چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

کارهای تحقیقاتی رساله حاضر برروی گیاه سویا در دو زمینه انجام شد، ابتدا ارائه روش مناسب هضم نمونه های اندامهای مختلف گیاه سویا از نظر کاهش زمان و کامل بودن هضم، و تهیه محلولهایی از نمونه که حداقل مزاحمت را در روشهای مختلف جذب و نشر اتمی داشته باشد. دوم اندازه گیری عناصر روی، مس ، آهن، منگنز و منیزیم با روش جذب اتمی شعله ای در نمونه های ریشه و اندام هوایی گیاه سویا جهت بررسی اثر کادمیم روی جذب این عناصر در گیاه مذکور با استفاده از محلولهای تهیه شده و اندازه گیری آلومینیم با روشهای نشراتمی با منبع icp و جذب اتمی کوره ای و همینطور اندازه گیری سلنیم با روشهای نشر اتمی با منبع icp و جذب اتمی شعله ای با کمک تکنیک تولید هیدرید . در زمینه اول نسبت مناسبی از مخلوط اسید نیتریک و اسید کلریدریک برای نمونه های ریشه و اندام هوایی (7:1) ودانه سویا (9:1)ارائه شد و محلولهای تهیه شده به خوبی در روشهای مذکور : مورد استفاده قرارگرفت . اندازه گیری کادمیم روی و مس و آهن و منگنز و منیزیم در نمونه های ریشه، اندام هوایی و دانه گیاه سویا به روش جذب اتمی شعله ای انجام گردید و صحت روشها بانمونه های srm به خوبی تایید شد و اثر حضور کادمیم درمیزان جذب عناصر فوق در ریشه اندام هوایی گیاه سویا بررسی گردید در روش جذب اتمی کوره ای برای اندازه گیری آلومینیم بعنوان یک عنصر کم مقدار در دانه سویا نتایج بسیار خوبی بدست آمد و صحت نتایج در این مورد نیز به کمک نمونه های srm تایید گردید. در اندازه گیری سلنیم با روش نسبتا جدید جذب اتمی شعله ای به کمک تکنیک تولید هیدرید نیز نتایج بسیار مطلوب بود و صحت آن نیز با نمونه srm تایید شد.

دراین تحقیق پس از انتخاب روش انحلال مناسب از میان متدهای پیشنهادی عناصر mg , fe , zn, cu , mn , k, ca از طریق f-aas عنصر al با استفاده از روشهای et-aas , icp-oes , f-aas و عنصر آرسنیک با hg-aas , tcp-oes در دانه پنبه اندازه گیری گردید، علاوه براین اثر مزاحمت al در بازیابی g و محاسبه فاکتور، و روش استاندارد افزایشی مورد مطالعه قرار گرفت . همچنین اثر شوری (nacl) در جذب و انتقال عناصر cu ,zn , mg, k , ca در اندامهای هوایی و ریشه گیاه پنبه نیز بررسی شد. صحت روش با استفاده از نمونه استاندارد nbs مورد تائید قرار گرفت . و برای به حداقل رساندن خطای نامعین روابط آماری و روش رگرسیون بکار گرفته شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد et-aas , hg-aas به ترتیب برای اندازه گیری as و al حساس تر نسبت به سایر روشهای بکارگرفته شده می باشند. باافزایش غلظت al بازیابی منیزیم کاهش و فاکتور مزاحمت افزایش پیدا می کند. مطالعه اثر شوری نشان داد که شوری محیط موجب جابجایی تجمع عنصر در اندامهای گیاه میگردد. این تجمع برای ca و zn به سمت اندامهای زمینی و برای mg , k و cu به سمت اندامهای هوایی جابجا می شود.

با استفاده از روشهای کالیبراسیون چند متغیره می توان ترکیبات با همپوشانی طیفی کامل را با استفاده از روش اسپکتروفتومتری، بدون نیاز به جداسازی اولیه در ناحیه ای از طول موجها با بیشترین اطلاعات طیفی مورد بررسی و اندازه گیری کمی همزمان قرار داد. در این تحقیق، اندازه گیری همزان ترکیبات نیتر آمینی و نیترو اروماتی شامل ‏‎tnt, k-6, rdx, hmx‎‏ و ‏‎dnt‎‏ مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین سیستم های دو جزیی ‏‎qn-an, nq-da‎‏ و ‏‎nq-qn‎‏ و سیستم های سه جزیی ‏‎da-an-qn‎‏ و ‏‎da-qn-nq‎‏ با استفاده از روش اسپکتروفتومتری - کالیبراسیون چند متغیره مورد بررسی قرار گرفته اند. جذر میانگین مربعات (تفاوتهای بین غلظتهای واقعی هر انالیت با غلظت پیشگویی شده آن توسط مجموعه کالیبراسیون)، ‏‎rmsd‎‏ که نشاندهنده خطای میانگین در آنالیزها هر یک از آنالیتهاست، ضریب همبستگی ‏‎(r2)‎‏ و ‏‎rep‎‏، خطای نسبی پیشگویی (توانایی پیشگویی هر سیستم کالیبراسیون تعریف شده) برای هر یک از آنالیتها در جدول 3-55 و 3-56 به تفکیک آورده شده است.مخلوط های صنعتی ‏‎rdx-tnt, rdx-d6, rdx-hmx‎‏، نیز با همین روش آنالیز شد. این اندازه گیریها بدون جداسازی دو جز موجود در نمونه و فقط با حل کردن اتسانداردها و نمونه حقیقی در حلال استونیتریل، و سپس پیشگویی همزمان غلظت هر دو آنالیت توسط سیستم کالیبراسیون دو جزیی طراحی دشه، انجذم شد. به منظور بررسی صحت و دقت مدل های کالیبراسیون مورد استفاده، غلظت هر یک از آنالیتها با روش استاندارد نظامی ذکر شده در متن رساله و یا با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا ‏‎(hplc) مورد اندازه گیری قرار گرفت.همپوشانی طیفی شدید و تقریبا کامل در ناحیه ‏‎uv‎‏ دی سیان دی آمید، آمونیوم نیترات و گوانیدین نیترات و همپوشانی طیفی این مواد با نیتروگوانیدین از مشکلات اساسی در اندازه گیری این ترکیبات در مخلوط های دو جزیی و سهس جزیی می باشد. در محصول حد واسط صنعتی گوانیدین نیترات، مقادیر اندکی دی سیان دی آمید و آمونیوم نیترات بعنوان مواد اولیه واکنش نداده وجود دارد. لازم به یادآوری است که هر دو ترکیب گوانیدین نیترات و آمونیوم نیترات، یون نیترات در محلول آزاد می سازند و با روشهای متداول کنونی اماکان اندازه گیری یون نیترات حاصل از هر ترکیب وجود نداشت. تحقیق حاضر، توسعه روشی جدید برای اندازه گیری همزمان مخلوطهای دوتایی و سه تایی دی سیان دی آمدی، گوانیدین نیترات، نیتروگوانیدین و آمونیوم نیترات بدون نیاز به جداسازی اولیه وفقط با حل کردن استانداردها و نمونه های حقیقی در آب مقطر می باشد. نتایج جدول 3-56 نشاندهنده توانایی بسیار مطلوب روش ‏‎uv-pls‎‏ و سیستم سه جزیی طراحی شده در اندازه گیری همزمان سه ترکیب فوق الذکر می باشد. به منظور بررسی صحت روش ‏‎uv-pls‎‏ در سنجش دی سیان دی آمدی در نمونه های حقیقی گوانیدین نیترات، درصد دی سیان دی امید در نمونه های ‏‎z1-z3‎‏ توسط ‏‎hplc‎‏ تعیین گردید. نتایج بدست آمده در این روش در توافق با روش کالیبراسیون چند متغیره می باشد.بزرگتر بودن ضریب جذب دی سیان دی آمید در طول موج حدود ‏‎215 nm‎‏ نسبت به نیتروگوانیدین اندازه گیری مقادیر بسیار کم دی سیان دی آمید را در نمونه های نیتروگوانیدین امکان پذیر می سازد. در این تحقیق از این نکته در کنترل کیفیت خط تولید نیمه صنعتی نیتروگوانیدین با اندازه گیری مقادیر بسیار جزیی دی سیان دی آمید بخوبی استفاده شده است.