زیر خانواده saxicolinae از گنجشک سانان همچنان دارای برخی ابهامات آرایه شناختی هستند. چک چک ابلق (oenanthe pleschanka) با پراکنش در نواحی شرقی پالئارکتیک و چک چک گوش سیاه (o.hispanica) با گسترش در اروپا و شمال آفریقا، در بخش هایی از ایران و عرض های شمالی تر مناطق تماس ثانویه ایجاد می کنند. این مطالعه به منظور روشن شدن جایگاه تبارشناسی و وضعیت آرایه شناسی دو گونه از چک چک های هیبرید در شمال ایران انجام شد. نمونه برداری در سال های 1389 تا 1390 از دره منجیل تا سرخس انجام شد. علاوه بر آن نمونه های موجود در موزه جانوری دانشگاه بن نیز مطالعه گردید. در بخش مطالعات ریخت شناسی، روش های آماری تک متغیره قادر به جداسازی 30% از صفات برای افراد هیبرید بوده است. این تفاوت ها در تحلیل های چند متغیره بصورت گروه-هایی با تفکیک بالاتر ظاهر می شود. مطالعه مولکولی ژن های cox1 و cytb در درخت های میانبرترین، محتمل ترین و بیزین، چهار کلاد اصلی آرایه شناختی و پنج کلاد داخلی فیلوجغرافیایی را جدا می کند. نمونه های هیبرید و زیرگونه o.hispanica melanoluca همراه با تعداد معدودی o.pleschanka در یک کلاد قرار می گیرند. با توجه به مادری بودن ژنوم میتوکندریایی این پدیده حاکی از انتقال صفات و جریان ژنتیکی از جمعیت ماده ابلق به جمعیت گوش سیاه دارد. انتقال طوق و اتصال آن به سیاهی بال در چک چک گوش سیاه ایران به عنوان تاییدی بر این فرض است. مدلسازی نیچ اکولوژیک تکامل مستقل و همگرا را در هاپلوتایپ های مشابه اما غیر متصل تایید می کند. بعلاوه، واگرایی ژنتیکی بالا (08/0 ± 18/5) در دو زیرگونه چک چک گوش سیاه ایران (o.hispanica melanoleuca) و چک چک گوش سیاه اروپا (o.hispanica hispanica) در کنار صفات ریخت شناسی و ریخت سنجی موید جدایی دو زیرگونه و حضور دو گونه جغرافیایی و ژنتیکی جدا از هم می باشند. این نتیجه بر اساس مفاهیم اولیه بارکدگذاری dna و میانگین فاصله مولکولی k2p گونه جدیدی به جنس oenanthe اضافه شده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

از خردادماه 78 تا تیرماه 79 در نواحی شمال غربی شاهرود، شاهرود و بسطام و هم چنین منطق حفاظت شده خارتوران، خوش ییلاق و تپال مطالعه ای در مورد تنوع فون مار مولکهای شاهرود صورت پذیرفت . مناطق مورد مطالعه به 5 زیستگاه تقسیم گردید. در 16 ایستگاه تعیین شده جمعا 332 نمونه جمع آوری شد. براساس خصوصیات مورفومتریک ، مورفومتریک و مریستیک 9 جنس و 15 گونه مربوط به 4 خانواده scincidae، lacertiedae، agemide، gekkonidae شناسایی شدند. agemidae، lacertidae دارای بیشترین تنوع فراوانی و جنس eremias دارای بیشترین تنوع گونه ای بودند. دو شکلی جنسی با استفاده از آنالیزواریانس تک متغیره و kruskal-wallis در گونه های e.intermedia, epersica, ph.scutellatus. l.caucasia و m.watsonana, l.defilippii مشاهده شد. مطالعه مقدماتی عادات غذایی در 5 گونه صورت گرفت و نتایج نشان داد که l.caucasia دارای رژیم گیاهخواری و گوشتخواری t.agilis عمدتا حشره خوار بود ولی از گیاهان نیز تغذیه می کرد و گونه های m.watsonana, l.defippii, ph. scutellatus عمدتا حشره خوار بودند. بعلاوه مورچه غذای اصلی در تمامی 5 گونه مطالعه شده بود. در گونه های m.watsonana, ph.scutellatus, l.defilippii, l.caucasia عادات غذایی بین نمونه های نر و ماده و در گونه های ph.scutellatus, l.defiloppii, l.caucasia عادات غذایی بین بالغین و نابالغین متفاوت بود. رژیم غذایی در دو گونه l.defilipii, l.caucasia که در محیط غنی تری زندگی می کنند نسبت به گونه های m.watsonana, ph.scutellatus, t.agilis از طیف وسیع تری برخوردار بود. بررسی وضعیت تولید مثل گونه های l.defilippii, l.caucasia نشان می دهد که l.caucasia یکبار و l.defilippii دوبار در طی بهار و تابستان زاد و ولد نمودند.