نام پژوهشگر: محمد صمیمی فر

اندازه گیری سینتیکی - کاتالیتیکی مقادیر ناچیز سولفید و نیتریت به روش اسپکتروفتومتری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان 1371
  محمد صمیمی فر   علی اصغر انصافی

شیمی تجزیه یکی از شاخه های مهم علم شیمی است که با سرعت زیادی رشد می کند. رشد روزافزون بشر در شاخه های مختلف علوم وتکنولوژی، نیازمند توسعه متدهای تجزیه ای سریع، دقیق، حساس ، و در عین حال ارزان قیمت می باشد. بعلاوه پیشرفت بشر در بسیاری از شاخه های علوم و صنایع مدیون روشهای تجزیه ای است که قادر به اندازه گیری مقادیر بسیار کم می باشند . به عنوان مثال، درک رفتار نیمه هادیها و پیشرفت در این زمینه نیازمند توسعهء روشهائی است که قادر باشند مقادیر بسیار کم ناخالصی های موجود در سیلیسیم و ژرمانیم رااندازه گیری نمایند. در میان روشهای مختلف تجزیه شیمیائی، استفاده از تکنیکهای اسپکتروفتومتری جهت تعیین کمی گونه های مورد نظر از جایگاه خاصی برخوردار است . اندازه گیری جذب تابشهای ناحیهء مرئی و ماوراءبنفش طیف اشعه الکترومغناطیسی تکنیک بسیار باارزشی جهت تجزیه کمی تعداد زیادی از گونه های آلی و معدنی می باشد . روشهای سینتیکی آنالیز، بویژه متدهائی که از واکنشهای کاتالیتیکی استفاده می نماید، ابزاری بسیار قوی برای یک شیمیست تجزیه می باشند، علاوه آنکه بتوان از دستگاههای ساده و ارزان، چون اسپکتروفتومتر، برای مطالعه واکنش و تغییرات غلظت استفاده نمود. متدهای کاتالیتیکی، به دلیل مکانیزم سیکلی کاتالیست در بسیاری از واکنشها، قادر به اندازه گیری غلظتهای بسیار پائین، در مقایسه با سایر متدهای آنالیتیکی می باشند. این تز مشتمل بر سه فصل می باشد . فصل اول مروری کوتاه بر تئوری روشهای اندازه گیری کمی از طریق روشهای سینتیکی می باشد . فصل های دوم و سوم به ترتیب شامل بخشهای تجربی اندازه گیری سولفید و نیتریت از طریق روشهای کاتالیتیکی - سینتیکی میباشد. این یون به کمک اثر کاتالیتیکی آن درواکنش آزیدوتری یدید در محیط های خنثی (ph=6-8) امکانپذیر است . واکنش یون آزیدوتری یدید در غیاب سولفید بسیار کند بوده ولی افزایش مقادیر ناچیز سولفید سرعت واکنش را شدیدا" افزایش میدهد. بنابراین با اندازه گیری تغییرات جذب محلول حاوی مخلوطواکنش در طول موج 348 nm میتوان سولفید را در غلظتهای بسیار کم (تا حداکثر