نام پژوهشگر: مرتضی بهزادفر

پهنه بندی خطر حریق در منطقه حفاظت شده قرخود
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی 1391
  زهرا حسین زاده   سعید احمدی زاده

چکیده: آتش سوزی چه منشا طبیعی و چه انسانی داشته باشد، یک خطر اکولوژیکی محسوب می شود که تاثیرات عمیقی بر پوشش گیاهی، تولیدات ، اقتصاد محلی و سلامتی دارد. بررسی عوامل موثر در وقوع آتش سوزی و پهنه بندی خطر آن یکی از ابزار های اساسی به منظور دستیابی به راهکارهای کنترل و مقابله با آتش سوزی است. بی شک شناسایی مناطق حساس برای پیش گیری یا دوری جستن از خسارت ناشی از آتش سوزی را می توان به عنوان گام نخست برای کنترل آن دانست.در این تحقیق پهنه بندی خطر آتش سوزی مبتنی بر معیارهای بیوفیزیکی شامل پوشش گیاهی، عوامل اقلیمی، عوامل توپوگرافی و فاصله از رودخانه ها و معیارهای انسانی شامل فاصله از جاده ها، مناطق مسکونی، ایلراه ها و کاربری اراضی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و فازی(fuzzy)در منطقه حفاظت شده قرخود انجام شد.در نهایت نقشه خطر آتش سوزی با استفاده از لایه های وزنی و ضریب وزنی مربوط به هریک از عوامل تهیه گردید و به چهار طبقه از کم تا خیلی زیاد مشتق شد. نتایج نشان داد در مدلahp 14% منطقه با مساحت 6335 متر مربع و در مدل fuzzy، 17% منطقه با مساحت 7310 متر مربع در طبقه پرخطر قرار دارد.پس از تعیین مناطق ریسک پذیر توسط دو مدل مورد استفاده در این پژوهش به درصد تطابق این دو مدل در امر پهنه بندی پرداخته شد. نتایج حاصله از این بررسی نشان داد62 درصد تطابق بین دو مدلذکر شده برقرار است. کلمات کلیدی:خطر آتش سوزی، مناطق بحرانی، سامانه اطلاعات جغرافیایی، پوشش گیاهی، عوامل انسانی

بررسی کاهش سطح مراتع و عوامل موثر بر آن با استفاده از gis (مطالعه موردی: گلول و سرانی شیروان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1392
  زهرا محمدی قایم   موسی اکبرلو

تخریب مراتع از نظر کاهش سطوح و همچنین کاهش توان تولید از جمله مسائلی است که منابع طبیعی کشور به آن مبتلا می باشد و تقریبا تمامی برنامه ریزان بخش منابع طبیعی کشور بر این نکته اتفاق نظر دارند که منابع طبیعی در حال تخریب هستند و سطوح مراتع کشور در حال کاهش می-باشند. اما آنچه تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته، ارائه بیان کمی موضوع و شاخصی برای سنجش و پایش روند تخریب می باشد. هدف از این مطالعه بررسی کاهش سطح مراتع و عوامل موثر بر آن در دو مقطع زمانی 1346 – 1389 است. برای این منظور تصویری از ماهواره landsat tm سال 1389 و عکس های هوایی سال 1346 مورد استفاده قرار گرفتند. جهت تهیه نقشه اراضی زراعی سال 1346، عکس های هوایی، رقومی و با استفاده از نقاط کنترل زمینی، نقشه های توپوگرافی و سامانه گوگل ارث زمین مرجع گردیدند. فتوموزاییک رقومی از طریق اتصال رقومی عکس ها در محیط gis انجام پذیرفت. سپس نقشه اراضی زراعی از طریق رقومی سازی مرز کاربری ها بر روی فتوموزاییک رقومی بدست آمده از عکس های هوایی تهیه شد. برای تهیه نقشه اراضی زراعی سال 1389 تصویری از ماهواره landsat tm مربوط به سال 1389 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تصحیح هندسی با روش ارتو و با استفاده از مدل رقومی ارتفاع به طور دقیق انجام شد. سپس تصویر ماهواره ای با روش هایی نظیر نسبت گیری طیفی، تجزیه مولفه های اصلی، تسلدکپ و شاخص گیاهی ndvi مورد پردازش و بارزسازی قرار گرفت. به منظور کشف تغییرات از روش مقایسه پس از طبقه بندی، و به صورت نظارت شده استفاده گردید. نقشه اراضی زراعی حاصل از داده های ماهواره ای سال 1389 با نقشه اراضی زراعی سال 1346 مقایسه و مشخص شد در این دوره به میزان 83/1085 هکتار از سطح مراتع کاسته و به سطح اراضی زراعی افزوده شده است. برای تعیین موثرترین عامل کاهش سطح مراتع از مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد. پنج عامل موثر بر کاهش سطح مراتع شامل شیب، جهت، ارتفاع، فاصله از روستا و فاصله از جاده به عنوان متغیرهای مستقل و وقوع یا عدم وقوع کاهش سطح مراتع به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شدند. مدل رگرسیون لجستیک نشان داد که ارتفاع منطقه مهمترین عامل موثر در بروز کاهش سطح مراتع است. همچنین نتایج ارزیابی صحت نشان داد که ضریب کاپا 7881/0 درصد می باشد و میزان roc و pseudo-r2 برای مدل رگرسیون لجستیک به ترتیب 96/0 و 42/0 است که به دلیل قرار داشتن در محدوده مورد قبول تأیید کننده مدلسازی میباشد.

تاثیرپذیری تولید روان آب و رسوب خاک های تحت چرخه انجماد-ذوب از مقدار و زمان کاربرد افزودنی های خاک
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1393
  مرتضی بهزادفر   حمیدرضا صادقی

هدف از این پژوهش بررسی اثر چرخه انجماد-ذوب در خاک به عنوان یکی از زیرفرآیندهای فیزیکی موثر در فرسایش پذیری آن است که تاکنون توجه جامعی به آن نشده است. این پژوهش که در شرایط شبیه سازی فیزیکی چرخه انجماد-ذوب در محیط آزمایشگاه و در شرایط شبیه سازی بارش انجام گرفته و موضوع مهار اثرات چرخه با استفاده از افزودنی های پلی آکریل آمید و زئولیت مورد بحث بوده است. نتایج پژوهش نشان داد افزودنی های خاک به خصوص زئولیت می تواند اثرات این چرخه را مهار نماید.