مهدی رضوی روحانی
چکیده ندارد.